.
Ο όρος ήπειρος αναφέρεται στις μεγάλες περιοχές ξηράς που περιστοιχίζονται από ωκεανούς, στις οποίες διαιρείται γεωγραφικά ένας πλανήτης όπως η Γη. Η λέξη ήπειρος (Λατινικά continere) σημαίνει «συγκρατώ μαζί». Οι δικές μας ήπειροι περιστοιχίζονται από ωκεανούς νερού και αποδίδονται ως τα μεγάλα στεριανά (μη θαλάσσια) μέρη της επιφάνειας της Γης.
Προϊστορία σχηματισμού των ηπείρων
Ο σχηματισμός των σύγχρονων ηπείρων στη Γη από την Παγγαία.
Οι ήπειροι δεν είχαν πάντα τη μορφή που έχουν σήμερα στον πλανήτη μας. Λόγω της κίνησης των τεκτονικών πλακών η αρχική περιοχή που προεξείχε των ωκεανών άλλαζε συνεχώς σχήμα. Αρχικά υπήρχε μόνο μία υπερήπειρος με τελευταία γνωστή μορφή της την Παγγαία και σήμερα έχουμε καταλήξει στη γεωγραφία των χωρισμένων ηπείρων όπως δείχνει η κινούμενη εικόνα.
Σύγχρονα μοντέλα διαχωρισμού των ηπείρων
Παγκοσμίως επικρατούν σήμερα 5 μοντέλα στα οποία διαχωρίζοται οι ήπειροι, σύμφωνα με διαφορετικές προσεγγίσεις όπως τεκτονικά, γεωγραφικά, γεωπολιτισμικά και ιστορικά.
| Μοντέλα διαχωρισμού των ηπείρων | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 |
||||||||
| 7 ήπειροι |
|
|
|
|
|
|
|
|
| 6 ήπειροι |
|
|
|
|
|
|
||
| 6 ήπειροι |
|
|
|
|
|
|
||
| 5 ήπειροι |
|
|
|
|
|
|||
| 4 ήπειροι |
|
|
|
|
||||
Κίνα και χώρες που μιλούν κυρίως την Αγγλική γλώσσα προτιμούν το μοντέλο των 7 ηπείρων.
Ρωσία, πρώην πολιτείες της Ε.Σ.Σ.Δ. και Ιαπωνία προτιμούν το μοντέλο των 6 ηπείρων με την Ευρασία.
Στη Λατινική Αμερική, Ισπανία, Πορτογαλία, Γερμανία, Ιταλία και Ελλάδα διδάσκεται το μοντέλο των 6 ηπείρων με ενωμένες τη Βόρεια και τη Νότια Αμερική.
Τεκτονικός διαχωρισμός
Τεκτονικές πλάκες
Ο Γήινος φλοιός διαμερίζεται σε τεκτονικές πλάκες που επιπλέουν πάνω στον μανδύα της Γης. Οι πιο μεγάλες από αυτές φαίνονται στο αντίστοιχο σχήμα. Όσες είναι και ηπειρωτικές, προεξέχουν δηλαδή της επιφάνειας των ωκεανών, σχηματίζουν στα χερσαία τους μέρη τις ηπείρους και εκεί αποτελούνται από σκληρό, σχετικά ελαφρύ μεταμορφικό και ιζηματογενή βράχο, όπως είναι ο γρανίτης. Το υπόλοιπο των πλακών που καλύπτεται από ωκεανούς συντίθενται από λεπτό βασαλτικό στρώμα. Οι ηπειρωτικές τεκτονικές πλάκες που αντιστοιχίζονται σε γεωγραφικές ηπείρους είναι 6: Βόρεια Αμερική, Νότια Αμερική, Ανταρκτική, Αφρική, Ευρασία και Αυστραλία. Οι τεκτονικές πλάκες της Αραβίας και της Ινδίας ενσωματώνονται γεωγραφικά στην τεκτονική πλάκα της Ευρασίας.
Τοπικοί πολιτισμικοί διαχωρισμοί
Ο διαχωρισμός της Ευρασίας είναι καθαρά πολιτισμικός. Δεν υπάρχουν τεκτονικά όρια που να τον δικαιολογούν ούτε και σοβαροί υδάτινοι διαχωρισμοί.
Ιστορικοί διαχωρισμοί
Ο κόσμος μας διαιρέθηκε αρχικά σε ηπείρους από τους γεωγράφους της Ελληνιστικής Αλεξάνδρειας. Υπολογίζοντας την Αλεξάνδρεια ως πρώτο μεσημβρινό διαίρεσαν την οικουμένη, την γη που κατοικείτο δηλαδή, σε τρία μέρη: Η Ασία ήταν ανατολικά της Αλεξάνδρειας, η Ευρώπη ήταν δυτικά της Αλεξάνδρειας και βόρεια της Μεσογείου και η Λιβύη, γνωστή από τους Ρωμαίους ως επαρχία της Αφρικής, βρισκόταν δυτικά της Αλεξάνδρειας και νότια της Μεσογείου.[1]
Δείτε επίσης
Τεκτονικές πλάκες
Γεωλογία
Γεωγραφία
Παραπομπές
Η χαρτογράφηση της γης (Αγγλικά)
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Livio Catullo Stecchini, «Η Χαρτογράφηση της Γης»
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
