.
Στην αεροπορική και ταξιδιωτική βιομηχανία, το μητρώο ονόματος επιβάτη ή όπως είναι διεθνώς γνωστό το passenger name record (PNR), είναι ένα αρχείο στη βάση δεδομένων του συστήματος κράτησης θέσεων (CRS), το οποίο περιέχει τη διαδρομή ενός επιβάτη ή μιας ομάδας επιβατών που ταξιδεύουν μαζί. Το μητρώο αυτό αποθηκεύεται στο σύστημα από την στιγμή της δημιουργίας του, έως και 24 τουλάχιστον ώρες μετά την λήξη της πραγματοποιούμενης πτήσης. Τα PNR δημιουργούνται ή τροποποιούνται από καταχωρήσεις (entries) που τυπώνονται στις τερματικές συσκευές ή από τα εισερχόμενα τηλετυπικά μηνύματα κρατήσεων (incoming teletype reservations messages) στο CRS της αεροπορικής εταιρίας. Άπαξ και ένα PNR έχει αποθηκευτεί, μπορεί να απεικονιστεί ή / και να τροποποιηθεί από οποιαδήποτε τερματική συσκευή.[1]
Η έννοια του PNR, εισήχθη για πρώτη φορά από τις αεροπορικές εταιρίες οι οποίες χρειάζονται την ανταλλαγή των πληροφοριών κράτησης στους επιβάτες όπου απαιτούνται πτήσεις από πολλαπλές αεροπορικές εταιρίες, προκειμένου φθάσουν στον τελικό τους προορισμό («διασύνδεση» - “interlining”). Για το σκοπό αυτό, η IATA και η Air Transport Association (ΑΤΑ), έχουν καθορίσει πρότυπα για την ανταλλαγή μηνυμάτων διασύνδεσης των δεδομένων του PNR και άλλων δεδομένων μέσω των «ATA / IATA Reservations Interline Message Procedures - Passenger» (AIRIMP). Δεν υπάρχει γενικό βιομηχανικό πρότυπο για τη μορφή και το περιεχόμενο των δεδομένων του PNR. Στην πράξη, κάθε κεντρικό σύστημα κρατήσεων (Computer Reservations System ή Central Reservation System (CRS) ή το σύστημα που φιλοξενεί, έχει τα δικά του ιδιόκτητα πρότυπα, αν και οι κοινές ανάγκες της βιομηχανίας, συμπεριλαμβανομένης της ανάγκης να χαρτογραφούνται τα δεδομένα του PNR εύκολα σε μηνύματα AIRIMP, έχει οδηγήσει σε πολλές γενικές ομοιότητες ως προς το περιεχόμενο και τη μορφή των δεδομένων μεταξύ όλων των μεγάλων συστημάτων.
Όταν ο επιβάτης κάνει κράτηση μιας διαδρομής, ο ταξιδιωτικός πράκτορας ή η ταξιδιωτική ιστοσελίδα του χρήστη, θα δημιουργήσει ένα PNR στο ηλεκτρονικό σύστημα κρατήσεων που χρησιμοποιεί. Αυτό είναι συνήθως ένα από τα μεγάλα παγκόσμια συστήματα διανομής (Global Distribution System (GDS)), όπως το Amadeus, Sabre ή Travelport (Apollo, Galileo και Worldspan), αλλά αν η κράτηση έχει γίνει απ'ευθείας σε μια αεροπορική εταιρία, το PNR μπορεί επίσης να είναι στη βάση δεδομένων του CRS της αεροπορικής εταιρίας. Αυτό το PNR, ονομάζεται Master PNR (Κύριο PNR) για τον επιβάτη και το σχετικό δρομολόγιο. Το PNR αναγνωρίζεται στη συγκεκριμένη βάση δεδομένων από το record locator (εντοπιστής μητρώου (RLOC)).
Όταν τα τμήματα (σκέλη) της διαδρομής δεν παρέχονται από τον κάτοχο του Master PNR, τότε αντίγραφα των πληροφοριών του PNR, αποστέλλονται στα CRS των εταιριών τα οποία παρέχουν τη μεταφορά. Αυτά τα CRS θα δημιουργήσουν αντίγραφα του πρωτοτύπου PNR στη δική τους βάση δεδομένων, για να διαχειριστούν το τμήμα της διαδρομής για το οποίο είναι υπεύθυνα. Πολλές αεροπορικές εταιρίες έχουν το CRS τους φιλοξενούμενο σε κάποιο από τα GDS, το οποίο επιτρέπει την ανταλλαγή των δεδομένων του PNR.
Οι εντοπιστές μητρώου (record locators) των PNR που αντιγράφηκαν, κοινοποιούνται πίσω στο CRS στο οποίο ανήκει το Master PNR, έτσι ώστε όλα τα μητρώα να παραμένουν μεταξύ τους αλληλένδετα. Αυτό επιτρέπει την ανταλλαγή ενημερώσεων του PNR, όταν η κατάσταση του ταξιδιού αλλάξει σε οποιοδήποτε από τα CRS.
Αν και τα PNR, αρχικά χρησιμοποιήθηκαν για αεροπορικά ταξίδια, τα συστήματα των αεροπορικών εταιριών, τώρα, μπορούν επίσης να τα χρησιμοποιήσουν στις κρατήσεις ξενοδοχείων, ενοικιάσεις αυτοκινήτων, υπηρεσίες μεταφοράς από / προς το αεροδρόμιο και ταξίδια με τον σιδηρόδρομο.
Τα μέρη ενός PNR
Από τεχνικής πλευράς, υπάρχουν πέντε σημεία, τα οποία απαιτούνται για να μπορέσει να ολοκληρωθεί μια κράτηση σε ένα PNR. Αυτά είναι:
Το όνομα (επώνυμο) του επιβάτη ή των επιβατών.
Τα στοιχεία επικοινωνίας για το γραφείο ταξιδίων ή το γραφείο της αεροπορικής εταιρίας.
Τις λεπτομέρειες του εισιτηρίου, είτε τον αριθμό εισιτηρίου είτε ένα χρονικό όριο (time limit (TLT)) για την έκδοση του εισιτηρίου.
Το δρομολόγιο από τουλάχιστον ένα σκέλος, το οποίο πρέπει να είναι το ίδιο για όλους τους επιβάτες που απαριθμούνται.
Το όνομα του προσώπου που παρέχει τις πληροφορίες για την πραγματοποίηση της κράτησης.
Άλλες πληροφορίες, όπως η χρονοσήμανση και το pseudo-city code (κωδικός ψευδο-πόλης (PCC)) του πρακτορείου, θα πάνε αυτόματα στην κράτηση. Όλα αυτά τα στοιχεία, θα διατηρηθούν στο "ιστορικό" της κράτησης.[Σημ. 1][2]
Μόλις ολοκληρωθεί η κράτηση σε αυτό το επίπεδο, το CRS θα εκδώσει ένα μοναδικό όλο αλφαβητικό ή άλφα-αριθμητικό μητρώο εντοπισμού (record locator), το οποίο θα παραμείνει το ίδιο, ανεξάρτητα από τυχόν περαιτέρω αλλαγές που θα γίνουν (εκτός κι'αν γίνει split [διασπασμένο] ένα πολυ-πρόσωπο PNR). Κάθε αεροπορική εταιρία θα δημιουργήσει το δικό της μητρώο κράτησης (booking record) με ένα μοναδικό μητρώο εντοπισμού (record locator (RLOC)), το οποίο, ανάλογα με την συμφωνία σε επίπεδο υπηρεσιών μεταξύ του CRS και της αεροπορικής εταιρίας / των CRS και των αεροπορικών εταιριών που συμμετέχουν, θα διαβιβαστεί στο CRS και θα αποθηκευτεί στην κράτηση.
Συχνά, ένα σημαντικό ποσό από λοιπές πληροφορίες, είναι επιθυμητό τόσο από τις αεροπορικές εταιρίες όσο και από τον ταξιδιωτικό πράκτορα προκειμένου να διασφαλιστεί το αποτελεσματικό ταξίδι. Αυτό περιλαμβάνει:
Λεπτομέρειες κομίστρου - ναύλου και τυχόν περιορισμοί που μπορεί να ισχύουν για το εισιτήριο.
Ο τρόπος πληρωμής που χρησιμοποιήθηκε, καθώς αυτό θα περιορίσει οποιαδήποτε επιστροφή χρημάτων αν το εισιτήριο δεν χρησιμοποιηθεί.
Περαιτέρω στοιχεία επικοινωνίας, όπως τον αριθμό τηλεφώνου του γραφείου ταξιδίων και τη διεύθυνσή του, τους επιπλέον αριθμούς τηλεφώνων στη διεύθυνση αναχώρησης του επιβάτη ή / και στο σημείο άφιξης (προορισμού).
Λεπτομέρειες ηλικίας αν είναι σχετική με το ταξείδι, π.χ. ασυνόδευτο παιδί (unaccompanied minor (UM)) ή ηλικιωμένο άτομο που χρειάζεται πρόσθετη βοήθεια.
Τα δεδομένα των τακτικών-αφοσοιωμένων πελατών (Frequent flyer (FQTV)).
Η «Υπηρεσία Ειδικών Αιτημάτων» (Special Service(s) Request(s) (SSR)), όπως είναι οι απαιτήσεις σε γεύματα (λόγω υγείας, πίστης κλπ.), προτιμήσεις καθισμάτων, αναπηρικά αμαξίδια και άλλα παρόμοιας φύσης αιτήματα, τα οποία χρειάζονται δράση / ενέργεια από τις αρμόδιες υπηρεσίες του αεροδρομίου.
Οι «Προαιρετικές Οδηγίες Υπηρεσιών» ή «Άλλες Πληροφορίες Υπηρεσιών» (Optional Services Instruction ή Other Service Information (OSI)) - πληροφορία που αποστέλλεται σε μια συγκεκριμένη αεροπορική εταιρία ή σε όλες τις αεροπορικές εταιρίες στην κράτηση, η οποία τους επιτρέπει να παρέχουν καλύτερες υπηρεσίες. Οι πληροφορίες αυτές μπορούν να περιλαμβάνουν τους αριθμούς των εισιτηρίων, τις τοπικές λεπτομέρειες των επαφών (το τμήμα του τηλεφώνου είναι περιορισμένο μόνο σε λίγες καταχωρήσεις) καθώς και άλλες λεπτομέρειες, όπως τη γλώσσα του επιβάτη ή τις λεπτομέρειες της αναπηρίας του.
Οι «Παρατηρήσεις Πωλητή» (Vendor Remarks (VR)). Οι VR είναι σχόλια που έγιναν από την αεροπορική εταιρία, συνήθως δημιουργούνται αυτόματα μόλις ολοκληρωθεί η κράτηση ή το αίτημα για κράτηση. Αυτές θα περιλαμβάνουν συνήθως το μητρώο εντοπισμού (record locator) της αεροπορικής εταιρίας, απαντήσεις στις ειδικές απαιτήσεις καθώς και πληροφορίες σχετικά με τις χρονικές προθεσμίες για την έκδοση των εισιτηρίων (ticketing time limits). Ενώ, κανονικά αποστέλλονται από τις αεροπορικές εταιρίες προς το γραφείο ταξιδίων, είναι επίσης δυνατό για το γραφείο ταξιδίων να αποστείλει μια VR προς την αεροπορική εταιρία.
Σε πιο πρόσφατες εποχές, τώρα πολλές κυβερνήσεις απαιτούν[Σημ. 2] από τις αεροπορικές εταιρίες, να παράσχουν περαιτέρω πληροφορίες που περιλαμβάνονται στο να βοηθηθούν οι ερευνητές για τον εντοπισμό εγκληματιών ή τρομοκρατών. Αυτές περιλαμβάνουν:
Φύλο επιβάτη.
Λεπτομέρειες Διαβατηρίου - ιθαγένεια, αριθμός και ημερομηνία λήξης.
Ημερομηνία και τόπος γέννησης.
Αριθμός έννομης προστασίας (Redress number), (εάν έχει προηγουμένως δοθεί στον επιβάτη από τις αρχές των ΗΠΑ).
Όλες οι διαθέσιμες πληροφορίες πληρωμής / χρέωσης (π.χ. εισιτηρίου, δωματίου στο ξενοδοχείο, ενοικίασης του αυτοκινήτου κλπ.).[3]
Αποθήκευση
Η πλειονότητα των αεροπορικών εταιριών και των ταξιδιωτικών πρακτορείων, επιλέγουν να φιλοξενήσουν τις βάσεις δεδομένων των PNR τους σε ένα ηλεκτρονικό σύστημα κράτησης θέσεων (Computer Reservations System (CRS)) ή σε μια εταιρία του Παγκόσμιου Συστήματος Διανομής (Global Distribution System (GDS)), όπως το Sabre, Galileo, Worldspan και Amadeus.[4] [5][6]
Ανησυχίες προστασίας προσωπικών δεδομένων
Ορισμένες οργανώσεις προστασίας της ιδιωτικής ζωής, ανησυχούν για την ποσότητα των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που ενδέχεται να περιέχει το PNR. Αν και τα ελάχιστα στοιχεία που απαιτούνται για την ολοκλήρωση της κράτησης είναι πολύ λίγα, ένα PNR συνήθως, θα περιέχει πολύ περισσότερες ευαίσθητου χαρακτήρα πληροφορίες. Αυτές θα περιλαμβάνουν το πλήρες όνομα του επιβάτη, την ημερομηνία γέννησης, το σπίτι και τη διεύθυνση εργασίας, αριθμό τηλεφώνου, διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail), τα στοιχεία της πιστωτικής κάρτας, την IP διεύθυνση (εάν η κράτηση έγινε από το διαδίκτυο [online]), καθώς και τα ονόματα - προσωπικά στοιχεία των έκτακτης ανάγκης επαφών του επιβάτη.
Σχεδιασμένα για να “διευκολύνουν την εύκολη παγκόσμια κοινή χρήση των δεδομένων του PNR”, οι εταιρίες CRS-GDS “λειτουργούν τόσο ως αποθήκες δεδομένων όσο και ως συναθροιστές των δεδομένων και έχουν μια σχέση με τα ταξιδιωτικά δεδομένα, ανάλογα με εκείνες των πιστωτικών γραφείων προς τα οικονομικά δεδομένα”.[7] Ένα ακυρωμένο ή ολοκληρωμένο ταξίδι δεν διαγράφει το αρχείο από τα “αντίγραφα των PNR τα οποία ‘καθαρίζονται’ από τα ζωντανά, στα αρχειακά συστήματα αποθήκευσης και μπορούν να διατηρηθούν επ'αόριστον από τα CRS, τις αεροπορικές εταιρίες και τα γραφεία ταξιδίων.”[8] Επιπλέον, οι εταιρίες CRS-GDS, διατηρούν ιστοσελίδες όπου επιτρέπουν την σχεδόν απεριόριστη πρόσβαση στα δεδομένα του PNR - συχνά, οι πληροφορίες είναι προσβάσιμες μόνο από τον αριθμό κράτησης (κωδικό PNR) που αναγράφεται στο εισιτήριο.
Επιπλέον, “μέσω των χρεώσεων (billing), συναντήσεων και των εκπτωτικών κωδικών επιλεξιμότητας (discount eligibility codes), τα PNR περιέχουν λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με τα πρότυπα συσχέτισης μεταξύ των ταξιδιωτών. Τα PNR μπορεί να περιέχουν θρησκευτικές προτιμήσεις γεύματος και αιτήματα ειδικών υπηρεσιών (special service requests (SSR)) όπου περιγράφονται οι λεπτομέρειες των φυσικών και των ιατρικών συνθηκών (π.χ. «Χρήστης αναπηρικής καρέκλας, μπορεί να ελέγξει τα σπλάχνα και την ουροδόχο κύστη του») - κατηγορίες πληροφοριών που τελούν από ειδικό καθεστώς προστασίας τόσο στην Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και σε ορισμένες άλλες χώρες ως «"ευαίσθητα" δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα».[9] [10] Παρά τον ευαίσθητο χαρακτήρα των πληροφοριών που περιέχουν, συνήθως τα PNR δεν αναγνωρίζεται πως αξίζουν το ίδιο επίπεδο προστασίας της ιδιωτικής ζωής, που παρέχεται στα ιατρικά και οικονομικά στοιχεία. Αντ'αυτού, αντιμετωπίζονται ως μια μορφή εμπορικής συναλλαγής δεδομένων.[9]
Διεθνείς συμφωνίες κοινής χρήσης δεδομένων PNR
Ευρωπαϊκή Ένωση προς τις Ηνωμένες Πολιτείες
Συμφωνία ΗΠΑ-Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τα μητρώα ονομάτων επιβατών (PNR).
Ευρωπαϊκή Ένωση προς την Αυστραλία
Στις 16 Ιανουαρίου του 2004, η ομάδα εργασίας του Άρθρου 29, κυκλοφόρησαν τη Γνώμη 1/2004 (WP85) σχετικά με το επίπεδο προστασίας των δεδομένων των PNR που εξασφαλίζεται στην Αυστραλία για τη διαβίβαση των στοιχείων των μητρώων ονομάτων των επιβατών (PNR) από τις αεροπορικές εταιρίες.
Οι τελωνειακές αρχές εφαρμόζουν γενική πολιτική μη διατήρησης των εν λόγω δεδομένων. Για δε το 0,05% έως 0,1% των επιβατών που παραπέμπονται στις τελωνειακές αρχές για περαιτέρω αξιολόγηση, τα δεδομένα των PNR της αεροπορικής εταιρίας, διατηρούνται προσωρινά αλλά δεν αποθηκεύονται, εν αναμονή της απόφασης της αξιολόγησης των συνόρων. Μετά την απόφαση, τα δεδομένα PNR διαγράφονται από τον ηλεκτρονικό υπολογιστή του εν λόγω τελωνειακού υπαλλήλου PAU και δεν καταχωρούνται σε κρατικές βάσεις δεδομένων της Αυστραλίας.
Το 2010, η Γενική Διεύθυνση Δικαιοσύνης, Ελευθερίας και Ασφάλειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, χωρίστηκε στα δύο. Τα προκύπτοντα σώματα ήταν η Γενική Διεύθυνση Δικαιοσύνης (Ευρωπαϊκή Επιτροπή) και η Γενική Διεύθυνση Εσωτερικών Υποθέσεων (Ευρωπαϊκή Επιτροπή).
Από την 4η Μαΐου 2011, ο Stefano Manservisi, Γενικός Διευθυντής στη Γενική Διεύθυνση Εσωτερικών Υποθέσεων (Ευρωπαϊκή Επιτροπή), απέστειλε επιστολή στον Ευρωπαίο Επόπτη Προστασίας Δεδομένων (ΕΕΠΔ), αναφορικά μια τη συμφωνία διαμοιρασμού των PNR με την Αυστραλία,[11] στενή σύμμαχο των ΗΠΑ και έχοντας υπογράψει τη συμφωνία ΗΒ-ΗΠΑ, για την πληροφόρηση των σημάτων (signals intelligence).
Ο ΕΕΠΔ απάντησε στις 5 Μαΐου με την Επιστολή 0420 D845:
Σας γράφω, σε απάντηση της επιστολής σας της 4ης Μαΐου, σχετικά με τα δύο σχέδια Προτάσεων για τις Αποφάσεις του Συμβουλίου σχετικά με (i) τη σύναψη και (ii) την υπογραφή της Συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Αυστραλίας για την επεξεργασία και τη διαβίβαση των (PNR) από τους αερομεταφορείς προς τις Υπηρεσίες Τελωνείων και Προστασίας των Συνόρων της Αυστραλίας (Australian Customs and Border Protection Service).
Αντιλαμβανόμαστε ότι η διαβούλευση του ΕΕΠΔ, πραγματοποιείται στο πλαίσιο της ταχείας διαδικασίας. Ωστόσο, μας λυπεί το γεγονός ότι ο διαθέσιμος χρόνος για να αναλύσουμε την Πρόταση, περιορίζεται σε μία μόνο ημέρα. Τέτοια προθεσμία, εμποδίζει τον ΕΕΠΔ, από το να είναι σε θέση να ασκήσει τις αρμοδιότητές του με τον αρμόζοντα τρόπο, ακόμη και στο πλαίσιο μιας υπόθεσης που παρακολουθούμε εκ του σύνεγγυς, από το 2007.
Ευρωπαϊκή Ένωση προς τον Καναδά
Το έγγραφο Opinion 1/2005 on the level of protection ensured in Canada for the transmission of Passenger Name Record and Advance Passenger Information from airlines (WP 103) της ομάδας εργασίας του Άρθρου 29, της 19 Ιανουαρίου του 2005, παρέχει πληροφορίες σχετικά με τη φύση των συμφωνιών των PNR με τον Καναδά.
Δείτε επίσης
Σύστημα κράτησης αεροπορικών θέσεων (ARS ή CRS)
Παγκόσμιο σύστημα διανομής (GDS)
Σύστημα εξυπηρέτησης επιβατών (PSS)
Σύστημα ελέγχου αναχώρησης (DCS)
Εντοπιστής μητρώου (RLOC)
Κωδικός ψευδοπόλης (PCC)
Timatic (TIM)
Σημειώσεις
Το ιστορικό του PNR περιέχει τα παρακάτω στοιχεία: 1. Αναφορά στον αρχικό δημιουργό του PNR, η οποία καταγράφεται στο αρχειακό τμήμα του ιστορικού αμέσως μόλις δημιουργηθεί, συμπεριλαμβάνοντας την αρχικά κρατημένη πτήση ως και τα δευτερεύοντα σκέλη αυτού.
2. Οι παρακάτω ενδείξεις των αλλεπάλληλων τροποποιήσεων των PNR (καταχωρημένα αυτομάτως στο ιστορικό της κράτησης, αμέσως μετά το κλείσιμο του PNR):
2.α. Πεδία ονομάτων (επώνυμα), που προστέθηκαν ή αφαιρέθηκαν
2.β. Πεδία τηλεφωνικών στοιχείων, που προστέθηκαν ή αφαιρέθηκαν
2.γ. Πεδία των στοιχείων του διεκδικούμενου ατόμου/οργανισμού, που προστέθηκαν ή αφαιρέθηκαν
2.δ. Πεδία των στοιχείων του εισιτηρίου, που προστέθηκαν ή αφαιρέθηκαν
2.ε. Πεδία χρονικών περιορισμών, που προστέθηκαν ή αφαιρέθηκαν
2.στ. Σκέλη που προστέθηκαν ή αφαιρέθηκαν
2.ζ. Κωδικοί αλλαγής της κατάστασης των σκελών του ταξιδιού (segment status code changes)
3. Κάθε ομάδα αλλαγών που επιτελέσθηκε σε μια συναλλαγή, ακολουθείται από την αναφορά της πηγής της συναλλαγής.
4. Πραγματοποιηθείσες πτήσεις και στοιχεία υπηρεσιών δευτερευούσης σημασίας (auxiliary service items), που δεν είναι πλέον σε ισχύ, αφαιρούνται αυτομάτως από το τμήμα μητρώου δρομολογίου και καταγράφονται στο ιστορικό της κράτησης.
Αυτό συνήθως γίνεται από την ανώτατη εισαγγελική αρχή της χώρας η οποία φιλοξενεί την αεροπορική εταιρία. Άρνηση ή κωλυσιεργία στη συνεργασία, είναι δυνατόν να επισύρει έως και ποινή στον κατά το Νόμο υπεύθυνο εκπρόσωπο της αεροπορικής εταιρίας.
Παραπομπές
Austrian, Swissair (1 Σεπτεμβρίου 1994). «4. The passenger name record (PNR), 4.1 Introduction». Reservation Agent Manual (RAM) 1/ 94. Zurich: SR-centralized Inhouse Publishing FADS. σελ. 41.
Austrian, Swissair (1 Σεπτεμβρίου 1994). «4. The passenger name record (PNR), 4.1.3 History data section». Reservation Agent Manual (RAM) 1/ 94. Zurich: SR-centralized Inhouse Publishing FADS. σελ. 41.
«EU: European Commission to propose EU PNR travel surveillance system». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Ιανουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2012.
Strauss, Michael (2010): Value Creation in Travel Distribution, http://www.amazon.com/dp/0557612462
«Σημασία του PNR στην ταξιδιωτική βιομηχανία».
«Πώς λειτουργεί το ινδικό σιδηροδρομικό PNR;».
Electronic Privacy Information Center, Privacy & Human Rights – An International Survey of Privacy Laws and Developments 2004, 81.
Privacy & Human Rights, 81.
Privacy & Human Rights, 80.
See Edward Hasbrouck, “What’s in A Passenger Name Record (PNR)?,” http://hasbrouck.org/articles/PNR.html
«Letter 0420 D845». European Data Protection Supervisor. 5 Μαΐου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Νοεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 19 Σεπτεμβρίου 2012.
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
