.
Η καταλανική μυθολογία αποτελείται από παραδοσιακούς μύθους, παλιές ιστορίες και θρύλους των περιοχών όπου χρησιμοποιούνταν η καταλανική γλώσσα, με επίκεντρο την ίδια την Καταλονία και τις Καταλανικές Χώρες. Οι ιστορίες αυτές πέρασαν από γενιά σε γενιά ως προφορική λαϊκή παράδοση της περιοχής αυτής της Ισπανίας, γι' αυτό και παρουσιάζουν ομοιότητες με τις μυθολογίες γειτονικών περιοχών (π.χ. βασκική μυθολογία).
Πηγές των μύθων
Η καύση αντικειμένων κατά το θερινό ηλιοστάσιο είναι ένα παραδοσιακό τελετουργικό από τα προϊστορικά χρόνια στα καταλανικά Πυρηναία.
Η προέλευση των καταλανικών μύθων πηγάζει από τα προρωμαϊκά πιστεύω των λαών της περιοχής, τα οποία αναμείχθηκαν με παγανιστικά στοιχεία της ρωμαϊκής θρησκείας: Λάρες, νύμφες, ξωτικά, γνώμοι, νεράιδες. Ο εκχριστιανισμός της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και το Διάταγμα των Μεδιολάνων το 313 οδήγησαν στη σταδιακή παρακμή των παλαιών θρησκειών, ωστόσο στις αγροτικές περιοχές η διείσδυση του χριστιανισμού δεν ήταν τόσο έντονη.
Η εμφάνιση του Ισλάμ και η προέλασή του μέχρι την Ιβηρική χερσόνησο οδήγησε στη δημιουργία τοπικών θρύλων και ιστοριών, οι οποίες σχετίζονταν για παράδειγμα είτε από την κατοχή των Σαρακηνών είτε με τους Φράγκους, όπως το Τραγούδι του Ρολάνδου, κάτι που υποδεικνύει υπολείμματα παγανιστικών στοιχείων στις αγροτικές περιοχές. Τα μαγικά τελετουργικά, τα παραμύθια και οι διάφοροι μύθοι αποτελούσαν μια προσπάθεια καλύτερης κατανόησης της χρήσης των βοτάνων, καθώς και της ιστορίας και του τρόπου ζωής της τοπικής κοινωνίας.
Η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία που ακολούθησε στη συνέχεια ενσωμάτωσε στις τοπικές της δοξασίες ορισμένους τέτοιους μύθους, όπως για παράδειγμα ο Άγιος Γεώργιος εναντίον του δράκοντα. Εξάλλου, κατά την επιδημία της βουβωνικής πανώλης αναπτύχθηκε το συνήθειο των "χορών του θανάτου" ή "μακάβριων χορών", που συνεχίστηκαν για αιώνες σε διάφορες περιοχές της Καταλονίας.
Κατά το Μεσαίωνα, όλες οι παλιές μυθολογικές φιγούρες θεωρούνταν "δαιμονικά στοιχεία" που συνδέονταν με τη μαγεία και διώκονταν από την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία. Η Ιερά Εξέταση προχωρούσε σε δημόσιες εκτελέσεις και καύσεις αντικειμένων με στόχο την εξάλειψη της μαγείας. Ο ορθολογισμός του 17ου και 18ου αιώνα υποβιβάζει τις πεποιθήσεις σχετικά με τη μαγεία και τα φανταστικά όντα σε ιστορίες για παιδιά και στοιχεία των λαϊκών τοπικών εθίμων και παραδόσεων[1].
Κατά τη διάρκεια και μέχρι το 19ο αιώνα, η Καταλανική Αναγέννηση και ο μοντερνισμός διαπνέονται από καταλανικές μυθολογικές επιρροές και πολλοί συγγραφείς επιζητούν να βρουν και να καταγράψουν στοιχεία της λαϊκής παράδοσης, με χαρακτηριστική φυσιογνωμία τον Ζοάν Αμάδες.
Πλάσματα και χαρακτήρες της καταλανικής μυθολογίας
Στην Καταλονία, Εσπανταμαϊνάδες ονομάζονται ορισμένες φιγούρες στη λαϊκή παράδοση, που χρησιμοποιούνταν για να τρομάξουν τα παιδιά και να αποτρέψουν π.χ. από το να μιλάνε με ξένους ή να φεύγουν μόνα τους από το σπίτι. Οι φιγούρες αυτές είναι κοινές σε διαφορετικές πολιτιστικές παραδόσεις: οι μάγισσες, τα τελώνια και ο μπαμπούλας. Άλλοτε, πρόκειται καθαρά για τοπικούς μύθους και παραλλαγές.
Αλόγια, νύμφες του νερού
Μάγισσες και καταλανικοί μύθοι
Ντιπ, ο σκύλος του Διαβόλου
Ντόνιετ
Δράκοι, όπως ο Ντρακ και η Βίμπρια
Ενκανταρία
Φόγιετ
Γκαμπούτσι
Γκόγια
Όμε ντελ σακ
Ο άνθρωπος με τις μύτες
Μαράκο
Μουλαντόνα
Νέγκρετ, μικρό μαύρο δαιμόνιο
Παϊτίντα
Πάπου
Πεζάντα
Πέι Νικολάου
Τίο ντε Νάδαλ
οι Τρεις Μάγοι της Ανατολής
Πάτζε Γκρέγκορι
Πάτζε Φούμερα
Βέλα Κουαρέσμα
Παραπομπές
Jesús Callejo, Ricardo Sanchez (1994). Guia de los seres mágicos de España (στα Ισπανικά) (V έκδοση). Editions EDAF. ISBN 84-7640-875-7.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Καταλανική μυθολογία
About Catalan Mythology
Καταλανικοί μύθοι και παραδόσεις
Αλόγια Βέλα Κουαρέσμα Γκαμπούτσι Γκόγια Ενκανταρία Μαράκο Μουλαντόνα Μάγισσες Μπρούχα Νεγρέτ Ντιπ Ντόνιετ Όμε ντελς νάσος Όμε ντελ σακ Παϊτίντα Πάπου Πεζάντα Πέι Νικολάου Ταμάρρο Τίο ντε Νάδαλ Φολιέτ
Μυθολογίες της Ευρώπης
Αγγλική Αγγλοσαξωνική Βασκική Γαλλική Γερμανική Ελβετική Ελληνική Ετρουσκική Ιρλανδική Ισπανική Καταλανική Κελτική Λιθουανική Λουζιτανική Πολωνική Ρουμανική Ρωμαϊκή Σκανδιναβική Σλαβική Ταταρική Φινλανδική
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
