\( \require{mhchem} \)
Το οξείδιο του βαρίου (Barium oxide), BaO, είναι μία λευκή, υγροσκοπική, άκαυστη χημική ένωση. Έχει κυβική δομή και χρησιμοποιείται σε καθοδικούς σωλήνες, στεφανύαλους και καταλύτες. Είναι επιβλαβής στο ανθρώπινο δέρμα και αν καταποθεί σε μεγάλη ποσότητα προκαλεί ερεθισμό. Υπερβολικές ποσότητες οξειδίου του βαρίου μπορούν να οδηγήσουν στον θάνατο.
| Ονόματα |
|---|
| Άλλα ονόματα
Μονοξείδιο του βαρίου
Πρωτοξείδιο του βαρίου Βαρεία |
| Αναγνωριστικά |
1304-28-5  |
| 56180 |
| Image |
| 62392 |
| CQ9800000 |
| Ιδιότητες |
| Ba=1 |
| 153,326 g/mol |
| 5,72 g/cm3, στερεό |
| 1.923 °C (3.493 °F; 2.196 K) |
| 2.000 °C (3.630 °F; 2.270 K) |
| 3,48 g/100 mL (20 °C) 90,8 g/100 mL (100 °C) Αντιδρά για να σχηματίσει Ba(OH)2 |
| διαλυτό στην αιθανόλη, αραιώνει ορυκτά οξέα και αλκάλεα· αδιάλυτο στην προπανόνη και την υγρή αμμωνία |
| Δομή |
| Κυβική, cF8 |
| Fm3m, No. 225 |
| Οκταεδρική |
| Θερμοχημεία |
| 70 J·mol−1·K−1[1] |
| −582 kJ·mol−1[2] |
| Κίνδυνοι |
 Xn |
| R20/22 |
| S2, S28 |
0
3
2
|
| Άφλεκτο |
| Σχετικές ενώσεις |
| Υδροξείδιο του βαρίου Υπεροξείδιο του βαρίου |
| Οξείδιο του ασβεστίου Οξείδιο του στροντίου |
|
Εκτός αν σημειώνεται διαφορετικά, τα δεδομένα αφορούν υλικά υπό κανονικές συνθήκες (25°C, 100 kPa).
|
Παρασκευάζεται με θέρμανση του ανθρακικού βαρίου με κωκ (οπτάνθρακα), αιθάλη ή πίσσα ή με θερμική αποσύνθεση του νιτρικού βαρίου.
Χρήσεις
Το οξείδιο του βαρίου χρησιμοποιείται ως επικάλυψη για θερμές καθόδους, παραδείγματος χάρη, στους καθοδικούς σωλήνες. Αντικατέστησε το οξείδιο του δισθενούς μολύβδου στην παραγωγή συγκεκριμένων ειδών γυαλιού όπως στην οπτική στεφανύαλο. Ενώ το οξείδιο του μολύβδου αυξάνει τον δείκτη διάθλασης, αυξάνει επίσης τον οπτικό διασκεδασμό, τον οποίο το οξείδιο του βαρίου δεν αλλάζει.[3] Το οξείδιο του βαρίου χρησιμοποιείται επίσης ως καταλύτης αιθοξυλίωσης στην αντίδραση του οξιρανίου με αλκοόλες, που λαμβάνει χώρα μεταξύ 150 και 200 °C.[4]
Είναι, επίσης, πυγή καθαρού οξυγόνου μέσω θερμικής διακύμανσης. Οξειδώνεται άμεσα προς BaO1+x με σχηματισμό ιόντος υπεροξειδίου. Η πλήρης υπεροξείδωση του BaO σε BaO2 συμβαίνει σε μέτριες θερμοκρασίες, αλλά η αυξημένη εντροπία του μορίου του O2 σε υψηλές θερμοκρασίες σημαίνει ότι το BaO2 αποσυντίθεται σε O2 και BaO στους 1175K.[5]
Η αντίδραση χρησιμοποιήθηκε ως μέθοδος σε μεγάλη κλίμακα για παραγωγή οξυγόνου πριν κυριαρχήσει ο διαχωρισμός αέρα στις αρχές του 20th αιώνα.[6]
Παρασκευή
Το οξείδιο του βαρίου παρασκευάζεται με θέρμανση του ανθρακικού βαρίου με κωκ, αιθάλη ή πίσσα. Μπορεί να παρασκευαστεί επίσης με θερμική αποσύνθεση από το νιτρικό βάριο.[7] Παρομοίως, παρασκευάζεται συχνά μέσω αποσύνθεσης άλλων αλάτων του βαρίου.[8]
- 2Ba + O2 → 2BaO
- BaCO3 → BaO + CO2
Θέματα ασφάλειας
Το οξείδιο του βαρίου είναι ερεθιστικό. Αν έρθει σε επαφή με το δέρμα ή τα μάτια ή αν αναπνευστεί, προκαλεί πόνο και ερυθρότητα. Όμως, είναι πιο επικίνδυνο όταν καταποθεί. Μπορεί να προκαλέσει ναυτία και διάρροια, μυική παράλυση, καρδιακή αρρυθμία και μπορεί να προκαλέσει τον θάνατο. Εάν καταποθεί, πρέπει να ζητηθεί άμεση ιατρική βοήθεια.
Το οξείδιο του βαρίου δεν πρέπει να απελευθερώνεται στο περιβάλλον· είναι επιβλαβές για τους υδρόβιους οργανισμούς.[9]
Δείτε επίσης
Βάριο
Παραπομπές
Zumdahl, Steven S. (2009). Chemical Principles 6th Ed. Houghton Mifflin Company. ISBN 0-618-94690-X.
Zumdahl, Steven S. (2009). Chemical Principles 6th Ed. Houghton Mifflin Company. ISBN 0-618-94690-X.
«Barium Oxide (chemical compound)». Encyclopædia Britanica. Encyclopædia Britanica. 2007. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2007.
Nield, Gerald; Washecheck, Paul; Yang, Kang (5 Απριλίου 1979). «United States Patent 4210764». Ανακτήθηκε στις 20 Φεβρουαρίου 2007.
S.C. Middleburgh, K.P.D. Lagerlof, R.W. Grimes - Accommodation of Excess Oxygen in Group II Oxides http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1551-2916.2012.05452.x/pdf
Jensen, William B. (2009). «The Origin of the Brin Process for the Manufacture of Oxygen». Journal of Chemical Education 86 (11): 1266. doi:10.1021/ed086p1266. Bibcode: 2009JChEd..86.1266J.
Pradyot Patnaik. Handbook of Inorganic Chemicals. McGraw-Hill, 2002, ISBN 0-07-049439-8
«Compounds of barium: barium (II) oxide». Web Elements. The University of Sheffield. 26 Ιανουαρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 22 Φεβρουαρίου 2007.
«Barium Oxide (ICSC)». IPCS. Οκτωβρίου 1999. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Φεβρουαρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2007.
External links
International Chemical Safety Card 0778
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
