Το BeOS ήταν λειτουργικό σύστημα για προσωπικούς υπολογιστές που αναπτύχθηκε από την εταιρεία Be Inc. στην περίοδο 1990-2001.
Αρχικός στόχος της εταιρείας ήταν να το χρησιμοποιήσει για τους υπολογιστές BeBox που πουλούσε η ίδια, ωστόσο αργότερα κυκλοφόρησαν και εκδόσεις για PC.
Το BeOS παρουσιαζόταν ως πλατφόρμα πολυμέσων που θα μπορούσε να καλύψει τις ανάγκες ενός σημαντικού μεριδίου χρηστών Η/Υ και θα μπορούσε να ανταγωνιστεί τα λειτουργικά συστήματα της Apple και της Microsoft. Τελικά δεν μπόρεσε να κατακτήσει σημαντικό μερίδιο αγοράς και δεν αποδείχθηκε εμπορικά βιώσιμη για την Be Inc. Η εταιρεία εξαγοράστηκε από την Palm Inc. και σήμερα το μη υποστηριζόμενο πλέον BeOS χρησιμοποιείται κυρίως από έναν μικρό πληθυσμό οπαδών του συστήματος.
Το λειτουργικό σύστημα Haiku είναι ένα εγχείρημα ελεύθερου και ανοιχτού κώδικα λογισμικού που αναπτύσσει ένα λειτουργικό σύστημα βασισμένο στις ιδέες του BeOS.[1]
Ιστορία
Αρχικά σχεδιασμένο για να λειτουργεί σε υλικό βασισμένο στο μικροτσιπ AT&T Hobbit, το λειτουργικό σύστημα BeOS και σχετικά υποσυστήματα αργότερα τροποποιήθηκαν ώστε να λειτουργούν σε επεξεργαστές βασισμένους στην πλατφόρμα PowerPC, με την ελπίδα ότι η Apple θα αγόραζε ή θα αποκτούσε άδεια χρήσης για το BeOS ως αντικατάσταση του απαρχαιωμένου κλασικού Mac OS.[2]
Προς τα τέλη του 1996, η Apple εξακολουθούσε να αναζητά έναν αντικαταστάτη για το λειτουργικό σύστημα Copland. Εν μέσω φημών για το ενδιαφέρον της Apple για την αγορά του BeOS, η Be προσδοκούσε την αύξηση της βάσης χρηστών, ώστε να καταφέρει να πείσει τους προγραμματιστές λογισμικού να δημιουργήσουν λογισμικό για το λειτουργικό σύστημά της. Η Be έκανε προσπαάθειες ώστε οι προμηθευτές κλώνων Macintosh να προεγκαθιστούν στους υπολογιστές που πωλούσαν το λειτουργικό σύστημαά της.[3][4]
Ο τότε διευθύνων σύμβουλος της Apple, Gil Amelio, ξεκίνησε διαπραγματεύσεις για την εξαγορά της εταιρείας Be Inc., αλλά οι διαπραγματεύσεις σταμάτησαν όταν ο διευθύνων σύμβουλος της Be, Jean-Louis Gassée, ζήτησε για την εξαγορά 300 εκατομμύρια δολάρια. [5] Η Apple δεν ήταν διατεθειμένη να προσφέρει περισσότερα από 125 εκατομμύρια δολάρια. Το διοικητικό συμβούλιο της Apple αποφάσισε ότι το λειτουργικό σύστημα NeXTSTEP θα ήταν μια καλύτερη επιλογή και αγόρασε το 1996 την εταιρεία NeXT (την οποία ίδρυσε ο συνιδρυτής της Apple, Steve Jobs, μετά την απόλυσή του από την Apple) έναντι 429 εκατομμυρίων δολαρίων.[6]
Ένα BeBox που τρέχει BeOS στο ετήσιο European Vintage Computer Festival.
Το 1997, η Power Computing άρχισε να προσφέρει το BeOS (σε μορφή CD για προαιρετική εγκατάσταση) μαζί με τη δική της σειρά κλώνων Macintosh βασισμένων στην αρχιτεκτονική PowerPC. Σε αυτούς τους υπολογιστές υπήρχε η δυνατότητα επιλογής λειτουργικού συστήματος προς εκκίνηση: και το Classic Mac OS και το BeOS προσφέρονταν ως επιλογές στην οθόνη εκκίνησης του υπολογιστή. [7] Η εταιρεία Motorola επίσης ανακοίνωσε, τον Φεβρουάριο του 1997, ότι θα προεγκαθιστούσε το BeOS μαζί με το MacOS, στη δική της σειρά κλώνων Macintosh, τη Motorola StarMax.[8]
Λόγω των κινήσεων της Apple και του αυξανόμενου χρέους της Be Inc., το BeOS μεταφέρθηκε σύντομα στην πλατφόρμα Intel x86 με την κυκλοφορία της έκδοσης R3 τον Μάρτιο του 1998.[9] Στα τέλη της δεκαετίας του 1990, η BeOS είχε καταφέρει να αποκτήσει έναν αξιόλογο αριθμό οπαδών, αλλά η εταιρεία δεν κατάφερε να παραμείνει βιώσιμη. Η Be Inc. κυκλοφόρησε επίσης μια απλοποιημένη δωρεάν έκδοση του BeOS R5 που έμεινε γνωστή ως BeOS Personal Edition (BeOS PE). Το BeOS PE μπορούσε να εκκινηθεί μέσα από ένα ενεργό λειτουργικό σύστημα (Microsoft Windows ή Linux) και είχε σκοπό να καλλιεργήσει το ενδιαφέρον των καταναλωτών για το προϊόν και να δώσει στους προγραμματιστές τη δυνατότητα να το εξερευνήσουν.[10][11] Η Be Inc. κυκλοφόρησε επίσης το BeOS για Συσκευές Διαδικτύου (BeOS for Internet Appliances, BeIA) μια απλοποιημένη έκδοση του BeOS η οποία σύντομα έγινε το κεντρικό προϊόν της εταιρείας αντί του BeOS.[12]
Το 2001 τα πνευματικά δικαιώματα της Be Inc. πωλήθηκαν στην εταιρεα Palm, Inc. για περίπου 11 εκατομμύρια δολάρια. Το BeOS R5 θεωρείται η τελευταία επίσημη έκδοση, αλλά το BeOS R5.1 (με κωδικό όνομα "Dano") διέρρευσε στο κοινό λίγο μετά τον θάνατο της εταιρείας. Το Dano θα ήταν η επόμενη έκδοση του λειτουργικού συστήματις και βρισκόταν υπό ανάπτυξη πριν από την πώληση της Be στην Palm. Περιελάμβανε μια νέα στοίβα δικτύωσης, το BeOS Networking Environment (BONE).[13] [14]
Το 2002, η Be Inc. μήνυσε τη Microsoft, ισχυριζόμενη ότι η Hitachi είχε αποτραπεί από την πώληση υπολογιστών με το λειτουργικό σύστημα BeOS, και ότι η Compaq είχε πιεστεί να μην προβεί στην προώθηση μιας συσκευή Διαδικτύου σε συνεργασία με την Be. Η Be ισχυρίστηκε επίσης ότι η Microsoft ενήργησε για να μειώσει τεχνητά την αρχική δημόσια προσφορά (IPO) της Be Inc.[15] Η υπόθεση τελικά διευθετήθηκε εξωδικαστικά έναντι 23,25 εκατομμυρίων δολαρίων χωρίς καμία παραδοχή ευθύνης εκ μέρους της Microsoft.[16]
Μετά τη διάσπαση της εταιρείας Palm, η PalmSource χρησιμοποίησε τμήματα του συστήματος πολυμέσων της BeOS για το αποτυχημένο προϊόν Palm OS Cobalt.[17] Με την εξαγορά της PalmSource, τα δικαιώματα του BeOS ανήκουν πλέον στην εταιρεία Access Co.[18]
Συνέχεια και κλώνοι
Οικογενειακό δέντρο του BeOS και των σχετικών λειτουργικών συστημάτων.
Στα χρόνια που ακολούθησαν τον θάνατο της Be Inc. προέκυψαν κάποια εγχειρήματα που αποσκοπούσαν στην αναδημιουργία του BeOS ή βασικών συστατικών του με τελικό στόχο να συνεχίσουν την ανάπτυξη του συστήματος από εκεί που την σταμάτησε η Be Inc. Αυτό διευκολύνθηκε από το γεγονός ότι η Be Inc. είχε εκδόσει ορισμένα στοιχεία του BeOS υπό άδεια ελεύθερου λογισμικού. Τέτοια εγχειρήματα είναι τα:
BlueEyedOS: Χρησιμοποιεί μια τροποποιημένη έκδοση του πυρήνα Linux πάνω στην οποία χτίζεται το BeOS API (οι εφαρμογές του BeOS πρέπει να μεταγλωττιστούν ξανά). Διατίθεται δωρεάν για λήψη, αλλά ο πηγαίος κώδικας του συστήματος δεν δημοσιεύτηκε ποτέ. Δεν έχει κυκλοφορήσει καμία έκδοση από το 2003.[19]
Cosmoe: Ένα λιμάνι της χώρας χρήστη Haiku πάνω από έναν πυρήνα Linux. Οι εφαρμογές BeOS πρέπει να μεταγλωττιστούν εκ νέου. Είναι δωρεάν και ανοιχτού κώδικα λογισμικό. Η τελευταία κυκλοφορία ήταν το 2004 και ο ιστότοπός του δεν είναι πλέον online. [20]
E/OS: συντομογραφία του Emulator Operating System. Ένα λειτουργικό σύστημα βασισμένο σε Linux και FreeBSD που στόχευε στη δυνατότητα εκτέλεσης προγραμμάτων που προορίζονταν για τις πλατφόρμες Windows, DOS, AmigaOS και BeOS. Το λειτουργικό σύστημα είναι δωρεάν και ανοιχτού κώδικα.[21] Η ενεργός ανάπτυξη έπαυσε τον Ιούλιο του 2008.
Haiku : Μια πλήρης αναδημιουργία του BeOS που δεν βασίζεται στο λειτουργικό σύστημα Linux. Σε αντίθεση με τα Cosmoe και BlueEyedOS είναι άμεσα (δυαδικά) συμβατό με εφαρμογές BeOS. Είναι λογισμικό ανοιχτού κώδικα. Η πρώτη έκδοση άλφα, "Haiku R1 / Alpha 1", κυκλοφόρησε στις 14 Σεπτεμβρίου 2009.[22] Από το 2020, είναι ο μόνος κλώνος BeOS που βρίσκεται ακόμη υπό ανάπτυξη, με την πρώτη έκδοση beta να έχει κυκλοφορήσει στις 28 Σεπτεμβρίου 2018,[23] και την πιο πρόσφατη τρίτη έκδοση beta στις 26 Ιουλίου 2021.[24]
Το Zeta ήταν ένα εμπορικά διαθέσιμο λειτουργικό σύστημα βασισμένο στον πηγαίο κώδικα της έκδοσης BeOS R5.1. Αναπτύχθηκε αρχικά από την εταιρεία yellowTAB και στη συνέχεια διανεμήθηκε από τη magnussoft. Κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης του συστήματος από τη yellowTAB, η εταιρεία δέχθηκε κριτική από την κοινότητα του BeOS επειδή αρνήθηκε να συζητήσει τη νομική της θέση σχετικά με τον πηγαίο κώδικα του BeOS (ίσως για συμβασιαικούς λόγους). Η Access Co. (η οποία εξαγόρασε την PalmSource, η οποία μέχρι τότε ήταν ο μοναδικός νόμιμος κάτοχος της σχετικής με το BeOS πνευματικής ιδιοκτησίας) έχει δηλώσει έκτοτε ότι η yellowTAB δεν είχε το δικαίωμα να διανείμει μια τροποποιημένη έκδοση του BeOS και η magnussoft έχει σταματήσει τη διανομή του λειτουργικού συστήματος. [25]
Ιστορικό έκδοσης
Έκδοση Ημερομηνία Πλατφόρμα
DR1–DR5 Οκτώβριος 1995 AT&T Hobbit
DR6 (έκδοση προγραμματιστή) Ιανουάριος 1996 PowerPC
DR7 Απρίλιος 1996
DR8 Σεπτέμβριος 1996
Advanced Access Preview Release Μάιος 1997
PR1 (preview release) Ιούνιος 1997
PR2 Οκτώβριος 1997
R3 Μάρτιος 1998 PowerPC και Intel x86
R3.1 Ιούνιος 1998
R3.2 Ιούλιος 1998
R4 4 Νοεμβρίου 1998
R4.5 ("Genki") Ιούνιος 1999
R5 PE/Pro ("Maui") Μάρτιος 2000
R5.1 ("Dano") Νοέμβριος 2001 Intel x86
Χαρακτηριστικά
Το BeOS αναπτύχθηκε για εργασίες με ψηφιακά πολυμέσα και έτσι προγραμματίστηκε με τρόπο ώστε να μπορεί να εκμεταλλευτεί τις πλέον σύγχρονες για την εποχή του δυνατότητες του υλικού, όπως τη συμμετρική πολυεπεξεργασία. Χρησιμοποίησε δικό του σύστημα αρχείων γνωστό ως BFS.
Το API γράφηκε σε γλώσσα C++ για ευκολία στον προγραμματισμό. Το γραφικό περιβάλλον χρήστη ήταν σε μεγάλο βαθμό πολυνηματικό (multithreaded): κάθε παράθυρο έτρεχε στο δικό του νήμα και στηριζόταν σε μεγάλο βαθμό στην αποστολή μηνυμάτων για την επικοινωνία μεταξύ των νημάτων. Αυτές οι ιδέες αντικατοπτρίζονται και στο API. [26]
Έχει μερική συμβατότητα με το POSIX και παρέχει πρόσβαση σε ένα περιβάλλον γραμμής εντολών βασισμένο στο κέλυφος Bash, αν και εσωτερικά δεν είναι λειτουργικό σύστημα που προέρχεται από το Unix. Πολλές εφαρμογές Unix έχουν μεταφερθεί στη διεπαφή γραμμής εντολών του BeOS.[27]
Το BeOS χρησιμοποιούσε το Unicode ως την προεπιλεγμένη κωδικοποίηση για τα γραφικά στοιχεία, αν και δεν υποστήριξε ποτέ εναλλακτικές μεθόδους εισαγωγής όπως η αμφίδρομη εισαγωγή κειμένου.
Προϊόντα που χρησιμοποιούν BeOS
Ακόμη και μετά τον θάνατο της Be Inc., το λειτουργικό σύστημά της συνέχισε να χρησιμοποιείται σε συσκευές πολυμέσων:
Οι συσκευές επεξεργασίας βίντεο Edirol DV-7 της Roland Corporation βασίζονται πάνω σε μια τροποποιημένη διανομή του BeOS[28]
Το λογισμικό Tunetracker Radio Automation βασιζόταν αρχικά πάνω στο BeOS[29][30][31] και αργότερα στο Zeta. Πωλήθηκε επίσης ως "Station-in-a-Box" μαζί με το λειτουργικό σύστημα Zeta.[32] Το 2015, η Tunetracker επανακυκλοφόρησε το λογισμικό εκπομπής της βασισμένο πλέον σε μια προσαρμοσμένη διανομή του λειτουργικού συστήματος Haiku.[33]
Η ψηφιακή συσκευή εγγραφής ήχου Tascam SX-1 εκτελεί μια πολύ τροποποιημένη έκδοση του BeOS που μπορεί να εκκινήσει μόνο το λογισμικό εγγραφής. [34]
Οι επαγγελματικές συσκευές εγγραφής ήχου RADAR 24, RADAR V και RADAR 6, 24 κομματιών, βασισμένες σε σκληρό δίσκο, που δημιουργήθηκαν από την iZ Technology Corporation, βασίστηκαν στο BeOS 5.[35]
Η Magicbox, εταιρία-κατασκευάστρια μηχανημάτων σήμανσης και προβολής εκπομπής, χρησιμοποιεί το BeOS για να τροφοδοτήσει τη σειρά προϊόντων της Aavelin.[36]
Το Final Scratch, ένα σύστημα λογισμικού/υλισμικού βινυλίου 12 ιντσών για DJ αναπτύχθηκε αρχικά για το BeOS. Η έκδοση "ProFS" πουλήθηκε σε μερικές δεκάδες DJ πριν από την κυκλοφορία της έκδοσης 1.0, το οποίο λειτουργούσε σε μια εικονική κατάτμηση Linux.[37]
Παραπομπές
«About Haiku». Haiku, Inc.
Tom (24 Νοεμβρίου 2004). «BeOS @ MaCreate». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Μαρτίου 2005. Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2006.
Picarille, Lisa (1996/9/9). «Mac clones may bundle BeOS». Computerworld 30 (37): 12.
Cuningham, Cara (1996/12/2). «BE links up with Mac clone». Infoworld 18 (49): 11.
Tom, Hormby (10 Αυγούστου 2013). «The Rise and Fall of Apple's Gil Amelio». Low End Mac. Cobweb Publishing, Inc. Ανακτήθηκε στις 28 Μαρτίου 2015.
Owen W. Linzmayer (1999). «Apple Confidential: The Day They Almost Decided To Put Windows NT On The Mac Instead Of OS X!». Mac Speed Zone. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Ιουνίου 2013. Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2014.
«Be Newsletters, Volume 1: 1995-1996». Haiku. Be Inc. 1996. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Δεκεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2014.
Picarille, Lisa (1997/2/24). «Motorola snubs NT, picks BeOS for its Mac clones». ComputerWorld 31 (8): 12.
«Be Newsletters, Volume 3: 1998». Haiku. Be Inc. 1998. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιουλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2014.
«Be Newsletters, Volume 5: 2000». Haiku. Be Inc. 2000. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Δεκεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2014.
«BeOS/Zeta». YellowBites. YellowBites. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Νοεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2014.
«Be Newsletters, Volume 5: 2000». Haiku. Be Inc. 2000. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιουλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2014.
«Be Newsletters, Volume 5 : 2000». Haiku. Be Inc. 2000. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιουλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2014.
Jake Daniels (23 Ιανουαρίου 2001). «More Information on the BeOS Dano Version». OSNews. OSNews. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Μαρτίου 2014. Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2014.
Andrew Orlowski (20 Φεβρουαρίου 2002). «Be Inc. sues Microsoft». The Register. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Απριλίου 2008. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2008.
Mark Berniker (8 Σεπτεμβρίου 2003). «Microsoft Settles Anti-Trust Charges with Be». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Νοεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2008.
PalmSource Introduces Palm OS Cobalt Αρχειοθετήθηκε 2012-06-04 at Archive.is, PalmSource press release, 10 February 2004.
ACCESS Completes Acquisition of PalmSource Αρχειοθετήθηκε 2007-01-05 στο Wayback Machine., ACCESS press release, November 14, 2005.
«Welcome to BlueEyedOS». BlueEyedOS. BlueEyedOS. 26 Ιουνίου 2003. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Απριλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2014.
«The Cosmoe Operating System». Internet Archive. Cosmoe. 2 Ιουνίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Ιουνίου 2011. Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2014.
«Free BeOS and BeOS Clones». The Free Country. The Free Country. 30 Νοεμβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2014.
«Haiku Project Announces Availability of Haiku R1/Alpha 1». 14 Σεπτεμβρίου 2009. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Δεκεμβρίου 2013.
«Haiku Release 1 Beta 1», Haiku-OS.org, September 28, 2018
«Media Release: The Haiku Project Celebrates the Release of Beta 3». Haiku Project (στα Αγγλικά). 26 Ιουλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 27 Ιουλίου 2021.
«Zeta Operating System». Operating System.org. Operating System.org. 14 Οκτωβρίου 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Μαρτίου 2014. Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2014.
Potrebic, Peter; Horowitz, Steve (January 1996). «Opening the BeBox». MacTech 12 (1): 25-45.
Brown (1998)
«EDIROL by Roland DV-7DL Series Digital Video Workstations». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Νοεμβρίου 2006. Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2006.
Hacker, Scott (21 Μαΐου 2001). «BeOS And Radio Automation». Byte.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Νοεμβρίου 2001. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2019.
Vernon, Tom (4 June 2002). «TuneTracker 2 Brings Automation to All». Radio World. Ανακτήθηκε στις 2019/2/14.
«Station to station». Computer Music (Future plc) (82): 68–73. January 2005. ISSN 1463-6875.
«TuneTracker Radio Automation Software». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Νοεμβρίου 2006. Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2006.
Förster, Moritz (17 Μαρτίου 2015). «Alternative Betriebssysteme: Haiku als USB-Distribution» (στα Γερμανικά). iX Magazin. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2019.
«Professional Audio Coming to Haiku?». Haikuware. Haikuware. 6 Σεπτεμβρίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Οκτωβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2014.
«iZ RADAR 24». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Δεκεμβρίου 2006. Ανακτήθηκε στις 27 Δεκεμβρίου 2006.
Jay Ankeney (1 Μαΐου 2006). «Technology Showcase: Digital Signage Hardware». Digital Content Producer. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Φεβρουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2006.
Peter Kirn (28 Απριλίου 2008). «Ni Ends Legal Dispute Over Traktor Scratch; Digital Vinyl's Twisty, Turny History». Create Digital Music. Create Digital Music. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Μαρτίου 2014. Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2014.
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
