Ο Άιρτον Σένα (Ayrton Senna da Silva, 21 Μαρτίου 1960 - 1 Μαΐου 1994) ήταν Βραζιλιάνος οδηγός Φόρμουλα 1, ο οποίος αναδείχθηκε τρεις φορές παγκόσμιος πρωταθλητής.

Πρώτα χρόνια

O Άιρτον Σένα Ντα Σίλβα, όπως ήταν το πλήρες όνομα του, γεννήθηκε στις 21 Μαρτίου 1960 στο Σάο Πάολο της Βραζιλίας. Συνήθως οι συμπατριώτες του επιλέγουν το ποδόσφαιρο αλλά αυτός επέλεξε το δεύτερο αγαπητό άθλημα, την Φόρμουλα 1. Από μικρός έδειξε την κλίση του στους μηχανοκίνητους αγώνες. Ο πατέρας του τον στήριζε από τότε καθώς ήταν και ο ίδιος λάτρης των αγώνων ταχύτητας. Το πρώτο του αγωνιστικό καρτ το απέκτησε σε ηλικία 10 ετών και με αυτό συμμετείχε για πρώτη φορά σε τοπικούς αγώνες καρτ μετά από τρία χρόνια, καθώς τότε ήταν πολύ μικρός για να συμμετάσχει. Σ εκείνον τον αγώνα έτρεχαν πολύ ταλαντούχοι και μεγαλύτεροι από αυτόν οδηγοί, όμως ο Σένα κέρδισε το πρωτάθλημα και μαζί και τις εντυπώσεις. Το 1977 σε ηλικία 17 ετών ήρθε πλέον η ώρα να πάρει μέρος στο πρωτάθλημα καρτ Νοτίου Αμερικής. Εκεί εντυπωσίασε, καθώς κέρδισε στους αγώνες. Το 1978 και το 1980 πήρε μέρος και στο παγκόσμιο πρωτάθλημα καρτ, όμως σε αυτό κατετάγη δεύτερος. Παρότι δεν κέρδισε δύο συνεχόμενες φορές τον παγκόσμιο τίτλο, αποφάσισε να κάνει το μεγάλο βήμα και να αλλάξει κατηγορία. Έτσι, το 1981 έφυγε από την Βραζιλία για την Ευρώπη και συγκεκριμένα για την Αγγλία. Εκει πήρε μέρος στο πρωτάθλημα Formula Ford 1600, το οποίο και κατέκτησε. Εκείνη την περίοδο πήρε το όνομα Da Silva, δηλαδή το μητρικό του, κάτι πολύ συνηθισμένο στην Βραζιλία.

Το 1982 κέρδισε και την Βρετανική και την ευρωπαϊκή Formula Ford 2000. Την επόμενη χρονιά έκανε ένα ακόμη βήμα παραπάνω: Μεταπήδησε στην Φόρμουλα 3 με την ομάδα της West Surrey Racing. Σε αυτούς τους αγώνες ως βασικότερο αντίπαλο είχε τον Άγγλο Μάρτιν Μπραντλ (Martin Brundle). Τελικά ο Σένα κέρδισε 9 αγώνες και τον τελευταίο στο Μακάο (Macau) και έτσι κατέκτησε τον τίτλο. Αυτή του η επίδοση έκανε πολλές ομάδες της Φόρμουλα 1 να ενδιαφερθούν γι' αυτόν: Γουίλιαμς, Μακλάρεν, Μπράμπαμ και Τόλμαν τον διεκδίκησαν. Τελικά κατέληξε στην πιο αδύναμη από όλες δηλαδή στην Τόλμαν (Toleman).

Φόρμουλα 1

Στην Τόλμαν

Η ομάδα της Τόλμαν είναι πολύ αδύναμη. Παρόλα αυτά ο Σένα κάνει ό,τι μπορεί. Τον πρώτο του βαθμό θα καταφέρει να τον πάρει στις 7 Απριλίου 1984 στο Γκραν Πρι της Νότιας Αφρικής. Όμως η μεγάλη επιτυχία ήρθε την ίδια αγωνιστική περίοδο, στο Γκραν Πρι του Μονακό. Στις κατατακτήριες δοκιμές κατέλαβε μόλις την 13η θέση. Μολονότι η θέση αυτή δεν ήταν ιδιαίτερα ευνοϊκή, κατά την διάρκεια του αγώνα ξέσπασε καταιγίδα και, ενώ ήταν αρκετά πίσω, ξαφνικά άρχισε να ανεβάζει ρυθμό. Πολλοί οδηγοί άρχισαν να εγκαταλείπουν την προσπάθεια τους για να τερματίσουν, εκείνος όμως συνέχισε να κινείται με τον ίδιο ρυθμό όπως όταν ήταν στεγνό το οδόστρωμα. Ο αγώνας τελικά τελείωσε νωρίτερα λόγω της ισχυρής βροχόπτωσης και το τέλος του βρήκε τον 24χρονο τότε Σένα στην δεύτερη θέση. Θα μπορούσε να είχε καταλάβει ακόμα και την πρώτη, αν οι αγωνοδίκες δεν σταματούσαν τον αγώνα. Παρόλ' αυτά η αξία του ως οδηγού είχε πλέον επιβεβαιωθεί. Εκείνη την ημέρα απόκτησε και την φήμη που τον ακολούθησε μέχρι τον θάνατο του. Στο βρεγμένο οδόστρωμα, ήταν πραγματικά ανίκητος.

Λότους

Οι εκπληκτικές εμφανίσεις του (9ος στο πρωτάθλημα) έκαναν κάποιες ομάδες να κινηθούν κρυφά για τον αποκτήσουν. Μια από αυτές ήταν και η Λότους, η όποια τον απέκτησε την αμέσως επομένη αγωνιστική περίοδο (αν και είχε συμβόλαιο για τρία χρόνια με την Τόλμαν). Με την Λότους πήρε την πρώτη του νίκη στην Πορτογαλία, αλλά και την πρώτη του pole position μπροστά στους συμπατριώτες του στην Βραζιλία. Δεν κατάφερε, όμως, να τερματίσει λόγω τεχνικού προβλήματος στο μονοθέσιό του. Το 1985 και 1986 τερμάτισε 4ος ενώ το 1987 3ος . Συνολικά μέχρι το 1987 είχε επιτύχει μόνο έξι νίκες στην Φόρμουλα 1. Η 3η θέση που κατέλαβε το 1987 τον έφερε στην μετέπειτα πρωταθλήτρια ΜακΛάρεν-Χόντα.

ΜακΛάρεν

Στην Μακλάρεν ο Σένα συνάντησε τον δυο φορές παγκόσμιο πρωταθλητή Αλέν Προστ (Alain Prost). Ο Σένα έδειξε ότι δεν θα συμβιβαζόταν με το να είναι δεύτερος οδηγός και από την πρώτη του περίοδο στην McLaren πέτυχε 13 pole positions, κατέκτησε 8 νίκες και κατέκτησε το Πρωτάθλημα. Έτσι, δημιουργήθηκε ένταση και τριβή ανάμεσα στους δυο οδηγούς. Το 1989 Προστ και Σένα, αν και στην ίδια ομάδα, ανταγωνίζονταν έντονα για το Πρωτάθλημα. Τελικά το κέρδισε ο Προστ, αφού ο Σένα ακυρώθηκε στην ιαπωνική πίστα της Σουζούκα (Suzuka). Το 1990 ο Προστ αλλάζει στρατόπεδο, πηγαίνοντας στην Φερράρι, η οποία εκείνη την περίοδο δεν διεκδικούσ εμε αξιώσεις τον τίτλο και συναθλητής του Σένα πλέον στην ομάδα είναι ο Αυστριακός Γκέραρντ Μπέργκερ (Gerhard Berger). Έτσι, το 1990 και 1991 ο Σένα κερδίζει και πάλι το πρωτάθλημα.

Την επόμενη χρονιά όμως τα πράγματα άλλαξαν στην Φόρμουλα 1, καθώς η Γουίλιαμς σημείωσε θεαματική άνοδο και πήρε και τον Προστ, ενώ η Honda αποχώρησε και η ΜακΛάρεν, χωρίς πλέον να διαθέτει τους κινητήρες της Χόντα, έχασε την μεγάλη λάμψη που είχε τα προηγούμενα χρόνια. Το 1992 η Γουίλιαμς θέλησε να ενώσει ξανά τον Σένα με τον Προστ στην ίδια ομάδα, όμως ο Γάλλος άσκησε βέτο στην απόκτηση του Σένα. Έτσι, ο Σένα το 1992 τερμάτισε 4ος. Το 1993 όμως ο Σένα κατάφερε με μια μη ανταγωνιστική ομάδα να τερματίσει 2ος πίσω από τον Προστ και μπροστά από τον ανερχόμενο τότε Μίκαελ Σουμάχερ, που οδηγούσε για την Μπενετόν.

Η τελευταία αγωνιστική του περίοδος

Το 1994 ο Προστ σταματά την καριέρα του ως οδηγός. 'Ετσι, ό,τι δεν έγινε 2 χρόνια ενωρίτερα, έγινε εκείνη την περίοδο και η Γουίλιαμς απέκτησε τον Σένα. Όλοι στην αρχή της περιόδου μιλούσαν για άνετη επικράτηση της Γουίλιαμς, όμως τα πράγματα δεν θα ήταν έτσι καθώς αν και είχε τρεις pole positions στους τρεις πρώτους αγώνες, όχι μόνο δεν είχε νίκη, αλλά ούτε καν τερμάτισε.

Το ατύχημα

Την 1η Μαΐου 1994 θα γινόταν το Γκραν Πρι του Σαν Μαρίνο στην πίστα της Ίμολα. Τις δύο προηγούμενες μέρες είχαν συμβεί δυο σοβαρά ατυχήματα: το πρώτο την Παρασκευή με τον νεαρό τότε Ρούμπενς Μπαρικέλο (R.Barrichello) ο όποιος τραυματίστηκε σοβαρά. Την επόμενη ημέρα ο Ρόλαντ Ράτζενμπεργκερ (Roland Ratzenberger) (Αυστριακός οδηγός της Βρετανικής MTV Simtek Ford στην πρώτη του χρονιά στην Φόρμουλα, 34 ετών τότε) δεν είχε την τύχη του Μπαρικέλο και άφησε την τελευταία του πνοή στην πίστα καθώς έπειτα από σφοδρή σύγκρουση (με περίπου 350 Km/h) τραυματίστηκε σοβαρά στον αυχένα. Η σύντροφός του Σένα, η Αντριάνα, εκμυστηρεύτηκε ότι μετά το θανατηφόρο ατύχημα του Ρόλαντ Ράτζενμπεργκερ είχε δει τον Αϊρτον να κλαίει και να παρακαλάει να αναβληθεί ο αγώνας. Παρόλ' αυτά, όμως, ο αγώνας θα γινόταν κανονικά.

Στην πρώτη θέση της εκκίνησης για τρίτη συνεχόμενη φορά εκείνη την χρονιά ήταν ο Σένα. Στον έβδομο γύρο, στη στροφή Tamburello, για αδιευκρίνιστους μέχρι σήμερα λόγους έχασε τον έλεγχο του μονοθεσίου του και επέπεσε στον τοίχο. Δύο ώρες αργότερα ο Σένα έφυγε από την ζωή. Μέχρι σήμερα ακούστηκαν πολλά σενάρια για το πώς έγινε το ατύχημα, όμως κανένα δεν έγινε δυνατό να αποδειχτεί. Μετά τον θάνατό του η ομάδα του (Γουίλιαμς) δικάστηκε για το αδικαιολόγητο σπάσιμο του τιμονιού της FW16. Μετά από δικαστικές διαμάχες που διήρκεσαν μερικά χρόνια τελικά αθωώθηκε.

Η είδηση του θανάτου διαδόθηκε με αστραπιαία ταχύτητα στην ιδιαίτερη πατρίδα του το Σάο Πάολο. Χιλιάδες θαυμαστές του πήγαν στο πατρικό του σπίτι κι έκλαιγαν. Ο πρόεδρος της Βραζιλίας κ. Ιταμάρ Φράνκο ανακοινώνοντας τον θάνατό του από την τηλεόραση, κήρυξε την χώρα σε τριήμερο πένθος ενώ έθεσε το προεδρικό αεροπλάνο στην διάθεση της οικογένειάς του για να μεταφέρουν τη σορό του στην πατρίδα, όπου την προσκύνησαν περισσότεροι από 1.000.000 Βραζιλιάνοι.

Ο Σένα σε ηλικία 34 χρόνων, ενός μηνός και 10 ημερών, ο μεγαλύτερος σύγχρονος πιλότος και αστέρας της Formula 1, είχε περάσει στην αιωνιότητα.

Καριέρα Στην Φόρμουλα 1

Χρονιά	Ομάδα	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	Θέση	Βαθμοί
1984	Toleman	BRA Ret	RSA 6	BEL 6	SMR DNQ	FRA Ret	MON 2	CAN 7	USA East Ret	USA Ret	UK 3	GER Ret	AUS Ret	NED Ret	ITA	EUR Ret	POR 3	9η	13
1985	Lotus	Ret	1	7	Ret	16	Ret	Ret	10	Ret	2	3	3	1	2	Ret	AUS Ret	4η	38
1986	Lotus	2	ESP 1	Ret	3	2	5	1	Ret	Ret	2	HUN 2	Ret	] Ret	4	MEX 3	Ret	4η	55
1987	Lotus	Ret	2	Ret	1	1	4	3	3	2	5	2	7	5	Ret	JAP 2	DSQ	3η	57
1988	McLaren	DSQ	1	Ret	2	1	1	2	1	1	1	1	10	6	4	1	2	1η	90 (94)*
1989	McLaren	11	1	1	1	Ret	7	Ret	Ret	1	2	1	Ret	Ret	1	DSQ	Ret	2η	60
1990	McLaren	1	3	Ret	1	1	20	3	3	1	2	1	1	2	Ret	Ret	Ret	1η	78
1991	McLaren	1	1	1	1	Ret	3	3	4	7	1	1	2	2	5	2	1	1η	96
1992	McLaren	3	Ret	Ret	9	3	1	Ret	Ret	Ret	2	1	5	1	3	Ret	Ret	4η	50
1993	McLaren	2	1	1	Ret	2	1	18	4	5	4	Ret	4	Ret	Ret	1	1	2η	73
1994	Williams	Ret	PAC Ret	DNF														-	0

* Για την Βαθμολογία λαμβάνονταν υπόψη μόνο οι 11 καλυτεροι αγώνες από τους 16

Επεξηγήσεις:

* DNF = δεν τερμάτισε
* Μαύρο = disqualified (αποβλήθηκε απο τον αγώνα)
* RET = εγκατέλειψε

Είχε πει:

Αν τύχει ποτέ και έχω ένα ατύχημα που μπορεί να μου κοστίσει τη ζωή, καλύτερα να είναι μία κι έξω. Δεν θέλω να ζήσω σε αναπηρική πολυθρόνα. Ούτε θέλω να μπω στο νοσοκομείο υποφέροντας από σοβαρά τραύματα. Αν πρόκειται να ζήσω, θέλω να ζήσω κανονικά και έντονα, γιατί είμαι άνθρωπος της δράσης

Οι αγώνες, ο ανταγωνισμός είναι στο αίμα μου. Είναι μέρος του εαυτού μου, της ζωής μου. Αυτό έκανα σε όλη μου τη ζωή

Το σημαντικότερο είναι να είσαι ο εαυτός σου και να μην αφήνεις κανένα να σε βγάλει από την πορεία σου. Είναι σημαντικό να μαθαίνεις από τα λάθη σου και να βελτιώνεσαι.

Αν έφτασα εκεί που έφτασα ήταν γιατί μου δόθηκε η ευκαιρία στη ζωή να μεγαλώσω σωστά.

Είμαστε φτιαγμένοι από συναισθήματα, ουσιαστικά όλοι αυτά αναζητούμε το ζήτημα είναι να βρεις τρόπο να τα βιώσεις. Υπάρχουν πολλοί τρόπο να τα βιώσεις. Ίσως ένα συγκεκριμένο πράγμα που σου προσφέρει η Φόρμουλα.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

* AUTO24
* Σχετικό αφιέρωμα