.
Επαγγελματική ασθένεια ή επαγγελματική νόσος, ή επαγγελματική πάθηση, χαρακτηρίζεται εκείνη που προσβάλλει ορισμένα άτομα αποκλειστικά και μόνο λόγω του επαγγέλματός τους. Προκειμένου να χαρακτηριστεί μια ασθένεια επαγγελματική και προκειμένου οι παθόντες επαγγελματίες να τύχουν την νόμιμα προβλεπόμενη προστασία και αποζημίωση θα πρέπει να εξακριβωθεί η ιδιαίτερη και ειδική επίδραση του είδους της εργασίας επί της αιτιολογίας της νόσου ή της πάθησης γενικότερα.
Αναγνώριση
Η νομική αναγνώριση των επαγγελματικών παθήσεων συμπεριλαμβανομένων των εργατικών ατυχημάτων αποτελεί τη βάση επί της οποίας αναπτύχθηκε η θεωρία περί του επαγγελματικού κινδύνου η οποία και καθιερώθηκε με την εργατική νομοθεσία των διαφόρων χωρών. Οι επαγγελματικές παθήσεις αποτελούν μορφές βλάβης του ανθρωπίνου οργανισμού προερχόμενες εκ της παραγωγικής αιτίας που ενέχει το κάθε επάγγελμα, οι οποίες νόσοι τη μόνη διαφορά που παρουσιάζουν είναι ο τρόπος εκδήλωσής τους, σε αντίθεση με το εργατικό ατύχημα, που είναι αιφνίδιο.
Κατηγορίες
Πλήρης επιστημονικός ορισμός της επαγγελματικής ασθένειας, ή νόσου, ή πάθησης δεν μπορεί να καταστεί δυνατό να δοθεί λόγω των πολλών ιδιαιτεροτήτων των επαγγελμάτων και της παρ΄ εκάστου συνάφειας των γενεσιουργών αιτίων. Μια πρώτη διάκριση που είχε γίνει με βάση τις αιτίες προσδιορίστηκαν αρχικά σε τέσσερις κατηγορίες, στις εκ χρήσεως τοξικών και καυστικών ουσιών, τις εκ του ανθυγιεινού τόπου εργασίας, τις εκ δυσμενών κλιματολογικών συνθηκών και τις προερχόμενες από υπερβάλλουσα εργασία. Επί των δύο τελευταίων κατέστη πολύ δύσκολος ο ακριβής προσδιορισμός όπου εξετάζονται ως συνθήκες εργασίας.
Στη σύγχρονη άποψη διάκρισης όπου οι επαγγελματικές ασθένειες είναι πολλές και ποικίλες συγκαταλέγονται στις ακόλουθες βασικές ομάδες, χωρίς όμως να παραβλέπονται και οι συνθήκες εργασίας, όπως:
Οι νοσοκονιάσεις, από τις οποίες προσβάλλονται οι εργαζόμενοι σε εργασίες που υφίσταται κονιορτός, όπως π.χ. σε λατομεία, μεταλλεία, ανθρακαποθήκες, καρβουνόσκαλες, κατεργασίας ζωικών και φυτικών προϊόντων, κλωστοϋφαντουργεία, κτλ.
Επαγγελματικές δερματίτιδες,
Βλάβες οργάνων,
Δηλητηριάσεις από αέριες ουσίες
Βλάβες προκαλούμενες από πιέσεις
Παθήσεις υπό υψηλή θερμοκρασία
Παθήσεις από ηλεκτρομαγνητικά κύματα και ραδιενεργά υλικά,
Βλάβες από συνεχείς δονήσεις
Ακουστικές βλάβες από υπερβολικό θόρυβο
Λοιμώδεις νόσοι
Εγκαύματα από χημικές ουσίες.
Τραυματισμοί καλούμενοι γενικά και εργατικά ατυχήματα.
Πρόληψη
Για την προστασία των εργαζομένων από παραπάνω περιπτώσεις επιβάλλονται με νόμους πολλά και ποικίλα προληπτικά μέτρα τα οποία θα πρέπει να τηρούνται καθ΄ όλη τη διάρκεια της επαγγελματικής απασχόλησης και να επισημαίνονται ευδιάκριτα στους αντίστοιχους επικίνδυνους χώρους εργασίας.
Αποζημίωση
Σε κάθε περίπτωση κατά την οποία βεβαιώνεται η ύπαρξη επαγγελματικής ασθένειας ή πάθησης, ο παθών μισθωτός δικαιούται εφ' άπαξ ή περιοδικής αποζημίωσης (σύνταξης) της οποίας το ποσό ποικίλει ανάλογα της πρόσκαιρης ή μόνιμης επελθούσας ανικανότητας και του χρόνου (διάρκεια) απασχόλησης στο συγκεκριμένο επάγγελμα, ή συνολικού χρόνου εργασίας μέχρι του συμβάντος.
Ελληνική νομοθεσία
Η ελληνική νομοθεσία αποδέχθηκε τις αρχικές θεωρίες περί επαγγελματικών νόσων το 1901, όταν επί βασιλείας Γεωργίου του Α΄ υπεγράφη ο νόμος ΒΩΜΑ΄ "Περί περιθάλψεως των εν τοις μεταλλείοις και μεταλλουργείοις παθόντων και των οικογενειών αυτών" ό οποίος και θεωρήθηκε πρωτοποριακός έχοντας εξομοιώσει στην έννοια του επαγγελματικού ατυχήματος την έλλειψη ατμοσφαιρικού αέρα, τις αναθυμιάσεις από δηλητηριώδη αέρια των εργαζομένων στα μεταλλεία. Η νεότερη νομοθεσία επί του αντικειμένου περιέλαβε ευρύτερη κατηγορία επαγγελματικών νόσων.
Ο νόμος Ν. 6298/1934, του 1934, "Περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων" απέφυγε τον πλήρη καθορισμό των επαγγελματικών νόσων, πλην όμως απαριθμώντας κάποιες παρείχε την ευχέρεια στη διοίκηση όπως με κανονισμούς επεκτείνει τον κύκλο των επαγγελματικών παθήσεων. Σημειώνεται ότι o ίδιος νόμος περιόρισε με σχετικές διατάξεις τις διάφορες μέχρι τότε επιχειρήσεις που λόγω πλημμελών χρήσεων επικινδύνων υλικών ήταν δυνατόν να προξενήσουν επαγγελματικές ασθένειες. Από τότε η σχετική νομοθεσία συνεχώς βελτιώνεται.
Πηγές
"Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια" τομ.ΙΑ΄, σελ.293.294.
"Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν Ηλίου" τομ.6ος, σελ.1014.
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
