Ο Μπράνισλαβ Κότζιτς (Branislav Kojic) ήταν από τους σημαντικότερους αρχιτέκτονες του Μοντερνισμού που καθόρισαν την αρχιτεκτονική της Σερβίας τον 20ο αιώνα. Γεννήθηκε στις 6 Ιουνίου του 1899 στο Smederevo. Φοίτησε στο γαλλικό λύκειο στο Πουατιέ μέχρι το 1916 ενώ την επόμενη χρονιά μετακόμισε στη Νίκαια όπου αποφοίτησε από το σερβικό γυμνάσιο. Το 1918 ξεκίνησε τις σπουδές του στη φημισμένη σχολή Ecole centrale des Arts et Manufactures στο Παρίσι τις οποίες ολοκλήρωσε με επιτυχία το 1921. Αμέσως μετά εργάστηκε στο υπουργείο δημόσιων έργων όπου αναδείχτηκε ο πολύπλευρος χαρακτήρας του τόσο με την συνεχή προσπάθεια για την πολιτιστική αναβάθμιση της πρωτεύουσας με το σχεδιασμό κτιρίων και την έντονη συμμετοχή του σε διαγωνισμούς και εκθέσεις όσο και με την εισαγωγή προτότυπων για την εποχή ιδεών στην αρχιτεκτονική που αφορούσαν τον συνδιασμό της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής με στοιχεία του Μοντερνισμού. Ο Branislav Kojic δεν ήταν προσκολημένος στο παρελθόν όπως είχε επισημάνει αλλά ενδιαφερόταν για αυτό προς όφελος του παρόντος και του μέλλοντος. Το 1925 διορίστηκε επίκουρος καθηγητής στο τμήμα της σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών στο πανεπιστήμιο του Βελιγραδίου. Ταυτόχρονα ξεκίνησε τις έρευνες για την εξέταση των κτιρίων που αποτελούσαν πολιτιστική κληρονομιά για τη χώρα. Μαζί με την γυναίκα του Danica Kojic ίδρυσαν το 1928 ιδιωτικό αρχιτεκτονικό γραφείο για τις έρευνες και τις μελέτες τους. Την ίδια χρονιά μαζί με τον Milan Zlokovic, τον Jan Dubovy και τον Dusan Babic ίδρυσαν την ένωση αρχιτεκτόνων του Μοντερνισμού επιρεασμένοι από τις ευρωπαϊκές εξελίξεις και κυρίως το έργο του Le Corbusier. Τέλος για την δημιουργική και ανεκτίμητη προσφορά του Kojic σε πολλαπλούς τομείς της επιστήμης και της τέχνης, το 1963 διακρήθηκε ως μέλος της Σερβικής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών. Στις 27 Ιουλίου του 1987 πέθανε στο Βελιγράδι στα 89 χρόνια.
Τα κυριότερα έργα που τον καθιστούν αρχιτέκτονα του Μοντερνισμού
Οικία του Branislav Kogic
Το σχέδιο της οικίας του Branislav Kojic πραγματοποιήθηκε από τον ίδιο ύστερα από πολλές μελέτες και χτίστηκε το 1926. Εύκολα μπορεί να παρατηρηθεί η τυποποίηση των παραθύρων μέσα από έναν κάναβο στον πρώτο όροφο γεγονός που παραπέμπει στην αρχιτεκτονική του μοντερνισμού. Ακόμα εμφανής είναι η καμπυλότητα της οροφής και ο κυματιστός τοίχος που αντιθέτως αποτελούν παραδείγματα εφαρμογής λαογραφικών στοιχείων στην μεσοπολεμική αρχιτεκτονική του Βελιγραδίου.
Hotel Post
Το ξενοδοχείο χτίστηκε το 1927 την ενδιάμεση δηλαδή από δύο πολέμους περίοδο στην οποία κυριαρχούσε ο μοντερνισμός στην αρχιτεκτονική. Ο Kojic όμως δεν ακολοθούσε απλώς τις αρχές του μοντερνισμού αλλά τις συνδύαζε με τον ακαδημαϊσμό και την εθνική κουλτούρα στοιχεία που αποτελούσαν έμπνευση για αυτόν. Το ξενοδοχείο χτίστηκε στην ιδιοκτησία του Dura Ninkovic αφού πρώτα γκρεμίστηκαν τα υπάρχοντα στο οικόπεδο κτίρια. Ο Kojic επιδίωξε την προσαρμογή του σχήματος του ξενοδοχείου στο σχήμα του οικοπέδου οπότε ακολούθησε τις βασικές χαράξεις με αποτέλεσμα το σχήμα τελικά να γίνει ακανόνιστο αλλά σχεδόν ορθογωνικό. Το κτίριο αυτό έχει μόνο μία πρόσοψη, από την πλευρά του δρόμου, τακτική αρχιτεκτονικής έκφρασης που ακολουθούσε συχνά ο Kojic. Το κτίριο αυτό αναδιαμορφώθηκε αργότερα από τον αρχιτέκτονα Mustafa Music.
Cvijeta Zuzoric Art Pavilion
Το περίπτερο τέχνης στο Mali Ketemegdan χτίστηκε το 1928 από τον Σύλλογο φίλων Τέχνης του Βελιγραδίου μετά από τον σχεδιασμό του Branislav kojic ο οποίος επιδίωκε την επιτυχημένη ένωση και ένταξη πολλαπλών λειτουργιών σε αυτό το περίπτερο, όπως εκθεσιακοί χώροι, χώροι συναβλιών. Ο συμμετρικός σχεδιασμός της κάτοψης αλλά και οι ιωνικοί κίωνες στην πρόσοψη καθιστούν εμφανή τα ακαδημαϊκά πρότυπα του αρχιτέκτονα. Η υπέρβαση του κλασικού σχεδιασμού πραγματοποιήθηκε με τον κυρίαρχο δυναμισμό των όγκων και την αμιβαία διείσδυση τους. Μία εντυπωσιακή λεπτομέρεια του εσωτερικού αποτελεί η τοιχογραφία με τις αλληγορίες των διαφορετικών τεχνών στην οροφή του προθάλαμου (έργο του Zivorad Nastasijevic) και το παράθυρο βιτρό με την εκπροσώπευση της τέχνης πάνω από την κύρια είσοδο (έργο του Pomorisac). Οι πρώτες εκθέσεις που φιλοξενήθηκαν στο περίπτερο ήταν εκθέσεις για την γιουγκοσλαβική αρχιτεκτονική.
Dr. Djuric Apartment
Tο κτίριο το οποίο χτίστηκε στη γωνία της οδού Prizrenska το 1933 θεωρείται ως ένα από τα πιο επιτυχημένα παραδείγματα του μοντερνισμού στο Βελιγράδι. Μετά την κατάλυση της μοναρχίας των Αψβούργων και τη διάλυση της Γιουγκοσλαωίας, το βελιγράδι εξελίχθηκε σε μία σύγχρονη πρωτεύουσα. Σε αυτό συνέβαλλε καθοριστηκά η ένωση αρχιτεκτόνων του μοντερνισμού. Η διαφορά όμως από τον μοντερνισμό στη δυτική Ευρώπη ήταν το γεγονός ότι η οικοδομική βιομηχαία του Βελιγραδίου ήταν ελλειπής λόγω μειωμένης εμπορικής ζήτησης. Επομένως η κακή υποστήριξη από τη βιομηχανία μείωνε τις επιλογές του αρχιτέκτονα και δυσχαίρενε την εργασία του. Ο Kojic στο κτίριο αυτό επιδίωκε την ανάδειξη της διαφοροποιήσης των λειτουργιών την οποία πέτυχε με την έξυπνη οργάνωση τους σε ζώνες. Έτσι οι οριζόντιες ζώνες δηλώνουν εμπορική χρήση ενώ στην κατακόρυφη υπάρχουν μόνο διαμερίσματα. Τέλος δημιούργησε ταράτσες για να τονίσει τις εκτεθημένες γωνίες ενώ δεν πρέπει να παραλειφθεί το γεγονός ότι σε ολόκληρο το έργο έδωσε την ίδια κατεύθυνση με αυτή του δρόμου.
Βιβλιογραφία
http://www.skyscrapercity.com/showthread.php?t=1411182
http://scindeks.ceon.rs/article.aspx?artid=1450-605X0607219R
http://www.muzejnt.rs/sr/308
http://www.sanu.ac.rs/english/GalerijaSANU/GalerijaSANUPrint.aspx?arg=375
http://sajkaca.blogspot.com/2011/10/dr-djuric-apartment-block-by-branislav.html&prev=/search%3Fq%3Dmodern%2Barchitect%2Bbranislav%2Bkogic%26hl%3Del%26tbo%3Dd%26biw%3D1163%26bih%3D617&sa=X&ei=h-IBUdqMF8aG4ATfzYFw&ved=0CC8Q7gEwAA
http://beogradskonasledje.rs/kd/zavod/stari_grad/kuca_branislav_kojica.html
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
