.
Ως ανοσοποιητική μνήμη (immunological memory) χαρακτηρίζεται η ιδιότητα του ανοσοποιητικού συτήματος να ‘θυμάται’ το μολυσματικό παράγοντα (ιό, βακτήριο, μύκητα ή παράσιτο) που έχει αντιμετωπίσει στο παρελθόν, με αποτέλεσμα όταν ξανασυναντήσει τον ίδιο ακριβώς μολυσματικό παράγοντα στο μέλλον να τον αντιμετωπίζει γρηγορότερα και αποτελεσματικότερα[1]. Η ανοσοποιητική μνήμη είναι μια ιδιότητα των Β- και Τ-λεμφοκυττάρων, δηλαδή της ειδικής ή επίκτητης ανοσίας (adaptive ή specific immunity) και όχι της μη-ειδικής ή φυσικής ανοσίας (innate ή natural immunity).
Δημιουργία της ανοσοποιητικής μνήμης
Όταν ένα Β- ή Τ-λεμφοκύτταρο συναντήσει το αντιγόνο του (ή πολύ πιο απλά ένα μολυσματικό παράγοντα, π.χ. Χ), τότε θα ενεργοποιηθεί και θα αρχίσει να διαιρειταί με αποτέλεσμα μετά από περίπου 5-7 μέρες τη δημιουργία πολλών κυττάρων κλώνων που όλα αναγνωρίζουν και αντιδρούν στον ίδιο ακριβώς μολυσμάτικό παράγοντα Χ που συνάντησε το αρχικό κύτταρο[1]. Κάποια από αυτά τα κύτταρα κλώνους θα διαφοροποιηθούν σε δραστικά κύτταρα (effector cells) και κάποια άλλα σε κύτταρα μνήμης: Β- και Τ- (λεμφο)κύτταρα μνήμης. Τα δραστικά κύτταρα θα συμβάλλουν στην αντιμετώπιση και εξουδετέρωση του μολυσματικού παράγοντα Χ.
Όταν το άτομο ξανασυναντήσει στο μέλλον τον παράγοντα Χ, τα κύτταρα μνήμης λόγω συγκεκριμένων, πολύπλοκων και ως επί το πλείστον άγνωστων μοριακών και κυτταρικών διαφοροποιήσεων[2][3] (που δεν αποτελούν αντικείμενο του παρόντος άρθρου) είναι σε θέση να ανταποκριθούν γρηγορότερα και καλύτερα έναντι του Χ. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την γρηγορότερη εξουδετέρωση του μολυσματικού παράγοντα Χ. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι το άτομο που ξαναμολύνθηκε με τον παράγοντα Χ δεν θα νοσήσει, αλλά αν νοσήσει η σοβαρότητα της λοίμωξης θα είναι μικρότερη και τα συμπτώματα ηπιότερα. Τα κύτταρα μνήμης έναντι του Χ αναγνωρίζουν και αντιδρούν αποκλειστικά και μόνο στον παράγοντα Χ και όχι στον Υ ή Ζ.
Ανοσοποιητική μνήμη και εμβόλια
Η ανοσοποιητική μνήμη είναι από τις πιο θεμελιώδεις και βασικές αρχές του ανοσοποιητικού συστήματος. Πάνω της βασίζεται η επιτυχής παρασκευή εμβολίων, με τη δημιουργία Β- ή Τ- (ή Β- και Τ-) κυττάρων μνήμης. [4]. Αφού μάλιστα ο εμβολιασμός στοχεύει στην προφύλαξη ενός ατόμου από ένα μολυσματικό παράγοντα που μπορεί να συναντήσει στο μέλλον δεν νοείται εμβόλιο που να μην εξασφαλίζει ανοσοποιητική μνήμη.
Πηγές
Janeway’s Immunobiology (7η έκδοση). Garland Science. November 2007. ISBN 978-0-8153-4123-9.
Lanzavecchia A, Sallusto F. (2009). «Human B cell memory». Curr Opin Immunol 21 (3): 298-304. doi:10.1016/j.coi.2009.05.019. PMID 19497721.
Lanzavecchia A, Sallusto F (2005). «Understanding the generation and function of memory T cell subsets». Curr Opin Immunol 17 (3): 326-32. doi:10.1016/j.coi.2005.04.010. PMID 15886125.
Sallusto F, Lanzavecchia A, Araki K, Ahmed R. (2010). «From vaccines to memory and back». Immunity 33 (4): 451-63. doi:10.1016/j.immuni.2010.10.008. PMID 21029957.
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
