Χειροσφαίριση

Η χειροσφαίριση ή χάντμπολ (handball) είναι ομαδικό ολυμπιακό άθλημα, το οποίο παίζεται από άνδρες και γυναίκες. Διαθέτει στοιχεία από όλα τα ομαδικά αθλήματα. Ωστόσο, πιο πολύ προσιδιάζει στο ποδόσφαιρο, με τη διαφορά ότι το χάντμπολ παίζεται με τα χέρια και σε κλειστό γήπεδο. Επίσης, οι παίκτες στο ποδόσφαιρο είναι περισσότεροι από εκείνους της χειροσφαίρισης. Ο αγώνας χωρίζεται σε δύο ημίχρονα, από τα οποία το καθένα διαρκεί 30 λεπτά. Ανάμεσα σε αυτά υπάρχει μία διακοπή δεκαπέντε λεπτών. Σκοπός του παιχνιδιού είναι να επιτευχθούν τέρματα, με νικήτρια ομάδα να είναι εκείνη που πετυχαίνει τα πιο πολλά από αυτά. Το άθλημα εντάχθηκε στο πρόγραμμα των Ολυμπιακών Αγώνων του 1972.

Γήπεδο και παίκτες
Μέγεθος και σχέδιο ενός γηπέδου χειροσφαίρισης.

Οι διαστάσεις του χώρου όπου διεξάγονται οι αγώνες είναι 40Χ20 μ. Το γήπεδο χωρίζεται στα δύο από μία κεντρική γραμμή (κατά πλάτος). Στο κέντρο των δύο ακριανών γραμμών κατά πλάτος του γηπέδου βρίσκονται δύο εστίες , με ύψος 2 μέτρα και μήκος 3 μέτρα. Η περιοχή του τέρματος ορίζεται στα 6 μέτρα. Μια γραμμή σε σχήμα ημικύκλιου επιτρέπει να ξεχωρίζει η περιοχή αυτή. Δικαίωμα να πατήσει σε αυτή τη γραμμή έχει αποκλειστικά ο τερματοφύλακας και κανένας άλλος από τους παίκτες. Αναφορικά με τους παίκτες, οι τελευταίοι διακρίνονται σε βασικούς, που είναι επτά (συμπεριλαμβανομένου του τερματοφύλακα) και σε ισάριθμους αναπληρωματικούς.
Μπάλα και στολές

Η μπάλα που χρησιμοποιείται στο άθλημα είναι κατασκευασμένη από δέρμα και η περίμετρός της διαφέρει στους άνδρες σε σχέση με τις γυναίκες. Έτσι, για τους άνδρες ορίστηκε σε 58-60 εκατοστά, ενώ για τις γυναίκες σε 54-56 εκατοστά. Η στολή των παικτών και παικτριών αποτελείται από φανέλα με κοντά μανίκια (και με αρίθμηση από το 1 ως το 99) και κοντό παντελόνι. Για να υπάρχει καλύτερη επαφή, επαλείφουν τις άκρες των δακτύλων τους με κόλλα.
Κανόνες
Περίμετρος 58-60 εκ.(ανδρών) και 54-56 εκ. (γυναικών)

Ο βασικός σκοπός είναι η να σταλεί η μπάλα στο τέρμα της αντίπαλης ομάδας από τους παίκτες ή τις παίκτριες. Αυτό γίνεται με την αποκλειστική χρήση των χεριών. Οι παίκτες που πραγματοποιούν επίθεση δεν επιτρέπεται να κρατήσουν την μπάλα για χρόνο μεγαλύτερο των 3 δευτερολέπτων χωρίς να πασάρουν, να σουτάρουν ή να κάνουν ντρίμπλα. Στη διάρκεια του αγώνα μπορεί να γίνουν απεριόριστες αλλαγές μεταξύ των παικτών ή παικτριών.
Φάουλ

Σε περίπτωση που ο παίκτης ή η παίκτρια χτυπήσει τον αντίπαλο με αντιαθλητικό τρόπο, τότε δέχεται απευθείας κόκκινη κάρτα. Εάν κάποιος αμυντικός παίκτης ή παίκτρια χτυπήσει αντίπαλο, τότε του/της καταλογίζεται φάουλ από τους δύο διαιτητές του αγώνα. Κανονικά ο διαιτητής προειδοποιεί με κίτρινη κάρτα για παράβαση, αλλά σε περίπτωση που το χτύπημα είναι σκληρό, τότε μπορεί να παραβλέψει την προειδοποίηση και ο παίκτης που έκανε το χτύπημα αποβάλλεται για δύο λεπτά και μετά την παρέλευση της ποινής, επανέρχεται στο παιχνίδι. Ωστόσο, ο παίκτης μπορεί να αποβληθεί οριστικά από τον αγώνα εάν συμπληρώσει τρεις αποβολές διάρκειας δύο λεπτών η καθεμιά.Επίσης μπορεί να αποβληθεί και να του πάρουν το αθλητικό δελτίο με μπλε κάρτα σε περίπτωση που έχει άσχημη συμπεριφορά.Τότε πρέπει να περάσει από αθλητικό δικαστήριο.
Ιστορικά στοιχεία
Φάση από αγώνα χειροσφαίρισης γυναικών.

Η χειροσφαίριση έχει τις ρίζες της στην αρχαία Ελλάδα. Με κάποιες διαφορές από τη σημερινή του μορφή εμφανίστηκε στη Δανία, τη Γερμανία και την Τσεχοσλοβακία στα τέλη του 19ου αιώνα[1]. Τότε παιζόταν με ομάδες απαρτιζόμενες από 11 παίκτες. Το 1910 διατυπώθηκαν οι πρώτοι κανονισμοί για τη χειροσφαίριση, στη Σουηδία. Το 1922 έγιναν ανάλογοι αγώνες και στον ελληνικό χώρο. Η Διεθνής Ομοσπονδία Χειροσφαίρισης (IHF) ιδρύθηκε το 1946 στην Κοπεγχάγη. Σήμερα η έδρα της είναι στη Γενεύη και υπό την αιγίδα της διεξάγονται σημαντικές διεθνείς διοργανώσεις του χάντμπολ. Η πρώτη εμφάνιση του αθλήματος σε Ολυμπιακούς Αγώνες έγινε επίσημα το 1972, στη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων του Μονάχου. Το 1979 ιδρύθηκε η Ελληνική Ομοσπονδία (Ομοσπονδία Χειροσφαίρισης Ελλάδος), γνωστότερη με το αρκτικόλεξο ΟΧΕ. Δύο χρόνια νωρίτερα, το 1977 διεξήχθη στο Αμύνταιο ο πρώτος επίσημος αγώνας.
Μπιτς χάντμπολ

Παραλλαγή του αθλήματος της χειροσφαίρισης αποτελεί η χειροσφαίριση στην άμμο, γνωστότερη με την ξενική της ονομασία (μπιτς χάντμπολ). Το άθλημα αυτό παίζεται αποκλειστικά στην άμμο με ανάλογους κανονισμούς. Την τελευταία δεκαετία διεξάγονται και ευρωπαϊκά όπως επίσης και παγκόσμια πρωταθλήματα.
Παραπομπές

Ιστορία του αθλήματος- Ιστότοπος της ΟΧΕ

Βιβλιογραφία

Νέα Εγκυκλοπαιδεία, εκδ. Μαλλιάρης- Παιδεία, 2006, τ. 27, σελ. 59-60.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Παγκόσμια Ομοσπονδία Χειροσφαίρισης
Το βιβλίο των κανονισμών του Χάντμπολ από την Ομοσπονδία Χειροσφαιρίσεως Ελλάδος

Σύνδεσμοι σε καταλόγους καθιερωμένων όρων

GND: 4023214-1 NDL: 00562912

Ομαδικά αθλήματα

Αθλητισμός Αθλητές Διοικητικά σώματα Εθνικά αθλήματα

Αθλήματα με καλάθι
Καλαθοσφαίριση (3x3, Αναπηρικού αμαξίδιου, Κωφών, Νερού, Παραλίας) Δικτυοσφαίρα (Αναπηρικού αμαξίδιου, Εσωτερικό, Φαστ5) Κέστομπολ Κόρφμπολ Ρέζμπολ Ρίνγκμπολ Σλάμπολ
Ποδοσφαιρικοί κανόνες

Ποδόσφαιρο
Αναπηρικού αμαξίδιου Αναπήρων Βάδην Δρόμου Ελεύθερο Εσωτερικό Παραλίας Παραολυμπιακό Ρόλερ Σάλας Τζόρκιμπολ Αυστραλιανό ποδόσφαιρο
9-παίκτες AFLX Αστραπή Μέτρο Ρεκ Γαελικό ποδόσφαιρο
Γυναικείο Κυκλικό ποδόσφαιρο

Βορειοαμερικανικοί κανόνες
Αμερικανικό ποδόσφαιρο (6-παίκτες, 8-παίκτες, 9-παίκτες, Αναπηρικού Αμαξίδιου, Αφής, Σπριντ, Φλαγκ) Εσωτερικό (Αρένα) Καναδικό ποδόσφαιρο
Υβριδικοί κανόνες
Αυστηπα Βολάτα Έτον τοίχους Παγκόσμιο ποδόσφαιρο Ποδόσφαιρο διεθνών κανόνων Σαμόα κανόνων Σουηδικό ποδόσφαιρο Σπίντμπολ
Μεσαιωνικού ποδοσφαίρου κανόνες
Αρπαστόν Βασιλικό Σροβετιδικό Γιούμπι λάκπι Ιστορικό ποδόσφαιρο Κάιντ Κάμπινγκ Κεμάρι Κι-ο-ράχι Κνάπαν Κορνουαλικό χάρλινγκ Λα σουλε Λέλο μπούρτι Μαρν Γκρουκ Μπα Πάνω και κάτω Πασουκουακοχοβογκ Τζέγκιχάγκι Τσ'ου-Τσου
Ράγκμπι κανόνες
Ράγκμπι λιγκ (7-παίκτες, 9-παίκτες, Αναπηρικού αμαξίδιου, Μάστερς, Μοντ, Ταγκ) Ράγκμπι γιούνιον (10-παίκτες, 7-παίκτες, Αμερικάνικο φλαγκ, Αφής, Μίνι, Ταγκ, Χιονιού) Αναπηρικού αμαξίδιου Παραλίας Αφής
Αθλήματα με μπαστούνι και μπάλα
Βιγκορο Βιτιλα Βίφλε μπολ Βρετανικό μπέιζμπολ Γουάιρμπολ Δανέζικο λόνγκμπολ Κίκμπολ Κρίκετ (Είκοσι20, Μίας Ημέρας, Τεστ) Κρίκετ κλειστού χώρου Κόρκμπολ Λάπτα Μάτμπολ Μπέιζμπολ Μπράνμπολ Όβερ-τη-γραμμή Οινά Πεσαπάλο Ράουντερς Σόφτμπολ (Φάστπιτς) Στίκμπολ Στουλμπολ Τάουν μπολ
Αθλήματα με ράβδο και μπάλα

Καμμάγκ Λακρός (Γήπεδου, Γυναικείο, Ιντερκρός, Μποξ) Μπάντο Σίντι (Σίντι-χέρλινγκ) Στίκμπολ Βορειοαμερικανών ιθαγενών Ριτίνις Χέρλινγκ (Καμόγκι)

Χόκεϊ αθλήματα
Ανταλάσσω (Παγοδρόμιου) Μπολ χόκεϊ Μπρούμπολ (Μόσχας) Ρινγκέττε Ρίνκμπολ Ρόλερ χόκεϊ (Ινλάιν, Κουάντ) Φλόρμπολ Χόκεϊ δρόμου Χόκεϊ επί πάγου (Αναπηρικού αμαξίδιου, Έλκηθρου χιονιού, Λίμνης, Υποβρύχιο) Χόκεϊ επί χόρτου (Εσωτερικό) Χόκεϊ με μονόκυκλο ποδήλατο Χόκεϊ πικ-απ Χόκεϊ Ρόσαλ Χόκεϊ σάλας Υποβρύχιο χόκεϊ
Πόλο αθλήματα
Μότομπολ Πάτο (άθλημα) Πόλο (Πόλο αρένας, Πόλο κοβγκάν) Πόλο αλόγων Πόλο αυτοκινήτων Πόλο γιάκ Πόλο ελεφάντων Πόλο καουμπόι Πολοκρός Πόλο ποδηλάτων Πόλο Σεγκγουέι
Αθλήματα με δίχτυ
Θρόουμπολ Μπιριμπόλ Μπολ μπάντμιντον Μποσαμπολ Νεοκόμπ μπολ Πετέκα Πετοσφαίριση (Μπιτς βόλεϊ, Παραολυμπιακή) Ποδοβόλεϊ Ποδοτένις Σεπάκ τακράβ Τένις παραλίας Τζιάνζι Τζόκγκου Φίστμπολ Φούτμπαγκ
Άλλα αθλήματα
Αεροσόφτ Ανγκλεμπόλ Βαμπόμπα Βαλενσιανή πελότα Βασκική πελότα Γκόλμπολ Διελκυστίνδα Καμπάντι Κέρλινγκ (Αναπηρικού αμαξίδιου) Κουίντιτς Μεσοαμερικανικό μπόλ Μήλα Μπο-ταόσι Μπουζκάσι Μπουλές Ουλάμα Πελότα μιξτέκων Ράντμπολ Ρόλερ ντέρμπι Ρόλμπολ Συγχρονισμένη κολύμβηση Συγχρονισμένη παγοδρομία Ταμπουρέλο Τσούκμπολ Υδατοσφαίριση (Κανό) Φρίσμπι Χειροσφαίριση (Παραλίας, Σάλας, Τσέχικη) Χρωματοσφαίριση
Category Ομαδικά αθλήματα