.
Το ίζημα είναι ένα υλικό που προκύπτει από φυσικές διεργασίες και ειδικότερα από τη διάβρωση και την αποσάθρωση και στη συνέχεια μεταφέρεται με τη δράση του ανέμου, του νερού ή του πάγου ή με τη δύναμη της βαρύτητας που επενεργεί στα σωματίδια. Για παράδειγμα, η άμμος και η άργιλος μπορούν να μεταφερθούν σε εναιώρηση στο νερό του ποταμού και στη συνέχεια να αποτεθούν στον πυθμένα της θάλασσας ή της λίμνης. Εάν παραμείνουν θαμμένα, μπορεί τελικά να γίνουν ψαμμίτες και (ιζηματογενή πετρώματα) μέσω της διαγένεσης.
Τα ιζήματα μεταφέρονται κατά το πλείστον από το νερό (ποτάμιες διεργασίες), αλλά και από τον άνεμο (αιολικές διεργασίες) και τους παγετώνες. Η άμμος της παραλίας και οι αποθέσεις καναλιών ποταμών αποτελούν παραδείγματα ποτάμιας μεταφοράς και απόθεσης, αν και τα ιζήματα συχνά αποτίθενται από βραδέως κινούμενα ή στάσιμα νερά σε λίμνες και ωκεανούς. Οι αμμόλοφοι ερήμων και οι αποθέσεις loess είναι παραδείγματα αιολικής μεταφοράς και απόθεσης. Οι αποθέσεις μοραίνων και τιλλιτών είναι αποτέλεσμα παγετώδους μεταφοράς και απόθεσης.
Ταξινόμηση
Τα ιζήματα μπορούν να ταξινομηθούν με βάση το μέγεθος των κόκκων ή τη σύστασή τους.
Κοκκομετρικό μέγεθος
Το μέγεθος των ιζημάτων μετράται στην κλίμακα Κρουμπέιν φ,είναι μια λογαριθμική κλίμακα που υπολογίζεται από την εξίσωση:
{\displaystyle \varphi =-\log _{2}{\frac {D}{D_{0}}},}
όπου
{\displaystyle \varphi } η κλίμακα Κρουμπέιν,
{\displaystyle D} η διάμετρος του κόκκου σε χιλιοστά
{\displaystyle D_{0}} η διάμετρος αναφοράς, ίση με ένα χιλιοστό
Αυτή η εξίσωση μπορεί να αναδιαταχθεί ώστε να βρίσκουμε την διάμετρο χρησιμοποιώντας το φ:
{\displaystyle D=D_{0}\cdot 2^{-\varphi }\,}
| Κλίμακα φ | Διάμετρος κόκκων (χιλιοστά) | Κοκκομετρικό κλάσμα | Κοκκομετρική τάξη |
|---|---|---|---|
| -12 έως -8 | 4096 - 256 | Ογκόλιθοι | Ογκόλιθοι |
| -8 έως -7 | 256 - 128 | Μεγάλες κροκάλες | Κροκάλες |
| -7 έως -6 | 128 - 64 | Μικρές κροκάλες | |
| -6 έως -5 | 64 - 32 | Πολύ μεγάλα βότσαλα | Βότσαλα |
| -5 έως -4 | 32 - 16 | Μεγάλα βότσαλα | |
| -4 έως -3 | 16 - 8 | Μεσαία βότσαλα | |
| -3 έως -2 | 8 - 4 | Μικρά βότσαλα | |
| -2 έως -1 | 4 - 2 | Ψηφίδες | Ψηφίδες |
| -1 έως 0 | 2 - 1 | Πολύ χονδρόκοκκη άμμος | Άμμος |
| 0 έως 1 | 1 - 0,5 | Χονδρόκοκκη άμμος | |
| 1 έως 2 | 0,5 - 0,25 | Μεσόκοκκη άμμος | |
| 2 έως 3 | 0,25 - 0,125 | Λεπτόκοκκη άμμος | |
| 3 έως 4 | 0,125 - 0,0625 | Πολύ λεπτόκοκκη άμμος | |
| 4 έως 5 | 0,0625 - 0,0312 | Χονδρόκοκκος πηλός | Πηλός |
| 5 έως 6 | 0,0312 - 0,0156 | Μεσόκοκκος πηλός | |
| 6 έως 7 | 0,0156 - 0,0078 | Λεπτόκοκκος πηλός | |
| 7 έως 8 | 0,0078 - 0,0039 | Πολύ λεπτόκοκκος πηλός | |
| 8 έως 14 | 0,0039 - 0.000061 | Άργιλος | Άργιλος |
Σύσταση
Η Σύσταση των ιζημάτων μπορεί να μετρηθεί με βάση:
λιθολογία του μητρικού πετρώματος
ορυκτολογική σύσταση
χημική σύσταση
Αυτό οδηγεί σε μια ασάφεια στην οποία άργιλος μπορεί να χρησιμοποιηθεί τόσο ως τάξη μεγέθους όσο και ως ομάδα ορυκτών (αργιλικά ορυκτά).
Δείτε επίσης
Ιζηματολογία
Εγκυκλοπαίδεια Γεωλογίας, Γεωφυσικής
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
