.
Ο τορμπερνίτης είναι ένυδρο φωσφορικό και ουρανυλιούχο ορυκτό του χαλκού. Το όνομα του αποδόθηκε προς τιμήν του Torbern Olof Bergmann (1735-1784), Καθηγητή της Φυσικής και της Χημείας στο Πανεπιστήμιο της Ουψάλα (Σουηδία).
| |
|
| Γενικά | |
|---|---|
| Κατηγορία | Φωσφορικά |
| Χημικός τύπος | Cu(UO2)2(PO4)2 . 8−12H2O |
| Ορυκτολογικά χαρακτηριστικά | |
| Πυκνότητα | 3,2 gr/cm3 |
| Χρώμα | Όλες οι αποχρώσεις του πράσινου |
| Σύστημα κρυστάλλωσης | Τετραγωνικό |
| Κρύσταλλοι | Τραπεζοειδείς σε σχήμα κύβου, οκταγώνου,
σπανιότερα πυραμιδοειδείς, με έντονο ανάγλυφο |
| Υφή | Συμπαγής, σπανιότερα φυλλώδης
ή σε επιφλοιώσεις |
| Διδυμία | Σπάνια κατά {110} |
| Σκληρότητα | 2 - 2,5 |
| Σχισμός | Τέλειος κατά {001}, ασαφής κατά {100} |
| Θραύση | Ανώμαλη |
| Λάμψη | Υαλώδης, μαργαριτώδης, ενίοτε ημιαδαμάντινη |
| Γραμμή κόνεως | Ανοικτοπράσινη |
| Πλεοχρωισμός | Ο = σκούρο πράσινο έως γαλάζιο Ε = πράσινο |
| Διαφάνεια | Σπάνια διαφανής, συνήθως
ημιδιαφανής ως αδιαφανής |
| Παρατηρήσεις | Ραδιενεργός λόγω του περιεχομένου ουρανίου |
Είναι σχετικά ασύνηθες ορυκτό, το οποίο σχηματίζεται στις ζώνες οξείδωσης ορισμένων χαλκούχων / ουρανιούχων κοιτασμάτων. Η περιεκτικότητά του σε νερό δεν είναι σταθερή και μεταβάλλεται ανάλογα με τις κλιματικές συνθήκες σχηματισμού του. Σε πολύ ξηρά κλίματα μετατρέπεται σε μετατορμπερνίτη (άνυδρη παραλλαγή), ο οποίος έχει παρόμοιο χρώμα αλλά υψηλότερη διαφάνεια. Λόγω χρώματος και υφής είναι περιζήτητος από συλλέκτες, αν και, λόγω ραδιενέργειας, η κατοχή του είναι επικίνδυνη χωρίς προστατευτικά μέτρα.
Ορυκτά με τα οποία σχετίζεται είναι ο μετατορμπερνίτης, ο ωτουνίτης, ο ουρανινίτης, ο ουρανοφανής και πολλά σπάνια ορυκτά τα οποία περιέχουν τη ρίζα του ουρανυλίου (UO2)
Απαντάται σε αρκετές περιοχές της Γης, αλλά σε μικρές ποσότητες. Σχετικά μεγάλες ποσότητες και όμορφοι κρύσταλλοι συναντώνται στην Πορτογαλία, τη Σλοβακία, τη Γαλλία (πολλές περιοχές), τη Γερμανία (Σαξωνία και άλλες περιοχές), την Τσεχία, την Κορνουάλη στην Αγγλία, πολλές περιοχές της Αυστραλίας, το Ζαΐρ (επαρχία Κατάνγκα, μεγάλοι ημιδιάφανοι κρύσταλλοι) και τις ΗΠΑ (κυρίως Νεβάδα και Βόρεια Καρολίνα). Μικρότερης έκτασης εμφανίσεις σε αρκετές άλλες χώρες.
Δεν έχει αναφερθεί ύπαρξή του στην Ελλάδα.
Πηγές
Handbook of Mineralogy
Mindat.org
Galleries.com
Webmineral.com
Δείτε επίσης
Κατάλογος ορυκτών
Βιβλιογραφία
James Dwight Dana, Manual of Mineralogy and Lithology, Containing the Elements of the Science of Minerals and Rocks, READ BOOKS, 2008 ISBN 1443742244
Frederick H. Pough, Roger Tory Peterson, Jeffrey (PHT) Scovil, A Field Guide to Rocks and Minerals, Houghton Mifflin Harcourt, 1988 ISBN 039591096X
Walter Schumann, R. Bradshaw, K. A. G. Mills, Handbook of Rocks, Minerals and Gemstones, Houghton Mifflin Harcourt, 1993 ISBN 0395511372
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
