.
Το Λίσταλ (πρώην Λίσθαλ) (Γερμανικά:Liestal) είναι πόλη στη βόρεια Ελβετία και αποτελεί την πρωτεύουσα του καντονιού της Μπάζελ-Λάντσαφτ.
Γεωγραφική θέση
Το Λίσταλ εκτείνεται γύρω από τις όχθες του ποταμού Έργκολτς, ο οποίος διασχίζει την πόλη από τα νοτιοανατολικά προς τα βόρεια.
Ιστορία
Το όνομα Λίσταλ αναφέρθηκε για πρώτη φορά το 1225,[2] και ο οικισμός χρονολογείται τουλάχιστον από τους ρωμαϊκούς χρόνους. Η μεγάλη ανάπτυξη της πόλης είναι λόγω της στρατηγικής θέσης στο δρόμο που συνδέει την πρώτη γέφυρα πέρα από τον Ρήνο στη Βασιλεία και του περάσματος του Γκόταρντ.
Οι πολίτες του Λίσταλ έχουν συμμετέχει στον πόλεμο της Βουργουνδίας το 1476 και 1477 κατά του Κάρολου της Βουργουνδίας. Το 1501, ο τότε δήμαρχος ορκίστηκε υπακοή προς την Ελβετική Συνομοσπονδία, και αυτό οφείλεται σε ιστορικές συγκρούσεις με το Ραϊνφέλντεν, που ανήκε στον οίκο των Αψβούργων.
Τον 17ο αιώνα, το Λίσταλ επαναστάτησε κατά της Βασιλείας ως μέρος της εξέγερσης των αγροτών και καταλήφθηκε από τα στρατεύματα της Βασιλείας. Οι τρεις ηγέτες της εξέγερσης αποκεφαλίστηκαν στη Βασιλεία. Στις 17 Μαρτίου του 1832 η πόλη επιλέχθηκε ως πρωτεύουσα του καντονιού.
Δημογραφικά στοιχεία
Το Λίσταλ έχει πληθυσμό 14.002 κατοίκους (τον Ιούνιο του 2014). Από το 2008, 23.8% του πληθυσμού είναι αλλοδαποί.[3] Τα τελευταία 10 χρόνια (1997-2007) ο πληθυσμός έχει αλλάξει σε ποσοστό 7.7%.[4] το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού (από το 2000) μιλά γερμανικά (10.759 ή 83.2%), με την ιταλική γλώσσα να είναι δεύτερη συνηθέστερη (660 ή 5.1%) και τρίτη (276 ή 2,1%) τα σερβοκροατικά. Υπάρχουν 122 άνθρωποι που μιλούν γαλλικά και 12 άνθρωποι που μιλούν Ρομανσικά.
Πολιτική
Το 2007 στις ομοσπονδιακές εκλογές της Ελβετίας το πιο δημοφιλές κόμμα ήταν το Σοσιαλιστικό Δημοκρατικό Κόμμα Ελβετίας που έλαβε το 25,95% των ψήφων. Τα επόμενα τρία δημοφιλέστερα κόμματα ήταν το Ελβετικό Λαϊκό Κόμμα (25.05%), το FDP.Οι Φιλελεύθεροι (18.83%) και το Πράσινο Κόμμα της Ελβετίας (17.23%). Στην ομοσπονδιακή εκλογή, ψήφισαν συνολικά 4.243 άνθρωποι, και η προσέλευση των ψηφοφόρων ήταν 49.8%.[5]
Εκπαίδευση
Στο Λίσταλ το 38.0% ή (4.911) του πληθυσμού έχει ολοκληρώσει μη-υποχρεωτική δευτεροβάθμια εκπαίδευση, και 14.7% ή (1.895) έχει ολοκληρώσει επιπλέον τριτοβάθμιας εκπαίδευση (πανεπιστημίου ή μία ανώτερη σχολή). 1.895 άνθρωποι έχουν ολοκληρώσει την τριτοβάθμια εκπαίδευση, το 59.3% ήταν Ελβετοί άνδρες, και 25.1% ήταν γυναίκες, 9.0% ήταν άνδρες αλλοδαποί και το 6.6% ήταν γυναίκες αλλοδαπές.[6]
Το 2000, υπήρχαν 2.096 φοιτητές στο Λίσταλ που ερχόντουσαν από άλλη περιοχή, ενώ 220 κάτοικοι φοιτούσαν σε σχολεία εκτός της πόλης.[7]
Μεταφορές
Ο σιδηροδρομικός σταθμός του Λίσταλ είναι στην κύρια γραμμή (Χάουενσταϊν) του ελβετικού ομοσπονδιακού σιδηροδρόμου, που συνδέει τη Βασιλεία με το Όλτεν. Εξυπηρετείται από πέντε τρένα ανά ώρα προς την Βασιλεία, τέσσερα τρένα ανά ώρα προς το Όλτεν, και ωριαία τρένα προς Βέρνη, Λουκέρνη και Ζυρίχη. Κάθε μισή ώρα φεύγουν τρένα για το Βάλντεμπουργκ μέσω του τοπικού σιδηρόδρομου. Πολλά τρένα ημερησίως λειτουργούν προς στη Φρανκφούρτη και το Βερολίνο.[8]
Η πόλη βρίσκεται δίπλα στον αυτοκινητόδρομο Α3, μεταξύ της Βασιλείας και της Ζυρίχης.
Πολιτισμός
Στην πόλη βρίσκεται το τοπικό μουσείο τέχνης και μόδας της Μπάζελ-Λάντσαφτ.
Αθλητισμός
Στην πόλη υπάρχει η ποδοσφαιρική ομάδα ΦΚ Λίσταλ η οποία βρίσκεται στο 2ο διηπειρωτικό πρωτάθλημα.
Διεθνείς σχέσεις
Αδελφοποιημένες πόλεις
Όνεξ, Ελβετία
Σακραμέντο, Καλιφόρνια, ΗΠΑ
Βάλντκιρχ, Γερμανία
Προσωπικότητες
Άμπελ Σέιλερ (1730–1800), ένας από τους κορυφαίους διευθυντές θεάτρου της Ευρώπης του 18ου αιώνα.
Καρλ Σπίτελερ (1845–1924), ήταν ποιητής οραματιστικής φαντασίας και συγγραφέας απαισιόδοξων αλλά ηρωϊκών στίχων.
Βίλχελμ Έντουαρντ Μπρότμπεκ (1873-1957), αρχιτέκτονας.
Μπόχουσλαβ Μαρτίνου (1890-1959), ο διάσημος Τσέχος συνθέτης σύγχρονης κλασικής μουσικής πέθανε στο Λίσταλ.
Μάρτιν Σατ (1938), διάσημος ψυχολόγος και εφευρέτης.
Φιλίπ Ντεγκέν (1983), ποδοσφαιριστής.
Σημειώσεις
http://www.statistik.bl.ch/stabl_data/stabl_bv/index.php?thema_id=2&unterthema_id=58
https://en.wikipedia.org/wiki/Historical_Dictionary_of_Switzerland
http://www.bfs.admin.ch/bfs/portal/de/index/infothek/onlinedb/superweb.html
http://www.bfs.admin.ch/bfs/portal/en/index/regionen/02/key.html
http://www.bfs.admin.ch/bfs/portal/de/index/themen/17/02/blank/data/04/03.html
https://www.pxweb.bfs.admin.ch/Database/German_40%20-%20Eidgen%C3%B6ssische%20Volksz%C3%A4hlung/40.3%20-%202000/40.3%20-%202000.asp?lang=1&prod=40&secprod=3&openChild=true
http://www.media-stat.admin.ch/stat/pendler/pop.php?qmode=ch&q=1
http://www.sbb.ch/content/dam/sbb/de/pdf/fahrplan/gedruckte-fahrplaene/fahrplaene_2015/ab-an-taschenfahrplaene/LST_141214_ab_23.pdf.spooler.download.pdf
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Η επίσημη ιστοσελίδα του Λίσταλ
|
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
