.
Ο όρος Ειδική Γλωσσική Διαταραχή (S.L.I.) περιγράφει την κατάσταση μιας εμφανώς καθυστερημένης γλωσσικής ανάπτυξης σε περιπτώσεις που απουσιάζουν άλλες αιτίες όπως αυτισμός, κώφωση, νοητική υστέρηση ή ό,τι άλλο θα μπορούσε να εξηγήσει την γλωσσική καθυστέρηση.
Περιγραφή
Πολλοί διαφορετικοί όροι έχουν χρησιμοποιηθεί για να περιγράψουν αυτή την παιδική διαταραχή. Η Ειδική Γλωσσική Διαταραχή μερικές φορές αποκαλείται ως αναπτυξιακή γλωσσική διαταραχή ή αναπτυξιακή δυσφασία.
Συχνότητα
Εκτιμήσεις της Ε.Γ.Δ. ποικίλλουν ανάλογα με την ηλικία αναγνώρισης. Ορισμένοι ειδικοί υποστηρίζουν ότι το 10% των παιδιών σε ηλικία δύο ετών μπορεί να παρουσιάζουν μια ειδική γλωσσική διαταραχή, αλλά από την ηλικία των τριών ή τεσσάρων ετών, αυτό το ποσοστό μειώνεται σημαντικά, προφανώς επειδή κάποιες δυσκολίες επιλύονται. Η συχνότητα εμφάνισης στο γενικό πληθυσμό υπολογίζεται περίπου στο 1%. Η Ειδική Γλωσσική Διαταραχή είναι πιο συχνή στα αγόρια από τα κορίτσια.
Αιτίες
Τα παιδιά με Ειδική Γλωσσική Διαταραχή συνήθως αρχίζουν να μιλούν περίπου στην ίδια ηλικία με τα φυσιολογικά παιδιά, αλλά είναι αισθητά πιο αργή η πρόοδος που σημειώνουν. Έχουν στο ιστορικό τους μια μικρή χρονολογική καθυστέρηση στην απόκτηση γλωσσικών ορόσημων (π.χ. πρώτη λέξη, πρώτη φράση) και γενικότερα ένα πιο βραδύ ρυθμό ανάπτυξης. Τα στάδια της γλωσσικής ανάπτυξης μπορεί να μην είναι ξεκάθαρα μιας και πολλές φορές το παιδί μιλά με φράσεις αλλά χρησιμοποιεί πολλές φορές και μονολεκτικές εκφράσεις. Οι λανθασμένες ρηματικές καταλήξεις ,τόσο σε σχέση με τα πρόσωπα όσο και σε σχέση με τους χρόνους και οι παραλήψεις σημαντικών στοιχείων του λόγου είναι ορισμένα από τα χαρακτηριστικά του λόγου των ατόμων με Ε.Γ.Δ.
Αυτές οι δυσκολίες μπορεί να παραμείνουν πολύ περισσότερο από την πρώιμη παιδική ηλικία, συχνά κατά την διάρκεια των σχολικών χρόνων και μετέπειτα, όπου τα παιδιά αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην ανάγνωση και την γραφή. Το παιδί με Ειδική Γλωσσική Διαταραχή συχνά έχει δυσκολίες στο να κατανοεί το νόημα μιας νέας λέξης από το κείμενο ή να αυτοματοποιεί μία νέα συντακτική μορφή . Τα παιδιά με Ε.Γ.Δ. δεν έχουν διανοητικές αναπηρίες, δεν περιθωριοποιούνται και γίνονται κοινωνικά αποδεκτά σε σχέση με άλλα παιδιά που παρουσιάζουν αναπτυξιακές διαταραχές.
Τα Γλωσσικά χαρακτηριστικά μιας Ειδικής Γλωσσικής Διαταραχής(Ε.Γ.Δ.)
Σε φωνολογικό επίπεδο
τα παιδιά εμφανίζουν κυρίως αντικαταστάσεις φωνημάτων, παραλείψεις, μεταθέσεις κ.α. Συχνά καθυστερούν να «καθαρίσουν» την ομιλία τους, αργώντας να προφέρουν σωστά όλους τους φθόγγους (αυτός είναι ο κυριότερος λόγος που οι γονείς ζητούν λογοθεραπεία), και αργούν να κατανοήσουν τις χρονικές έννοιες ('χτες' και 'αύριο', 'πριν' και 'μετά'). Συχνά ο λογοθεραπευτής αναφέρεται στην ύπαρξη φωνολογικών διαταραχών, παρά στην εκδήλωση φωνολογικής καθυστέρησης κατά την ανάλυση του λόγου.
Σε σημασιολογικό επίπεδο
ο λόγος παρουσιάζει στοιχεία ανωριμότητας διότι τα επίπεδα εκφραστικής και δεκτικής λεξιλογικής ικανότητας βρίσκονται κάτω του μέσου όρου απόδοσης, με κριτήριο πάντα την χρονολογική ηλικία. Επίσης ο λόγος είναι άμεσα συνδεδεμένος με το παρόν, γεγονός που δείχνει την μειωμένη ικανότητα για ανάκληση πληροφοριών, συμβολική και αφαιρετική σκέψη. Μπερδεύουν μεταξύ τους λέξεις με κοντινές σημασίες, όπως το 'μακρύς' με το 'ψηλός', το ΄έφαγα' με το ΄έχω φάει', ή δεν διακρίνουν σωστά τη σημασία συνηθισμένων λέξεων πχ «είναι μακρύς άνδρας» .
Σε πραγματολογικό επίπεδο
δυσκολεύονται να διατηρήσουν ένα θέμα συζήτησης ή να μεταβούν ομαλά σε ένα καινούριο θέμα. Παρατηρείται μειωμένη ικανότητα στο να ζητάνε και να δίνουν διευκρινίσεις αλλά και στο να αξιολογούν το πλαίσιο συζήτησης. Επιπλέον, χρησιμοποιούν πολύ πρώιμους μηχανισμούς επανόρθωσης / αποσαφήνισης του λόγου τους ( π.χ. επανάληψη αντί για περίφραση ), δεν αυτοδιορθώνουν τα λάθη τους και σε σοβαρές περιπτώσεις παρουσιάζουν ηχολαλίες. Στην βρεφική ηλικία, τα παιδιά αυτά δεν κατονομάζουν συχνά αντικείμενα όπως τα συνομήλικα παιδιά, αν και δίνουν πολλές απαντήσεις. Μπορεί επίσης να μην απαντούν σε ερωτήσεις ή να δίνουν ακατάλληλες απαντήσεις. Σε μεγαλύτερη προσχολική ηλικία, τα άτομα αυτά έχουν δυσκολίες με την επαγωγική ικανότητα στο λόγο που διαφαίνεται στη χρήση ελλιπών συμφραζομένων, που δεν περιέχουν αρκετές πληροφορίες (π.χ. πρόσωπα, χρόνους, τόπους) για να εξάγει νόημα ο ακροατής.
Σε συντακτικό επίπεδο
έχουν χαμηλό μέσο μήκος πρότασης σε σχέση με την χρονολογική τους ηλικία. Η γραμματική είναι πιο απλουστευμένη σε σχέση με τα συνομήλικα παιδιά, χρησιμοποιούν απλές δομές προτάσεων (Υποκείμενο-Ρήμα - Αντικείμενο), στερεότυπες φράσεις, μικρές φράσεις. Επίσης υπάρχουν διαταραχές στον τομέα της μορφολογίας, όπως παραλείψεις άρθρων, συνδέσμων, προθέσεων και λανθασμένη χρήση καταλήξεων. Οι φράσεις τους δεν έχουν το σωστό χρόνο, είναι σχεδόν πάντα στον ενεστώτα και γενικά υπάρχει άτακτη τοποθέτηση μερικών λέξεων μέσα στην πρόταση («έχω δύο γιαγιές», «χτες τρώμε στη νονά», «τα παιδιά χόρεψε», «ο λύκος ήταν μαύρο»).
Πηγές
Ειδική γλωσσική διαταραχή/ S.L.I.
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
