.
H ηπατίτιδα είναι ένας γενικός όρος για ασθένειες που οφείλονται σε φλεγμονή του ήπατος από διάφορες αιτιολογίες -η λέξη προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη ήπαρ (γεν. ήπατος) που σημαίνει συκώτι και από την κατάληξη -ίτις που δηλώνει τη φλεγμονή του οργάνου. Η ηπατίτιδα διαχωρίζεται συνήθως σε οξεία και χρόνια και τις περισσότερες φορές οφείλεται σε ιούς που προσβάλλουν ειδικά το συκώτι προκαλώντας αντίστοιχους τύπους ηπατίτιδας -π.χ. ηπατίτιδα τύπου Β ή τύπου A κ.λπ. Η φλεγμονή στο ήπαρ όμως μπορεί να προκληθεί και από άλλά αίτια. Η πάθηση μπορεί να ακολουθήσει υποκλινική πορεία, δηλαδή να μην προκαλεί κανένα έντονο σύμπτωμα ή αντίθετα να είναι κεραυνοβόλος, οπότε ο ασθενής χρειάζεται πια μεταμόσχευση ήπατος.
| Ηπατίτιδα | |
|---|---|
| Ταξινόμηση και εξωτερικές πηγές | |
| Ταξινόμηση ICD-10 | K75.9 |
| Ταξινόμηση ICD-9 | 573.3 |
| DiseasesDB | 20061 |
| MeSH | D006505 |
Σημεία και συμπτώματα
Οξεία ηπατίτιδα
Κλινικά, η πορεία της οξείας ηπατίτιδας ποικίλει σημαντικά. Τα αρχικά χαρακτηριστικά μπορεί να μοιάζουν με της γρίπης, αλλά χωρίς το βήχα, δηλαδή ο ασθενής να αισθάνεται κακουχία, γενική αδιαθεσία, μυοσκελετικούς πόνους, πυρετό, ναυτία ή εμετό, διάρροια και πονοκέφαλο. Επίσης, ανορεξία, ξαφνική αποστροφή για το κάπνισμα, γαστρικές ενοχλήσεις κ.α. Επίσης μπορεί να έχει σκούρα ούρα, να κιτρινίζουν τα μάτια και το δέρμα του -να παρουσιάζει δηλαδή ίκτερο. Σε μερικούς ο γιατρός μπορεί να διαπιστώσει ηπατομεγαλία (διόγκωση του ήπατος) ή σπληνομεγαλία ή και λεμφαδενοπάθεια. Ενα μικρό ποσοστό ασθενών με οξεία ηπατίτιδα παρουσιάζει ηπατική ανεπάρκεια, δηλαδή το συκώτι τους δεν μπορεί να επεξεργαστεί πια καθόλου τις βλαβερές ουσίες που αρχίζουν πλέον να κυκλοφορούν ανεμπόδιστες στον οργανισμό και να προκαλούν πολύ σοβαρά συμπτώματα, όπως διανοητική σύγχυση και κώμα. Οταν η κατάσταση επιδεινώνεται, η μοναδική αντιμετώπιση είναι η μεταμόσχευση ήπατος.
Χρόνια ηπατίτιδα
Οι περισσότεροι ασθενείς σε αυτή την περίπτωση είναι ασυμπτωματικοί ή έχουν ήπια συμπτώματα. Η ασθένεια αποκαλύπτεται συχνά με μια τυχαία εξέταση αίματος. Συχνά πάντως αισθάνονται μια γενική κόπωση και αδιαθεσία που την αποδίδουν σε άλλα αίτια. Αν ο ασθενής με χρόνια ηπατίτιδα παρουσιάσει ίκτερο, αυτό συνήθως σημαίνει ότι η βλάβη στο συκώτι του έχει προχωρήσει σημαντικά. Οι εκτεταμένες βλάβες στους ιστούς του ήπατος ή η κίρρωσή του μπορεί να εκδηλωθεί με απώλεια βάρους, εύκολους μωλωπισμούς, αιμορραγική τάση, οιδήματα στα πόδια κ.λπ. Τελικά η κίρρωση μπορεί να οδηγήσει σε νεφρική ανεπάρκεια και σε πολύ σοβαρή επιδείνωση λόγω βλαβών στον εγκέφαλο, οπότε ο ασθενής πέφτει σε κώμα.
Αίτια
Οι περισσότερες φλεγμονές του ήπατος, τόσο στην οξεία όσο και στη χρονία ηπατίτιδα, οφείλονται συνήθως σε συγκεκριμένους ιούς, τον Α,Β,C,D, οι οποίοι και προκαλούν τους αντιστοιχους τύπους ηπατίτιδας. Ομως φλεγμονή στο συκώτι μπορεί να προκαλέσει και ο ιός του έρπητα, ο κυταρομεγαλοϊός, ο ιός Επστάιν-Μπαρ και άλλοι. Επίσης ηπατίτιδα μπορεί να προκληθεί και από άλλους μολυσματικούς φορείς, όχι απαραίτητα ιούς -π.χ. από το τοξόπλασμα. Συχνή αιτία της μη ιογενούς ηπατιτίδας είναι επίσης η άμετρη κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών. Σπανιότερα ηπατίτιδα μπορεί να προκληθεί και από τοξίνες τροφίμων (π.χ. μανιταριών) όπως και από φαρμακευτικά σκευάσματα που μπορεί να περιέχουν παρακεταμόλη, αμοξυκυλίνη, όπως και από αντιφυματικά φάρμακα και διάφορα άλλα σκευάσματα που επιβαρύνουν το συκώτι. Φλεγμονή στο ήπαρ επίσης μπορεί να προκαλέσουν και ορισμένα αυτοάνοσα νοσήματα όπως ο ερυθηματώδης λύκος.
Ηπατίτιδα από αλκοόλ
Η ηπατίτιδα αυτή συνήθως εκδηλώνεται ύστερα από μια σχετικά μακρά περίοδο κατάχρησης οινοπνευματωδών ποτών και τα συμπτώματά της ποικίλουν: ο ασθενής νιώθει αδιαθεσία, μπορεί να διογκώνεται το συκώτι του και να παρουσιάζει κατακράτηση υγρών (ασκήτης) ή και σε σοβαρή επιδείνωση να παρουσιάσει ξαφνικά ίκτερο και βαρεία ηπατική ανεπάρκεια.
Ηπατοτοξικότητα φαρμάκων
Κάποιες φαρμακευτικές ουσίες συνδέονται περισσότερο από τις άλλες με ηπατικές βλάβες, είναι δηλαδή πιο τοξικές για το συκώτι. Ανάμεσα σε αυτές είναι οι εξής:
Αλλοπουρινόλη
Αμιτριπτυλίνη
Αμιωδαρόνη
Αζαθειοπρίνη
ορμονικά αντισυλληπτικά
Ριφαμπικίνη
Κετοκοναζόλη
Λοραταδίνη
Μεθοτρεξάτη
Μεθυλντόπα
Νιφεδιπίνη
Νιτροφουραντοΐνη
Παρακεταμόλη (μπορεί να προκαλέσει ηπατίτιδα, όταν λαμβάνεται σε υπερβολική δόση)
Φαινυτοΐνη και βαλπροϊκό οξύ (αντιεπιληπτικά)
Ζιδοβουδίνη
Ορισμένα βότανα και συμπληρώματα διατροφής
Άλλα αίτια
Ηπατίτιδα μπορεί να προκληθεί και από την αματοξίνη που περιέχεται σε ορισμένα μανιτάρια, από τον λευκό φωσφόρο, τον τετραχλωράνθρακα (χρησιμοποιείται στο στεγνό καθάρισμα), το χλωροφόρμιο και το τριχλωροαιθυλένιο.
Φλεγμονή στο ήπαρ μπορεί να προκαλέσουν και ορισμένες μεταβολικές διαταραχές, όπως η αιμοχρωμάτωση, η νόσος του Wilson (συσσώρευση χαλκού) κ.α.
Ηπατίτιδα μπορεί να προκληθεί και λόγω απόφραξης στη χολή ή από αυτοάνοσα νοσήματα. Επίσης άλλη μορφή ηπατίτιδας είναι και η ισχαιμική. Αυτή μπορεί να προκληθεί από γενικότερο πρόβλημα στο κυκλοφορικό το οποίο καταλήγει στο να περιορίσει την σωστή κυκλοφορία και στα ηπατικά κύτταρα.
Διάγνωση ηπατίτιδας
Όταν ο γιατρός σας υποψιαστεί ότι εσείς ή το παιδί σας πιθανόν να πάσχει από ηπατίτιδα, θα ζητήσει να γίνουν συγκεκριμένες εξετάσεις αίματος
Δείτε επίσης
Ήπαρ
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Paidiatros.com
World Hepatitis Awareness Day
WHO fact sheet of hepatitis
American Liver Society
Viral Hepatitis at the Centers for Disease Control
Hepatitis Neighborhood
Autoimmune Hepatitis Calculator
American Liver Foundation: Comprehensive information about hepatitis, including links to chapters for finding local resources
Children's Liver Disease Foundation
Hepatitis Help - General Information about Hepatitis
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
