Ο βαδδελεΐτης (αγγλ. baddeleyite) είναι ορυκτό οξείδιο του ζιρκονίου. Πήρε το όνομά του από τον Joseph Baddeley, ιδιοκτήτη φυτείας τσαγιού ο οποίος πρωτοπαρατήρησε το ορυκτό στη Σρι Λάνκα το 1892.
| Γενικά | |
|---|---|
| Κατηγορία | Οξείδια |
| Χημικός τύπος | ZrO2 |
| Ορυκτολογικά χαρακτηριστικά | |
| Πυκνότητα | 5,75 gr/cm3 |
| Χρώμα | Άχρωμο, καστανό, πράσινο, καστανοπράσινο, καστανομέλαν |
| Σύστημα κρυστάλλωσης | Μονοκλινές |
| Κρύσταλλοι | Πρισματικοί κατά {100} επιμηκυσμένοι κατά [010], ενίοτε σε ομόκεντρες ζωνώδεις βοτρυοειδείς μάζες |
| Υφή | Συμπαγής, κοκκώδης, βοτρυοειδής |
| Διδυμία | Κοινή κατά {100} και {110} ενίοτε πολυσυνθετική. Σπάνια κατά {201} |
| Σκληρότητα | 6,5 |
| Σχισμός | Σχεδόν τέλειος κατά {001}, ατελέστερος κατά {010} και {110} |
| Θραύση | Ανώμαλη έως κογχοειδής |
| Λάμψη | Υαλώδης έως λιπαρή, ημιμεταλλική σε σκουρόχρωμες παραλλαγές |
| Γραμμή κόνεως | Λευκή έως καστανόλευκη |
| Πλεοχρωισμός | Χ=κίτρινο, καστανέρυθρο, ελαιοπράσινο Υ=ελαιοπράσινο Ζ=καστανό, καστανέρυθρο |
| Διαφάνεια | Διαφανής. Σε σκουρόχρωμες παραλλαγές διαφανής μόνο σε μικρά θραύσματα |
Εμφάνιση, παραγενέσεις
Είναι συνοδό ορυκτό σε καρμπονατίτες και κιμπερλίτες. Ανευρίσκεται επίσης και εντός συηνιτών, διαβάσες, γάββρους και παρενεσπαρμένος σε κοιτάσματα πολύτιμων λίθων. Κολλοειδής παραλλαγή του είναι ο καλντασίτης (caldasite), που ανευρίσκεται στην οροσειρά Poços de Caldas του Minas Gerais στη Βραζιλία.
Ορυκτά με τα οποία σχετίζεται είναι ο ιλμενίτης, ο απατίτης, ο μαγνητίτης, ο περοβσκίτης (μόνο στο μεταλλείο Γιακουπιράνγα, Βραζιλία), ο φθορίτης, ο νεφελίνης, το πυρόχλωρο και ο αλλανίτης (μόνο στην περιοχή Monte Somma, Ιταλία).
Έχει παγκόσμια εξάπλωση, αν και σε λίγες περιοχές είναι εκμεταλλεύσιμος. Σημαντικές εμφανίσεις του είναι στις περιοχές Rakwana και Balagonda της Σρι Λάνκα, στη χερσόνησο Κόλα της Ρωσίας, στο Γιακουπιράνγα (κοντά στο Σάο Πάολο, Βραζιλία), στην Ανγκόλα, τη Λαϊκή Δημοκρατία του Ζαϊρ, το σύμπλεγμα Bushveld στη Νότια Αφρική, στην Ιταλία (Βεζούβιος, Κοριλιάνο, Μόντε Σόμμα, Λάτιο, Λιγουρία, Πιεμόντε και Τοσκάνη), τη Μαδαγασκάρη (σε κοίτασμα σαπφείρων), τη Νορβηγία και αρκετές Πολιτείες των ΗΠΑ.
Δεν έχει αναφερθεί ύπαρξή του στην Ελλάδα.
Πηγές
Handbook of Mineralogy
Mindat.org
Webmineral.com
Δείτε επίσης
Κατάλογος ορυκτών
Βιβλιογραφία
James Dwight Dana, Manual of Mineralogy and Lithology, Containing the Elements of the Science of Minerals and Rocks, READ BOOKS, 2008 ISBN 1443742244
Walter Schumann, R. Bradshaw, K. A. G. Mills, Handbook of Rocks, Minerals and Gemstones, Houghton Mifflin Harcourt, 1993 ISBN 0395511372
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
