.
Ονομάζεται Ονυχοκρύπτωσις (Onychocryptosis) ή Είσφρυση Όνυχος (Ingrown Toenail) μία συχνή φλεγμονώδης πάθηση του Μεγάλου Δακτύλου του Ποδός, όπου το παρωνύχιο φλεγμαίνει, μολύνεται από βακτήρια και μύκητες και σταδιακά υπερτρέφεται και υπερκαλύπτει τον κεράτινο δίσκο, ο οποίος μοιάζει σαν "να μπαίνει μέσα" στα μαλακά μόρια, ενώ στην πραγματικότητα συμβαίνει το αντίθετο. Δεν πρέπει να γίνεται σύγχυση της Ονυχοκρύπτωσης με την Ονυχοκύρτωση. Η διαφορά τους έγκειται στην κυρτότητα του κεράτινου δίσκου. Στην Ονυχοκρύπτωση ο κεράτινος δίσκος είναι ομαλός με ελαφρά κυρτότητα, ενώ στην Ονυχοκύρτωση ο Κεράτινος δίσκος είναι υπέρκυρτος[1],[2],[3].
Αιτιολογία
H αιτιολογία της Ονυχοκρύπτωσης φαίνεται να είναι πολυπαραγοντική, δηλαδή ενοχοποιούνται συνήθως πολλαπλοί παράγοντες. Ορισμένα από τα αίτια που έχουν μέχρι σήμερα επισημανθεί είναι τα εξής[4]:
Υπεριδρωσία των ποδιών και κακές συνθήκες καθαριότητας και αερισμού.
Στενά υποδήματα και κακής ποιότητας κάλτσες που δεν αλλάζονται συχνά.
Πολύωρη ορθοστασία και πολύωρη βάδιση χωρίς εναλλαγή υποδημάτων και καθαριότητα (στρατιώτες).
Ορμονικές διαταραχές (έναρξη περιόδου στα κορίτσια, εγκυμοσύνη, λοχεία, εμμηνόπαυση, κλπ)[2]
Λανθασμένος τρόπος κοπής των ονύχων.
Παραμορφώσεις της κυρτότητας των Ονύχων (Ονυχοκύρτωσις).
Μολύνσεις από βακτήρια και Μύκητες (Athlet's Foot)[2],
Κλινική Εικόνα
Η κλινική εικόνα στην Ονυχοκρύπτωση εξαρτάται από το στάδιο της παθήσεως.[2]. Έτσι η κλινική εικόνα έχει ως εξής:
Στάδιο 1: Το παρωνύχιο φλεγμαίνει ελαφρά και πονάει, εμφανίζει δε μικρό οίδημα. Η άκρη του κεράτινου δίσκου του όνυχος ("νύχι") αρχίζει να "βυθίζεται" εντός.Ο ασθενής αισθάνεται ελαφρά ενόχληση.
Στάδιο 2: Το παρωνύχιο μολύνεται από βακτηρίδια και μύκητες, η φλεγμονή αρχίζει να κάνει Κοκκίωμα (granuloma) και το νύχι διεισδύει εντός της μάζας του παρωνυχίου. Ο ασθενής πονάει.
Στάδιο 3: Το παρωνύχιο έχει ευμέγεθες κοκκίωμα (granuloma) με ροή πύου και ορού, ενώ το νύχι είναι κατά 30% τουλάχιστον ενταφιασμένο.
Συντηρητική θεραπεία
Η συντηρητική θεραπεία της Ονυχοκρύπτωσης μπορεί να εφαρμοσθεί στο στάδιο 1 της ταξινόμησης, και ίσως σε ορισμένες περιπτώσεις του Σταδίου 2. Όλες οι περιπτώσεις του σταδίου 3 απαιτούν ριζική χειρουργική επέμβαση διόρθωσης. Μέχρι σήμερα έχουν περιγραφεί οι εξής μέθοδοι συντηρητικής αντιμετώπισης της Ονυχοκρύπτωσης:
Μέθοδος καθαριότητας - αντιβιοτικών: Ο ασθενής κάνει θερμό λουτρό κάθε μέρα δύο φορές. Πλένει το δάκτυλο καλά και καθαρίζει τα παρωνύχια με μια ειδική οδοντιατρική βούρτσα. Παράλληλα παίρνει αντιβιοτικά για 10 μέρες, και κάνει τοπική χρήση αντιβιοτικού και μυκητοκτόνου για 30 μέρες. Η μέθοδος έχει επιτυχία περί το 80% στα στάδια 1 και 2.
Μέθοδος περίδεσης με ταινία (Band-Aid Method): Πρόκειται για εφαρμογή ταινίας λευκοπλάστ με τέτοιο τρόπο ώστε να ανοίγουν τα χείλη του παρωνυχίου αμφοτερόπλευρα, με αποτέλεσμα να απελευθερώνεται το παρωνύχιο και να αερίζεται ο χώρος, οπότε υποχωρεί η φλεγμονή. Χρειάζεται εμπειρία και εξάσκηση για την επιτυχία της μεθόδου. Τα αποτελέσματα είναι άγνωστα. Η μέθοδος δεν έχει επιστημονική τεκμηρίωση. Δεν έχει δημοσιευθεί ή ανακοινωθεί πουθενά (ιατρικώς), παρά μόνο στην Αγγλική Wikipedia.
Καυτηρίαση με Φαινόλη (Phenolisation) ή με Νιτρικό Άργυρο (Silver Nitrate): Πρόκειται για παλαιές μεθόδους, χρονοβόρες, επώδυνες και αμφίβολης αποτελεσματικότητας[5].
Χειρουργική θεραπεία
Η χειρουργική θεραπεία της Ονυχοκρύπτωσης (είσφρυσης όνυχος) εμπεριέχει τόση μεγάλη γκάμα από επιλογές και χειρουργικές τεχνικές, σε σημείο που θα νομίζει κανείς ότι ουδεμία μέθοδος είναι η επιτυχής. Τα πράγματα δεν είναι έτσι. Η ποικιλία επιλογών οφείλεται σε πολλούς παράγοντες. Πρώτον, εξαρτάται από το πότε εφευρέθηκε η μέθοδος. Δεύτερον εξαρτάται από το ποιος ασχολείται με το περιστατικό. Τι επάγγελμα και τι ειδικότητα έχει; Τρίτον, εξαρτάται από το στάδιο της παθήσεως και τέταρτον, από τον υγειονομικό χώρο όπου θα γίνει η θεραπεία. Πάντως σήμερα επικρατούν στην Ιατρική οι εξής χειρουργικές μέθοδοι[6],[4],[7]:
Απλή ημιονυχεκτομή και Ολική αφαίρεση του Κεράτινου δίσκου: Είναι η πλέον γρήγορη επεμβατική μέθοδος, υπάρχει από την αρχαιότητα επί εποχής Ιπποκράτη, και σήμερα απαιτεί τοπική αναισθησία με Ξυλοκαίνη 2%. Δυστυχώς παλιά γινόταν με αναισθησία δευτερολέπτων διά ψύξεως με Χλωριούχο Αιθύλιο (Ethyl Chloride), και ο ασθενής πονούσε πολύ. Ως μέθοδος θεωρείται αποτελεσματική σχεδόν 100%, αλλά δυστυχώς η πάθηση υποτροπιάζει σε 6 μήνες και μάλιστα χειρότερα με υπερκύρτωση του όνυχος. Γι αυτό δεν την συνιστούμε σήμερα, εκτός κι άν ο ασθενής βιάζεται και "θέλει κάτι γρήγορο".[4],[7]. Η απλή ημιονυχεκτομή έχει πολύ καλό και μακροχρόνιο αποτέλεσμα, εφόσον συνδυασθεί με ηλεκτροκαυτηρίαση του παρωνυχίου και της ελεύθερης δεσμίδας (ταινίας) της μήτρας του όνυχος. Ομως, ο χρόνος επουλώσεως είναι αργός 1-2 μήνες. Αυτό είναι και το μειονέκτημα της μεθόδου σε σχέση με την πλάγια σφηνεκτομή με συρραφή κατά Χαράλαμπο Γκούβα [2].
Μέθοδος Vandenbos (Vandenbos procedure): Δημοσιεύθηκε το έτος 1959 από τον Vandenbos KQ and Bowers WP. Γίνεται με τοπική στελεχιαία αναισθησία στα δακτυλικά νεύρα και ίσχαιμο περίδεση. Αποκόπτεται παντελώς και απομακρύνεται το παρωνύχιο αμφοτερόπλευρα μέχρι τό οστό της φάλαγγας και το τραύμα δεν συρράπτεται. Αφήνεται ανοικτό για επούλωση "κατά δεύτερο σκοπό". Η πλήρης ίαση επέρχεται σε 1,5-2 μήνες και τα αποτελέσματα είναι άριστα.[8]
Μέθοδος της Πλάγιας σφηνεκτομής (Wedge Resection): Aρκετές παραλλαγές Πλάγιας Σφηνεκτομής, έχουν ήδη δημοσιευθεί ήδη από τον 19ο αιώνα και τον 20ό αιώνα. Η επικρατούσα σήμερα μέθοδος Πλάγιας Σφηνεκτομής, είναι αυτή της πλήρους Πλάγιας Ονυχοπλαστικής (Lateral Onychoplasty) με συρραφή, κατά Χαράλαμπο Γκούβα [2]. Δηλαδή, με στελεχιαία αναισθησία με Xylocaine 2% και ίσχαιμο περίδεση, αφαιρείται όλο το παρωνύχιο και η μήτρα του εμβυθισμένου όνυχος, και αφού γίνει σχολαστικός καθαρισμός, συρράπτεται το ελεύθερο χείλος πάνω στo υγιές νύχι. Τα ράμματα αφαιρούνται σε 15 μέρες, ενώ ήδη από την δεύτερη ημέρα ο ασθενής πηγαίνει στην εργασία του. Η μέθοδος έχει άριστα αποτελέσματα. Σε μιά σειρά 250 περιστατικών της επέμβασης, ουδέποτε υπήρξε υποτροπή ονυχοκρύπτωσης[2]. Σπάνια, σε ποσοστό κατώτερο του 1%, παραμένουν υπολλείμματα της μήτρας στο εγγύς τμήμα του παρωνυχίου, με αποτέλεσμα, μετά ένα διάστημα 2-3 μηνών κατά την επούλωση, να εξέρχεται κάθετα ένα λεπτό "σφηνοειδές νύχι" εύρους 2-3mm. Αυτό εύκολα αφαιρείται με ένα τσιμπιδάκι, αλλά καλό είναι να ηλεκτροκαυτηριάζεται στή "ρίζα" με βελόνη ηλεκτροχειρουργικής (Electrosurgery Unit).
Μέθοδοι ριζικής Ονυχεκτομής (Permanent Nail Removal, ή Avulsion: Υπάρχουν οριμένες παραλλαγές αυτής της μεθόδου και οι πιό συχνές είναι οι Lapidus procedure, η Syme procedure, η Supan Nail Technique, η Whitney Matrixectomy, η Fowler procedure, και η Kaplan procedure. Aυτές οι μέθοδοι εφαρμόζονται σε περιστατικά που υποτροπίασαν, ή πού έχουν μεγάλη παραμόρφωση ή κατεστραμμένο νύχι και μήτρα νυχιού. Σε όλες τις μεθόδους αφαιρείται ή καταστρέφεται η μήτρα του όνυχος (Matrixectomy) ενώ σε ορισμένες προβαίνουμε και σε μερική εκτομή του οστού της ονυχοφόρου φάλαγγος.[4],[7]
Παραπομπές
James, William; Berger, Timothy; Elston, Dirk (2005). Andrews' Diseases of the Skin: Clinical Dermatology, 10th edition, Saunders 2005. Page 789. ISBN 0721629210
Harry Gouvas: Wedge Resection (Lateral Onychoplasty) as the method of choice for Ingrown Toenail". Orthopaedic Medical Congress in Athens, 14 Oct, 2004, paper, 148
Chapeskie H. (2008). "Ingrown toenail or overgrown toe skin?". Canadian Family Physician Journal 54 (11): 1561–1562. PMID 19005128. PMC 2592332
Eric Farquharson: Textbook of Operative Surgery, editions Churchill Livingstone, London 1959
Boberg JS, Frederiksen MS, Harton FM (2002). "Scientific analysis of phenol nail surgery". J Am Podiatr Med Assoc 92 (10): 575–9. PMID 12438504
Rounding C, Bloomfield S (2005). "Surgical treatments for ingrowing toenails". Cochrane Database Syst Rev (2): CD001541. doi:10.1002/14651858.CD001541.pub2. PMID 15846620
Jon Laco: "Nail Surgery", in Book "Hallux Valgus anf Forefoot Surgery" Saunders, 1985
Vandenbos KQ, Bowers WP (1959). "Ingrown toenail: a result of weight bearing on soft tissue". US Armed Forces Medical Journal 10 (10): 1168–1173
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
