Πανδημία κορονοϊού 2019–20

Η πανδημία της νόσου του κορονοϊού 2019 (COVID-19) είναι μια τρέχουσα πανδημία που προκλήθηκε από τον κορονοϊό SARS-CoV-2 και αναγνωρίστηκε για πρώτη φορά στην πόλη Ουχάν, πρωτεύουσα της επαρχίας Χουπέι της Κίνας, τον Δεκέμβριο του 2019.[8] Ως τις 22 Μαΐου 2020 είχαν επιβεβαιωθεί πάνω από 5.265.000 κρούσματα σε 215 χώρες και περιοχές, έχουν σημειωθεί περισσότεροι από 337.900 θάνατοι που οφείλονται στη νόσο[1] και έχουν ανακάμψει περισσότεροι από 2.127.000 άνθρωποι.[1][9]

Ο ιός μεταδίδεται μεταξύ των ανθρώπων μέσω των σταγονιδίων που παράγονται όταν οι άνθρωποι φτερνίζονται ή βήχουν. [8][10] Ο χρόνος μεταξύ της έκθεσης και της εμφάνισης συμπτωμάτων είναι συνήθως από 2 έως 14 ημέρες.[10][11] Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν πυρετό, βήχα και δυσκολίες στην αναπνοή,[10][11] ενώ επιστημονικές έρευνες υποστηρίζουν ότι πιθανή απώλεια γεύσης και όσφρησης αποτελούν συμπληρωματικές ενδείξεις μόλυνσης από τον ιό.[12][13][14] Οι επιπλοκές μπορούν να περιλαμβάνουν πνευμονία και σύνδρομο οξείας αναπνευστικής δυσχέρειας. Μέχρι στιγμής δεν έχει κυκλοφορήσει εμβόλιο κατά του ιού ή κάποια σχετική ειδική αντι-ιική θεραπεία (πολλαπλές έρευνες βρίσκονται σε εξέλιξη).[15] Μέχρι στιγμής, η υποστήριξη ανθρώπων που έχουν νοσήσει αποσκοπεί στην πρόωρη διαχείριση των συμπτωμάτων και της υποστηρικτικής θεραπείας.[16][10]

Οι επαγγελματίες δημόσιας υγείας τονίζουν τη σημασία των βασικών πρακτικών υγιεινής στην πρόληψη της μόλυνσης και εξέδωσαν προτεινόμενες κατευθυντήριες οδηγίες συμπεριφοράς για άτομα που είναι ύποπτα ότι έχουν τον ιό.[17] Το πλύσιμο των χεριών, η διατήρηση της απόστασης άνω των 2 μέτρων από ανθρώπους που βήχουν και η αποφυγή επαφής με το πρόσωπο συνιστώνται για την πρόληψη της νόσου. Οποιοσδήποτε είναι ύποπτος για τη μεταφορά του ιού, συνιστάται να παρακολουθεί την υγεία του για δύο εβδομάδες, να φοράει χειρουργική μάσκα και να ζητά ιατρική συμβουλή, καλώντας έναν γιατρό πριν επισκεφτεί μια κλινική.

Η περίοδος επώασης (χρόνος από την έκθεση έως την έναρξη των συμπτωμάτων) κυμαίνεται από 2 έως 14 ημέρες,[18] αλλά μπορεί να είναι μεταδοτική κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου και μετά την αποκατάσταση.[19] Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν πυρετό, βήχα και δυσκολίες στην αναπνοή. Ως τις 7 Απριλίου η εκτίμηση του ποσοστού θνησιμότητας ήταν το 1% των επιβεβαιωμένων περιπτώσεων, υψηλότερο μεταξύ εκείνων που απαιτούν εισαγωγή στο νοσοκομείο.[20] Ως τις αρχές Απριλίου του 2020, δεν υπάρχει εμβόλιο και καμία ειδική θεραπεία.[21] Εξετάζονται αρκετές προσεγγίσεις εμβολίων και αντι-ιικών.[22][23][24][25][26] Σχολεία και πανεπιστήμια έχουν κλείσει σε εθνικό ή τοπικό επίπεδο σε τουλάχιστον 188 χώρες, επηρεάζοντας πάνω από 1.5 δισεκατομμύρια μαθητές και φοιτητές.[27]

Η πανδημία έχει κηρυχθεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ.) ως «Έκτακτη Ανάγκη Δημόσιας Υγείας Διεθνούς Ενδιαφέροντος» (PHEIC), με βάση τις πιθανές επιπτώσεις που θα μπορούσε να έχει ο ιός εάν εξαπλωθεί σε χώρες με ασθενέστερα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης. Αυτή η κήρυξη ήταν η έκτη φορά μετά από την πανδημία του H1N1 το 2009.[28]

Σε κοινωνικό επίπεδο, έντονη ξενοφοβία και ρατσισμός κατά ανθρώπων κινεζικής και ανατολικής ασιατικής καταγωγής έχουν σημειωθεί λόγω της επιδημίας, τροφοδοτώντας τον φόβο και την εχθρότητα σε διάφορες χώρες.[29][30][31][32] Παραπληροφόρηση που διαδόθηκε κυρίως στο διαδίκτυο σχετικά με τον κορονοϊό, οδήγησε την ΠΟΥ να κηρύξει "πληροφοριοδημία" (αγγλικά: infodemic) στις 2 Φεβρουαρίου. Αντίστοιχα, πολλαπλές θεωρίες συνωμοσίας διαδόθηκαν μεταξύ Μαρτίου και Απριλίου 2020,[33][34] με αποτέλεσμα κυβερνήσεις ανά τον κόσμο να λάβουν προληπτικά μέτρα για την αντιμετώπισή τους.[35][36]

Επιδημιολογία

Ως τις 1 Απριλίου, περισσότερα από 882.000 κρούσματα έχουν επιβεβαιωθεί σε όλο τον κόσμο. Θεωρείται ότι υπάρχει μια ελλιπής αναφορά των κρουσμάτων, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις με ηπιότερα συμπτώματα.[37][38]

Εξάπλωση 2019–20 COVID-19 κατά χώρα και περιοχή^[39]

Χώρα ή περιοχή[α]	Κρούσματα	Θάνατοι	Αναρ.[β]	Παρ.
235	2.416.135	165.939	632.983
Ηνωμένες Πολιτείες[γ]	770.564	41.114	70.799	[40][41]
Ρωσία[δ]	290.678	2.722	70.209	[42][43]
Ισπανία	200.210	21.852	80.587	[44]
Ιταλία	178.972	23.660	47.055	[45]
Γερμανία	145.743	4.642	83.438	[40][46]
Ηνωμένο Βασίλειο[ε]	120.067	16.060	–	[47]
Γαλλία[ζ]	112.606	19.718	36.578	[48]
Τουρκία	86.306	2.017	11.976	[49]
Ιράν	83.505	5.209	59.273	[40]
Κίνα	82.747	4.632	77.084	[40]
Βέλγιο	39.983	5.828	8.895	[50][40]
Βραζιλία	38.654	2.462	14.026	[51][40]
Καναδάς	35.056	1.587	11.843	[52] [53][54]
Ολλανδία[η]	32.655	3.684	–	[55][40]
Ελβετία	27.518	1.401	17.800	[56]
Πορτογαλία	20.206	714	610	[57]
Ινδία	17.656	559	2.842	[58]
Περού	15.628	400	6.811	[59]
Ιρλανδία	15.251	610	–	[60]
Αυστρία	14.738	470	10.631	[61]
Σουηδία	14.385	1.540	550	[40][62]
Ισραήλ	13.654	173	3.872	[40][63][64]
Ιαπωνία	10.751	171	1.239	[40][65]
Νότια Κορέα	10.674	236	8.114	[66][40]
Χιλή	10.088	133	4.338	[67]
Ισημερινός	9.468	474	1.061	[40]
Πολωνία	9.453	362	1.133	[68][40]
Σαουδική Αραβία	9.362	97	1.398	[69]
Ρουμανία	8.936	451	2.017	[70]
Πακιστάν	8.418	176	1.970	[40]
Μεξικό	8.261	686	2.627	[40]
Σιγκαπούρη	8.014	11	768	[71]
Δανία[θ]	7.515	364	4.312	[72][73]
Νορβηγία	7.095	168	–	[40][74][75]
Τσεχία	6.787	188	1.311	[76]
Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα	6.781	41	1.286	[77][78]
Ινδονησία	6.760	590	747	[79][80]
Αυστραλία	6.619	71	4.258	[40][81]
Φιλιππίνες	6.459	428	613	[82][83]
Σερβία	6.318	122	753	[84]
Ουκρανία	5.710	151	359	[85]
Κατάρ	5.448	8	518	[86]
Μαλαισία	5.425	89	3.295	[87][88]
Λευκορωσία	4.779	47	494	[89]
Δομινικανή Δημοκρατία	4.680	226	363	[40]
Παναμάς	4.467	126	165	[90][91]
Κολομβία	3.792	179	711	[92]
Φινλανδία[ι]	3.868	94	1.700	[93][94]
Λουξεμβούργο	3.550	73	627	[95]
Νότια Αφρική	3.158	54	903	[40]
Αίγυπτος[κ]	3.144	239	732	[40]
Μαρόκο	2.990	143	340	[40]
Μπανγκλαντές	2.948	101	85	[40][96]
Αργεντινή	2.930	134	708	[40][97]
Ταϊλάνδη	2.792	47	1.999	[98][99]
Αλγερία	2.629	375	1047	[100]
Μολδαβία	2.472	67	457	[101]
Ελλάδα	2.534	138	577	[102][103][40]
Κουβέιτ	1.995	9	367	[40][104]
Ουγγαρία	1.984	199	267	[105]
Μπαχρέιν	1.895	7	769	[106]
Κροατία	1.871	47	709	[107][40]
Ισλανδία	1.771	9	1.328	[108]
Καζακστάν	1.757	19	417	[109]
Ουζμπεκιστάν	1.582	5	240	[40][110]
Ιράκ	1.539	82	1.009	[40][111]
Εσθονία	1.535	40	165	[112]
Ομάν	1.410	7	238	[113]
Αζερμπαϊτζάν	1.398	19	712	[40][114]
Αρμενία	1.339	22	580	[40]
Σλοβενία	1.335	77	193	[115]
Λιθουανία	1.326	37	242	[40]
Βοσνία και Ερζεγοβίνη	1.285	48	347	[116]
Πουέρτο Ρίκο	1.213	62	–	[117]
Βόρεια Μακεδονία	1.207	51	178	[40][118]
Σλοβακία	1.161	12	229	[119][120]
Νέα Ζηλανδία	1.105	12	974	[40]
Γκάνα	1.042	9	99	[40]
Κούβα[λ]	1.035	34	255	[40]
Αφγανιστάν	1.026	33	131	[121][122]
Χονγκ Κονγκ	1.026	4	602	[123]
Καμερούν	1.017	42	305	[40]
Βουλγαρία	915	43	167	[124][125]
Τυνησία	879	38	43	[40][126]
Ακτή Ελεφαντοστού	847	9	260	[127]
Τζιμπουτί	846	2	102	[128]
Κύπρος[μ]	767	12	79	[40]
Λετονία	739	5	88	[129][40]
Ανδόρρα	713	36	235	[40][130]
Λίβανος	677	21	102	[131]
Κόστα Ρίκα	660	5	112	[132]
Νίγηρας	648	20	117	[133]
Νιγηρία	627	21	170	[40][134]
Αλβανία	584	26	327	[135]
Γουινέα	579	5	87	[40]
Μπουρκίνα Φάσο	576	36	338	[40][136]
Βολιβία	564	33	31	[40]
Κοσσυφοπέδιο	561	12	102	[137]
Κιργιστάν	554	5	133	[138]
Ουρουγουάη[ν]	528	10	298	[40]
Ονδούρα	477	46	25	[40][139]
Άγιος Μαρίνος	461	39	60	[140]
Παλαιστίνη	437	3	72	[40]
Μάλτα	427	3	118	[40]
Ταϊβάν[ξ]	422	6	203	[142][143]
Ιορδανία	417	7	276	[40][144]
Ρεϋνιόν	408	0	237	[145]
Γεωργία[ο]	394	4	86	[146][147]
Σενεγάλη	367	3	220	[40]
Μαυρίκιος	328	9	208	[148]
Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό	327	25	26	[40]
Μαυροβούνιο	311	5	55	[149]
Νήσος του Μαν	298	6	193	[150]
Σρι Λάνκα	295	7	97	[151][152]
Γουατεμάλα	289	7	22	[40]
Μαγιότ	284	4	117	[153]
Κένυα	281	14	69	[40]
Βιετνάμ	268	0	214	[154]
Βενεζουέλα	256	9	117	[155]
Τζέρσεϊ	249	12	–	[156]
Γκέρνσεϊ	239	10	112	[157]
Μάλι	224	14	42	[158][159]
Ελ Σαλβαδόρ	218	7	46	[160]
Παραγουάη	208	8	46	[161]
Τζαμάικα	196	5	27	[162]
Νήσοι Φερόες	185	0	176	[163]
Τανζανία	170	7	11	[40]
Μαρτινίκα	163	12	73	[164]
Γουαδελούπη	148	8	73	[165]
Ρουάντα	147	0	76	[40]
Δημοκρατία του Κονγκό	143	6	11	[166]
Μπρουνέι	138	1	115	[167]
Γκουάμ[π]	136	5	97	[168][169]
Σομαλία[ρ]	135	7	2	[40]
Γιβραλτάρ	132	0	120	[170]
Καμπότζη	122	0	107	[171]
Μαδαγασκάρη	121	0	39	[172]
Τρινιντάντ και Τομπάγκο	114	8	21	[40][173]
Αιθιοπία	111	3	16	[40]
Μιανμάρ	111	5	7	[174]
Γκαμπόν	109	1	7	[175]
Βόρεια Κύπρος[σ]	108	3	52	[176]
Αρούμπα	97	2	49	[177]
Γαλλική Γουιάνα	97	0	69	[178][179]
Μονακό	94	3	22	[180]
Σουδάν	92	12	8	[40]
Λιβερία	91	8	7	[40]
Βερμούδες	86	5	35	[181]
Τόγκο	84	5	49	[40]
Λίχτενσταϊν	81	1	55	[40]
Ισημερινή Γουινέα	79	0	4	[40][182]
Μπαρμπάντος	75	5	19	[183]
Άγιος Μαρτίνος	67	9	12	[184]
Γουιάνα	65	7	9	[40]
Πράσινο Ακρωτήριο	61	1	1	[185]
Κέιμαν Νήσοι	61	1	7	[186]
Ζάμπια	61	3	33	[187]
Μπαχάμες	60	9	11	[40][188]
Γαλλική Πολυνησία	55	0	19	[189]
Ουγκάντα	55	0	20	[190]
Αμερικανικές Παρθένοι Νήσοι	53	3	48	[191]
Μαλδίβες	52	0	16	[40]
Λιβύη	51	1	11	[192]
Γουινέα-Μπισάου	50	0	3	[193][194]
Αϊτή	47	3	0	[195]
Μακάου	45	0	17	[40][196]
Ερυθραία	39	0	3	[197]
Μοζαμβίκη	39	0	4	[198]
Συρία	39	3	5	[199]
Άγιος Μαρτίνος	37	2	19	[200]
Λαϊκή Δημοκρατία του Ντονέτσκ[τ]	36	0	2	[202]
Μπενίν	35	1	18	[40]
Σιέρα Λεόνε	35	0	6	[203]
Τσαντ	33	0	8	[204]
Μογγολία	33	0	7	[40]
Νεπάλ	31	0	4	[40]
Ζιμπάμπουε	25	3	2	[205]
Ανγκόλα	24	2	6	[206]
Αντίγκουα και Μπαρμπούντα	23	3	0	[40]
Εσουατίνι	22	1	8	[207]
Ανατολικό Τιμόρ	22	0	1	[208]
Λαϊκή Δημοκρατία του Λουχάνσκ[υ]	21	0	1	[209]
Μποτσουάνα	20	1	0	[210]
Λάος	19	0	2	[211][212]
Μπελίζ	18	2	0	[213][214]
Φίτζι	18	0	3	[215]
Νέα Καληδονία	18	0	14	[216]
Μαλάουι	17	2	3	[217][218]
Δομινίκα	16	0	8	[219]
Ναμίμπια	16	0	6	[40]
Άγιος Χριστόφορος και Νέβις	15	0	0	[220]
Αγία Λουκία	15	0	0	[40]
Κουρασάο	14	1	11	[221]
Γρενάδα	14	0	0	[222]
Βόρειες Μαριάνες Νήσοι	14	2	9	[223][224]
Κεντροαφρικανική Δημοκρατία	12	0	4	[225]
Άγιος Βικέντιος και Γρεναδίνες	12	0	1	[226]
Νήσοι Φώκλαντ	11	0	2	[227]
Γροιλανδία	11	0	11	[228]
Μοντσεράτ	11	0	2	[229]
Σεϋχέλλες	11	0	5	[230]
Νήσοι Τερκς και Κέικος	11	1	0	[231]
Γκάμπια	10	1	2	[232]
Νικαράγουα	10	2	6	[233][234]
Σουρινάμ	10	1	6	[235]
Βατικανό	8	0	2	[40]
Αρτσάχ	7	0	0	[236]
Μαυριτανία	7	1	2	[237]
Παπούα Νέα Γουινέα	7	0	0	[238]
Άγιος Βαρθολομαίος	6	0	1	[239]
Μπουτάν	5	0	2	[40]
Μπουρούντι	5	1	0	[240]
Σομαλιλάνδη[φ]	5	0	0	[241][242]
Βρετανικές Παρθένοι Νήσοι	4	1	2	[243]
Σάο Τομέ και Πρίνσιπε	4	0	0	[244]
Νότιο Σουδάν	4	0	0	[245]
Αμπχαζία	3	0	0	[246]
Ανγκουίλα	3	0	1	[247]
Σάμπα	2	0	0	[248]
Άγιος Ευστάθιος	2	0	0	[249][250]
Μποναίρ	1	0	0	[251]
Κόλπος Γκουαντάναμο[χ]	1	0	–	[253]
Σαιν Πιερ και Μικελόν	1	0	0	[254]
Υεμένη	1	0	0	[255]
Διεθνή οχήματα
Σαρλ ντε Γκολί	1.081	0	0	[256]
Diamond Princess[ψ]	712	14	619	[40][65]
USS Θίοντορ Ρούζβελτ[π]	669	1	0	[257]
Γκρεγκ Μόρτιμερ[ν]	128	0	–	[258]
MS Zaandam & Rotterdam[ω]	13	4	–	[260][261]
Coral Princess[αα]	12	2	–	[263]
HNLMS Dolfijn[αβ]	8	0	–	[264]
Λεοπόλδος I	1	0	0	[267]
Τα στατιστικά είναι ενημερωμένα ως προς τις 10 Απριλίου 2020
Σημειώσεις Σημειώσεις Περιοχή όπου η περίπτωση διαγνώστηκε. Η εθνικότητα και τόπος της μετάδοσης μπορεί να διαφέρουν. «—» υποδηλώνει ότι δεν υπάρχουν διαθέσιμα δεδομένα για την περιοχή, και όχι ότι η τιμή είναι μηδέν. Ηνωμένες Πολιτείες Δεν συμπεριλαμβάνει τις εξαρτήσεις σε Γκουάμ, Πουέρτο Ρίκο και Παρθένους Νήσους Περιλαμβάνει τα κρούσματα στο Grand Princess Ρωσία Εξαιρούνται τα κρούσματα του κρουαζιερόπλοιου Diamond Princess. Ηνωμένο Βασίλειο Δεν συμπεριλαμβάνονται οι εξαρτήσεις (Βρετανικά Υπερπόντια Εδάφη, κ.ά) Από τις 23 Μαρτίου, η Βρετανική κυβέρνηση δεν γνωστοποιεί τις αναρρώσεις. Η τελευταία ενημέρωση στις 22 Μαρτίου ανέφερε 135 αναρρωμένους ασθενείς. Γαλλία Δε συμπεριλαμβάνονται οι περιπτώσεις στις υπερπόντιες περιοχές (overseas regions) της, Γαλλική Γουιάνα, Γουαδελούπη, Μαγιότ, Μαρτινίκα και Ρεϋνιόν αλλά και αυτές στις υπερπόντιες κοινότητες (overseas collectivities) της, Άγιος Βαρθολομαίος, Άγιος Μαρτίνος και Γαλλική Πολυνησία. Ολλανδία Δεν συμπεριλαμβάνονται οι τρεις χώρες (εκτός της Ολλανδίας) του Βασιλείου των Κάτω Χωρών (Αρούμπα, Κουρασάο, Άγιος Μαρτίνος Δανία Δε συμπεριλαμβάνονται οι περιπτώσεις σε Νήσους Φερόες και Γροιλανδία. Φινλανδία Συμπεριλαμβάνεται η αυτόνομη κοινότητα των Νήσων Ώλαντ. Αίγυπτος Συμπεριλαμβάνει τα κρούσματα που ταυτοποιήθηκαν στο κρουαζιερόπλοιο MS River Anuket. Κούβα Περιλαμβάνονται κρούσματα από το MS Braemar. Εξαιρούνται τα τα κρούσματα από τη Ναυτική Βάση του Κόλπου του Γκουαντάναμο. Κύπρος Περιλαμβάνεται το Βρετανικό Υπερπόντιο Έδαφος του Ακρωτηρίου και Δεκέλειας. Εξαιρείται η Βόρεια Κύπρος. Γκρεγκ Μόρτιμερ και Ουρουγουάη Αν και αγκυροβολημένο έξω από τις ακτές της Ουρουγουάης, τα κρούσματα του Γκρεγκ Μόρτιμερ αναφέρονται ξεχωριστά από αυτά της Ουρουγουάης. Έξι από αυτά έχουν μεταφερθεί στην ενδοχώρα για ειδικευμένη νοσηλεία. Ταϊβάν Συμπεριλαμβάνονται κρούσματα από το ROCS Pan Shi.[141] Γεωργία Εξαιρείται το περιορισμένης αναγνώρισης κράτος της Αμπχαζίας. Γκουάμ και USS Θίοντορ Ρούζβελτ Τα κρούσματα του USS Θίοντορ Ρούζβελτ, που αυτή τη στιγμή είναι αγκυροβολημένο στο Γκουάμ, αναφέρονται ξεχωριστά. Σομαλία Εξαιρούνται τα κρούσματα από το περιορισμένης αναγνώρισης κράτος της Σομαλιλάνδης Βόρεια Κύπρος Η Κυπριακή κυβέρνηση δε συμπεριλαμβάνει τα κρούσματα από το περιορισμένης αναγνώρισης κράτος της Βόρειας Κύπρου. Λαϊκή Δημοκρατία του Ντονέτσκ Η Ουκρανική κυβέρνηση δεν συμπεριλαμβάνει τα κρούσματα από την επαρχία του Ντονέτσκ.[201] Λαϊκή Δημοκρατία του Λουχάνσκ Η Ουκρανική κυβέρνηση δεν συμπεριλαμβάνει τα κρούσματα από την επαρχία του Λουχάνσκ.[201] Σομαλιλάνδη Τα κρούσματα από το περιορισμένης αναγνώρισης κράτος δεν συμπεριλαμβάνονται στα κρούσματα της Σομαλίας. Κόλπος του Γκουαντανάμο Από τον Απρίλιο 2020, το Υπουργείο Άμυνας έχει ελεγχόμενες βάσεις των οποίων τα κρούσματα δεν καταγράφονται.[252] Diamond Princess Το βρετανικό κρουαζιερόπλοιο Diamond Princess είναι επί του παρόντος σε καραντίνα σε Ιαπωνικά ύδατα και το διαχειρίζεται η Ιαπωνική κυβέρνηση. Ωστόσο, αυτές οι περιπτώσεις δεν περιλαμβάνονται στην επίσημη καταμέτρηση περιπτώσεων στην χώρα, από την Ιαπωνική κυβέρνηση. Ομοίως δεν περιλαμβάνεται στην επίσημη καταμέτρηση περιπτώσεων της Βρετανικής κυβέρνησης. Ομοίως, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (Π.Ο.Υ.) ταξινομεί τις περιπτώσεις ως "Περιπτώσεις σε διεθνές μεταφορικό μέσο" και τις διακρίνει από την Ιαπωνία. MS Zaandam & Rotterdam Το κρουαζιερόπλοιο MS Zaandam αποκλείστηκε έξω από τις ακτές της Χιλής, αφού απαγορεύτηκε η είσοδος σε αυτό από τις 14 Μαρτίου 2020. Το MS Rotterdam συναντήθηκε με το Zaandam στις 26 Μαρτίου έξω από την ακτή της Πόλης του Παναμά για να προσφέρει βοήθεια και υγειονομικό υλικό στους επιβάτες. Διαμετακομισμένα στο κανάλι του Παναμά, αυτή τη στιγμή είναι αγκυροβολημένα στη Φλόριντα.[259] Τα σύνολο των κρουσμάτων του πλοίου δεν συναθροίζονται με κανένα εθνικό σύνολο. Coral Princess Το κρουαζιερόπλοιο Coral Princess είχε επιβάτες θετικούς στον κορονοϊό από τις αρχές του Απριλίου 2020, και αυτή τη στιγμή είναι αγκυροβολημένο στο Μαϊάμι.[262] Τα σύνολο των κρουσμάτων του πλοίου δεν συναθροίζονται με κανένα εθνικό σύνολο. HNLMS Dolfijn Και τα 8 κρούσματα του υποβρυχίου αναφέρθηκαν τη στιγμή που βρισκόταν σε διεθνή ύδατα ανάμεσα στην Ολλανδία και τη Σκωτία.[264] Δεν είναι γνωστό το αν και πότε θα συναθροιστούν τα κρούσματα του υποβρυχίου με αυτό της Ολλανδίας, γιατί στις ημερήσιες αναφορές της δεν αναφέρει το υποβρύχιο. Ωστόσο, πολλές αναφορές της συγκαταλέγουν τα κρούσματα και των αποικιών του Βασιλείου των Κάτω Χωρών.[265][266] Το υποβρύχιο δεν δίνει αναφορά για τους αναρρώσαντες του, άρα δεν γνωρίζουμε τον αριθμό αναρρώσεων.

Σημειώσεις

Περιοχή όπου η περίπτωση διαγνώστηκε. Η εθνικότητα και τόπος της μετάδοσης μπορεί να διαφέρουν.
«—» υποδηλώνει ότι δεν υπάρχουν διαθέσιμα δεδομένα για την περιοχή, και όχι ότι η τιμή είναι μηδέν.
Ηνωμένες Πολιτείες

Δεν συμπεριλαμβάνει τις εξαρτήσεις σε Γκουάμ, Πουέρτο Ρίκο και Παρθένους Νήσους
Περιλαμβάνει τα κρούσματα στο Grand Princess

Ρωσία
Εξαιρούνται τα κρούσματα του κρουαζιερόπλοιου Diamond Princess.
Ηνωμένο Βασίλειο

Δεν συμπεριλαμβάνονται οι εξαρτήσεις (Βρετανικά Υπερπόντια Εδάφη, κ.ά)
Από τις 23 Μαρτίου, η Βρετανική κυβέρνηση δεν γνωστοποιεί τις αναρρώσεις. Η τελευταία ενημέρωση στις 22 Μαρτίου ανέφερε 135 αναρρωμένους ασθενείς.

Γαλλία
Δε συμπεριλαμβάνονται οι περιπτώσεις στις υπερπόντιες περιοχές (overseas regions) της, Γαλλική Γουιάνα, Γουαδελούπη, Μαγιότ, Μαρτινίκα και Ρεϋνιόν αλλά και αυτές στις υπερπόντιες κοινότητες (overseas collectivities) της, Άγιος Βαρθολομαίος, Άγιος Μαρτίνος και Γαλλική Πολυνησία.
Ολλανδία
Δεν συμπεριλαμβάνονται οι τρεις χώρες (εκτός της Ολλανδίας) του Βασιλείου των Κάτω Χωρών (Αρούμπα, Κουρασάο, Άγιος Μαρτίνος
Δανία
Δε συμπεριλαμβάνονται οι περιπτώσεις σε Νήσους Φερόες και Γροιλανδία.
Φινλανδία

Συμπεριλαμβάνεται η αυτόνομη κοινότητα των Νήσων Ώλαντ.

Αίγυπτος
Συμπεριλαμβάνει τα κρούσματα που ταυτοποιήθηκαν στο κρουαζιερόπλοιο MS River Anuket.
Κούβα

Περιλαμβάνονται κρούσματα από το MS Braemar.
Εξαιρούνται τα τα κρούσματα από τη Ναυτική Βάση του Κόλπου του Γκουαντάναμο.

Κύπρος

Περιλαμβάνεται το Βρετανικό Υπερπόντιο Έδαφος του Ακρωτηρίου και Δεκέλειας.
Εξαιρείται η Βόρεια Κύπρος.

Γκρεγκ Μόρτιμερ και Ουρουγουάη

Αν και αγκυροβολημένο έξω από τις ακτές της Ουρουγουάης, τα κρούσματα του Γκρεγκ Μόρτιμερ αναφέρονται ξεχωριστά από αυτά της Ουρουγουάης. Έξι από αυτά έχουν μεταφερθεί στην ενδοχώρα για ειδικευμένη νοσηλεία.

Ταϊβάν

Συμπεριλαμβάνονται κρούσματα από το ROCS Pan Shi.[141]

Γεωργία

Εξαιρείται το περιορισμένης αναγνώρισης κράτος της Αμπχαζίας.

Γκουάμ και USS Θίοντορ Ρούζβελτ

Τα κρούσματα του USS Θίοντορ Ρούζβελτ, που αυτή τη στιγμή είναι αγκυροβολημένο στο Γκουάμ, αναφέρονται ξεχωριστά.

Σομαλία
Εξαιρούνται τα κρούσματα από το περιορισμένης αναγνώρισης κράτος της Σομαλιλάνδης
Βόρεια Κύπρος
Η Κυπριακή κυβέρνηση δε συμπεριλαμβάνει τα κρούσματα από το περιορισμένης αναγνώρισης κράτος της Βόρειας Κύπρου.
Λαϊκή Δημοκρατία του Ντονέτσκ
Η Ουκρανική κυβέρνηση δεν συμπεριλαμβάνει τα κρούσματα από την επαρχία του Ντονέτσκ.[201]
Λαϊκή Δημοκρατία του Λουχάνσκ
Η Ουκρανική κυβέρνηση δεν συμπεριλαμβάνει τα κρούσματα από την επαρχία του Λουχάνσκ.[201]
Σομαλιλάνδη
Τα κρούσματα από το περιορισμένης αναγνώρισης κράτος δεν συμπεριλαμβάνονται στα κρούσματα της Σομαλίας.
Κόλπος του Γκουαντανάμο
Από τον Απρίλιο 2020, το Υπουργείο Άμυνας έχει ελεγχόμενες βάσεις των οποίων τα κρούσματα δεν καταγράφονται.[252]
Diamond Princess
Το βρετανικό κρουαζιερόπλοιο Diamond Princess είναι επί του παρόντος σε καραντίνα σε Ιαπωνικά ύδατα και το διαχειρίζεται η Ιαπωνική κυβέρνηση. Ωστόσο, αυτές οι περιπτώσεις δεν περιλαμβάνονται στην επίσημη καταμέτρηση περιπτώσεων στην χώρα, από την Ιαπωνική κυβέρνηση. Ομοίως δεν περιλαμβάνεται στην επίσημη καταμέτρηση περιπτώσεων της Βρετανικής κυβέρνησης. Ομοίως, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (Π.Ο.Υ.) ταξινομεί τις περιπτώσεις ως "Περιπτώσεις σε διεθνές μεταφορικό μέσο" και τις διακρίνει από την Ιαπωνία.
MS Zaandam & Rotterdam

Το κρουαζιερόπλοιο MS Zaandam αποκλείστηκε έξω από τις ακτές της Χιλής, αφού απαγορεύτηκε η είσοδος σε αυτό από τις 14 Μαρτίου 2020.
Το MS Rotterdam συναντήθηκε με το Zaandam στις 26 Μαρτίου έξω από την ακτή της Πόλης του Παναμά για να προσφέρει βοήθεια και υγειονομικό υλικό στους επιβάτες. Διαμετακομισμένα στο κανάλι του Παναμά, αυτή τη στιγμή είναι αγκυροβολημένα στη Φλόριντα.[259]
Τα σύνολο των κρουσμάτων του πλοίου δεν συναθροίζονται με κανένα εθνικό σύνολο.

Coral Princess

Το κρουαζιερόπλοιο Coral Princess είχε επιβάτες θετικούς στον κορονοϊό από τις αρχές του Απριλίου 2020, και αυτή τη στιγμή είναι αγκυροβολημένο στο Μαϊάμι.[262]
Τα σύνολο των κρουσμάτων του πλοίου δεν συναθροίζονται με κανένα εθνικό σύνολο.

HNLMS Dolfijn
Και τα 8 κρούσματα του υποβρυχίου αναφέρθηκαν τη στιγμή που βρισκόταν σε διεθνή ύδατα ανάμεσα στην Ολλανδία και τη Σκωτία.[264]
Δεν είναι γνωστό το αν και πότε θα συναθροιστούν τα κρούσματα του υποβρυχίου με αυτό της Ολλανδίας, γιατί στις ημερήσιες αναφορές της δεν αναφέρει το υποβρύχιο. Ωστόσο, πολλές αναφορές της συγκαταλέγουν τα κρούσματα και των αποικιών του Βασιλείου των Κάτω Χωρών.[265][266]
Το υποβρύχιο δεν δίνει αναφορά για τους αναρρώσαντες του, άρα δεν γνωρίζουμε τον αριθμό αναρρώσεων.

Κρούσματα στην Κίνα.
Κινούμενος χάρτης των επιβεβαιωμένων περιπτώσεων διάδοσης 2019-nCoV από τις 12 Ιανουαρίου 2020 έως τις 29 Φεβρουαρίου 2020

Η επιδημιολογική ανάλυση της εκδήλωσης έδειξε ένα πιθανό μοτίβο μιας «μικτής εστίας» - πιθανότατα υπήρχε μια συνεχής κοινή εστία στην Αγορά Θαλασσινών Χουανάν το Δεκέμβριο του 2019, ενδεχομένως από διάφορα ζωονοσογόνα γεγονότα.[268][269][270] Μετά από αυτό, οι επιδημιολόγοι διαπίστωσαν ότι το ξέσπασμα πιθανότατα μετατράπηκε σε πηγή (που μεταδίδεται από άτομο σε άτομο), πιθανώς λόγω της ικανότητας μετάλλαξης του ιού.[271][272] Ως εκ τούτου, καθώς ο αριθμός των υποθέσεων έχει αυξηθεί, η σημασία της αγοράς έχει μειωθεί.[3][273][274]

Κατά τα πρώτα στάδια, ο αριθμός των περιστατικών διπλασιαζόταν συνήθως κάθε 7,5 ημέρες.[275] Στις αρχές και στα μέσα Ιανουαρίου του 2020, ο ιός εξαπλώθηκε σε άλλες κινεζικές επαρχίες, με τη βοήθεια των μετακινήσεων της Κινεζικής Πρωτοχρονιάς. Στις 20 Ιανουαρίου, η Κίνα ανέφερε σχεδόν 140 νέους ασθενείς την ημέρα, συμπεριλαμβανομένων δύο ατόμων στο Πεκίνο και ενός στη Σενζέν.[276] Μεταγενέστερα επίσημα στοιχεία δείχνουν ότι 6.174 ασθενείς που έχουν μολυνθεί από SARS-CoV-2 είχαν ήδη αναπτύξει συμπτώματα έως τις 20 Ιανουαρίου 2020.[277]

Ο ιός εξαπλώθηκε σε άλλες χώρες και περιοχές. Στη χρονολογική σειρά ακολουθούμενη από αλφαβητική, αυτές ήταν η Ταϊλάνδη. Ιαπωνία, Μακάο. Νότια Κορέα. Ταϊβάν. Ηνωμένες Πολιτείες, Χονγκ Κονγκ, Σιγκαπούρη. Γαλλία, Νεπάλ, Βιετνάμ. Αυστραλία, Μαλαισία, Καναδάς, Καμπότζη, Γερμανία, Φινλανδία, Σρι Λάνκα. Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Ινδία, Ιταλία, οι Φιλιππίνες, το Ηνωμένο Βασίλειο, Ρωσία, Σουηδία, Ισπανία, Βέλγιο, Αίγυπτος, Ιράν, Ισραήλ, Λίβανος, Αφγανιστάν, Μπαχρέιν. Κουβέιτ, Ιράκ, Ομάν, Αλγερία, Αυστρία, Βραζιλία, Κροατία. Ελβετία, Ελλάδα, Πακιστάν, Βόρεια Μακεδονία. Γεωργία, Νορβηγία, Ρουμανία, Δανία, Εσθονία, Βόρεια Ιρλανδία, Άγιος Μαρίνος, Κάτω Χώρες, Νιγηρία, Λευκορωσία, Λιθουανία, Νέα Ζηλανδία, Μεξικό, Ισλανδία, Μονακό και Κατάρ.[278][279]

Στις 26 Φεβρουαρίου 2020, ο ΠΟΥ ανέφερε ότι, καθώς οι νέες περιπτώσεις που αναφέρθηκαν μειώθηκαν στην Κίνα, αλλά ξαφνικά αυξήθηκαν στην Ιταλία, το Ιράν και τη Νότια Κορέα, ο αριθμός νέων περιπτώσεων εκτός Κίνας ξεπέρασε τον αριθμό νέων περιπτώσεων στην Κίνα για πρώτη φορά στις 25 Φεβρουαρίου 2020.[280]

Επίσημες πηγές στην Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο εκτιμούν ότι το 60-70% του πληθυσμού θα μολυνθεί πριν επιτευχθεί ανοσία της αγέλης.[281][282][283]
Θάνατοι

Ως τις 13 Μαρτίου, περισσότεροι από 5.300 θάνατοι αποδόθηκαν στην COVID-19. Σύμφωνα με το Εθνικό Κέντρο Υγείας της Κίνας, οι περισσότεροι από αυτούς που πέθαναν ήταν ηλικιωμένοι ασθενείς - περίπου το 80% των θανάτων που καταγράφηκαν ήταν από αυτούς ηλικίας άνω των 60 ετών και το 75% είχαν προϋπάρχουσες καταστάσεις υγείας όπως καρδιαγγειακές παθήσεις και διαβήτη.[284] Το ποσοστό θνησιμότητας των περιπτώσεων εκτιμάται σε περίπου 2-3%.[285]

Ο πρώτος επιβεβαιωμένος θάνατος ήταν στην Ουχάν.[286] Ο πρώτος θάνατος έξω από την Κίνα συνέβη στις Φιλιππίνες,[287][288][289][290] και ο πρώτος θάνατος έξω από την Ασία ήταν στο Παρίσι.[291]

Ως τις 24 Φεβρουαρίου 2020, εκτός της ηπειρωτικής Κίνας, έχουν καταγραφεί περισσότεροι από δώδεκα θάνατοι σε Ιράν, Νότια Κορέα, και Ιταλία.[292][293][294]

Σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων δεν υπάρχει προς το παρόν κάποιο φάρμακο για την αντιμετώπιση του κορονοϊού γίνονται όμως κλινικές δοκιμές αναφορικά με την αποτελεσματικότητα τους στην καταπολέμηση του ιού στα εξής: Ρεμοδεσιβίρη (remdesivir) (υπό έρευνα), Λοπιναβίρη/η Ριτοναβίρη (lopinavir/ritonavir) (επί του παρόντος ενδεδειγμένο ως φάρμακο κατά του HIV(anti-HIV), Χλωροκίνη και Υδροξυχλωροκίνη (chloroquine and hydroxychloroquine) (που χρησιμοποιείται ενάντια στην ελονοσία(malaria) και ορισμένα αυτοάνοσα νοσήματα(autoimmune diseases) όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα(rheumatoid arthritis), Ιντερφερόνες (interferons) και ιδιαίτερα οι Ιντερφερόνες βήτα (interferons beta) (επί του παρόντος ενδεδειγμένες για ασθένειες όπως η πολλαπλή σκλήρυνση κατά πλάκας( multiple sclerosis) και Μονοκλωνικά αντισώματα (monoclonal antibodies) με δραστικότητα εναντίον παραγόντων του ανοσοποιητικού συστήματος).[295]
Εκτιμήσεις

Διάφοροι ερευνητές έχουν εκτιμήσει ότι ο αριθμός των πραγματικών λοιμώξεων στην αρχική εστία στην Κίνα μπορεί να ήταν πολύ υψηλότερος από εκείνες που επιβεβαιώθηκαν.[296] Για παράδειγμα, 31.200 λοιμώξεις εκτιμήθηκαν στην Ουχάν έως τις 29 Ιανουαρίου, όταν μόλις 6.135 αναφέρθηκαν στην πόλη μέχρι εκείνη την ημερομηνία.

Υπάρχουν ανησυχίες σχετικά με το κατά πόσον είναι διαθέσιμο επαρκές ιατρικό προσωπικό και εξοπλισμός σε περιοχές που έχουν πληγεί από την εστία ώστε να μπορούν τα νοσοκομεία να εντοπίζουν σωστά τα κρούσματα κορονοϊού αντί για εσφαλμένη διάγνωση υποψήφιων περιπτώσεων ως «σοβαρή πνευμονία».[297][298][299]

Οι υπολογισμοί περιπτώσεων και θανάτων στην Κίνα επηρεάζονται από αλλαγές στον ορισμό της κλινικής περίπτωσης.[300][301] Έγγραφο που υποβλήθηκε στο Eurosurveillance προτυποποιώντας τα στατιστικά στοιχεία του επίσημου ποσοστού θνησιμότητας της Κίνας ανέφερε ότι «στον λαϊκό Τύπο υπάρχουν επίσης εικασίες για μεγάλο αριθμό λαθών χωρίς λόγο, αμφισβητώντας τη χρησιμότητα των αναφερόμενων αριθμών. Παρότι δικαιολογείται λόγω της διάρκειας της περιόδου επώασης περίπου έξι ημερών στην περίπτωση αυτή, επηρεάζει ομοιόμορφα όλα τα δεδομένα.[302]
Ενδείξεις και συμπτώματα

Κύριο λήμμα: COVID-19

Συμπτώματα της COVID-19.

Οι περισσότεροι μολυσμένοι άνθρωποι παρουσίασαν αρχικά κλινικά συμπτώματα, συχνά περιγραφόμενα ως συμπτώματα που μοιάζουν με γρίπη, όπως πυρετός, βήχας, αναπνευστικές δυσκολίες, κόπωση και μυαλγία. Η περαιτέρω ανάπτυξη μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρή πνευμονία, σύνδρομο οξείας αναπνευστικής δυσχέρειας, σήψη, σηπτικό σοκ και θάνατο. Τα συμπτώματα του ανώτερου αναπνευστικού, όπως το φτάρνισμα, η ρινική καταρροή και ο πονόλαιμος, είναι λιγότερο συχνά.[303] Ορισμένοι από τους μολυνθέντες μπορεί να είναι ασυμπτωματικοί, με τα αποτελέσματα των τεστ να επιβεβαιώνουν τη μόλυνση αλλά δεν παρουσιάζουν κλινικά συμπτώματα, έτσι οι ερευνητές έχουν δώσει συμβουλές ότι άτομα με στενή επαφή με επιβεβαιωμένους μολυσμένους ασθενείς πρέπει να παρακολουθούνται στενά και να εξετάζονται για να αποκλείσουν τη μόλυνση.[304]

Η περίοδος επώασης (ο χρόνος μεταξύ της μόλυνσης και της εμφάνισης των συμπτωμάτων) κυμαίνεται από 1 έως 14 ημέρες, αν και είναι συνήθως 5 ημέρες.[305][306] Ωστόσο, μία περίπτωση αναφέρεται ότι έχει επώαση 27 ημερών.[307]
Διάγνωση

Ο ΠΟΥ έχει δημοσιεύσει διάφορα πρωτόκολλα ελέγχων για τον SARS-CoV-2.[308][309] Ο έλεγχος χρησιμοποιεί αλυσιδωτή αντίδραση πολυμεράσης αντίστροφης μεταγραφάσης σε πραγματικό χρόνο (rRT-PCR). Ο έλεγχος μπορεί να γίνει σε δείγματα αναπνευστικού ή αίματος.[310] Τα αποτελέσματα γενικά είναι διαθέσιμα μέσα σε λίγες ώρες έως μέρες.[311][312]
Ένα διαγνωστικό κιτ ελέγχων που αναπτύχθηκε από τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των Ηνωμένων Πολιτειών . Το κιτ ελέγχου είναι ένα πάνελ PCR αντίστροφης μεταγραφάσης, που προορίζονται αποκλειστικά για ερευνητική χρήση.

Ένα άτομο θεωρείται ότι κινδυνεύει να έχει COVID-19 εάν έχει ταξιδέψει σε μια περιοχή με συνεχή μετάδοση στην κοινότητα κατά τις προηγούμενες δεκατέσσερις ημέρες και/ή είχε στενή επαφή με ένα μολυσμένο άτομο. Οι κοινές κύριες ενδείξεις περιλαμβάνουν πυρετό, βήχα και δύσπνοια. Άλλοι πιθανοί δείκτες περιλαμβάνουν κόπωση, μυαλγία, ανορεξία, παραγωγή πτυέλων και πονόλαιμο.[313]

Μια εναλλακτική μέθοδος διάγνωσης βασίζεται στην κλινική παρουσίαση όπως η αναζήτηση μορφών οπτικής υπογραφής του COVID-19 σε αξονική τομογραφία των πνευμόνων. Ενδείξεις πνευμονίας μπορεί να προηγούνται επιβεβαίωσης του SARS-CoV-2 μέσω RT-PCR.[314]
Αιτία
Μετάδοση

Ο κύριος τρόπος μετάδοσης είναι από άνθρωπο σε άνθρωπο μέσω των σταγονιδίων που αποβάλλουν οι άνθρωποι όταν βήχουν ή φτερνίζονται. [315] Επιπλέον, αυτά τα σταγονίδια μπορούν να πέσουν πάνω σε επιφάνειες και να μεταδώσουν τον ιό όταν ο άνθρωπος [8]αγγίξει την επιφάνεια, και στη συνέχεια αγγίξει τα μάτια, τη μύτη ή το στόμα του.[8]

Ο ΠΟΥ αξιολογεί κατά πόσο η ασυμπτωματική μετάδοση και η μετάδοση των κοπράνων αποτελούν σημαντικούς τρόπους μετάδοσης.[316]

Τα ιογόνα σταγονίδια παραμένουν αιωρούμενα στον αέρα για μικρό χρονικό διάστημα. Οι λεπτομέρειες για τον ιό της COVID-19 δεν είναι διαθέσιμες προς το παρόν αλλά υποτίθεται ότι είναι παρόμοιες με άλλους κορονοϊούς οποίοι μπορεί να παραμείνουν βιώσιμοι και μεταδοτικοί σε μεταλλική, γυάλινη ή πλαστική επιφάνεια για έως και εννέα ημέρες σε θερμοκρασία δωματίου.[317] Απολύμανση επιφανειών είναι δυνατή με ουσίες όπως 62-71% αιθανόλη για ένα λεπτό.[317]

Οι εκτιμήσεις για τον βασικό αριθμό αναπαραγωγής (ο μέσος αριθμός ατόμων που ένα μολυσμένο άτομο είναι πιθανό να μολύνει), κυμαίνονται από 2,13 [318] έως 4,82.[319][320] Στις 24 Ιανουαρίου 2020 αναφέρθηκε ότι ο ιός μπόρεσε να μεταδοθεί σε μια αλυσίδα έως και τεσσάρων ατόμων.[321] Αυτό είναι παρόμοιο με το σοβαρό οξύ αναπνευστικό σύνδρομο από κορονοϊό (SARS-CoV) .

Ο ΠΟΥ αναφέρει επίσης ότι, αν και η ιστορία με το SARS και το MERS δείχνει ότι η μετάδοση μέσω τροφίμων δεν συμβαίνει, η δυνατότητα παραμένει ανοιχτή και ότι το κρέας και τα ζωικά προϊόντα κατά κανόνα πρέπει να μαγειρεύονται σχολαστικά.[322]

Ο ιός ευρέως θεωρείται ότι έχει ζωονοτική προέλευση και ως εκ τούτου πιθανότατα μεταδίδεται από ζώο σε άνθρωπο, αν και το ζώο και ο τρόπος μετάδοσης δεν έχουν ακόμη ταυτοποιηθεί.[323]
Ιολογία

Κύριο λήμμα: SARS-CoV-2

Το σοβαρό οξύ αναπνευστικό σύνδρομο κορονοϊού 2 (SARS-CoV-2) είναι ένα νέο σοβαρό οξύ αναπνευστικό σύνδρομο κορονοϊού, που απομονώθηκε για πρώτη φορά από τρία άτομα με πνευμονία που συνδέονται με το σύμπλεγμα περιπτώσεων οξείας αναπνευστικής νόσου που αναφέρθηκαν στην Ουχάν. Είναι η αιτία της ασθένειας COVID-19.[324]

Ο SARS-CoV-2 σχετίζεται στενά με τον αρχικό SARS-CoV.[325] Θεωρείται ότι έχει ζωονοτική προέλευση. Η γενετική ανάλυση αποκάλυψε ότι ο κορονοϊός σχετίζεται γενετικά με το γένος Betacoronavirus, στη σειρά Β του υπογόνου Sarbecovirus μαζί με δύο στελέχη που προέρχονται από νυχτερίδα. Είναι 96% ταυτόσημος σε όλο το γονιδίωμα με άλλα δείγματα κορωναϊού (BatCov RaTG13).[326] [327]Τον Φεβρουάριο του 2020, οι Κινέζοι ερευνητές διαπίστωσαν ότι υπάρχει μόνο μία διαφορά αμινοξέων σε ορισμένες αλληλουχίες γονιδιώματος μεταξύ των ιών που βρίσκονται στους μυρμηγκοφάγους Παγκολίνους και εκείνων που προέρχονται από ανθρώπους, υπονοώντας ότι οι Παγκολίνοι μπορεί να ήταν ένας ενδιάμεσος ξενιστής .[328]
Πρόληψη

Για να μειωθούν οι πιθανότητες μόλυνσης, οι οργανισμοί υγείας προτείνουν την αποφυγή στενής επαφής με άρρωστα άτομα· συχνό πλύσιμο των χεριών με σαπούνι και νερό· να μην αγγίζονται τα μάτια, η μύτη ή το στόμα με άπλυτα χέρια· και η άσκηση καλής αναπνευστικής υγιεινής.[329][330]

Εκείνοι που μπορεί να έχουν ήδη μολυνθεί συνιστάται να μένουν στο σπίτι εκτός από το για να λάβουν ιατρική περίθαλψη, να ειδοποιήσουν πριν την επίσκεψη σε έναν πάροχο υγειονομικής περίθαλψης, να φορέσουν μάσκα προσώπου (ειδικά ανάμεσα σε κοινό), να καλύπτουν βήχα και φτάρνισμα με μαντήλι, να πλένουν τακτικά τα χέρια με σαπούνι και νερό, και να αποφεύγουν να μοιράζονται προσωπικά είδη οικιακής χρήσης.[331]

Κανένα εμβόλιο δεν υπάρχει σήμερα.[332]

Ορισμένες κυβερνήσεις συμβουλεύουν εναντίον όλων των μη ουσιαστικών μετακινήσεων σε χώρες και περιοχές που έχουν πληγεί από την έξαρση.[333] Η κυβέρνηση του Χονγκ Κονγκ προειδοποίησε όποιον ταξιδεύει έξω από την πόλη για να μην αγγίξει ζώα· να μην τρώνε κρέας από κυνήγι· και να αποφευχθεί η επίσκεψη ψαραγορών, αγορών ζωντανών πουλερικών και αγροκτημάτων.[334] Δεν υπάρχουν στοιχεία ότι τα κατοικίδια ζώα, όπως τα σκυλιά και οι γάτες, μπορούν να μολυνθούν.[335] Η κυβέρνηση της Κίνας έχει απαγορεύσει την εμπορία και την κατανάλωση άγριων ζώων.[336]

Για τους παρόχους υγειονομικής περίθαλψης που φροντίζουν κάποιον που ενδέχεται να έχει μολυνθεί συνιστώνται συνήθεις προφυλάξεις, προφυλάξεις επαφής, και προφυλάξεις με προστασία από των ματιών.[337]

Η ανίχνευση των επαφών είναι μια σημαντική μέθοδος για τις αρχές υγείας για τον προσδιορισμό της πηγής μιας λοίμωξης και για την αποφυγή περαιτέρω μετάδοσης.[338]

Το ξέπλυμα της μύτης, η γαργάρα με στοματικό διάλυμα και η κατανάλωση σκόρδου δεν είναι αποτελεσματικά. Επιπλέον, οι ιοί δεν επιβραδύνονται από το κρύο. Αντίθετα, είναι ισχυρότεροι σε ψυχρές, ξηρές συνθήκες, αλλά πιο αδύναμες και επιβραδυντικές σε ζεστό και υγρό καιρό.[339]
Πλύσιμο των χεριών

Το πλύσιμο των χεριών συνιστάται για την αποφυγή της εξάπλωσης του ιού της COVID-19. Το CDC συνιστά τα άτομα να πλένουν τα χέρια τους συχνά με σαπούνι και νερό για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα, ειδικά μετά από την τουαλέτα ή όταν τα χέρια είναι ορατά βρώμικα, πριν το φαγητό, και μετά το φύσημα της μύτης, βήχα ή φτάρνισμα. Συνιστά επίσης τη χρήση αλκοολούχων ποτών με τουλάχιστον 60% αλκοόλης όταν δεν είναι άμεσα διαθέσιμα το σαπούνι και το νερό.[340] Ο ΠΟΥ επίσης συμβουλεύει τα άτομα να αποφεύγουν να αγγίζουν τα μάτια, τη μύτη ή το στόμα με άπλυτα χέρια.[341][342]
Αναπνευστική υγιεινή

Τα υγειονομικά όργανα συνιστούν στα άτομα να καλύπτουν το στόμα και τη μύτη τους με ένα μαντήλι όταν βήχουν ή φταρνίζονται (το οποίο στη συνέχεια θα πρέπει να απορρίπτεται αμέσως) ή με ένα μανίκι αν δεν είναι διαθέσιμο μαντήλι.[343][344][341]

Η χρήση χειρουργικών μασκών από εκείνους που μπορεί να μολυνθεί έχει επίσης συσταθεί,[334][345][346] καθώς μπορεί να περιορίσει τον όγκο και την απόσταση ταξιδιού των σταγονιδίων εκπνοής που διασκορπίζονται κατά την ομιλεία, φτάρνισμα και βήχα. Ο ΠΟΥ εξέδωσε βέλτιστες πρακτικές για τη χρήση μάσκας σε περιβάλλοντα οικιακής φροντίδας και περίθαλψης, συμπεριλαμβανομένου του ότι πρέπει να δένονται με ασφάλεια για να ελαχιστοποιούν τα κενά μεταξύ του προσώπου και της μάσκας, ότι οι μάσκες πρέπει να αντικαθίστανται όταν είναι υγρές, ο χρήστης να μην αγγίζει το μπροστινό μέρος της μάσκας όταν την αφαιρεί, το πλύσιμο των χεριών με σαπούνι και νερό ή χρήση απολυμαντικού για το χέρια μετά την αφαίρεση ή εάν αγγιχθεί, και ότι μια χρησιμοποιημένη μάσκα και οι μάσκες μιας χρήσης θα πετιούνται αμέσως μετά την αφαίρεση τους και να δεν πρέπει να επαναχρησιμοποιηθούν.[347]

Οι μάσκες έχουν επίσης συσταθεί για χρήση από εκείνους που φροντίζουν κάποιον που μπορεί να έχει την ασθένεια. Επιπλέον, οι επαγγελματίες του τομέα της υγειονομικής περίθαλψης συνιστούνται να φορούν αναπνευστήρες τουλάχιστον τόσο προστατευτικούς όσο σύμφωνα με την πιστοποίηση κατά το πρότυπο NIOSH N95, πρότυπο EU FFP2 ή ισοδύναμο, εκτός από άλλους ατομικούς προστατευτικούς εξοπλισμούς.[346][348]

Δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι η χρήση χειρουργικών μασκών από μη προσβεβλημένα άτομα με χαμηλό κίνδυνο είναι αποτελεσματική.[346] Μόνο η Κίνα έχει συστήσει συγκεκριμένα τη χρήση μασκών από υγιή μέλη του κοινού,[349][350][351] ενώ οι μάσκες προσώπου έχουν χρησιμοποιηθεί ευρέως από υγιείς ανθρώπους στο Χονγκ Κονγκ,[352] την Ιαπωνία,[353] τη Μαλαισία,[354] και τη Σιγκαπούρη. [355]
Κοινωνική απομάκρυνση

Κύριο λήμμα: Κοινωνική απομάκρυνση

Η κοινωνική αποστασιοποίηση περιλαμβάνει ενέργειες ελέγχου της λοίμωξης που αποσκοπούν στην επιβράδυνση της εξάπλωσης της νόσου ελαχιστοποιώντας την στενή επαφή μεταξύ των ατόμων. Οι μέθοδοι περιλαμβάνουν καραντίνα. ταξιδιωτικούς περιορισμούς · και το κλείσιμο σχολείων, χώρων εργασίας, σταδίων, θεάτρων, ή εμπορικών κέντρων. Τα άτομα μπορούν επίσης να εφαρμόζουν μεθόδους κοινωνικής απομάκρυνσης με το να μένουν στο σπίτι, περιορίζοντας τα ταξίδια, αποφεύγοντας τις πολυπληθείς περιοχές, αποφυγή χειραψίας, και φυσική απομάκρυνση από τους άλλους.[356][357][358] Πολλές κυβερνήσεις υποχρεώνουν ή συνιστούν κοινωνική απομάκρυνση σε περιοχές που έχουν πληγεί από την εκδήλωση.[359][360][361]

Οι ηλικιωμένοι και όσοι έχουν σοβαρές χρόνιες παθήσεις αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο σοβαρής ασθένειας και επιπλοκών και έχουν ενημερωθεί για την αποφυγή πλήθους και διαμονής όσο το δυνατόν περισσότερο στο χώρο της επιδημίας της κοινότητας.[362]
Αυτοαπομόνωση

Κύριο λήμμα: Απομόνωση (υγειονομική περίθαλψη)

Εκτός από τις προαναφερθείσες οδηγίες για το πλύσιμο των χεριών και την αναπνευστική υγιεινή, οι φορείς δημόσιας υγείας έχουν εκδώσει οδηγίες για άρρωστα άτομα με COVID-19 και για όσους υποψιάζονται ότι έχουν μολυνθεί. Αυτά τα άτομα συνιστάται να περιορίζουν τις δραστηριότητες εκτός του σπιτιού, εκτός από την παροχή ιατρικής περίθαλψης. «Μην πηγαίνετε στη δουλειά, στο σχολείο ή στους δημόσιους χώρους. Αποφύγετε τη χρήση δημόσιων συγκοινωνιών, συνεπιβίβασης ή ταξί».[363] Για όσους αναζητούν ιατρική περίθαλψη συνιστάται να καλέσουν στο τηλέφωνο πριν επισκεφθούν έναν πάροχο υγειονομικής περίθαλψης.[364][365]

Το πιο συχνά χρησιμοποιούμενο μήκος αυτών των περιόδων ήταν 14 ημέρες (δύο εβδομάδες), καθώς είναι επίσης ένα εκτιμώμενο χρονικό πλαίσιο μεταξύ της μόλυνσης και της έναρξης των συμπτωμάτων.[10][16]
Εμβόλια

Κύριο λήμμα: Εμβόλιο COVID-19

Δεν υπάρχουν επί του παρόντος διαθέσιμα εμβόλια, αλλά αρκετοί οργανισμοί σε όλο τον κόσμο αναπτύσσουν εμβόλια. Στην Κίνα, το Κινεζικό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CCDC),[366][367] και το Νοσοκομείο Ανατολικής Σαγκάης αναπτύσσουν εμβόλια.[368] Στο Χονγκ Κονγκ, το Πανεπιστήμιο του Χονγκ Κονγκ αναπτύσσει εμβόλια.[368]

Ο Νορβηγικός Συνασπισμός για τις Καινοτομία στην Ετοιμότητα για Επιδημίες (CEPI) χρηματοδοτεί τρία σχέδια εμβολίων και ελπίζει να έχει εμβόλιο για δοκιμές μέχρι τον Ιούνιο του 2020 και να εγκριθεί και να είναι έτοιμο σε ένα χρόνο.[369] Τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας των Η.Π.Α. (NIH) ελπίζουν να υποβληθεί εμβόλιο σε ανθρώπινες δοκιμές μέχρι τον Απρίλιο του 2020.[370][371]
Διαχείριση
Εξάπλωση

Υπάρχουν δύο βασικές στρατηγικές για τον έλεγχο μιας εστίας: συγκράτηση και μετριασμός. Η συγκράτηση πραγματοποιείται στα αρχικά στάδια της επιδημίας και στοχεύει να εντοπίσει και να απομονώσει τους μολυσμένους για να σταματήσει η ασθένεια από το να εξαπλωθεί στον υπόλοιπο πληθυσμό. Όταν δεν είναι πλέον δυνατό να περιοριστεί η εξάπλωση της νόσου, οι προσπάθειες μεταφέρονται στη φάση μετριασμού, όταν λαμβάνονται μέτρα για να επιβραδυνθεί η εξάπλωση και να μετριαστούν οι επιπτώσεις της στο σύστημα υγείας και στην κοινωνία. Ένας συνδυασμός τόσο των μέτρων περιορισμού όσο και μετριασμού μπορεί να πραγματοποιηθεί ταυτόχρονα.[372]
Ο στόχος του μετριασμού της κοινότητας, (1) η καθυστέρηση της αιχμής της έκρηξης (2) να μειώσει την επιβάρυνση της κορύφωσης στην υγειονομική περίθαλψη, γνωστή ως ισοπέδωση της καμπύλης (3), μειώνει τις συνολικές περιπτώσεις και τις επιπτώσεις στην υγεία.[373][374]

Μέρος της διαχείρισης μιας εστίας μολυσματικών ασθενειών προσπαθεί να μειώσει την κορύφωση της επιδημίας, γνωστή ως ισοπέδωση της επιδημικής καμπύλης.[375] Αυτό μειώνει τον κίνδυνο κατάρρευσης των υπηρεσιών υγείας και παρέχει περισσότερο χρόνο για την ανάπτυξη εμβολίων και θεραπειών.[375] Μη φαρμακευτικές παρεμβάσεις που μπορεί να διαχειριστούν την εστία περιλαμβάνουν προσωπικά προληπτικά μέτρα, όπως η υγιεινή των χεριών, η χρήση μάσκας προσώπου και η αυτοαπομόνωση · κοινοτικά μέτρα που στοχεύουν στην κοινωνική απομάκρυνση, όπως το κλείσιμο σχολείων και η ματαίωση εκδηλώσεων μαζικής συγκέντρωσης · συμμετοχή της κοινότητας για την ενθάρρυνση της αποδοχής και της συμμετοχής στις παρεμβάσεις αυτές · καθώς και περιβαλλοντικά μέτρα όπως καθαρισμών επιφανειών.[376]

Πιο δραστικές ενέργειες έγιναν στην Κίνα μόλις έγινε εμφανής η σοβαρότητα της έξαρσης, όπως η απομόνωση ολόκληρων πόλεων που επηρέασαν 60 εκατομμύρια άτομα στη Χουπέι και αυστηρές ταξιδιωτικές απαγορεύσεις.[377] Άλλες χώρες υιοθέτησαν ποικίλα μέτρα με στόχο τον περιορισμό της εξάπλωσης του ιού. Για παράδειγμα, η Νότια Κορέα εισήγαγε μαζική εξέταση, τοπικές καραντίνες, και έκανε ειδοποιήσεις σχετικά με τις κινήσεις των προσβεβλημένων ατόμων. Η Σιγκαπούρη παρείχε οικονομική υποστήριξη σε εκείνους τους μολυσμένους οι οποίοι απομόνωσαν τους εαυτούς τους, και επέβαλε μεγάλα πρόστιμα σε όσους δεν το έκαναν. Η Ταϊβάν αύξησε την παραγωγή μασκών προσώπου και τιμωρούσε την αποθεματοποίηση των ιατρικών προμηθειών.[378] Ορισμένες χώρες απαιτούσαν από τους ανθρώπους να αναφέρουν συμπτώματα που έμοιαζαν με γρίπη στον γιατρό τους, ειδικά εάν είχαν επισκεφθεί την ηπειρωτική Κίνα .
Ασθένεια

Δεν υπάρχουν συγκεκριμένα αντιιικά φάρμακα, αν και βρίσκονται σε εξέλιξη προσπάθειες ανάπτυξης. Οι προσπάθειες για την ανακούφιση των συμπτωμάτων μπορεί να περιλαμβάνουν τη λήψη τακτικών φαρμάκων για το κρυολόγημα,[379] την κατανάλωση υγρών και την ανάπαυση.[340] Η χρήση κορτικοστεροειδών μπορεί να επιδεινώσει τα αποτελέσματα.[380] Ανάλογα με τη σοβαρότητα, μπορεί να απαιτηθούν οξυγονοθεραπεία , ενδοφλέβια υγρά και αναπνευστική υποστήριξη.[381]

Αρκετές ενώσεις, οι οποίες είχαν προηγουμένως εγκριθεί για τη θεραπεία άλλων ιικών ασθενειών, όπως το favipiravir, η ριμπαβιρίνη, το remdesivir και το galidesivir, εξετάζονται ως πιθανά φάρμακα κατά του κορονοϊού.[382]
Η αρχή της εξάπλωσης
Κίνα

Η επιδημία εκδηλώθηκε για πρώτη φορά σε ένα σύμπλεγμα μυστηριώδους πνευμονίας στην Ουχάν, πρωτεύουσα της επαρχίας Χουπέι στην ηπειρωτική Κίνα. Ένα νοσοκομείο της Ουχάν κοινοποίησε στις 27 Δεκεμβρίου 2019 το τοπικό κέντρο για την καταπολέμηση και πρόληψη ασθενειών και τις υγειονομικές επιτροπές. Στις 31 Δεκεμβρίου, το Κέντρο της Ουχάν παραδέχτηκε ότι υπήρχε ένα σύμπλεγμα άγνωστης πνευμονίας στην αγορά θαλασσινών Χουανάν. Η πιθανή επιδημία σύντομα προσέλκυσε την κρατική προσοχή, συμπεριλαμβανομένης της προσοχής της Εθνικής Επιτροπής Υγείας (ΕΕΥ) στο Πεκίνο, η οποία έστειλε εμπειρογνώμονες στην Ουχάν την επόμενη μέρα. Στις 8 Ιανουαρίου, αναγνωρίστηκε ένας νέος κορονοϊός ως η αιτία της πνευμονίας.[383] Η αλληλουχία του ιού δημοσιεύθηκε σύντομα σε μια βάση δεδομένων ανοικτής πρόσβασης.[384] Τα μέτρα που ελήφθησαν από την Κίνα επαινέθηκαν σε μεγάλο βαθμό από πολλούς, συμπεριλαμβανομένης του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ).[385][39][386] Η ανταπόκριση της Κίνας φαίνεται να είναι πολύ πιο διαφανής από τον τρόπο με τον οποίο η χώρα ανταποκρίθηκε στο SARS το 2003.[39][387]

Ωστόσο, η καθυστερημένη και αμφιλεγόμενη αντίδραση των αρχών της Ουχάν και της Χουπέι απέτυχε να συγκρατήσει την έξαρση σε πρώιμο στάδιο, γεγονός που οδήγησε σε κριτική από το κοινό και τα μέσα ενημέρωσης.[388] Μέχρι τις 29 Ιανουαρίου, ο ιός είχε εξαπλωθεί σε όλες τις επαρχίες της ηπειρωτικής Κίνας.[389][390][391] Έως τις 8 Φεβρουαρίου, πάνω από 724 είχαν πεθάνει από πνευμονία που σχετίζεται με τη μόλυνση από κορονοϊό και 34.878 επιβεβαιώθηκαν ως μολυσμένοι. Μόνο στη Χουπέι υπήρξαν 24.953 περιπτώσεις μολύνσεων και 699 σχετικοί θάνατοι.[392] Όλες οι επαρχίες της ηπειρωτικής Κίνας είχαν ξεκινήσει το υψηλότερο επίπεδο απόκρισης σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία.[393] Στις 31 Ιανουαρίου, ο ΠΟΥ δήλωσε την έξαρση ως «έκτακτη ανάγκη δημόσιας υγείας διεθνούς ενδιαφέροντος»,[391] επειδή φοβόταν ότι ο ιός εξαπλώθηκε πέρα ​​από την Κίνα, όπου δεν υπάρχει ισχυρό σύστημα υγειονομικής περίθαλψης, παρά την εμπιστοσύνη του στις προσπάθειες της Κίνας.[394]

Ο Γενικός Γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος Σι Τζινπίνγκ προειδοποίησε για μια «σοβαρή κατάσταση» που αντιμετωπίζει η Κίνα.[395][396] Το Πολιτικό Γραφείο του Κόμματος σχημάτισε μια ειδική ομάδα ηγεσίας για τον έλεγχο επιδημίας υπό την ηγεσία του πρωθυπουργού Λι Κετσιάνγκ. Οι εορτασμοί της κινεζικής Πρωτοχρονιάς ακυρώθηκαν. Οι επιβάτες ελέγχονταν για τις θερμοκρασίες τους.[397] Έχουν συσταθεί εντολές για επιδημιολογικό έλεγχο (CEC) σε διάφορες περιοχές, συμπεριλαμβανομένων της Ουχάν και Χουπέι. Πολλές υπηρεσίες διαεπαρχειακών λεωφορείων,[398] και σιδηροδρομικές υπηρεσίες έχουν ανασταλεί.[399] Στις 29, όλες οι πόλεις του Χουμπέι είχαν τεθεί σε καραντίνα.[400] Οι νόμοι απαγόρευσης της κυκλοφορίας έχουν εφαρμοστεί στην Χουανγάνγκ , στη Γουεντζόου,[401] και σε άλλες πόλεις της ηπειρωτικής χώρας. Η περιοχή βλέπει επίσης μια τεράστια έλλειψη από μάσκες προσώπου και άλλων προστατευτικών εξοπλισμών, παρά το γεγονός ότι αποτελεί τον παγκόσμιο κόμβο κατασκευής για τα προϊόντα αυτά.[402]
Ιστορικό

Η επιδημία νέου κορονοϊού εντοπίστηκε αρχικά στα μέσα Δεκεμβρίου 2019 στην πόλη Ουχάν της κεντρικής Κίνας, ως ένα αναδυόμενο σύμπλεγμα ανθρώπων με πνευμονία χωρίς σαφή αιτία, το οποίο συνδέονταν κυρίως με ανθρώπους που κρατούσαν πάγκους στην Αγορά Θαλασσινών Ουχάν ( 华南海鲜市场 ), στην οποία επίσης πωλούνται ζωντανά ζώα. Οι Κινέζοι επιστήμονες απομόνωσαν στη συνέχεια ένα νέο στέλεχος του κορονοϊού, που ονομάστηκε 2019-nCoV, ο οποίος βρέθηκε να είναι τουλάχιστον 70 τοις εκατό παρόμοιος σε αλληλουχία γονιδιώματος με τον SARS-CoV. Με την ανάπτυξη ενός ειδικού διαγνωστικού ελέγχου PCR για την ανίχνευση της λοίμωξης, επιβεβαιώθηκαν ορισμένες περιπτώσεις σε άτομα που συνδέονται άμεσα με την αγορά και σε κάποιους που δεν συνδέονταν άμεσα με αυτήν.

Στις 20 Ιανουαρίου 2020, ο κινέζος πρωθυπουργός Λι Κετσιάνγκ προέτρεψε αποφασιστικές και αποτελεσματικές προσπάθειες για την πρόληψη και τον έλεγχο της επιδημίας πνευμονίας που προκαλείται από έναν νέο κορωναϊό.

Σχετικά με τον αν η κατάσταση αποτελεί επείγουσα κατάσταση δημόσιας υγείας διεθνούς ενδιαφέροντος βάσει του Διεθνούς Υγειονομικού Κανονισμού συζητήθηκε στις 22 Ιανουαρίου 2020 από επιτροπή έκτακτης ανάγκης που διοργάνωσε η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (ΠΟΥ). Η απόφαση αναβλήθηκε λόγω έλλειψης πληροφοριών. Ο ΠΟΥ είχε προειδοποιήσει ότι μια ευρεία επιδημία είναι δυνατή, και υπήρχαν ανησυχίες για περαιτέρω μετάδοση κατά τη διάρκεια της κορύφωσης ταξιδιών στην Κίνα κατά τη διάρκεια της κινεζικής Πρωτοχρονιάς. Η ξαφνική αύξηση των περιστατικών της νόσου δημιούργησε ερωτήματα σχετικά με το εμπόριο άγριων ζώων, αβεβαιότητες που περιβάλλουν την ικανότητα του ιού να εξαπλωθεί και να προκαλέσει βλάβη, αν ο ιός κυκλοφορούσε για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από ό, τι θεωρούνταν προηγουμένως, την προέλευσή του, και τη δυνατότητα εμφάνισης της επιδημίας που είναι ένα γεγονός υπερδιάδοσης.

Οι πρώτες ύποπτες περιπτώσεις αναφέρθηκαν στις 31 Δεκεμβρίου 2019, με τις πρώτες περιπτώσεις συμπτωματικής ασθένειας να έχουν εμφανιστεί μόλις τρεις εβδομάδες νωρίτερα στις 8 Δεκεμβρίου 2019. Η αγορά έκλεισε την 1η Ιανουαρίου 2020 και απομονώθηκαν τα άτομα που έδειξαν σημεία και συμπτώματα της μόλυνσης από κορονοϊό. Πάνω από 700 άτομα, συμπεριλαμβανομένων περισσότερων από 400 εργαζομένων στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης που έρχονται σε στενή επαφή με πιθανώς μολυσμένα άτομα, παρακολουθήθηκαν αρχικά. Μετά την ανάπτυξη ενός συγκεκριμένου διαγνωστικού ελέγχου PCR για την ανίχνευση της λοίμωξης, η παρουσία του 2019-nCoV στη συνέχεια επιβεβαιώθηκε σε 41 άτομα στο αρχικό σύμπλεγμα του Ουαχάν, εκ των οποίων αργότερα δύο αναφέρθηκαν ως παντρεμένο ζευγάρι, ένας από τους οποίους δεν ήταν παρών στην αγορά και άλλοι τρεις που ήταν μέλη της ίδιας οικογένειας που εργαζόταν στους πάγκους θαλασσινών της αγοράς. Ο πρώτος επιβεβαιωμένος θάνατος από τη μόλυνση με κορωναϊό συνέβη στις 9 Ιανουαρίου 2020.

Στις 23 Ιανουαρίου 2020, η Ουχάν τέθηκε σε καραντίνα, όπου όλες οι δημόσιες συγκοινωνίες προς και από την Ουχάν έχουν ανασταλεί. Οι πόλεις Χουανγκάνγκ, Τσιτσιάνγκ, Ετσόου και Τσιμπί, δίπλα στη Ουαχάν, τέθηκαν επίσης σε παρόμοια καραντίνα από τις 24 Ιανουαρίου 2020 και μετά. Λίγες ημέρες μετά, η Κίνα ανέβαλε όλες τους εορτασμούς για την Κινεζική Πρωτοχρονιά, και έκλεισε όλα τα σχολεία μέχρι τα μέσα Φεβρουαρίου. Η ζήτηση χειρουργικών μασκών από το κινεζικό και μη κοινό έχει αυξηθεί κατακόρυφα, αν και η χρήση της ως μέσο προστασίας είναι αμφιλεγόμενη.

Στην Κίνα και σε όλο τον κόσμο, οι αρχές δημόσιας υγείας προσπαθούν να περιορίσουν την εξάπλωση της επιδημίας. Η κυβέρνηση της Κίνας εισήγαγε ταξιδιωτικούς περιορισμούς. Ορισμένες χώρες έχουν εκδώσει προειδοποιήσεις κατά των ταξιδιών στην Ουχάν, τη Χουπέι και την Κίνα γενικά. Οι ταξιδιώτες που έχουν επισκεφθεί την ηπειρωτική Κίνα έχουν κληθεί να παρακολουθήσουν την υγεία τους για τουλάχιστον δύο εβδομάδες. Όποιος υποψιάζεται ότι μεταφέρει τον ιό, συνιστάται να φοράει προστατευτική μάσκα και να ζητά ιατρική συμβουλή καλώντας έναν γιατρό αντί να επισκεφθεί απευθείας την κλινική αυτοπροσώπως. Οι αερολιμένες και οι σιδηροδρομικοί σταθμοί έχουν εφαρμόσει ελέγχους θερμοκρασίας, δηλώσεις υγείας και συμπλήρωση ερωτηματολογίων σε μια προσπάθεια να εντοπιστούν φορείς του ιού. Σε περιοχές με πολλά κρούσματα ακυρώνονται δημόσιες εκδηλώσεις, όπως οι εορταστικές εκδηλώσεις της Κινεζικής Πρωτοχρονιάς, καρναβαλικές εκδηλώσεις στις χώρες της Δύσης, συναυλίες, αθλητικές διοργανώσεις και κλείνουν σχολεία.
Παραπληροφόρηση

Κύριο λήμμα: Παραπληροφόρηση σχετικά με την πανδημία κορονοϊού 2019–20

Μετά την αρχική εξάπλωση, θεωρίες συνωμοσίας και παραπληροφόρηση διαδόθηκαν στο διαδίκτυο σχετικά με την προέλευση και την κλίμακα του κορονοϊού της Ουχάν.[403] Διάφορες αναρτήσεις σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης ισχυρίστηκαν ότι ο ιός ήταν βιοόπλο, πρόγραμμα ελέγχου του πληθυσμού, ή το αποτέλεσμα μιας επιχείρησης κατασκοπείας.[404][405][406] Η Google, το Facebook και το Twitter ανακοίνωσαν ότι θα λάβουν αυστηρά μέτρα κατά της πιθανής παραπληροφόρησης.[407] Σε μια ανάρτηση στο blog του, το Facebook δήλωσε ότι θα αφαιρέσει περιεχόμενο που επισημαίνεται από κορυφαίους παγκόσμιους οργανισμούς υγείας και τοπικές αρχές ότι παραβιάζει την πολιτική περιεχομένου του σχετικά με παραπληροφόρηση που οδηγεί σε «σωματική βλάβη».[408]

Στις 2 Φεβρουαρίου, ο ΠΟΥ δήλωσε ότι υπήρχε μια «τεράστια πληροφοριοδημία» που συνοδεύει την έξαρση και την αντιμετώπιση, αναφέροντας μια υπερβολική πληθώρα πληροφοριών, ακριβείς και ψευδείς, σχετικά με τον ιό, που «δυσκολεύει τους ανθρώπους να βρουν αξιόπιστες πηγές και αξιόπιστη καθοδήγηση όταν τη χρειάζονται.» Ο ΠΟΥ δήλωσε ότι η υψηλή ζήτηση για έγκαιρη και αξιόπιστη πληροφόρηση έχει ενθαρρύνει τη δημιουργία μιας άμεσης ανοικτής τηλεφωνικής γραμμής WHO 24/7, όπου οι ομάδες επικοινωνίας και κοινωνικών μέσων παρακολουθούν και ανταποκρίνονται σε παραπληροφόρηση μέσω των ιστοσελίδων του και των σελίδων κοινωνικών μέσων. Οι αρχές της Ταϊβάν κατηγόρησαν τα τρολ της Κίνας ότι διαδίδουν παραπληροφόρηση και θεωρίες συνωμοσίας για να σπείρουν τον φόβο και τον πανικό μεταξύ των Ταϊβανέζων.[409][410] Σύμφωνα με τον Economist , θεωρίες συνωμοσίας σχετικά με το ότι η COVID-19 είναι δημιουργία της CIA για να πολεμήσει την Κίνα είναι διάσπαρτες σε όλο στο κινεζικό διαδίκτυο.[411] Στις 22 Φεβρουαρίου, Αμερικανοί αξιωματούχοι ισχυρίστηκαν ότι ανακάλυψαν κρατικά υποστηριζόμενη εκστρατεία παραπληροφόρησης από τη Ρωσία, προωθώντας σκόπιμα αντιαμερικανικές θεωρίες συνωμοσίας στα κοινωνικά μέσα.[412][413][414] Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, ο κορυφαίος οικονομικός σύμβουλος του Τραμπ, Λάρυ Κούνλοου και μερικά μέλη του Κογκρέσου των Ηνωμένων Πολιτειών, κατηγορήθηκαν για τη διάδοση παραπληροφόρησης σχετικά με τον κορονοϊό.[415][416][417][418]Η Inverse ανέφερε ότι «ο Κρίστοφερ Μπόουζι, ο ιδρυτής του Bot Sentinel, έκανε μια ανάλυση του Twitter για την Inverse και διαπίστωσε ότι trollbots υπέρ του Τραμπ κάνουν μια σειρά ψευδών ισχυρισμών για την επιδημία κορονοϊού.[419] Σύμφωνα με το Radio Farda ο Ιρανός κληρικός Σεϊέντ Μοχαμάντ Σαϊντί κατηγόρησε τον Πρόεδρο Τραμπ να στοχεύσει την Κομ με κορονοϊό για να εκπληρώσει την προηγούμενη υπόσχεσή του για αντίποινα εναντίον ιρανικών πολιτιστικών χώρων.[420] Ο Ιρανός ερευνητής Αλί Ακμπάρ Ρεφιπούρ ισχυρίστηκε ότι ο κορονοϊός ήταν μέρος ενός προγράμματος «υβριδικού πολέμου» που διεξήγαγαν οι Ηνωμένες Πολιτείες στο Ιράν και την Κίνα.[421] Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Μελετών Μέσων Ανατολής, πολλοί συγγραφείς στα αραβικά μέσα έχουν προωθήσει τη θεωρία της συνωμοσίας ότι η COVID-19 δημιουργήθηκε και διαδόθηκε σκόπιμα από τις Ηνωμένες Πολιτείες ως «μέρος ενός οικονομικού και ψυχολογικού πολέμου που διεξήγαγαν οι ΗΠΑ εναντίον της Κίνας με στόχο την αποδυνάμωση και την εμφάνισή της ως υποβαθμισμένη χώρα και πηγή ασθενειών».[422]
Παραπομπές

«Tracking coronavirus: Map, data and timeline». BNO News. 2 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 2 Φεβρουαρίου 2020.
«2019 Novel Coronavirus (2019-nCoV) Situation Summary». US Centers for Disease Control and Prevention. 1 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 2 Φεβρουαρίου 2020.
«Clinical features of patients infected with 2019 novel coronavirus in Wuhan, China». Lancet 395 (10223): 497–506. February 2020. doi:10.1016/S0140-6736(20)30183-5. ISSN 0140-6736. PMID 31986264. Ελεύθερη ανάγνωση
柳叶刀披露首例新冠肺炎患者发病日期，较官方通报早7天. 27 Ιανουαρίου 2020. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 30 Ιανουαρίου 2020.
《柳叶刀》刊文详解武汉肺炎 最初41案例即有人传人迹象. 26 Ιανουαρίου 2020. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 30 Ιανουαρίου 2020.
«Coronavirus Update (Live): 2,069,246 Cases and 133,359 Deaths from COVID-19 Virus Pandemic - Worldometer». www.worldometers.info (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2020.
«Coronavirus COVID-19 Global Cases by Johns Hopkins CSSE». gisanddata.maps.arcgis.com. Johns Hopkins University (JHU). Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2020.
«Getting your workplace ready for COVID-19» (PDF). World Health Organization. 27 Φεβρουαρίου 2020.
«Operations Dashboard for ArcGIS». gisanddata.maps.arcgis.com. Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2020.
«Symptoms of Novel Coronavirus (2019-nCoV) | CDC». U.S. Centers for Disease Control and Prevention (CDC). 10 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 11 Φεβρουαρίου 2020.
Rothan, Hussin A.; Byrareddy, Siddappa N. (26 February 2020). «The epidemiology and pathogenesis of coronavirus disease (COVID-19) outbreak» (στα αγγλικά). Journal of Autoimmunity: 102433. doi:10.1016/j.jaut.2020.102433. ISSN 0896-8411.
«Clue to Infection». hms.harvard.edu (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 3 Απριλίου 2020.
«Loss of smell and taste a key symptom for COVID-19 cases». www.kcl.ac.uk (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 3 Απριλίου 2020.
Keyhan, Seied Omid; Fallahi, Hamid Reza; Cheshmi, Behzad (2020-03-30). «Dysosmia and dysgeusia due to the 2019 Novel Coronavirus; a hypothesis that needs further investigation». Maxillofacial Plastic and Reconstructive Surgery 42 (1): 9. doi:10.1186/s40902-020-00254-7. ISSN 2288-8586. PMC PMC7103905.
Welle (www.dw.com), Deutsche. «Εμβόλιο κορωνοϊού – αγώνας με τον χρόνο | DW | 29.01.2020». DW.COM. Ανακτήθηκε στις 7 Απριλίου 2020.
«Q&A on coronaviruses». World Health Organization (WHO). 11 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2020.
«Νέος κορωνοϊός Covid-19 - Οδηγίες». Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας. 6 Απριλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 7 Απριλίου 2020.
«Symptoms of Novel Coronavirus (2019-nCoV)». Centers for Disease Control and Prevention (CDC). 31 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 2 Φεβρουαρίου 2020.
«Coronavirus latest: infections in China pass 20,000». Nature. 4 February 2020. doi:10.1038/d41586-020-00154-w.
Devlin, Hannah; Boseley, Sarah (2020-04-01). «What is coronavirus – and what is the mortality rate?» (στα αγγλικά). The Guardian. ISSN 0261-3077. Ανακτήθηκε στις 2020-04-07.
«Coronavirus | About | Prevention and Treatment | CDC». www.cdc.gov (στα Αγγλικά). 3 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2020.
https://www.cdc.gov/coronavirus/about/prevention.html
Joseph, Andrew (30 January 2020). «WHO declares coronavirus outbreak a global health emergency». Stat News. Ανακτήθηκε στις 30 January 2020.
«Coronavirus declared global health emergency». BBC News. 30 January 2020. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 January 2020. Ανακτήθηκε στις 30 January 2020.
Wee, Sui-Lee; McNeil Jr., Donald G.; Hernández, Javier C. (30 January 2020). «W.H.O. Declares Global Emergency as Wuhan Coronavirus Spreads». Ανακτήθηκε στις 30 January 2020.
«Statement on the second meeting of the International Health Regulations (2005) Emergency Committee regarding the outbreak of novel coronavirus (2019-nCoV)». World Health Organization. 30 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 30 Ιανουαρίου 2020.
https://plus.google.com/+UNESCO (4 Μαρτίου 2020). «COVID-19 Educational Disruption and Response». UNESCO (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 7 Απριλίου 2020.
«Statement on the second meeting of the International Health Regulations (2005) Emergency Committee regarding the outbreak of novel coronavirus (2019-nCoV)». www.who.int (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 13 Μαΐου 2020.
Somvichian-Clausen, Austa (30 Ιανουαρίου 2020). «The coronavirus is causing an outbreak in America—of anti-Asian racism». TheHill. Ανακτήθηκε στις 4 Φεβρουαρίου 2020.
Iqbal, Nosheen (1 February 2020). «Coronavirus fears fuel racism and hostility, say British-Chinese». The Observer. ISSN 0029-7712. Ανακτήθηκε στις 4 February 2020.
«Coronavirus fears trigger anti-China sentiment across the globe». Global News. Ανακτήθηκε στις 4 Φεβρουαρίου 2020.
Yeung, Jessie. «As the coronavirus spreads, fear is fueling racism and xenophobia». CNN. Ανακτήθηκε στις 4 Φεβρουαρίου 2020.
«Γιατροσόφια, παραπληροφόρηση και θεωρίες συνωμοσίας: Επτά μύθοι και αλήθειες για τον κορωνοϊό | Kathimerini». www.kathimerini.gr. Ανακτήθηκε στις 3 Απριλίου 2020.
«Οι επικρατέστερες θεωρίες συνωμοσίας παγκοσμίως για τον κορωνοϊό | Kathimerini». www.kathimerini.gr. Ανακτήθηκε στις 3 Απριλίου 2020.
editor, Jim Waterson Media (2020-04-02). «UK media outlets told not to promote baseless 5G coronavirus theories» (στα αγγλικά). The Guardian. ISSN 0261-3077. Ανακτήθηκε στις 2020-04-03.
«Κορονοϊός: Η πανδημία των fake news». Inside Story. 18 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 3 Απριλίου 2020.
Li, Ruiyun; Pei, Sen; Chen, Bin; Song, Yimeng; Zhang, Tao; Yang, Wan; Shaman, Jeffrey (2020). «Substantial undocumented infection facilitates the rapid dissemination of novel coronavirus (COVID-19)». Medrxiv: 2020.02.14.20023127. doi:10.1101/2020.02.14.20023127.
Sun, Haoyang; Dickens, Borame Lee; Chen, Mark; Cook, Alex Richard; Clapham, Hannah Eleanor (2020). «Estimating number of global importations of COVID-19 from Wuhan, risk of transmission outside mainland China and COVID-19 introduction index between countries outside mainland China». Medrxiv: 2020.02.17.20024075. doi:10.1101/2020.02.17.20024075.
Επιβεβαιωμένες περιπτώσεις, θάνατοι και αναρρώσεις σε κάθε επικράτεια:

Όλες εκτός όπου αναφέρεται: «Tracking coronavirus: Map, data and timeline». BNO News. 17 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 29 Φεβρουαρίου 2020.
Αυστραλία:

«Coronavirus (COVID-19) health alert». Department of Health. 6 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2020.
Ministry of Health (1 Μαρτίου 2020). Sixth COVID-19 case after woman returns from Iran. Δελτίο τύπου. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2020.

Μπαχρέιν: Swilam, Alaa (1 Μαρτίου 2020). «Bahrain confirms six new coronavirus cases: state news agency». Dubai: Reuters. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2020.
Φινλανδία: «Two new coronavirus cases confirmed in southern Finland». Yle Uutiset. 1 Μαρτίου 2020. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2020.
Γερμανία: «SARS-CoV-2: Fallzahlen in Deutschland, China und weltweit» [SARS-CoV-2: Case numbers in Germany, China and worldwide] (στα Γερμανικά). Robert Koch Institute. 1 Μαρτίου 2020. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2020.
Διεθνής συγκοινωνία: @konotarogomame (1 Μαρτίου 2020). «クルーズ船関係の感染者 陽性７０６名 退院１００名» [Cruise ship-related infected people Positive 706 Discharged 100] (Tweet) (στα Ιαπωνικά) – μέσω Twitter.
Ισραήλ: «Israël: septième cas de coronavirus confirmé» (στα γαλλικά). i24 News. 28 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2020.
Ιαπωνία: Ministry of Health, Labour and Welfare (1 Μαρτίου 2020). 国内の状況について（３月１日12時時点版）. Δελτίο τύπου. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2020.
Κουβέιτ: Chmaytelli, Maher (1 Μαρτίου 2020). «Kuwait confirms new coronavirus case, brings total to 46: health ministry». Kuwait: Reuters. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2020.
Ηπειρωτική Κίνα και Μακάο: «全国新冠肺炎疫情实时动态» [Real-time development of the novel coronavirus pneumonia epidemic in the whole country]. DXY.cn (στα Κινεζικά). Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2020.
Μαλαισία: Lee, Liz (1 Μαρτίου 2020). «Malaysia reports four new cases of coronavirus». Kuala Lumpur: Reuters. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2020.
Νορβηγία: Hunshamar, Carina; Sfrintzeris, Yasmin; Eggum Myrvang, Synne (29 Φεβρουαρίου 2020). «Totalt 17 corona-smittede i Norge» (στα no). Verdens Gang. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2020.
Νότια Κορέα: Korea Centers for Disease Control and Prevention (1 Μαρτίου 2020). 코로나바이러스감염증-19 국내 발생 현황(일일집계통계, 16시 기준). Δελτίο τύπου. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2020.
Ισπανία: «El mapa del coronavirus en España: 79 casos en trece comunidades autónomas» (στα Spanish). RTVE. 1 Μαρτίου 2020. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2020.
Ελβετία: «Coronavirus in der Schweiz: Die Zahl der bestätigten Fälle steigt» (στα γερμανικά). Neue Zürcher Zeitung. 1 Μαρτίου 2020. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2020.
Ταϊβάν: Centers for Disease Control (1 Μαρτίου 2020). Total of 12 patients released from isolation. Δελτίο τύπου. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2020. Σφάλμα αναφοράς: Invalid <ref> tag; name ":02" defined multiple times with different content

«Coronavirus Update (Live) - Worldometer». www.worldometers.info.
Tracking coronavirus: Map, data and timeline
«Число заразившихся коронавирусом в России возросло до 93». TASS (στα Ρωσικά). Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2020.
«О подтвержденных случаях новой коронавирусной инфекции COVID-2019 в России» (στα Ρωσικά). Rospotrebnadzor. 16 Μαρτίου 2020. Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2020.
«El mapa del coronavirus en España: más de 2.000 casos, casi la mitad en la Comunidad de Madrid». RTVE (στα Ισπανικά).
Dipartimento della Protezione Civile. «COVID-19 Italia - Monitoraggio della situazione». opendatadpc.maps.arcgis.com.
«Coronavirus: Interaktive Karte zeigt aktuelle Zahl der Infektionen in Deutschland, Europa und weltweit». Berliner Morgenpost (στα Γερμανικά). Ανακτήθηκε στις 13 Μαρτίου 2020.
«Number of cases». www.gov.uk.
«Coronavirus: la France passe au stade 3 de l'épidémie, 4500 cas et 91 morts». BFM TV (στα Γαλλικά).
«Dr. Fahrettin Koca Minister of Health of the Republic of Turkey». Twitter.com.
«Coronavirus COVID-19». www.info-coronavirus.be.
«Notificação de casos de doença pelo coronavírus 2019 (COVID-19)». Ministry of Health (Brazil).
«Covid-19: Outbreak update». Government of Canada. 2020.
«313 Canadians diagnosed with coronavirus, chief health officer says». Global News (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2020.
«Tracking every case of COVID-19 in Canada». Coronavirus (στα Αγγλικά). 13 Μαρτίου 2020. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2020.
«Actuele informatie over het nieuwe coronavirus (COVID-19)» (στα Ολλανδικά). RIVM. Ανακτήθηκε στις 13 Μαρτίου 2020.
«Current situation in Switzerland». Federal Office of Public Health.
«Covid-19 Situation Report». Portugal: Ministry of Health.
«Home - Ministry of Health and Family Welfare - GOI». mohfw.gov.in (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2020.
«Twitter, Minsa_Peru». mobile.twitter.com.
«Latest updates on COVID-19 (Coronavirus)». Department of Health (Ireland).
«Neuartiges Coronavirus (2019-nCov)». www.sozialministerium.at (στα Γερμανικά).
«The spread of the new coronavirus — Currently in Sweden». SVT Datajournalistik (στα Αγγλικά). Sveriges Television (Swedish Television). Ανακτήθηκε στις 13 Μαρτίου 2020.
«Number of sick Israelis rises to 200 as government announces tough new measures».
«Confirmed coronavirus cases in Israel climb to 213 – Health Ministry». www.timesofisrael.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2020.
«About Coronavirus Disease 2019 (COVID-19)». Ministry of Health, Labour and Welfare. 2020. Ανακτήθηκε στις 11 Μαρτίου 2020.
KCDC. «Press release» (στα Κορεατικά).
«Chile entra en Fase 4: 155 casos de coronavirus y Gobierno anuncia cierre de fronteras» (στα es-ES). cnnchile (cnnchile.com) (Mar2020). 16 Μαρτίου 2020. Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2020.
Zdrowia, Ministerstwo (15 Μαρτίου 2020). «Potwierdzone przypadki dotyczą 1 osoby z woj. dolnośląskiego (Wrocław) i 1 osoby z woj. zachodniopomorskiego (Szczecin). Wszyscy pacjenci są w stanie dobrym. W sumie liczba osób zakażonych koronawirusem: 125/3 (wszystkie pozytywne przypadki/w tym osoby zmarłe)».
«Saudi Arabia closes malls. restaurants orders government employees to stay home».
«Coronavirus România, INFORMAȚII OFICIALE: Coronavirus România, INFORMAȚII OFICIALE: 139 persoane infectate, 9 vindecate». Digi24.
«MOH | Updates on COVID-19 (Coronavirus Disease 2019) Local Situation». www.moh.gov.sg. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2020.
«Coronavirus, COVID-19». Status på COVID-19 (στα Δανικά). Sundhedsstyrelsen. 13 Μαρτίου 2020. Ανακτήθηκε στις 13 Μαρτίου 2020.
«Første patient i Region Hovedstaden med coronasmitte afgået ved døden | Region Hovedstaden» (στα da). Ritzau. 14 Μαρτίου 2020. Ανακτήθηκε στις 14 Μαρτίου 2020.
Nilsen, Av Sondre; Skjetne, Oda Leraan; Sfrintzeris, Yasmin; Røset, Hanna Haug; Hunshamar, Carina; Fraser, Sofie; Løkkevik, Ole; breaking-avdeling, og VGs. «Corona-viruset: Slik spres Corona i Norge og verden. Kart og statistikk». VG Nett.
NRK: Koronaviruset
«COVID-19 | Onemocnění aktuálně od MZČR». Onemocneni-aktualne.mzcr.cz. 2020. Ανακτήθηκε στις 14 Μαρτίου 2020.
«UAE: 12 new coronavirus cases detected».
«Three more recoveries from coronavirus in UAE». twitter.com/mohapuae.
«Corona Virus Update». Ministry of Health (Indonesia).
«Update Corona 16 Maret: 134 positif, 5 Meninggal, 8 Sembuh» (στα id).
«Covid-19 health alert (Department of Health».
COVID-19 Philippine Cases as of March 15, 2020; 10:00 am (PST) ncovtracker.doh.gov.ph, accessed 16 Μαρτίου 2020
BREAKING: The Department of Health reports 13 additional cases from laboratory results confirmed on March 13, 2020... mobile.twitter.com/DOHgovph
«COVID-19». covid19.rs.
«Оперативна інформація про поширення коронавірусної інфекції COVID-19» (στα Ουκρανικά). Ministry of Healthcare. 16 Μαρτίου 2020. Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2020.
«Covid-19». Ministry of Public Health (Qatar).
«Covid-19 (Maklumat Terkini)». Ministry of Health (Malaysia).
«Malaysia reports 190 new coronavirus cases, most linked to mosque event».
«COVID-19: о состоянии пациентов». minzdrav.gov.by (στα Ρωσικά). 16 Μαρτίου 2020. Ανακτήθηκε στις 14 Μαρτίου 2020.
«Noticias de prensa breves | Ministerio de Salud de la República de Panamá». minsa.gob.pa.
«Guatemala has first coronavirus death, Panama to keep out non-resident foreigners».
«Suben los casos de coronavirus en Colombia: ya son 54».
«Coronavirus COVID-19 – Latest Updates». Finish Institute of Health and Welfare.
«Suomen koronavirus-tartuntatilanne».
«Coronavirus: COVID-19». Government of Luxembourg.
«Bangladesh: Coronavirus cases rise to 8, govt shuts down all educational institutions».
«Confirman 11 casos más por coronavirus en Argentina y ya son 56 los afectados». www.lavoz.com.ar.
สำนักสารนิเทศ. «รายงานข่าวกรณีโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) ประจำวันที่ 16 มีนาคม 2563». pr.moph.go.th (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2020.
«33 new infections as Songkran postponed».
«Covid-19: Six new confirmed cases, total hits 60». Algeria Press Service. 16 Μαρτίου 2020. Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2020.
https://www.realitatea.md/sase-cazuri-noi-de-coronavirus-in-moldova--numarul-imbolnavirilor-ajunge-la-29--iar-o-persoana-a-fost-tratata_107293.html
«Τέταρτος νεκρός από κορωνοϊό στην Ελλάδα -Νοσηλευόταν στο ΑΧΕΠΑ | ΕΛΛΑΔΑ». iefimerida.gr. 15 Μαρτίου 2020. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2020.
Newsroom (15 Μαρτίου 2020). «Κορωνοϊός: 103 νέα κρούσματα στην Ελλάδα - Στα 331 συνολικά». CNN.gr. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2020.
«تعلن #وزارة_الصحة عن تأكيد إصابة 11 حالات جديدة ب #فيروس_كورونا_المستجدّ COVID19 ليصبح الإجمالي 123 حالة». Ministry of Health via Twitter.
Tájékoztató oldal a koronavírusról Aktualis koronavirus.gov.hu
«Covid-19 Updates». Ministry of Health (Bahrain).
«Koronavirus – najnoviji podatci». Croatian Institute of Public Health.
«COVID-19 á Íslandi - Tölfræði» (στα Ισλανδικά).
«News». Ministry of Health (Kazakhstan).
«Coronavirus: 8 cases confirmed in Uzbekistan».
«لە #میسان کەسێکی دیکە تووشی #کۆرۆنا بووژمارەی تووشبووان بە ڤایرۆسی کۆرۆنا لە #عێراق بۆ 125 کەس بەرزبووە». Twitter.com. Rudawkurdish. 15 Μαρτίου 2020.
«Information about Coronavirus disease COVID-19». Estonian Health Board.
«#Statement No.(17) March 15 , 2020». Ministry of Health (Oman) via Twitter.
«Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin yanında operativ qərargahın MƏLUMATI | Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti». cabmin.gov.az (στα Αζερμπαϊτζανικά). 15 Μαρτίου 2020. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2020.
«Do 14. ure v Sloveniji potrjenih 181 okužb, opravljenih je bilo 5369 testiranj». RTVSLO.si (στα Σλοβενικά).
«24 Cases of Coronavirus confirmed in Bosnia and Herzegovina». www.klix.ba.
«RESULTADO DE PRUEBAS PARA COVID-19 EN PUERTO RICO». Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2020. (στα Ισπανικά)
«Денеска вкупно 7 нови случаи позитивни на корона, тројца од Скопје!». Alsat-m (στα Σλαβομακεδονικά). 16 Μαρτίου 2020. Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2020.
«KORONAVÍRUS COVID-19». Ministry of Health (Slovakia).
Aktuálne o koronavíruse na Slovensku www.rtvs.sk
{{cite news|url=http://www.xinhuanet.com/english/2020-03/16/c_138883063.htm |title=Afghanistan reports 5 new COVID-19 cases, bringing total to 21}}
«Afghanistan- Herat discharges first recovered coronavirus patient». MENAFN. 14 Μαρτίου 2020. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2020.
«Together, We Fight The Virus». www.coronavirus.gov.hk. Hong Kong: Department of Health.
«Актуални новини». Ministry of Health (Bulgaria).
«10 нови случая на коронавируса у нас (Видео)».
«Coronavirus en Tunisie: confirmation de 2 nouveaux cas, le bilan passe à 20 cas». www.realites.com.tn.
«Coronavirus : trois nouveaux contaminés en Côte d'Ivoire». AbidjanTV.net (στα Γαλλικά). 12 Μαρτίου 2020.
«Covid-19/Bilan : 135 cas confirmés positifs dont 14 au cours des 24 dernières heures, 25 personnes déclarées guéries, aucun décès lié au coronavirus». www.adi.dj. Agence Djiboutienne d'Information. 2020-04-08. Ανακτήθηκε στις 2020-04-08.
«SPKCentrs». Twitter.
«RODA DE PREMSA ESPECIAL COVID-19 DEL 16 DE MARÇ DEL 2020 MIGDIA» (στα Καταλανικά). 16 Μαρτίου 2020. Ανακτήθηκε στις 17 Μαρτίου 2020.
«LIVE: Coronavirus in Lebanon | Number of Infections, News, Resources & Guides». The961. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2020.
«Ante COVID-19: lineamientos se endurecen con el cierre total de bares, discotecas y casinos». www.ministeriodesalud.go.cr (στα Ισπανικά).
«Évolution du Coronavirus au Niger en temps réel – Coronavirus, Covid19» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2020.
Atoyebi, Olufemi (13 Μαρτίου 2020). «UPDATED: Nigerian who tested positive for coronavirus now negative». The Punch. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2020.
«Nine New Cases of Coronavirus in Albania Brings Total to 51».
«Coronavirus au Burkina : Le compteur passe à 15 cas confirmés». Le Faso. 16 Μαρτίου 2020.
Edhe katër të diagnostikuar me koronavirus në Kosovë koha.net, accessed 15 Μαρτίου 2020
«Информации» (στα Ρωσικά). Υπουργείο Υγείας Κιργιζίας. Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2020.
«Confirman tres nuevos casos de coronavirus, aumentando a 6 los contagiados en Honduras». Radio America. 15 Μαρτίου 2020.
«ISS - Istituto per la Sicurezza Sociale di San Marino». www.iss.sm.
«新增敦睦遠訓支隊21例確診，1例境外移入確診». www.cdc.gov.tw.
«首頁-衛生福利部疾病管制署». Taiwan Centres for Disease Control.
«國內累積67人確診，解除隔離22人». Taiwan Centres for Disease Control. 16 Μαρτίου 2020.
«Jordan confirms new coronavirus cases, total now 69». www.almamlakatv.com. al wakeel news.
Réunion, Les services de l’Etat à La (7 Απριλίου 2020). «Point de situation du 07/04/2020 : 9 nouveaux cas confirmés». www.reunion.gouv.fr (στα Γαλλικά). Ανακτήθηκε στις 7 Απριλίου 2020.
ხშირად დასმული კითხვები: stopcov.ge
«First patient infected with coronavirus recovered in Georgia, according to WHO website». Interpressnews. 15 Μαρτίου 2020. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2020.
«Covid19 | Coronavirus Mauritius». covid19.mu. Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2020.
«Presjek situacije u Crnoj Gori u četvrtak, 09.04. u 08:30» (στα Μαυροβουνιακά). Institut za javno zdravlje Crne Gore (IJZCG). 9 Απριλίου 2020.
«Latest updates». Isle of Man Government. Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2020.
«Corona Virus 2020». www.epid.gov.lk. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2020.
«18 COVID-19 patients confirmed in Sri Lanka».
«Coronavirus COVID-19 à Mayotte : 186 cas confirmés au total» (στα γαλλικά). Agence Régionale de Santé - Mayotte. 9 Απριλίου 2020.
«Bệnh nhân COVID-19 thứ 61, ca đầu tiên ở Ninh Thuận». tuoitre.vn.
«Maduro: «Venezuela suma 17 casos por coronavirus este #15Mar»». Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2020.
Jersey, States of. «Coronavirus (COVID-19) cases». www.gov.je (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 7 Απριλίου 2020.
Public Health Services (27 Μαρτίου 2020). «COVID-19 Coronavirus - Testing results». www.gov.gg (στα Αγγλικά). St Peter Port. Ανακτήθηκε στις 7 Απριλίου 2020.
«Urgent: 8 nouvelles guérisons du Coronavirus au Mali» (στα γαλλικά). Ministère de la Santé et des Affaires Sociales (Mali). Ανακτήθηκε στις 2020-04-07.
«Coronavirus au Mali: le nombre de cas positifs enregistrés est de 59 dont 7 décès pour un total 16 patients guéris». INFOS COVID 19 MALI (στα Γαλλικά). 8 Απριλίου 2020.
«SITUACIÓN NACIONAL». Ministry of Health (El Salvador). Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2020.
«CONTADOR OFICIAL COVID-19 EN PARAGUAY». Ministry of Public Health and Social Welfare (Paraguay).
«Twitter status Jamaica». mobile.twitter.com/themohwgovjm.
QODIO. «Corona í Føroyum». Corona í Føroyum (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2020.
«Coronavirus : point d'actualité». Agence régionale de santé Martinique (στα Γαλλικά).
«COVID-19 : informations, recommandations et points de situation / Informations coronavirus / Sécurité sanitaire / Risques naturels, technologiques et sanitaires / Politiques publiques / Accueil - Les services de l'État en Guadeloupe». www.guadeloupe.gouv.fr. Ανακτήθηκε στις 7 Απριλίου 2020.
«Congo Republic confirms first coronavirus case -government». 15 Μαρτίου 2020.
«COVID-19 live updates: Brunei reports four new cases, taking tally to 54».
«COVID-19/Coronavirus Real Time Updates With Credible Sources in US and Canada | 1Point3Acres». coronavirus.1point3acres.com.
«JIC RELEASE NO. 52 - Six Test Positive for COVID-19; SMS Alerts Being Utilized; DPHSS Updates; Visitation Suspended at GMHA - GHS OCD | Government of Guam». ghs.guam.gov. Ανακτήθηκε στις 4 Απριλίου 2020.
«Covid-19 Government Public Notifications». HM Government of Gibraltar.
«Cambodia's COVID-19 cases rises to 12». 16 Μαρτίου 2020.
Ramiah, Lanja (2020-04-08). «Covid 19 : 93 cas confirmés à Madagascar, 11 cas de guérison» (στα αγγλικά). L'actualité de Madagascar en continu. Ανακτήθηκε στις 2020-04-08.
«Trinidad and Tobago COVID-19 (Novel Coronavirus) Update # 25». Government of the Republic of Trinidad and Tobago.
«ArcGIS Dashboards». doph.maps.arcgis.com.
«Ghana, Gabon confirm first cases of coronavirus» (στα αγγλικά). Reuters. 2020-03-13. Ανακτήθηκε στις 2020-03-13.
«12 kişi virüs sebebiyle yaşamını yitirdi» (στα tr). www.haberturk.com. Ανακτήθηκε στις 2020-04-08.
«Aruba Covid-19 Information». Aruba Covid-19 (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 7 Απριλίου 2020.
«Nombre cumulé de personnes retournées à domicile depuis le 1er mars 2020». geodes.santepubliquefrance.fr (στα Γαλλικά). 30 Μαρτίου 2020. Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2020.
«Covid Info du mercredi 8 avril 2020 / COVID INFO / Coronavirus / Covid-19 / Santé / Politiques publiques / Accueil - Les services de l'État en Guyane». www.guyane.gouv.fr. Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2020.
«Serge Telle tests positive for Covid-19».
«Novel Coronavirus (COVID-19)». www.gov.bm (στα Αγγλικά). 1 Απριλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 2 Απριλίου 2020.
«Equatorial Guinea announces first coronavirus case». Deccan Herald. 14 Μαρτίου 2020. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2020.
«COVID-positive Bajan, 95, dies in isolation; Barbados hits 63 cases» (στα αγγλικά). Loop News. 2020-04-07.
«3 more positive COVID-19 cases for Dutch side, quarantine period may increase to 21 days» (στα αγγλικά). The Daily Herald. Ανακτήθηκε στις 2020-04-08.
«COVID 19 – Corona Virus» (στα Πορτογαλικά). Ανακτήθηκε στις 1 Απριλίου 2020.
«Coronavirus (COVID-19)». Cayman Islands Government. 1 Απριλίου 2020.
«ZAMBIA SITUATION REPORT NO.18» (PDF). Zambia National Public Health Institute. 5 Απριλίου 2020.
Gooding, Kerri (15 Μαρτίου 2020). «Bahamas first confirmed coronavirus patient has no travel history». Loop News Barbados. Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2020.
«La Direction de la santé met à disposition les derniers communiqués et notes d'informations relatifs au Coronavirus Covid-19». service-public.pf. Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2020.
Uganda, Ministry of Health- (8 Απριλίου 2020). «One case of COVID-19 confirmed out of the 214 samples tested today at @UVRIug. This brings the total number of confirmed cases to 53 in Uganda». @MinofHealthUG (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2020.
«Coronavirus Disease 2019 (COVIS-19)». USVI Department of Health.
«متابعة فايروس كورونا في ليبيا». covid19.ly. Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2020.
«Covid-19 : AUTORIDADES ANUNCIAM AUMENTO DE 15 CASOS INFETADOS E TOTALIZA 33 CASOS DE CORONAVÍRUS». 2020-04-06.
«Covid-19: CONFIRMA-SE PRIMEIRO CASO NO INTERIOR DO PAÍS E SOBE O NÚMERO DE INFETADOS PARA 36». O Democrata GB. Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2020.
«Ministère de la Santé Publique et de la Population» (στα Γαλλικά). 8 Απριλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2020.
«本澳新增一例輸入性新型冠狀病毒感染病例». 澳門特別行政區新聞局 (στα Κινεζικά). 16 Μαρτίου 2020. Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2020.
«Announcement from the Ministry of Health». www.shabait.com. Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2020.
«Início». COVID 19 - Fica Atento (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2020.
«Health Ministry: Recovery of a new case of coronavirus to raise the number of the recovered to four». Syrian Arab News Agency. 2020-04-08. Ανακτήθηκε στις 2020-04-09.
«Le Pélican Saint-Martin». www.facebook.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 7 Απριλίου 2020.
«Оперативна інформація про поширення коронавірусної інфекції COVID-19» (στα Ουκρανικά). Υπουργείο Υγείας Ουκρανίας. 2 Απριλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 10 Απριλίου 2020.
«Число зараженных коронавирусом в ДНР выросло до пяти человек». РИА Новости (στα Ρωσικά). 6 Απριλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 7 Απριλίου 2020.
«COVID-19 CASE UPDATE». facebook.com (στα Αγγλικά). The Ministry of Information and Communication. Ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2020.
«Journal La Voix». www.facebook.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2020.
«COVID-19 Update». 8 Απριλίου 2020.
«Platina Line». www.facebook.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2020.
EswatiniGovern1. «Eswatini Government (@EswatiniGovern1) on Twitter». Mobile.twitter.com. Ανακτήθηκε στις 14 Μαρτίου 2020.
«East Timor reports second case of coronavirus». The Jakarta Post. Reuters. 2020-04-10. Ανακτήθηκε στις 2020-04-10.
«В ЛНР сообщили о четырех случаях заражения коронавирусом». РИА Новости (στα Ρωσικά). 5 Απριλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 6 Απριλίου 2020.
«Botswana Coronavirus: Worldometer». www.worldometers.info.
«ຄະນະສະເພາະກິດເພື່ອປ້ອງກັນ, ຄວບຄຸມ ແລະ ແກ້ໄຂການລະບາດ: ຂອງພະຍາດອັກເສບປອດ ຈາກເຊື້ອຈຸລະໂລກສາຍພັນໃຫມ່ (COVID-19)». Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2020.
«ລາຍລະອຽດເພີ່ມຕື່ມຂອງຜູ້ຕິດເຊື້ອໂຄວິດ-19 ທັງ 10 ຄົນ». www.moh.gov.la. Ανακτήθηκε στις 3 Απριλίου 2020.
«Government of Belize Press Office». www.facebook.com (στα Αγγλικά).
«Breaking: Two more Covid-19 cases confirmed in Belize; total cases now at 7». Breaking Belize News-The Leading Online News Source of Belize. 2020-04-06. Ανακτήθηκε στις 2020-04-06.
«Fiji's COVID-19 cases go up to 16». Fiji Broadcasting Corporation. 2020-04-10. Ανακτήθηκε στις 2020-04-10.
«POINT DE SITUATION SANITAIRE MARDI 31 MARS À 18H» (στα Γαλλικά). 2 Απριλίου 2020.
NationOnline (9 Απριλίου 2020). «BREAKING: Malawi registers a 9th COVID-19 case. The patient is based in Lilongwe. Ministry of Health Spokesperson Joshua Malango has confirmed the development adding that the patient has other underlying medical conditions. More details to come. #NationOnline #COVID19». @NationOnlineMw (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 10 Απριλίου 2020.
«Covid 19 National Information Dashboard». Ministry of Health and Population, Malawi.
«Ministry of Health update on COVID-19, 8th April 2020». Dominica News Online. 2020-04-08. Ανακτήθηκε στις 2020-04-09.
«Government of St. Kitts and Nevis - COVID-19 Updates».
«Update COVID-19: 14 confirmed cases». Curaçao Chronicle. 2020-04-06. Ανακτήθηκε στις 2020-04-08.
«Covid-19 positive cases reach 12». NOW Grenada. 2020-04-03. Ανακτήθηκε στις 2020-04-04.
«Commonwealth Healthcare Corporation». chcc.gov.mp. Ανακτήθηκε στις 6 Απριλίου 2020.
«WHO Situation Report 71» (PDF). 5 Απριλίου 2020.
«Central African Republic confirms first coronavirus case -WHO». 15 Μαρτίου 2020.
«Corona Virus Updates». health.gov.vc. Ανακτήθηκε στις 2020-04-09.
@FalklandsinUK (7 Απριλίου 2020). «Three more positive test results for coronavirus #COVID19 have been confirmed by MLA Leona Roberts in the #Falklands, making 5 in total» (Tweet) – μέσω Twitter.
«Coronavirus-ip nutaap siaruarnera malinnaaffigiuk».
«News». Government of Montserrat.
«Seychelles and COVID-19: Olympic athletes return home; 3rd case confirmed». Seychelles News Agency.
«TCI COVID-19 Dashboard». Ministry of Health, Agriculture, Sports and Human Services.
«COVID19 – MINISTRY OF HEALTH» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2020.
«Nicaragua: Otro paciente con coronavirus recuperado y dado de alta» (στα es). 2020-04-05.
«Advierten “alto riesgo de contagio” de coronavirus en escuelas de Nicaragua» (στα es). 2020-04-03.
«Suriname confirms first coronavirus case, authorities will close borders» (στα αγγλικά). Reuters. 2020-03-13. Ανακτήθηκε στις 2020-03-13.
«Azerbaijan's breakaway Nagorno-Karabakh region reports first coronavirus case». National Post. 2020-04-07. Ανακτήθηκε στις 2020-04-07.
Mauritania confirms first coronavirus case www.reuters.com, accessed 14 Μαρτίου 2020
«PNG's second COVID-19 case confirmed». Loop PNG. 2020-04-06. Ανακτήθηκε στις 2020-04-06.
«Le Pélican Saint-Martin». www.facebook.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 7 Απριλίου 2020.
«BVI Government Receives Protective Supplies To Fight COVID-19». Government of the Virgin Islands. 2020-03-30. Ανακτήθηκε στις 2020-03-31.
«Dawladda Somaliland oo Shaacisay laba qof oo laga helay Cudurka Covid-19». Wargeyska Dawan. Ανακτήθηκε στις 31 Μαρτίου 2020.
«Somaliland Confirms 2 Covid-19 Cases». MENAFN (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 31 Μαρτίου 2020.
«COVID-19 Update – 1 new confirmed case; Six Negative and One Pending». COVID-19: The Anguillian Response. 2020-04-02.
Africa, CGTN (6 Απριλίου 2020). «Sao Tome and Principe has confirmed its first four #COVID19 cases. Prime Minister Jorge Bom Jesus said the confirmation came after test results returned from Gabon». @cgtnafrica (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 6 Απριλίου 2020.
Burundi Government [@BurundiGov] (2 Απριλίου 2020). «Le Ministre de la Santé Publique, @dr_thaddee annonce que le #Burundi enregistre un 3è cas testé Positif du #COVIDー19, à l'issue d'un test effectué sur 23 personnes qui étaient en contact avec les deux cas confirmés positif le 31 mars (y compris les membres de leurs familles)» (Tweet) (στα Γαλλικά) – μέσω Twitter.
«Abkhazia confirms first case of novel coronavirus». TASS Russian News Agency. 2020-04-07. Ανακτήθηκε στις 2020-04-07.
«Another person tests coronavirus positive». Eye Radio (στα Αγγλικά). 10 Απριλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 10 Απριλίου 2020.
«Latest News». The Official Website of the Island Government of Saba. 13 Απριλίου 2020.
«Coronavirus a yega Sint Eustatius: a confirma e prome 2 casonan!» (στα Papiamento). 24ora.com. 2020-03-31. Ανακτήθηκε στις 2020-04-01.
«COVID-19 Information». U.S. Consulate General in Curacao. Ανακτήθηκε στις 4 Απριλίου 2020.
«Update on Coronavirus (COVID-19) by Bonaire's Lt. Governor InfoBonaire». The Bonaire Information Site. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020.
«Coronavirus: Fort Bliss stops releasing numbers of COVID-19 cases after Pentagon order». El Paso Times. Ανακτήθηκε στις 10 Απριλίου 2020.
«Naval Station Guantanamo Bay Announces Positive COVID-19 Case». www.navy.mil (στα Αγγλικά). Naval Station Guantanamo Bay, Cuba Public Affairs. Ανακτήθηκε στις 3 Απριλίου 2020.
«Saint-Pierre et Miquelon : un «porteur sain», premier cas avéré de Covid-19». www.cnews.fr (στα Γαλλικά). Ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2020.
Yemen Supreme National Emergency Committee for Covid -1, επίσημος λογαριασμός στο Twitter.
«France says 50 crew members on its only aircraft carrier have tested positive for the coronavirus». Business Insider.
«U.S. Navy COVID-19 Updates». Navy Live (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2020.
«Nearly 130, Including Australians, On Antarctic Cruise Ship Have Coronavirus». 10daily (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2020.
«Holland America ships caught in COVID-19 pandemic dock in Florida; here's how disembarkation will work». USA Today. Ανακτήθηκε στις 10 Απριλίου 2020.
«Deal is done: Cruise ship with sick passengers and sister ship will be allowed to dock in Florida». NBC News (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 2 Απριλίου 2020.
«Statement Regarding Zaandam | Holland America Blog» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 1 Απριλίου 2020.
«After two deaths on board, Coral Princess cruise ship gets Miami welcome». σελ. orlandosentinel.com. Ανακτήθηκε στις 10 Απριλίου 2020.
Cruises, Princess (4 Απριλίου 2020). «Princess Cruises: Coral Princess Updates - Notices & Advisories». www.princess.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 4 Απριλίου 2020.
«Zr.Ms. Dolfijn breekt reis af vanwege corona - Nieuwsbericht - Defensie.nl». www.defensie.nl (στα Ολλανδικά). 30 Μαρτίου 2020.
«RIVM De zorg voor morgen begint vandaag». www.rivm.nl (στα Ολλανδικά).
«Actuele informatie over het nieuwe coronavirus (COVID-19)». www.rivm.nl.
«Contamination au coronavirus : le Leopold I reste à quais». Belgian Defence (στα Γαλλικά). 27 Μαρτίου 2020. Ανακτήθηκε στις 13 Απριλίου 2020.
«The Epidemiological Characteristics of an Outbreak of 2019 Novel Coronavirus Diseases (COVID-19) - China, 2020». China CDC Weekly 2: 1-10. 20 February 2020.
Novel Coronavirus Pneumonia Emergency Response Epidemiology Team (17 February 2020). «[The Epidemiological Characteristics of an Outbreak of 2019 Novel Coronavirus Diseases (COVID-19) in China]» (στα Chinese). Zhonghua Liu Xing Bing Xue Za Zhi = Zhonghua Liuxingbingxue Zazhi 41 (2): 145–151. doi:10.3760/cma.j.issn.0254-6450.2020.02.003. PMID 32064853.
Cheng, Zhangkai J.; Shan, Jing (18 February 2020). «2019 Novel coronavirus: where we are and what we know» (στα αγγλικά). Infection. doi:10.1007/s15010-020-01401-y. ISSN 1439-0973.
«The Epidemiological Characteristics of an Outbreak of 2019 Novel Coronavirus Diseases (COVID-19) - China, 2020». China CDC Weekly 2: 1-10. 20 February 2020.
Novel Coronavirus Pneumonia Emergency Response Epidemiology Team (17 February 2020). «[The Epidemiological Characteristics of an Outbreak of 2019 Novel Coronavirus Diseases (COVID-19) in China]» (στα Chinese). Zhonghua Liu Xing Bing Xue Za Zhi = Zhonghua Liuxingbingxue Zazhi 41 (2): 145–151. doi:10.3760/cma.j.issn.0254-6450.2020.02.003. PMID 32064853.
Wang, Chen; Horby, Peter W.; Hayden, Frederick G.; Gao, George F. (24 January 2020). «A novel coronavirus outbreak of global health concern». The Lancet 395 (10223): 470–473. doi:10.1016/S0140-6736(20)30185-9. ISSN 0140-6736. PMID 31986257. Ελεύθερη ανάγνωση
Li, Qun; Guan, Xuhua; Wu, Peng; Wang, Xiaoye; Zhou, Lei; Tong, Yeqing; Ren, Ruiqi; Leung, Kathy S. M. και άλλοι. (29 January 2020). «Early Transmission Dynamics in Wuhan, China, of Novel Coronavirus-Infected Pneumonia». The New England Journal of Medicine. doi:10.1056/NEJMoa2001316. ISSN 1533-4406. PMID 31995857. Ελεύθερη ανάγνωση
Li, Qun; Guan, Xuhua; Wu, Peng; Wang, Xiaoye; Zhou, Lei; Tong, Yeqing; Ren, Ruiqi; Leung, Kathy S. M. και άλλοι. (29 January 2020). «Early Transmission Dynamics in Wuhan, China, of Novel Coronavirus-Infected Pneumonia». The New England Journal of Medicine. doi:10.1056/NEJMoa2001316. ISSN 1533-4406. PMID 31995857. Ελεύθερη ανάγνωση
«China confirms sharp rise in cases of SARS-like virus across the country». 20 January 2020. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 January 2020. Ανακτήθηκε στις 20 January 2020.
«The Epidemiological Characteristics of an Outbreak of 2019 Novel Coronavirus Diseases (COVID-19) — China, 2020».
Frejdeman, Hannah (31 January 2020). «Coronaviruset har upptäckts i Jönköping» (στα Swedish). Svenska Dagbladet. ISSN 1101-2412. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 January 2020. Ανακτήθηκε στις 31 January 2020.
Holm, Phil; Moritsugu, Ken. «Where the virus has spread». Associated Press. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 January 2020. Ανακτήθηκε στις 29 January 2020.
«WHO Director-General's opening remarks at the mission briefing on COVID-19 - 26 February 2020». World Health Organization. 26 Φεβρουαρίου 2020.
Πρότυπο:Medcn«60% of UK population need to get coronavirus so country can build 'herd immunity', chief scientist says». The Independent (στα Αγγλικά). 13 Μαρτίου 2020. Ανακτήθηκε στις 20 Μαρτίου 2020.
Πρότυπο:Medcn«Up to 70% of Germany could contract virus - Merkel». BBC News. 11 March 2020.
Πρότυπο:Medcn«Infektiologe zur Corona-Pandemie: Wie sieht die Zukunft nach dem Ausbruch aus? - DER SPIEGEL - Wissenschaft».
«Coronavirus: Window of opportunity to act, World Health Organization says». BBC News Online. 5 February 2020. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 February 2020. Ανακτήθηκε στις 10 February 2020.
Jeannette Guarner, MD, Three Emerging Coronaviruses in Two Decades: The Story of SARS, MERS, and Now COVID-19, American Journal of Clinical Pathology, doi:10.1093/ajcp/aqaa029
«Coronavirus Death Toll Climbs in China, and a Lockdown Widens». The New York Times. 23 January 2020. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 February 2020. Ανακτήθηκε στις 10 February 2020.
Philippines, World Health Organization (1 Φεβρουαρίου 2020). «A 44-year-old male is confirmed as the second person with Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) in the Philippines. He passed away on 1 February 2020.pic.twitter.com/5a5tPWtvpc». @WHOPhilippines. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 2 Φεβρουαρίου 2020.[χρειάζεται μη πρωτογενή πηγή]
Holm, Phil; Moritsugu, Ken. «Where the virus has spread». Associated Press. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 January 2020. Ανακτήθηκε στις 29 January 2020.
Ramzy, Austin; May, Tiffany (2 February 2020). «Philippines Reports First Coronavirus Death Outside China». The New York Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 February 2020. Ανακτήθηκε στις 4 February 2020.
«Coronavirus updates: U.S., Japanese citizens die in Wuhan». NBC News. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου 2020.
«Coronavirus Live Updates: First Death Outside Asia Reported in France». The New York Times. 15 February 2020. Ανακτήθηκε στις 15 February 2020.
«Legislator from Iran's Qom alleges virus coverup». Al Jazeera English. 24 February 2020. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 February 2020. Ανακτήθηκε στις 24 February 2020.
«코로나바이러스감염증-19 국내 발생 현황(일일집계통계, 9시 기준)». 24 Φεβρουαρίου 2020.
«Coronavirus, sette morti in Italia, 229 contagi. Le vittime di oggi hanno tutte più di 80 anni» (στα it). Repubblica. 24 February 2020. Ανακτήθηκε στις 24 February 2020.
https://www.ema.europa.eu/en/documents/press-release/update-treatments-vaccines-against-covid-19-under-development_en.pdf
«Preliminary analysis of the 2019 nCOV outbreak in Wuhan city». Northeastern University. 22 Ιανουαρίου 2020.
Fifield, Anna (22 January 2020). «As families tell of pneumonia-like deaths in Wuhan, some wonder if China virus count is too low». The Washington Post. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 January 2020. Ανακτήθηκε στις 25 January 2020.
Kuo, Lily (21 January 2020). «Coronavirus: Chinese hospitals not testing patients, say relatives». The Guardian. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 January 2020.
Fan, Wenxin (24 January 2020). «Relatives Wonder Whether Pneumonia Deaths Were Tied to Coronavirus».
«Officials Report Huge Jump in Coronavirus Cases in 1 Chinese Province». NPR. Ανακτήθηκε στις 20 Φεβρουαρίου 2020.
«China's Hubei Reports 349 New Coronavirus Cases, Lowest Since Jan. 25». The New York Times. Ανακτήθηκε στις 20 February 2020.
Brandenburg, A. (14 February 2020). «Quadratic growth during the 2019 novel coronavirus epidemic». arXiv:2002.03638 [q-bio.PE].
«Clinical features of patients infected with 2019 novel coronavirus in Wuhan, China». Lancet 395 (10223): 497–506. February 2020. doi:10.1016/S0140-6736(20)30183-5. ISSN 0140-6736. PMID 31986264. Ελεύθερη ανάγνωση
Pan, Xingfei; Chen, Dexiong; Xia, Yong; Wu, Xinwei; Li, Tangsheng; Ou, Xueting; Zhou, Liyang; Liu, Jing (19 February 2020). «Asymptomatic cases in a family cluster with SARS-CoV-2 infection». The Lancet Infectious Diseases 0. doi:10.1016/S1473-3099(20)30114-6. ISSN 1473-3099. PMID 32087116.
«WHO COVID-19 situation report 29» (PDF). World Health Organization. 19 Φεβρουαρίου 2020.
«Q&A on coronaviruses (COVID-19): How long is the incubation period for COVID-19?». www.who.int (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2020.
«Coronavirus incubation could be as long as 27 days, Chinese provincial government says». Reuters. 22 Φεβρουαρίου 2020.
Schirring, Lisa; 2020 (16 Ιανουαρίου 2020). «Japan has 1st novel coronavirus case; China reports another death». CIDRAP. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 16 Ιανουαρίου 2020.
«Laboratory testing for 2019 novel coronavirus (2019-nCoV) in suspected human cases: Interim guidance». World Health Organization. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 2020.
«Real-Time RT-PCR Panel for Detection 2019-Novel Coronavirus». U.S. Centers for Disease Control and Prevention (CDC). 29 Ιανουαρίου 2020. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2020.
Brueck, Hilary (30 Ιανουαρίου 2020). «There's only one way to know if you have the coronavirus, and it involves machines full of spit and mucus». Business Insider. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2020.
«Curetis Group Company Ares Genetics and BGI Group Collaborate to Offer Next-Generation Sequencing and PCR-based Coronavirus (2019-nCoV) Testing in Europe». GlobeNewswire News Room. 30 Ιανουαρίου 2020. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2020.
«COVID-19 – History and exam | BMJ Best Practice». BMJ. Ανακτήθηκε στις 27 Φεβρουαρίου 2020.
«COVID-19 - Approach | BMJ Best Practice». BMJ. Ανακτήθηκε στις 27 Φεβρουαρίου 2020.
«How COVID-19 Spreads». U.S. Centers for Disease Control and Prevention (CDC). 11 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2020. Αυτό το λήμμα περιλαμβάνει κείμενο από αυτή την πηγή, που είναι κοινό κτήμα.
«Q&A on coronaviruses (COVID-19)». who.int. 23 Φεβρουαρίου 2020.
Kampf, Günter; Todt, Daniel; Pfaender, Stephanie; Steinmann, Eike (6 February 2020). «Persistence of coronaviruses on inanimate surfaces and its inactivation with biocidal agents». Journal of Hospital Infection (Elsevier). doi:10.1016/j.jhin.2020.01.022. PMID 32035997. Ανακτήθηκε στις 15 February 2020. Ελεύθερη ανάγνωση
Leung, Gabriel; Wu, Joseph (27 Ιανουαρίου 2020). «Real-time nowcast and forecast on the extent of the Wuhan CoV outbreak, domestic and international spread» (PDF). Wuhan-coronavirus-outbreak AN UPDATE. Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2020.
«中疾控分析九千新冠患者:老年男性风险大 R0为3.77». news.163.com. 13 Φεβρουαρίου 2020.
Yang, Yang; Lu, Qingbin; Liu, Mingjin; Wang, Yixing; Zhang, Anran; Jalali, Neda; Dean, Natalie; Longini, Ira και άλλοι. (21 February 2020). «Epidemiological and clinical features of the 2019 novel coronavirus outbreak in China». MedRxiv: 2020.02.10.20021675. doi:10.1101/2020.02.10.20021675.
Saey, Tina Hesman (24 Ιανουαρίου 2020). «How the new coronavirus stacks up against SARS and MERS». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 25 Ιανουαρίου 2020.
«WHO Coronavirus Disease Situation Report 32» (PDF).
Cyranoski, David (2020-02-07). «Did pangolins spread the China coronavirus to people?» (στα αγγλικά). Nature. doi:10.1038/d41586-020-00364-2.
ECDC (14 February 2020). European Centre for Disease Prevention and Control. Outbreak of severe acute respiratory syndrome coronavirus 2 (SARS-CoV-2): increased transmission beyond China − fourth update Αρχειοθετήθηκε 2020-02-15 στο Wayback Machine.. ECDC (Risk Assessment): Stockholm; 2020.
Zhu, Na; Zhang, Dingyu; Wang, Wenling; Li, Xinwang; Yang, Bo; Song, Jingdong; Zhao, Xiang; Huang, Baoying και άλλοι. (24 January 2020). «A Novel Coronavirus from Patients with Pneumonia in China, 2019». New England Journal of Medicine (United States) 382 (8): 727–733. doi:10.1056/NEJMoa2001017. ISSN 0028-4793. PMID 31978945.
Zhou, Peng; Yang, Xing-Lou; Wang, Xian-Guang; Hu, Ben; Zhang, Lei; Zhang, Wei; Si, Hao-Rui; Zhu, Yan και άλλοι. (23 January 2020). «Discovery of a novel coronavirus associated with the recent pneumonia outbreak in humans and its potential bat origin». bioRxiv: 2020.01.22.914952. doi:10.1101/2020.01.22.914952. Ανακτήθηκε στις 24 January 2020.
WHO-China Joint Mission (16–24 Φεβρουαρίου 2020). «Report of the WHO-China Joint Mission on Coronavirus Disease 2019 (COVID-19)» (PDF). World Health Organization (WHO). Ανακτήθηκε στις 29 Φεβρουαρίου 2020.
Xiao K, Zhai J, Feng Y (Φεβρουαρίου 2020). «Isolation and Characterization of 2019-nCoV-like Coronavirus from Malayan Pangolins». bioRxiv 2020.02.17.951335 Freely accessible Check |biorxiv= value (βοήθεια).
«COVID-19 Prevention & Treatment». United States: Centers for Disease Control and Prevention. 11 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2020.
«Advice for public». World Health Organisation. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου 2020.
«What to do if you are sick with 2019 Novel Coronavirus (2019-nCoV)». United States: Centers for Disease Control and Prevention. 11 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 13 Φεβρουαρίου 2020.
«COVID-19 Thematic Website, Together, We Fight the Virus, COVID-19». Hong Kong government coronavirus website. Ανακτήθηκε στις 22 Φεβρουαρίου 2020.
«COVID-19 Information for Travel». United States: Centers for Disease Control and Prevention. 11 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2020.
«Severe Respiratory Disease associated with a Novel Infectious Agent». Hong Kong: Centre for Health Protection, Department of Health. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2020.
«Coronavirus disease (COVID-19) advice for the public: Myth busters». World Health Organization (WHO). Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2020.
«China bans trade, consumption of wild animals due to coronavirus». CNBC (στα Αγγλικά). 25 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2020.
«Coronavirus Disease 2019 (COVID-19)». United States: Centers for Disease Control and Prevention. 11 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2020.
«Expert interview: What is contact tracing? – Public health matters». publichealthmatters.blog.gov.uk (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 28 Φεβρουαρίου 2020.
How does cold weather impact the spread, survival of the flu virus? Ashley Williams, AccuWeather staff writer www.accuweather.com, accessed 3 March 2020
«Prevention & Treatment». U.S. Centers for Disease Control and Prevention (CDC). 15 Φεβρουαρίου 2020. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Δεκεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 21 Ιανουαρίου 2020. Αυτό το λήμμα περιλαμβάνει κείμενο από αυτή την πηγή, που είναι κοινό κτήμα.
«Advice for public». World Health Organization (WHO). Ανακτήθηκε στις 8 Φεβρουαρίου 2020.
«Coronavirus public information campaign launched across the UK». Government of the United Kingdom. Ανακτήθηκε στις 8 Φεβρουαρίου 2020.
«Advice for public».
Home. «Novel Coronavirus». Health Protection Surveillance Centre. Ανακτήθηκε στις 27 Φεβρουαρίου 2020.
«Updates on Wuhan Coronavirus (2019-nCoV) Local Situation». Singapore: Ministry of Health. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2020.
«Advice on the use of masks the community, during home care and in health care settings in the context of the novel coronavirus (2019-nCoV) outbreak». World Health Organization. Ανακτήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 2020.
«When and how to use masks». www.who.int (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 29 Φεβρουαρίου 2020.
«Interim Infection Prevention and Control Recommendations for Patients with Confirmed Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) or Persons Under Investigation for COVID-19 in Healthcare Settings». United States: Centers for Disease Control and Prevention. 6 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 8 Φεβρουαρίου 2020.
疫情通报 [Outbreak notification] (στα Κινεζικά). National Health Commission of the People's Republic of China. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 9 Φεβρουαρίου 2020.
«2019-nCoV: What the Public Should Do». United States: Centers for Disease Control and Prevention. 4 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2020.
«Coronavirus (COVID-19)». Australia: Department of Health. 21 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 2020.
«As Hongkongers clamour for surgical masks, 25,000 stolen from warehouse». South China Morning Post. Hong Kong. 31 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2020.
Takahashi, Ryusei. «Amid virus outbreak, Japan stores scramble to meet demand for face masks». Japan Times. Ανακτήθηκε στις 1 February 2020.
Harun, Hana Naz; Teh, Athira Yusof; Solhi, Farah (31 January 2020). «Demand for face masks, hand sanitisers soars». New Straits Times (Malaysia). Ανακτήθηκε στις 1 February 2020.
Chia, Rachel Genevieve. «These 12 Twitter posts show the insane queues for masks in Singapore, Shanghai and Hong Kong, which are all sold out». Business Insider Singapore. Ανακτήθηκε στις 1 February 2020.
«Advice for public». who.int. Ανακτήθηκε στις 8 Μαρτίου 2020.
«Singapore: The Model for COVID-19 Response?». MedPageToday.com. 5 Μαρτίου 2020. Ανακτήθηκε στις 8 Μαρτίου 2020.
«What every American and community can do now to decrease the spread of the coronavirus» (PDF). CDC. n.d.
Kottasová, Ivana; Isaac, Lindsay. «Italy shuts all schools over coronavirus outbreak». CNN. Ανακτήθηκε στις 8 March 2020.
«Coronavirus (COVID-19): What is social distancing? – Public health matters». Government of the United Kingdom. Ανακτήθηκε στις 9 Μαρτίου 2020.
Pueyo, Tomas (12 Μαρτίου 2020). «Coronavirus: Why You Must Act Now». Medium.com. Ανακτήθηκε στις 12 Μαρτίου 2020.
CDC (11 Φεβρουαρίου 2020). «People at Risk for Serious Illness from COVID-19». CDC.gov. US Centers for Disease Control and Prevention. Ανακτήθηκε στις 8 Μαρτίου 2020.
CDC (11 Φεβρουαρίου 2020). «What to Do If You Are Sick With Coronavirus Disease 2019 (COVID-19)». Centers for Disease Control and Prevention. Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2020.
«Common questions about coronavirus (COVID-19)». nhs.uk. 24 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2020.
«Coronavirus (COVID-19): latest information and advice». GOV.UK. Ανακτήθηκε στις 27 Φεβρουαρίου 2020.
«China CDC developing novel coronavirus vaccine». Xinhua. 26 Ιανουαρίου 2020. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 2020.
«Chinese scientists race to develop vaccine as coronavirus death toll jumps». South China Morning Post. 26 Ιανουαρίου 2020. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 2020.
Cheung, Elizabeth (28 January 2020). «Hong Kong researchers have developed coronavirus vaccine, expert reveals». South China Morning Post. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 January 2020. Ανακτήθηκε στις 28 January 2020.
hermesauto (23 January 2020). «Wuhan virus: Work to start on three possible vaccines, says epidemic response group». The Straits Times (Singapore). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 January 2020. Ανακτήθηκε στις 26 January 2020.
«With Wuhan virus genetic code in hand, scientists begin work on a vaccine». Reuters. 24 January 2020. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 January 2020. Ανακτήθηκε στις 26 January 2020.
Levine, Jon (25 January 2020). «Scientists race to develop vaccine to deadly China coronavirus». New York Post. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 January 2020. Ανακτήθηκε στις 26 January 2020.
Baird, Robert P. (11 Μαρτίου 2020). «What It Means to Contain and Mitigate the Coronavirus». The New Yorker.
Anderson, R. M.; Heesterbeek, H.; Klinkenberg, D.; Hollingsworth, T. D. (March 2020). «How will country-based mitigation measures influence the course of the COVID-19 epidemic?». Lancet. doi:10.1016/S0140-6736(20)30567-5. PMID 32164834. «A key issue for epidemiologists is helping policy makers decide the main objectives of mitigation—eg, minimising morbidity and associated mortality, avoiding an epidemic peak that overwhelms health-care services, keeping the effects on the economy within manageable levels, and flattening the epidemic curve to wait for vaccine development and manufacture on scale and antiviral drug therapies.».
Qualls, Noreen; Levitt, Alexandra; Kanade, Neha; Wright-Jegede, Narue; Dopson, Stephanie; Biggerstaff, Matthew; Reed, Carrie; Uzicanin, Amra και άλλοι. (21 April 2017). «Community Mitigation Guidelines to Prevent Pandemic Influenza — United States, 2017». MMWR. Recommendations and Reports 66 (1): 1–34. doi:10.15585/mmwr.rr6601a1. PMID 28426646.
Anderson, R. M.; Heesterbeek, H.; Klinkenberg, D.; Hollingsworth, T. D. (March 2020). «How will country-based mitigation measures influence the course of the COVID-19 epidemic?». Lancet. doi:10.1016/S0140-6736(20)30567-5. PMID 32164834. «A key issue for epidemiologists is helping policy makers decide the main objectives of mitigation—eg, minimising morbidity and associated mortality, avoiding an epidemic peak that overwhelms health-care services, keeping the effects on the economy within manageable levels, and flattening the epidemic curve to wait for vaccine development and manufacture on scale and antiviral drug therapies.».
«Community Mitigation Guidelines to Prevent Pandemic Influenza – United States, 2017». Recommendations and Reports (US Centers for Disease Control and Prevention) 66 (1). 12 April 2017.
Qin, Amy (7 March 2020). «China May Be Beating the Coronavirus, at a Painful Cost». The New York Times.
Bangkok, Justin McCurry Rebecca Ratcliffe in; Kong, Helen Davidson in Hong (11 Μαρτίου 2020). «Mass testing, alerts and big fines: the strategies used in Asia to slow coronavirus». The Guardian.
«Coronavirus». WebMD. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2020.
«Novel Coronavirus – COVID-19: What Emergency Clinicians Need to Know». EBMedicine.net. Ανακτήθηκε στις 9 Μαρτίου 2020.
«Overview of novel coronavirus (2019-nCoV) – Summary of relevant conditions». BMJ. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2020.
Li G, De Clercq E. Therapeutic options for the 2019 novel coronavirus (2019-nCoV). Nature Reviews Drug Discovery 2020 Feb doi:10.1038/d41573-020-00016-0
Khan, Natasha (2020-01-09). «New Virus Discovered by Chinese Scientists Investigating Pneumonia Outbreak» (στα αγγλικά). Wall Street Journal. ISSN 0099-9660. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2020-02-02. Ανακτήθηκε στις 2020-02-02.
Cohen, Jon (11 Ιανουαρίου 2020). «Chinese researchers reveal draft genome of virus implicated in Wuhan pneumonia outbreak». Science (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2020.
«WHO praises China's response to coronavirus, will reconvene expert panel». STAT (στα Αγγλικά). 29 Ιανουαρίου 2020. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 2 Φεβρουαρίου 2020.
Delfs, Arne; Lacqua, Francine. «China Praised By Germany For Transparency in Combating Virus». bloomberg.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 2 Φεβρουαρίου 2020.
Belluz, Julia (21 Ιανουαρίου 2020). «A coronavirus outbreak is spreading quickly. Here's what you need to know». Vox (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 2 Φεβρουαρίου 2020.
Yuan, Li (2020-01-28). «Coronavirus Crisis Exposes Cracks in China's Facade of Unity» (στα αγγλικά). The New York Times. ISSN 0362-4331. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 January 2020. Ανακτήθηκε στις 2020-02-03.
眾新聞 | 【武漢肺炎大爆發】西藏首宗確診 全國淪陷 內地確診累計7711宗 湖北黃岡疫情僅次武漢 (στα Κινεζικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 2 Φεβρουαρίου 2020. Unknown parameter |script-website= ignored (βοήθεια)
«Coronavirus Has Now Spread To All Regions Of Mainland China». NPR.org (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 2 Φεβρουαρίου 2020.
«Coronavirus declared global health emergency» (στα αγγλικά). BBC News. 2020-01-31. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 January 2020. Ανακτήθηκε στις 2020-02-02.
«Tracking coronavirus: Map, data and timeline». Bnonews.
中国内地31省份全部启动突发公共卫生事件一级响应. Caixin. 29 Ιανουαρίου 2020. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 2 Φεβρουαρίου 2020.
«Coronavirus: WHO declare public health emergency». medicalnewstoday.com (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 2 Φεβρουαρίου 2020.
«CPC leadership meets to discuss novel coronavirus prevention, control». People's Daily. 25 January 2020. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 January 2020. Ανακτήθηκε στις 26 January 2020. «Xi Jinping, general secretary of the CPC Central Committee, chaired the meeting.»
«Xi says China faces 'grave situation' as virus death toll hits 42» (στα αγγλικά). Reuters. 2020-01-26. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 February 2020. Ανακτήθηκε στις 2020-02-02.
«China virus spread is accelerating, Xi warns» (στα αγγλικά). BBC News. 2020-01-26. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 February 2020. Ανακτήθηκε στις 2020-02-02.
Yu, Xinyi (28 Ιανουαρίου 2020). 【各地在行动②】全国19省份暂停省际长途客运. 人民网. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 2 Φεβρουαρίου 2020.
(στα zh-Hans)BBC News 中文. 2020-01-28. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 January 2020. https://web.archive.org/web/20200130002626/https://www.bbc.com/zhongwen/simp/chinese-news-51280516. Ανακτήθηκε στις 2020-02-02.
襄阳火车站关闭，湖北省最后一个地级市"封城". 29 Ιανουαρίου 2020. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 2 Φεβρουαρίου 2020 – μέσω The Paper. Unknown parameter |script-website= ignored (βοήθεια)
杨丹旭, 文 / (2 Φεβρουαρίου 2020). 中国确诊及死亡病例创单日新高 黄冈恐成"第二个武汉" [China's confirmed and death cases hit a single-day high, Huang Gang fears to be "second Wuhan"]. Zaobao (στα Κινεζικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 2 Φεβρουαρίου 2020.
Safi (now), Michael; Rourke (earlier), Alison; Greenfield, Patrick; Giuffrida, Angela; Kollewe, Julia; Oltermann, Philip (2020-02-03). «China issues 'urgent' appeal for protective medical equipment - as it happened» (στα αγγλικά). The Guardian. ISSN 0261-3077. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 February 2020. Ανακτήθηκε στις 2020-02-04.
BBC Monitoring, UGC Newsgathering (30 January 2020). «China coronavirus: Misinformation spreads online about origin and scale». BBC News. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 February 2020. Ανακτήθηκε στις 10 February 2020.
Jessica McDonald (24 Ιανουαρίου 2020). «Social Media Posts Spread Bogus Coronavirus Conspiracy Theory». factcheck.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου 2020.
Lytvynenko, Jane. «Here's A Running List Of Disinformation Spreading About The Coronavirus». Buzzfeed News. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου 2020.
Ghaffary, Shirin; Heilweil, Rebecca (31 Ιανουαρίου 2020). «How tech companies are scrambling to deal with coronavirus hoaxes». Vox. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου 2020.
Richtel, Matt (6 February 2020). «W.H.O. Fights a Pandemic Besides Coronavirus: an 'Infodemic'». The New York Times. ISSN 0362-4331. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 February 2020. Ανακτήθηκε στις 7 February 2020.
Paul, Katie (1 February 2020). «As coronavirus misinformation spreads on social media, Facebook removes posts». Reuters. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 February 2020. Ανακτήθηκε στις 7 February 2020.
«Virus Outbreak: Chinese trolls decried for fake news». Taipei Times. 28 February 2020.
«Taiwan accuses China of waging cyber 'war' to disrupt virus fight». Reuters. 29 February 2020.
«China's rulers see the coronavirus as a chance to tighten their grip». The Economist. 8 February 2020. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 February 2020. Ανακτήθηκε στις 29 February 2020.
«Coronavirus: Russia denies spreading US conspiracy on social media». BBC News. 23 February 2020.
«Coronavirus: Russia pushing fake news about US using outbreak to 'wage economic war' on China, officials say». Agence France-Presse. 23 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 27 Φεβρουαρίου 2020.
Kate Ng (23 Φεβρουαρίου 2020). «US accuses Russia of huge coronavirus disinformation campaign». The Independent. Ανακτήθηκε στις 27 Φεβρουαρίου 2020.
«Conspiracy theories to colonialism: GOP covers up Trump's incompetent coronavirus response». Salon. 27 February 2020.
«Larry Kudlow Claims Coronavirus 'Contained' In U.S. As CDC Warns Of Likely Spread». HuffPost. 25 February 2020.
«Trump's Biggest Supporters Think The Coronavirus Is A Deep State Plot». BuzzFeed. 26 February 2020.
«Trump's reckless coronavirus statements put the entire US at risk». The Verge. 25 February 2020.
«Bots are waging a coronavirus disinformation campaign on social media». Inverse. 27 February 2020.
«Iran Cleric Blames Trump For Coronavirus Outbreak In Religious City». Radio Farda. 22 February 2020. Ανακτήθηκε στις 26 February 2020.
«Coronavirus: Misinformation and false medical advice spreads in Iran». BBC News. 29 February 2020.

«Arab Writers: The Coronavirus Is Part Of Biological Warfare Waged By The U.S. Against China». Middle East Media Research Institute. 6 February 2020. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 February 2020. Ανακτήθηκε στις 29 February 2020.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, "Coronavirus disease (COVID-19) outbreak". who.int.
Νέος κορωνοϊός Covid-19 – Οδηγίες, Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας
Novel coronavirus, Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC) (Αγγλικά)
Covid-19 παγκόσμιο χάρτη, CSSE JHU (Ελληνικά)
Στατιστικά Κορωνα'ι'ού

Πανδημία κορονοϊού 2019–20
SARS-CoV-2 (ιός) • COVID-19 (ασθένεια) • Κορονοϊός (ομάδα ιών)
Χρονοδιάγραμμα

2019 (Νοέμβριος–Δεκέμβριος) 2020 (Ιανουάριος Φεβρουάριος Μάρτιος Απρίλιος)

Πληγείσες περιοχές
Ασία

Υεμένη

Ευρώπη
Βατικανό Γερμανία Ελλάδα Ισπανία Ιταλία Κύπρος Τουρκία
Επιπτώσεις

Κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις Ξενοφοβία και ρατσισμός Παραπληροφόρηση Χρηματιστηριακό κραχ Ύφεση

Άτομα
Επαγγελματίες γιατροί

Λι Ουενλιάνγκ Σωτήρης Τσιόδρας Άνθονι Φάουτσι

Δεδομένα (πρότυπα)
Παγκοσμίως

Κρούσματα, θάνατοι και αναρρώσεις ανά χώρα Παγκόσμιος χάρτης ανά χώρα: Κατά κεφαλήν κρούσματα Καραντίνες (Κίνα Παγκόσμια)

Ασία
Υεμένη (διάγραμμα)
Ευρώπη
(διάγραμμα)
Ελλάδα (διάγραμμα) Κύπρος (διάγραμμα)

Εγκυκλοπαίδεια Ιατρικής

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License