.
Ο λυγισμός είναι ένας τρόπος αστοχίας των παραμορφωσίμων στερεών που δεν οφείλεται στην υπέρβαση της αντοχής του υλικού τους αλλά στην απώλεια της ευστάθειας τους. Η αστοχία από λυγισμό αποκαλείται επίσης αστοχία λόγω ελαστικής αστάθειας. Η τάση στην οποία μπορεί να έχουμε λυγισμό είναι πολύ μικρότερη της απλής μονοαξονικής τάσης αστοχίας. Ένα απλό παράδειγμα λυγισμού είναι η περίπτωση μίας ευθύγραμμης ράβδου, μικρού πάχους σε σχέση με το ύψος της, που συμπιέζεται κατά τον άξονά της. Η ράβδος λυγίζει για δύναμη πολύ μικρότερη από αυτή που θα χρειαζόταν για να συνθλιβεί ένα τμήμα της με ίσο πάχος και μικρό ύψος.
Επίδειξη των διαφορετικών τρόπων λυγισμού κατά "Euler" ανάλογα με το τρόπο στήριξης της δοκού. Από αριστερά προς δεξιά έχουμε: αμφιέριστη, αμφίπακτη, πακτωμένη στο ένα άκρο με απλό σύνδεσμο στο άλλο, και, μονόπακτη. Παρατηρήστε τα διαφορετικά φορτία στο πάνω άκρο των δοκών που επιφέρουν ίδια μέγιστη παραμόρφωση.
Παρότι ο όρος που χρησιμοποιείται στα ελληνικά παραπέμπει σε μονοδιάστατους φορείς (δηλαδή λυγισμό στύλων, δοκών κ.ο.κ.) ωστόσο ο τρόπος αυτός αστοχίας αφορά και δισδιάστατους και τρισδιάστατους στερεούς φορείς. Παράδειγμα λυγισμού δισδιάστατου φορέα είναι η παραμόρφωση ενός λεπτότοιχου μεταλλικού δοχείου υπό εξωτερική πίεση (πχ δοχείο λαδιού υπό κενό). Η πρώτη θεωρητική επίλυση του προβλήματος έγινε από τον Euler, ενώ σήμερα οι υπολογιστικές σχέσεις που χρησιμοποιούνται είναι εμπειρικές προσαρμογές των εξισώσεων του Euler, πιο κοντά στα πραγματικά αποτελέσματα.
Ο λυγισμός συνήθως συνδέεται με την παρουσία θλιπτικών δυνάμεων. Το 2011 όμως οι Zaccaria, Bigoni, Noselli και Misseroni [1] έδειξαν ότι μπορεί να εμφανιστεί λυγισμός και σε συστήματα υπό εφελκυσμό.
Πηγές
D. Zaccaria, D. Bigoni, G. Noselli and D. Misseroni, Structures buckling under tensile dead load. Proceedings of the Royal Society A, 2011, 467, 1686-1700.
Juvinal, Robert C. & Marshek, Kurt M.; Fundamentals of machine component design. -2nd ed., ISBN 0-471-62281-8
Γ.Ι. Τσαμασφύρος Μηχανική παραμορφώσιμων σωμάτων Τόμος Ι και ΙΙ, 1990 Εκδόσεις Συμμετρία
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License