Το τάε κβον ντο (κορεατικά χάνγκουλ: 태권도, χάντσα: 跆拳道) είναι η πιο δημοφιλής κορεάτικη πολεμική τέχνη και το εθνικό σπορ της Κορέας. Είναι μια από τις πιο διαδομένες και πλήρεις πολεμικές τέχνες παγκοσμίως και από το 2000 το αγωνιστικό κομμάτι της μάχης (που είναι πλέον και το πιο διαδεδομένο) έγινε επίσημο ολυμπιακό άθλημα.
Ετυμολογία
Στα Κορεάτικα Τάε σημαίνει «πόδι» ή «χτύπημα με το πόδι», Κουόν σημαίνει «χτύπημα με το χέρι» και Ντο σημαίνει «τρόπος ζωής» ή μυαλό. Επομένως Τάε Κουόν Ντο μπορεί να μεταφρασθεί ελεύθερα ως «Ο τρόπος να μάχομαι μόνο με το σώμα μου».[1]
Αρχές
Βασική αρχή του Τάε Κουόν Ντο είναι η πειθαρχία και η αυτοσυγκέντρωση, οι οποίες βοηθούν το άτομο να αποδώσει σωματικά, γι' αυτό και καλλιεργούνται συνεχώς στην προπόνηση από αυτούς που ασκούν την πολεμική τέχνη.
Αν και το Τάε Κουόν Ντο το ξέρουμε ως ένα Άθλημα που δινει έμφαση μόνο στα λακτίσματα, αν το ακολουθήσεις ως Πολεμική Τέχνη έχει απεριόριστα χτυπηματα με τα χέρια και παρα πολλές τεχνικές αυτοάμυνας όπως ρίψεις και κλειδώματα.
Οι αρχές του Τάε Κουόν Ντο, όπως τις κατέγραψε ο ιδρυτής του αθλήματος Στρατηγός Τσόι Χονγκ-χι μέσα στην Εγκυκλοπαίδεια του Τάε Κουόν Ντο που ο ίδιος έγραψε, είναι οι εξής:[2]
Ευγένεια (Γε Ούι)
Εντιμότητα (Γιομ Τσι)
Επιμονή (Ιν Νάε)
Αυτοέλεγχος (Γκουκ Γκι)
Ακατάβλητο Πνεύμα (Μπαεκιούλ Μπουλγκούλ )
Ευγένεια (Γε Ούι)
Μπορεί να ειπωθεί πως η ευγένεια αποτελεί άγραφο κανόνα που μας κληροδότησαν οι αρχαίοι δάσκαλοι της φιλοσοφίας σαν μέσο για τη φώτιση των ανθρώπινων όντων, διατηρώντας ταυτόχρονα την κοινωνία αρμονική.
Ακεραιότητα (Γιομ Τσι)
Στο Τάε Κβον Ντο ο ορισμός για τη λέξη ακεραιότητα είναι χαλαρότερος από αυτόν που συνήθως συναντά κανείς στα λεξικά. Πρέπει κανείς να μπορεί να καθορίσει το σωστό και το λάθος και να έχει τη συνείδηση, αν κάνει λάθος, να αισθανθεί ενοχή.
Επιμονή(Ιν Νάε)
Σίγουρα, το πιθανότερο είναι πως η ευτυχία και η ευημερία θα έρθουν στον υπομονετικό άνθρωπο. Για να επιτύχουμε κάτι, είτε πρόκειται για ανώτερο πτυχίο είτε για την τελειοποίηση μιας τεχνικής, πρέπει να βάλουμε το στόχο μας και ύστερα να επιμένουμε συνεχώς.
Αυτοέλεγχος (Γκουκ Γκι)
Αυτή η αρχή είναι εξαιρετικά σημαντική , ως προς το πώς συμπεριφέρεται κανείς είτε στον ελεύθερο φιλικό αγώνα είτε στις προσωπικές του υποθέσεις. Η απώλεια του αυτοελέγχου σε φιλικό αγώνα μπορεί να αποδειχθεί καταστροφική τόσο για το μαθητή όσο και για τον αντίπαλο. Σύμφωνα με το Λάο-Τζου «ο όρος δυνατότερος αφορά περισσότερο αυτόν που νικά τον εαυτό του και λιγότερο κάποιον άλλον».
Ακατάβλητο Πνεύμα (Μπαεκιούλ Μπουλγκούλ)
Ο σοβαρός μαθητής του Τάε Κβον Ντο συμπεριφέρεται σε όλες τις περιστάσεις με ταπεινότητα και ειλικρίνεια. Όταν συναντά την αδικία, αντιμετωπίζει τους φιλοπόλεμους χωρίς καθόλου φόβο ή δισταγμό, με ακατάβλητο πνεύμα, ανεξάρτητα από το ποιος είναι ο αντίπαλος ή πόσο μεγάλος είναι ο αριθμός τους.
Είδη
Τα δύο κυριότερα είδη Τάε Κβον Ντο είναι αυτό Διεθνούς Ομοσπονδίας ITF που αντιπροσωπεύει την παραδοσιακή πλευρά της μαχητικής τέχνης και αυτό της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας WT (World Taekwondo, ενώ παλαιότερη ονομασία ήταν World Taekwondo Federation - WTF[3]) που θεωρείται ως η αθλητική μορφή του με τους Ολυμπιακούς αγώνες ως πρωταρχικό στόχο και κορυφαία συμμετοχή.
Ζώνες
Στο Ταε Κβον Ντο, όπως και σε άλλες πολεμικές τέχνες, χρησιμοποιείται ένα ιεραρχικό σύστημα ζωνών, το οποίο προσδιορίζει το επίπεδο τεχνικής και εμπειρίας του αθλητή.
Συνολικά υπάρχουν 10 βαθμοί, οι οποίοι στα κορεάτικα ονομάζονται κουπ. Ο χαμηλότερος βαθμός είναι ο 10ος, ο οποίος αντιστοιχεί στη λευκή ζώνη και ο μεγαλύτερος είναι ο 1ος, ο οποίος αντιστοιχεί στη μαύρη. Πιο συγκεκριμένα η αντιστοίχιση βαθμών με το χρώμα της ζώνης γίνεται ως εξής:
10 CUP (Λευκή Ζώνη): Συμβολίζει την αγνότητα καθώς ο αρχάριος μαθητής δεν έχει προηγούμενη γνώση του Τάε Κβον Ντο.
9 CUP (Μισή Κίτρινη Ζώνη) Την παίρνουν μονο μαθητές κάτω των 18 χρόνων
8 Cup (Κίτρινη Ζώνη): Συμβολίζει τη γη από την οποία φυτρώνει ο βλαστός του φυτού και στο οποίο στάδιο θεμελιώνονται οι αρχές του Τάε Κβον Ντο.
7 CUP (Μισή Πράσινη Ζώνη)
6 CUP (Πράσινη Zώνη): Συμβολίζει την ανάπτυξη του φυτού όπως και στο Τάε Κβον Ντο εδώ ξεκινά η ανάπτυξη της ικανότητας του μαθητή.
5 CUP (Mισή Μπλε Ζώνη)
4 CUP (Μπλε Zώνη): Συμβολίζει τον ουρανό προς τον οποίο μεγαλώνοντας το φυτό μετατρέπεται σε δέντρο όπως η εξάσκηση Τάε Κβον Ντο αναπτύσσεται.
3 CUP (Μισή Κόκκινη Ζώνη)
2 CUP (Κόκκινη Zώνη): Συμβολίζει κίνδυνο και εφιστώντας την προσοχή του μαθητή να έχει αυτοσυγκράτηση και να προειδοποιεί τον αντίπαλο του.
1 CUP (Μισή Μαύρη Zώνη) 1ο Cup
1 Dan (Μαύρη Zώνη): Το αντίθετο του λευκού, και άρα ο συμβολισμός της ωριμότητας και της προχωρημένης γνώσης του Τάε Κβον Ντο. Συμβολίζει επίσης την τόλμη και το θάρρος αυτού που τη φοράει.
Η νέα ζώνη αποκτάται μετά από εξετάσεις στις οποίες ο αθλητής εφαρμόζει κυρίως τεχνικές ενάντια σε φανταστικούς αντιπάλους (τουλ ή πουμσε), παρόντως του δασκάλου και άλλων κριτών. Όσο ο αθλητής έχει κάτω από μαύρη ζώνη, βρίσκεται στον βαθμό των κουπ. Στην λευκή ζώνη έχει 10 κουπ. Κάθε φορά που αλλάζει ζώνη, τα κουπ του μειώνονται κατά 1 ώσπου να αποκτήσει ένα κουπ στην μισή μαύρη ζώνη. Μόλις πάρει τη μαύρη ζώνη αποκτάει ένα νταν. Στη συνέχεια, μπορεί να συνεχίσει να δίνει εξετάσεις στην εθνική ομοσπονδία Τάε Κβο Ντο της χώρας του για να αποκτήσει περισσότερα. Για την απόκτηση του νταν δικαίωμα έχει ο ασκούμενος να δόση εξετάσεις παρά μονον όταν περάσει τα χρόνια εξασκησης του εκάστοτε νταν... Δηλ: 2 χρονια για το 2ο νταν, 3 χρονια για το 3ο νταν κ.τ.λ. Ο μέγιστος αριθμός νταν είναι 9.
Αγωνιστικό Τάε Κβον Ντο
Το Τάε Κβον Ντο χαρακτηρίζεται απο θεαματικά λακτίσματα ψηλά και χαμηλά (μέχρι το ύψος της ζώνης, στο στομάχι και όχι χαμηλότερα).
Κατά την διάρκεια ενός αγώνα, απαγορεύονται τα χτυπήματα κάτω από τη ζώνη, στην πλάτη ,η γροθιά στο πρόσωπο (στο WTF),οι λαβές, τα κλεισίματα, το σπρώξιμο, το γύρισμα πλάτης, η εκούσια πτώση. Οι κανονισμοί από το το 2014, έχουν γίνει αυστηρότεροι, όπου προστέθηκαν οι παρακάτω απαγορεύσεις (παραβάσεις): η ακούσια πτώση ελλείψει ισορροπίας, η οπισθοχώρηση περισσοτέρων των 3 βημάτων, χωρίς αμυντικό χτύπημα, η κυκλική κίνηση γύρω από τον αντίπαλο.
Οι δυο αντίπαλοι φοράνε κάσκα, θώρακα, σπασουάρ (προστατευτικό για τα γεννητικά όργανα), επικαλαμίδες, επιβραχιονίδες, γάντια και προστατευτικό μασελάκι στα δόντια και μάχονται σε 3 γύρους των 2 λεπτών. Ανάλογα με το τι χτυπήματα κάνουν και πού χτυπάνε (στο θώρακα: 2 πόντοι για απλό λάκτισμα, 3 πόντοι για περιστροφικό, 1 πόντος για γροθιά, ενώ στο κεφάλι: 3 πόντοι για απλό χτύπημα, 5 πόντοι για περιστροφικό) παίρνουν πόντους. Οι παραβάσεις αφαιρούν πόντους. Για την ασφάλεια των αθλητών, σε περιπτώσεις εμφανούς άνισου αγώνα, όπως της διαφοράς πόντων μεγαλύτερης των 20, ο αγώνας διακόπτεται από το διαιτητή. Τον αγώνα επιβλέπουν από κοντά ο διαιτητής και από μεγαλύτερη απόσταση οι κριτές.[4]
Στο τέλος του αγώνα, νικητής είναι ο μαχητής με τους περισσότερους πόντους, εκτός αν προκληθεί νοκ άουτ, και αποσυρθεί ο ένας εκ των δύο μαχητών. Σε περίπτωση ισοβαθμίας, ακόμα και μετά τον χρυσό πόντο, νικητής ανακηρύσσεται, ο αθλητής με τα περισσότερα επιθετικά χτυπήματα.
Πούμσε Τάε Κβον Ντο
Το Πούμσε (τεχνικό) Τάε Κβον Ντο αποτελεί μέρος της πολεμικής τέχνης και είναι ολυμπιακό αγώνισμα από το 2000. Περιέχει αυτοάμυνες, τεχνικές χεριών (αποκρούσεις και χτυπήματα με μέρη του χεριού), σπασίματα, ψηλά άλματα, πτώσεις και τις φόρμες (αγγλ.poomsaes). Αγωνιστικά στο Πούμσε Τάε Κβον Ντο κάθε ασκούμενος εκτελεί τέλεια τις φόρμες (δηλ. προκαθορισμένες κινήσεις) και βαθμολογείται αρνητικά με το οποιοδήποτε λάθος. Η ισορροπία, το ύφος, οι στάσεις, η εκκίνηση και το τελείωμα μιας τεχνικής, το σημείο της φωνής, ο συντονισμός ποδιών και χεριών καθώς και του άνω και κάτω μέρους του σώματος βαθμολογούνται με αυστηρότητα. Στο τεχνικό Τάε Κβον Ντο ο αθλητής δεν κερδίζει πόντους από την ώρα που θα ξεκινήσει την εκτέλεση της φόρμας, μόνο χάνει. [5]
Πρωταθλήματα τεχνικού Τάε Κβον Ντο γίνονται συχνά σε όλο τον κόσμο και συμμετέχουν σε αυτά πάρα πολλές χώρες.
Το αγωνιστικό και το τεχνικό μέρος της πολεμικής τέχνης συνθέτουν το Τάε Κβον Ντο.
Ονομασίες Πούμσε
1ο πούμσε: Ίλτζανγκ
2ο πούμσε: Ίτζανγκ
3ο πούμσε: Σαμτζανγκ
4ο πούμσε: Σα Τζανγκ
5ο πούμσε: Ο Τζανγκ
6ο πούμσε: Γιούκ Τζανγκ
7ο πούμσε: Τσιλ Τζανγκ
8ο πούμσε: Παλ Τζανγκ
Ονομασίες Νταν
1ο νταν: Κόρυο
2ο νταν: Κούμγαν
3ο νταν: Τέμπεκ
4ο νταν: Πιονγκβόν
5ο νταν: Σίπτζιν
6ο νταν: Τζιτέ
7ο νταν: Τσόνγκβον
8ο νταν: Χάνσου
9ο νταν : Ίλυο
Παραπομπές
«What is Taekwondo» (στα Αγγλικά). World Taekwondo Federation. Ανακτήθηκε στις 10 Νοεμβρίου 2014.
S. Benko, James. «Grand Master, Ph.D». The Tenants Of Tae Kwon Do. ITA Institute. Ανακτήθηκε στις 13 Μαρτίου 2013.
«Γιατί η Παγκόσμια Ομοσπονδία Τάεκβοντο αλλάζει όνομα;» από gr.euronews.com. Δημοσιεύθηκε 27/06/2017. Αρχειοθετήθηκε 05/07/2017. Ανακτήθηκε 02/10//2018.
«Αγωνιστικό Ταεκβοντό». etane.gr. Ανακτήθηκε στις 10 Νοιεμβρίου 2014. Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |accessdate= (βοήθεια)
«Τεχνικά Πρωταθλήματα (Αγώνες Πούμσε)». etane.gr. Ανακτήθηκε στις 10 Νοεμβρίου 2014.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Ελληνική Ομοσπονδία Ταεκβοντό
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License