ART

 

.

Ο Γιόχαν Ρούντολφ Βολφ (Johann Rudolf Wolf, Φέλαντεν, 7 Ιουλίου 1816 - Ζυρίχη, 6 Δεκεμβρίου 1893) ήταν Ελβετός αστρονόμος και μαθηματικός. Θεωρείται πρωτοπόρος της Αστρονομίας στην χώρα του και διετέλεσε στα 1864-93 Διευθυντής του Ομοσπονδιακού Παρατηρητηρίου (Eidgenössischen Sternwarte) στην Ζυρίχη, του οποίου και είναι ο ιδρυτής.

Βίος και επιστημονική συνεισφορά

Από το 1833 ο Βολφ, υιός προτεστάντη ιερέα, σπούδασε Φυσική και Αστρονομία στο Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης, την Βιέννη, το Βερολίνο και το Παρίσι. Μετά την ολοκλήρωση των σπουδών του έγινε στα 1839 καθηγητής Φυσικής και Μαθηματικών στην πρακτική σχολή της Βέρνης, το 1844 υφηγητής και το 1847 Διευθυντής του Αστεροσκοπείου της Βέρνης και το 1853 αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Βέρνης. Το διάστημα 1855-61 ήταν καθηγητής Μαθηματικών στο ανώτερο Γυμνάσιο στην Ζυρίχη. Επίσης ήταν καθηγητής Αστρονομίας στο Πολυτεχνείο της πόλης (το σημερινό ETH Ζυρίχης) και στο Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης. Επίσης ήταν επικεφαλής της βιβλιοθήκης του ETH Ζυρίχης. Διατήρησε αυτές τις θέσεις μέχρι τον θάνατό του.

Μία πολύ σημαντική συνεισφορά του ήταν ότι καθόρισε με ακρίβεια πως οι ηλιακές κηλίδες εμφανίζονται κάθε έντεκα περίπου χρόνια, κατά την διάρκεια των οποίων ο αριθμός τους κυμαίνεται. Το 1849 ανέπτυξε μέθοδο χάρη στην οποία είναι δυνατή η παρατήρηση της δραστηριότητας των ηλιακών κηλίδων, ενώ ήδη από το 1832 είχε ανακαλύψει πως η ημερήσια διακύμανση στις μαγνητικές βελόνες έχει σχέση με τον αριθμό των ηλιακών κηλίδων. Το 1852 ο ίδιος και άλλοι επιστήμονες ανεξάρτητα από αυτόν ανακάλυψαν πως ο κύκλος της δραστηριότητας των ηλιακών κηλίδων ταυτίζεται με αυτόν του γήινου μαγνητικού πεδίου. Οι παρατηρήσεις των ηλιακών κηλίδων που έκανε θεωρούνται οι παλαιότερες συνεχόμενες μέχρι την σημερινή εποχή.

O Bολφ παρέδωσε το πλούσιο υλικό που είχε για το Σέλας στον φίλο του Χέρμαν Φριτς (Hermann Fritz), ο οποίος με την σειρά του τα αξιοποίησε σαν βάση για το έργο του Verzeichnis beobachteter Polarlichter. Από τα δεδομένα αυτά προέκυψε ο παραλληλισμός ανάμεσα στον ηλιακό μαγνητισμό, τον γήινο μαγνητισμό και την δραστηριότητα του σέλαος.[1]

Ο Βολφ ασχολήθηκε επίσης με την Ιστορία της Επιστήμης. Δημοσίευσε μάλιστα βιβλία για την Ιστορία της Αστρονομίας και σε τέσσερις τόμους βιογραφίες σχετικές με την πολιτιστική ιστορία της Ελβετίας, τους οποίους και συμπλήρωσε με πολυάριθμα άρθρα σε περιοδικά. Επρόκειτο για ένα ιδιαίτερα ικανό και παραγωγικό συγγραφέα. Το έργο του Geschichte der Vermessungen in der Schweiz χρησιμοποιείται ως πηγή μέχρι της μέρες μας.

Την περίοδο 1861-93 διετέλεσε πρόεδρος της Γεωδαιτικής Επιτροπής της Ελβετίας και συμμετείχε σε νέα αποτύπωση ακριβείας του ελβετικού εδάφους. Θεωρείται επίσης πρωτοπόρος του κλάδου της μετεωρολογίας στην χώρα του και ήταν μέλος της Ελβετικής Μεωρολογικής Επιτροπής από την ίδρυσή της το 1861. Μάλιστα ήταν πρόεδρός της την περίοδο 1866-81 και πρώτος Διευθυντής του Κεντρικού Μετεωρολογικού Ινστιτούτου.

Το 1850 διεξήγαγε εκτεταμένη σειρά δοκιμών για το πρόβλημα της βελόνας Μπουφόν.

Ο Βολφ ήταν για 38 χρόνια (1856-1893) συντάκτης του Vierteljahresschrift der Naturforschende Gesellschaft in Zürich, ενώ στα 1841-54 ήταν γραμματέας της Εταιρείας Φυσικών Επιστημών της Βέρνης.
Βραβεύσεις και τιμητικές διακρίσεις

Το 1864 έγινε μέλος της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας και το 1885 της Γαλλικής Ακαδημίας Επιστημών. Η Εταιρεία Φυσικών Επιστημών του Έμντεν τον ανακύρηξε επίτιμο μέλος το 1870, ενώ το 1852 έγινε επίτιμος διδάκτορας στη Βέρνη.
Έργα

Ως συντάκτης: Taschenbuch der Mathematik, Physik, Geodäsie und Astronomie, 1852
Biographien zur Kulturgeschichte der Schweiz, Zürich: Orell, Füssli & Comp., 4 Bände, 1858–1862, Vierter Band
Herausgeber: Handbuch der Mathematik, Physik, Geodäsie und Astronomie, Zürich: F. Schulthess, 2 Bände, 1870 bis 1872, Erster Band Zweiter Band
Geschichte der Astronomie. München, 1877.
Geschichte der Vermessungen in der Schweiz, als historische Einleitung zu den Arbeiten der schweiz. geodätischen Commission (PDF; 36,5 MB). Zürich: Commission von S. Höhr, 1879.
Handbuch der Astronomie, ihrer Geschichte und Litteratur. Zürich: F. Schulthess, 1890 bis 1893. (Digitalisat: 1. Buch (PDF; 20,7 MB), 2. Buch (PDF; 20,8 MB), 3. Buch (PDF; 17,1 MB), 4. Buch; PDF; 17,7 MB) (Nachdruck Olms: ISBN 978-3-487-05007-2)

Παραπομπές

Wilfried Schröder: Das Phänomen des Polarlichts, Wissenschaftliche Buchgesellschaft, Darmstadt, 1984.

Βιβλιογραφία

Siegmund Günther: Wolf, Rudolf. In: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Band 43, Duncker & Humblot, Leipzig 1898, S. 785–788.
Erwin Neuenschwander: Wolf, Rudolf im Historischen Lexikon der Schweiz, 2013.

Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Rudolf Wolf _(Astronom) (έκδοση 144002068) της Γερμανικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0. (ιστορικό/συντάκτες).

Εγκυκλοπαίδεια Αστρονομίας

Ελβετοί

Εγκυκλοπαίδεια Ελβετίας

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License