.
Η αποστολή Απόλλων 11 (Apollo 11) ήταν η διαστημική πτήση που προσεδάφισε τους πρώτους δύο ανθρώπους στη Σελήνη. Ο αρχηγός της αποστολής Νηλ Άρμστρονγκ και ο πιλότος Έντουιν ''Μπαζ'' Όλντριν, αμφότεροι Αμερικανοί, προσεδάφισαν τη σεληνάκατο Eagle στις 20 Ιουλίου του 1969, στις 20:18 UTC. Έξι ώρες μετά την προσσελήνωση, στις 21 Ιουλίου και ώρα 02:56:15 UTC, ο Άρμστρονγκ έγινε ο πρώτος άνθρωπος που πάτησε στην επιφάνεια της Σελήνης. Ο Όλντριν τον συνόδεψε περίπου 20 λεπτά αργότερα. Πέρασαν μαζί περίπου 2 ώρες και ένα τέταρτο έξω από το διαστημικό σκάφος και συνέλεξαν 21,5 κιλά σεληνιακού υλικού για να επιστρέψουν στη Γη. Ενώ βρίσκονταν στην επιφάνεια της Σελήνης, ο Μάικλ Κόλινς οδηγούσε μόνος του το όχημα διακυβέρνησης Columbia σε σεληνιακή τροχιά. Ο Άρμστρονγκ και ο Όλντριν πέρασαν σχεδόν μία ημέρα στη σεληνιακή επιφάνεια προτού επανέλθουν στο Columbia σε σεληνιακή τροχιά.
Το Απόλλων 11 εκτοξεύτηκε με έναν πύραυλο Saturn V από το Διαστημικό Κέντρο Κένεντι στο νησί Μέριτ στη Φλόριντα, στις 16 Ιουλίου, και ήταν η πέμπτη επανδρωμένη αποστολή του προγράμματος Απόλλων της NASA. Το διαστημικό σκάφος Απόλλων είχε τρία μέρη: ένα όχημα διακυβέρνησης (CM) με καμπίνα για τους τρεις αστροναύτες, και ήταν το μόνο μέρος που επέστρεψε στη Γη, ένα υπηρεσιακό σκάφος (SM), το οποίο υποστήριζε το όχημα διακυβέρνησης με πρόωση, ηλεκτρική ενέργεια, οξυγόνο και νερό, και τη σεληνάκατο (LM) που είχε δύο επίπεδα -ένα χαμηλότερο για την προσσελήνωση και ένα πιο πάνω για να θέσει τους αστροναύτες πίσω σε σεληνιακή τροχιά.
Αφού τέθηκαν στη σωστή κατεύθυνση προς τη Σελήνη από τον Saturn V, οι αστροναύτες αποκόλλησαν το διαστημικό σκάφος από τον πύραυλο και ταξίδεψαν για τρεις ημέρες έως ότου μπήκαν σε σεληνιακή τροχιά. Τότε ο Άρμστρονγκ και ο Όλντριν μεταφέρθηκαν στη σεληνάκατο Eagle και προσσεληνώθηκαν. Έμειναν συνολικά περίπου 21,5 ώρες στην επιφάνεια της Σελήνης. Οι αστροναύτες χρησιμοποίησαν το ανώτερο επίπεδο του Eagle για να απομακρυνθούν από την επιφάνεια της Σελήνης και να ενωθούν πάλι με τον Κόλινς στο όχημα διακυβέρνησης. Εγκατέλειψαν το Eagle προτού εκτελέσουν τους ελιγμούς που τους έβγαλαν από τη σεληνιακή τροχιά και τους έθεσαν σε τροχιά με προορισμό τη Γη. Επέστρεψαν με την προσγείωσή τους στον Ειρηνικό Ωκεανό στις 24 Ιουλίου.
Η προσσελήνωση μεταδόθηκε ζωντανά στην τηλεόραση παγκοσμίως. Ο Άρμστρονγκ πάτησε πάνω στην επιφάνεια της Σελήνης και περιέγραψε το γεγονός ως "ένα μικρό βήμα για τον άνθρωπο, ένα τεράστιο άλμα για την ανθρωπότητα" ("one small step for [a] man, one giant leap for mankind"). Το Απόλλων 11 τερμάτισε ουσιαστικά την κούρσα των δύο υπερδυνάμεων για την κατάκτηση του Διαστήματος και εκπλήρωσε έναν εθνικό στόχο που είχε τεθεί το 1961 από τον Αμερικανό πρόεδρο Τζον Φιτζέραλντ Κένεντι: "Πριν το τέλος της δεκαετίας, η μετάβαση ενός ανθρώπου στη Σελήνη και η ασφαλής επιστροφή του στη Γη"[4].
Το πλήρωμα
Ειδικότητα Όνοματεπώνυμο Εμβλήματα των αποστολών
Κυβερνήτης Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής Νηλ Άρμστρονγκ (2)* Ge08Patch orig.png Apollo 11 insignia.png
Πιλότος του διαστημόπλοιου Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής Μάικλ Κόλινς (2) Gemini 10 mission patch original.png Apollo 11 insignia.png
Πιλότος της σεληνάκατου Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής Μπαζ Όλντριν (2) Gemini 12 insignia.png Apollo 11 insignia.png
*Αριθμός πτήσεων (συμπεριλαμβανομένης της παρούσας), ακολουθούμενος από τα εμβλήματα των αποστολών, στις οποίες έχουν πάρει μέρος.
Η επιλογή του πληρώματος για το πρώτο ταξίδι του ανθρώπου στη Σελήνη υπήρξε ουσιαστικά τυχαία. Το πλήρωμα του κάθε Απόλλων είχε καθοριστεί από το 1967 και το ποια αποστολή θα ήταν η πρώτη που θα πραγματοποιούσε προσσελήνωση εξαρτάτο απόλυτα από την πορεία των δοκιμών. Σχεδόν μέχρι τέλους δεν υπήρχε καμία βεβαιότητα για το εάν το εγχείρημα θα αναλάβει το Απόλλων 11 ή το 12. Τελικά, αποφασίστηκε ότι με τις εννέα πτήσεις επανδρωμένων και μη διαστημοπλοίων που ακολούθησαν την καταστροφή του Απόλλων 1, τον Ιανουάριο του 1967, δεν απέμενε πλέον τίποτα πέρα από την ίδια την προσσελήνωση: ο κλήρος είχε πέσει στο Απόλλων 11 και το τριμελές πλήρωμά του.
Αεροναυπηγός αλλά και διπλωματούχος πιλότος από τα 16 του, ο Νιλ Άρμστρονγκ γνώρισε για πρώτη φορά τη δράση στην Κορέα, όπου πραγματοποίησε 78 αποστολές, σε μία από τις οποίες, μάλιστα, καταρρίφθηκε στα μετόπισθεν του εχθρού, αλλά κατόρθωσε να διαφύγει πεζός. Στο τέλος της δεκαετίας του 1960 ήταν ήδη καταξιωμένος ως ένας από τους καλύτερους και ενδεχομένως ο πλέον ψύχραιμος πιλότος δοκιμών στις Η.Π.Α. Αστροναύτης από το 1962, είχε ήδη πετάξει στο Διάστημα με το μικρό Τζέμινι 8 [5].
Ο Έντουιν "Μπαζ" Όλντριν ήταν επίσης βετεράνος πιλότος, η διδακτορική διατριβή του οποίου είχε θέμα τη σύνδεση διαστημοπλοίων σε τροχιά. Απέδειξε την αξία του στην πτήση του Τζέμινι 12, όταν πραγματοποίησε ο ίδιος όλους τους εξαιρετικά πολύπλοκους υπολογισμούς που απαιτούσε η σύνδεση με το όχημα-στόχο Ατζίνα, όταν το ραντάρ του Τζέμινι παρουσίασε βλάβη. Αρχικά, ο Όλντριν επρόκειτο να ήταν αυτός ο πρώτος άνθρωπος στη Σελήνη αλλά τελικά η NASA αποφάσισε ότι η τιμή ανήκει δικαιωματικά στον Άρμστρονγκ ως κυβερνήτη του διαστημοπλοίου. Λέγεται ότι επρόκειτο για μία απόφαση που ο Όλντριν ποτέ δεν δέχθηκε[6].
Ο Μάικλ Κόλινς ήταν και αυτός πιλότος δοκιμών. Είναι ο άνθρωπος που θα παρέμενε σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη, ενώ οι δύο συνάδελφοί του θα έγραφαν ιστορία στην επιφάνειά της.
Η σεληνάκατος
Η σεληνάκατος Eagle σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη
Το διαστημικό σκάφος Απόλλων 14 προσεληνώθηκε στην περιοχή Fra Mauro, την προβλεπόμενη περιοχή προσεδάφισης της αποτυχημένης αποστολής "Απόλλων 13". Στόχος της ήταν να προβεί σε λεπτομερή επιστημονική σεληνιακή εξερεύνηση. Το διαστημικό όχημα, με πλήρωμα τον κυβερνήτη Άλαν Σέπαρντ, τον πιλότο του διαστημοπλοίου Στιούαρτ Ρούζα και τον πιλότο της σεληνακάτου Έντγκαρ Μίτσελ, ξεκίνησε από το Διαστημικό Κέντρο Κένεντι της Φλόριντα στις 31 Ιανουαρίου 1971. Η προσσελήνωση συνέβη στις 5 Φεβρουαρίου, σε απόσταση 160 ποδιών (53 μέτρα) από το σημείο-στόχο στα υψίπεδα Fra Mauro. Η πρώτη από τις δύο δραστηριότητες εκτός οχήματος ξεκίνησε 5 ώρες και 23 λεπτά μετά την προσεδάφιση. Μια έγχρωμη κάμερα τοποθετημένη πάνω στη σκηνή καθόδου παρείχε ζωντανή κάλυψη της καθόδου των δύο αστροναυτών στη σεληνιακή επιφάνεια. Σε αντίθεση με τον Νηλ Άρμστρονγκ στο Απόλλων 11, και τον Τσαρλς Κόνραντ για το Απόλλων 12, ο Σέπαρντ είχε ήδη απομακρυνθεί λίγα μέτρα από την σεληνάκατο πριν μιλήσει: «Ήταν μακρύς ο δρόμος, αλλά τελικά φτάσαμε».
Οι στολές
Η στολή του Σέπαρντ ήταν η πρώτη στην οποία χρησιμοποιήθηκαν κόκκινες ρίγες στα χέρια και στα πόδια έτσι ώστε να επιτρέπουν την εύκολη αναγνώριση μεταξύ του κυβερνήτη και του πιλότου της σεληνακάτου, αφού στις φωτογραφίες του "Απόλλων 12" ήταν σχεδόν αδύνατο να γίνει διάκριση μεταξύ των δύο μελών του πληρώματος, προκαλώντας μεγάλη σύγχυση. Αυτό το χαρακτηριστικό είχε συμπεριληφθεί στη στολή του Τζέιμς Λόβελ με τον "Απόλλων 13", αλλά επειδή δεν πραγματοποιήθηκε η προσελήνωση, ο "Απόλλων 14" ήταν ο πρώτος που έκανε χρήση του.
Η σεληνιακή εξερεύνηση
Το πλήρωμα τοποθέτησε την αμερικανική σημαία, το εργαστηριακό κιβώτιο επιστημονικής ανάλυσης εδάφους ALSEP, ανακλαστήρα λέιζερ (LRRR), και έγινε συλλογή δειγμάτων, χρησιμοποιώντας για πρώτη φορά ένα δίτροχο πτυσσόμενο καλάθι (Modular Equipment Transporter), το οποίο δεν αποδείχτηκε καθόλου εύχρηστο. Η δεύτερη βόλτα στη Σελήνη είχε ως στόχο να φτάσουν στο χείλος του 300 μέτρων διάμετρου κρατήρα Cone και να τον εξετάσουν. Αλλά η πλοήγηση στη σεληνιακή επιφάνεια αποδείχτηκε πολύ πιο δύσκολη από ό,τι αναμενόταν, και παρά τις προσπάθειές τους, οι αστροναύτες δεν κατάφεραν να εντοπίσουν ή να κοιτάξουν πέρα από το χείλος. Σωματικά εξαντλημένοι από την προσπάθεια και με τις προμήθειες οξυγόνου στις στολές να αρχίζουν να χαμηλώνουν, η προσπάθεια ματαιώθηκε. Αργότερα όμως στην ανάλυση, και χρησιμοποιώντας τις φωτογραφίες που τράβηξαν, διαπιστώθηκε ότι είχαν εισέλθει κατά 65 πόδια (20 μέτρα), στο χείλος του κρατήρα. Εικόνες από τον Lunar Reconnaissance Orbiter (LRO) το 2009, επιβεβαίωσαν τις αναλύσεις, αφού έδειξαν τα ίχνη των αστροναυτών αλλά και του πτυσσόμενου καλαθιού σε ακτίνα 90 ποδιών (30 μέτρων) από το χείλος.
Η μπάλα του γκολφ
Μία από τις πιο διάσημες στιγμές ήρθε στο τέλος της δεύτερης βόλτας, όταν ο κυβερνήτης του "Απόλλων" 14 Άλαν Σέπαρντ χτύπησε δύο μπάλες του γκολφ που είχε φέρει μαζί του με ένα γεωλογικό εργαλείο. Ο Σέπαρντ στο δεύτερο χτύπημα αναφώνησε ότι η δεύτερη μπάλα πήγε «μίλια και μίλια και μίλια» λόγο της χαμηλής σεληνιακής βαρύτητας, αλλά αργότερα υπολόγισε την απόσταση από 200 έως 400 υάρδες (180-370 μέτρα). Οι αστροναύτες του "Απόλλων 14" ήταν οι τελευταίοι σεληνιακοί εξερευνητές που τοποθετήθηκαν σε καραντίνα κατά την επιστροφή τους από τη Σελήνη.
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
