.
Οι πτερόσαυροι ήταν ιπτάμενα ερπετά τα οποία ανήκουν στο κλάδο ή τάξη Πτεροσαύρια. Έζησαν από το ύστερο Τριασσικό μέχρι το τέλος του Κρητιδικού, από τα 220 μέχρι τα 65 εκατομμυρία χρόνια πριν.[1] Οι πτερόσαυροι ήταν τα πρώτα σπονδυλωτά που κατάφεραν να πετάξουν. Τα φτερά τους αποτελούνται από μία μεμβράνη δέρματος, μύες και άλλους ιστούς που εκτείνονταν από το σώμα μέχρι το τέλος του τέταρτο δακτύλου, το οποίο ήταν ιδιαίτερα επιμηκυσμένο.[2] Τα πρώτα είδη είχαν μεγάλα σαγόνια με κοπτερά δόντια και μακριές ουρές, ενώ κάποια μετέπειτα είδη είχαν πολύ μικρή ουρά και δεν είχαν δόντια. Κάποιοι καλύπτονταν από κάποιες ίνες που έμοιαζαν με γούνα. Το μέγεθος ποίκιλε από το μικρό Νεμικολόπτερο μέχρι τα μεγαλύτερα πλάσματα που ήταν γνωστό ότι πέταξαν, το Κετζακόατλο και τον Χατζεκοπτέρυγα.[3][4][5]
| Πτερόσαυρος Χρονικό πλαίσιο απολιθωμάτων: Ύστερο Τριασσικό–Ύστερο Κρητιδικό, 210–65.5
|
||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|
||||||||
| Συστηματική ταξινόμηση | ||||||||
|
Πτερόσαυροι αναφέρονται πολλές φορές ως «ιπτάμενοι δεινόσαυροι», κάτι το οποίο είναι λάθος. Οι δεινόσαυροι ορίζονται ως τα ζώα που είναι απόγονοι του τελευταίου κοινού προγόνου των σαυρίσχυων και των ορνιθίσχυων (τα οποία περιλαμβάνουν τα πουλιά). Αυτός ο ορισμός φαίνεται να μην περιλαμβάνει σύμφωνα με την συνένεση των επιστημόνων τον κλάδο των πτερόσαυρων, καθώς και άλλους κλάδου εξαφανισμένων θαλάσσιων ερπετών, όπως οι ισθυόσαυροι, οι πλησιόσαυροι και οι μοσάσαυροι.[6] Κάποιες φορές οι πτερόσαυροι αναφέρονται από τους δημοσιογράφους ως πτεροδάκτυλοι,[7] όμως όρος πτερυδάκτυλος αναφέρεται στα μέλη του είδους πτεροδάκτυλος και με πιο ευρεία έννοια στις πτεροδακτυλίδες.[8][9]
Αντίγραφα σκελετών του είδους Geosternbergia sternbergi, θηλυκό (αριστερά) και αρσενικό (δεξιά)
Παραπομπές
Wellnhofer, P. (1991). The Illustrated Encyclopedia of Pterosaurs, σελ. 557–560. ISBN 0-86101-566-5.
Elgin RA, Hone DWE, Frey E (March 2011). «The Extent of the Pterosaur Flight Membrane». Acta Palaeontolocia Polonica 56 (1): 99-111. doi:10.4202/app.2009.0145.
Wang X, Kellner AW, Zhou Z, Campos Dde A (February 2008). «Discovery of a rare arboreal forest-dwelling flying reptile (Pterosauria, Pterodactyloidea) from China». Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. 105 (6): 1983–7. doi:10.1073/pnas.0707728105. PMID 18268340.
Lawson DA (March 1975). «Pterosaur from the Latest Cretaceous of West Texas: Discovery of the Largest Flying Creature». Science 187 (4180): 947–948. doi:10.1126/science.187.4180.947. PMID 17745279.
Buffetaut E, Grigorescu D, Csiki Z (April 2002). «A new giant pterosaur with a robust skull from the latest cretaceous of Romania». Naturwissenschaften 89 (4): 180–4. doi:10.1007/s00114-002-0307-1. PMID 12061403.
Benton, Michael J. (2004). «Origin and relationships of Dinosauria». Στο: Weishampel, David B.; Dodson, Peter; and Osmólska, Halszka (eds.). The Dinosauria (2nd έκδοση). Berkeley: University of California Press, σελ. 7–19. ISBN 0-520-24209-2.
Darren Naish. «Pterosaurs: Myths and Misconceptions». Pterosaur.net. Ανακτήθηκε στις June 18, 2011.
David E. Alexander & Steven Vogel (2004). Nature's Flyers: Birds, Insects, and the Biomechanics of Flight. JHU Press, σελ. 191. ISBN 978-0-8018-8059-9.
Ron Redfern (2001). Origins: the evolution of continents, oceans, and life. University of Oklahoma Press, σελ. 335. ISBN 978-0-8061-3359-1.
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
