.
Το Οζώδες Ερύθημα (Erythema Nodosum) είναι μια συχνή ανοσολογική δερματοπάθεια, αλλά όχι αυτόνομη νόσος. Είναι διαταραχή (σύμπτωμα) που πίσω της κρύβει άλλα νοσήματα. Εκδηλώνεται με επώδυνα ερυθρά υποδόρια οζίδια στην επιφάνεια των Μηρών, των Κνημών, και του άκρου ποδός, τα οποία διαρκούν λίγες εβδομάδες και ενίοτε υποτροπιάζουν. [1]
Βασικά στοιχεία διάγνωσης είναι:
Επώδυνα ερυθρά οζίδια, χωρίς εξέλκωση, στις προσθιοπλάγιες επιφάνειες των κάτω άκρων
Σταδιακή εξαφάνιση σε μερικές εβδομάδες προς παρόμοιους μώλωπες
Οι γυναίκες προσβάλλονται συχνότερα. Προσβάλλει συνήθως νέες γυναίκες 18 έως 35 ετών, αλλά έχει αναφερθεί και δε άνδρες. [2].
Ορισμένες περιπτώσεις συσχετίζονται με κάποια λοίμωξη ή με φαρμακευτική υπερευαισθησία.[3]
Αιτιολογία:
Η ακριβής αιτία της παθήσεως δεν είναι γνωστή. Στο 50% των περιπτώσεων, η αιτιολογία παραμένει άγνωστη.[4]. Μάλλον είναι πολυπαραγοντικής αιτιολογίας. Από πλευρά αιτιολογίας μπορεί να διαχωριστεί στο ιδιοπαθές οζώδες ερύθημα, στο οποίο συνήθως δεν ανευρίσκεται κάποιο συγκεκριμένο αίτιο και αποτελεί το 30-50% περίπου των περιπτώσεων και στο δευτεροπαθές οζώδες ερύθημα που έχει πολλά και διαφορετικά αίτια. [5].Μέχρι σήμερα έχουν εντοπισθεί τα εξής αίτια του Οζώδους ερυθήματος:
Στρεπτοκοκκικές Λοιμώξεις
Κοκκιδιοειδομύκκωση (είδος μυκητιάσεως)
Άλλες εν τω βάθει μυκητιασικές λοιμώξεις
Φυματίωση
Λοίμωξη Yersinia Pseudotuberculosis
Λοίμωξη Υersinia Enterocolitica
Σύφιλις
Φαρμακευτική αλλεργία – υπερευαισθησία
Τροφική αλλεργία, και αλλεργία σε συντηρητικά και πρόσθετα τροφίμων
Λευχαιμία
Σαρκοείδωση (Sarcoidosis)
Ρευματικός Πυρετός
Φλεγμονώδης Νόσος των Εντέρων (Ιnflammatory Bowel Disease)
Eγκυμοσύνη
Λήψη αντισυλληπτικών από το στόμα [6]
Φάρμακα που προκαλούν Οζώδες ερύθημα
Mέχρι σήμερα έχουν ενοχοποιηθεί με δημοσιεύσεις τα εξής ΦΑΡΜΑΚΑ:[εκκρεμεί παραπομπή]
-Σουλφοναμίδες Πχ SEPTRIN, BACTRIMEL
-Από του στόματος αντισυλληπτικά
-Μινοκυκλίνη MINOCIN
-Πενικιλλίνη AUGMENTIN
-Σαλικυλικά ASPIRIN,SALOSPIR
-Βρωμιούχα
-Ιωδιούχα
-Άλατα χρυσού ΑURANOFIN
-Εμβόλιο της Ηπατίτιδας Β ENGERIX
Φαινυτοϊνη
-Αμινοπουρίνη
-Νιτροφουραντοϊνη FUROLIN
-Πυριτινόλη
-Θαλιδομίδη
-Χλωοθειαζίδη
-D πενικιλλαμίνη
-Ισοτρετινοϊνη
-Ιντερλευκίνη 2
Κλινικά σημεία και συμπτώματα:
Υποδόρια οζίδια στις Κνήμες συνήθως ενίοτε συνοδευόμενα από πυρετό, κακουχία και αρθραλγίες. Σπανιότερα τα οζίδια μπορούν να εμφανισθούν στα χέρια, τον κορμό και το πρόσωπο. Τα οζίδια είναι μεγέθους 1-10cm και αρχικά είναι ρόζ προς το κόκκινο. [7]
Ιστολογική εξέταση
Στην ιστολογική εξέταση παρατηρείται εικόνα septal pannicullitis (=διαφραγματική υποδερματίτις). Σε περίπτωση υποκειμένης νόσου μπορεί να ανευρεθούν τα ιστολογικά χαρακτηριστικά αυτής. [8] Το ΟΕ πιθανότατα δημιουργείται από τον σχηματισμό ανοσοσυμπλεγμάτων και την τοποθέτηση τους πέριξ των αγγείων των διαφραγμάτων και στο λίπος που τα περιβάλει. Πρώιμες βλάβες στο ΟΕ χαρακτηρίζονται από ουδετεροφιλική διήθηση συμπεριλαμβάνοντας τα διαφράγματα του υποδορίου ιστού. Αυτά τα ουδετερόφιλα ενεργοποιούνται και παράγουν ελεύθερες ρίζες οξυγόνου που προκαλούν ιστική βλάβη μέσω οξείδωσης και προάγουν την φλεγμονή. [9].
Διαφορική διάγνωση
Το Οζώδες Ερύθημα μοιάζει στα συμπτώματα με τις εξής παρόμοιες παθήσεις: 1) Σκληρό Ερύθημα (Erythema Induratum): Εμφανίζεται στις οπίσθιες επιφάνειες των Κνημών και κάνει ελκη. To oζώδες ερύθημα εμφανίζεταις στις πρόσθιες επιφάνειες και δεν κάνει έλκη. 2) Oζώδης Αγγειίτις (Νodular Vasculitis): Εμφανίζεται συνήθως στο υποδόριο της γαστροκνημίας. 3) Πολλαπλό Ερύθημα (Erythema Multiform): Εμφανίζεται με γενικευμένη κατανομή. 4) Yποδερματίτις του Λύκου (Lupus Panniculitis): Εμφανίζεται με επώδυνα οζίδια στον κορμό και το γλουτό, τα οποία εμφανίζουν εσχάρες. [10]
Eξετάσεις αίματος επι υποτροπής
Πλήρης ιατρικό ιστορικό
Χειρουργική βιοψία
Γενική αίματος
ΤΚΕ
ASTO
Γενική ούρων
Καλιέργεια φαρυγγικού επιχρίσματος
Εξέταση Mantoux και
Quantiferron
Ακτινογραφία θώρακος
Επίσης: Κ/Α κοπράνων
Καλλιέργεια αίματος
Γενική συστηματική Θεραπεία
Φαρμακευτική αντιμετώπιση της υποκειμένης νόσου γίνεται, εφόσον αυτή ανευρεθεί. Στο ιδιοπαθές άγνωστης αιτιολογίας Οζώδες ερήθημα χορηγούμε:[εκκρεμεί παραπομπή]
1) Μη Στεροειδή Αντιφλεγμονώδη φάρμακα, Ασπιρίνη και άλλα Σαλικυλικά: Μπορούν να χρησιμοποιηθούν τις πρώτες μέρες σαν αναλγητικά.. Χορηγούνται προαιρετικά.
2) Κορτικοστεροειδή φάρμακα από το στόμα, χορηγούνται, ή ενέσιμα τοπικά, ή αλοιφή, ή συστηματικά εφόσον αποκλεισθεί λοίμωξη.
3) Κεκορεσμένο διάλυμα Ιωδιούχου Καλίου (Potassium Iodide): Χορηγείται πόσιμο διάλυμα 5-15 σταγόνες, 3 φορές την ημέρα: Μπορεί να φανεί αποτελεσματικό στην άμεση εξαφάνιση των διογκώσεων. Οι παρενέργειες της θεραπείας είναι σιελόρροια, διόγκωση των σιελογόνων αδένων και πονοκέφαλος.
4) Αντιϊσταμινικά αντιαλλεργικά φάρμακα Tabs Clarityne 1X1, ή ZIRTEK, ή XOZAL. [11]
Τοπική θεραπεία
ΔΕΝ είναι απαραίτητη. Οι κρύες κομπρέσες μπορεί να φανούν αποτελεσματικές στην οξεία φάση. [12]
Πρόγνωση
Ακόμα και χωρίς θεραπεία, το Οζώδες Ερύθημα υποχωρεί σε 6 εβδομάδες, αλλά ενίοτε μπορεί να υποτροπιάσει. [13]
Παραπομπές
Εrythema Nodosum: Current Medical Diagnosis and Treatment, έκδοση Appleton και Lange 1998, USA, σελίδα 167
www.iatronet.gr
Εrythema Nodosum: Current Medical Diagnosis and Treatment, έκδοση Appleton και Lange 1998, USA, σελίδα 167
Δρ. Ευγενία Τούμπη,Β΄ Επιμελήτρια Δερματολογίας – Αφροδισιολογίας ΠΓΝ «Αττικόν», "Οζώδες Ερύθημα", Ομιλία στό Ξενοδοχείο Costa Navarino, Πύλος – Μεσσηνίας, 7 – 9 Σεπτεμβρίου, 2012
www.iatronet.gr
Εrythema Nodosum: Current Medical Diagnosis and Treatment, έκδοση Appleton και Lange 1998, USA, σελίδα 167
Εrythema Nodosum: Current Medical Diagnosis and Treatment, έκδοση Appleton και Lange 1998, USA, σελίδα 167
Εrythema Nodosum: Current Medical Diagnosis and Treatment, έκδοση Appleton και Lange 1998, USA, σελίδα 167
Δρ. Ευγενία Τούμπη,Β΄ Επιμελήτρια Δερματολογίας – Αφροδισιολογίας ΠΓΝ «Αττικόν», "Οζώδες Ερύθημα", Ομιλία στό Ξενοδοχείο Costa Navarino, Πύλος – Μεσσηνίας, 7 – 9 Σεπτεμβρίου, 2012
Εrythema Nodosum: Current Medical Diagnosis and Treatment, έκδοση Appleton και Lange 1998, USA, σελίδα 167
Εrythema Nodosum: Current Medical Diagnosis and Treatment, έκδοση Appleton και Lange 1998, USA, σελίδα 167
Εrythema Nodosum: Current Medical Diagnosis and Treatment, έκδοση Appleton και Lange 1998, USA, σελίδα 167
Εrythema Nodosum: Current Medical Diagnosis and Treatment, έκδοση Appleton και Lange 1998, USA, σελίδα 167
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
