.
Μονοκύτταρος οργανισμός είναι ο ζωντανός οργανισμός που αποτελείται από ένα και μόνο κύτταρο, σε αντιδιαστολή με έναν πολυκύτταρο οργανισμό, που αποτελείται από πολλά κύτταρα. Ιστορικά, οι μονοκύτταροι οργανισμοί μερικές φορές αναφερόταν ως «μονάδες»[1].
Τα προκαρυωτικά, η πλειοψηφία των πρωτίστων, και κάποια είδη μυκήτων είναι μονοκύτταροι οργανισμοί. Παρόλο που μερικοί από αυτούς τους οργανισμούς ζουν σε αποικίες, εξακολουθούν να είναι μονοκύτταροι οργανισμοί. Αυτοί οι οργανισμοί ζουν μαζί, αλλά κάθε κύτταρο στην αποικία αυτή είναι ίδιο. Ωστόσο, κάθε κύτταρο πρέπει να εκτελεί όλες τις διεργασίες ζωής για να επιζήσει. Σε αντιδιαστολή, ακόμη και οι απλούστεροι πολυκύτταρο οργανισμοί έχουν εξειδικευμένα κύτταρα που το καθένα εξαρτάται και από άλλα προκειμένου να επιζήσει.
Κάποιοι οργανισμοί, όμως, είναι μερικώς μονοκύτταροι και μερικώς πολυκύτταροι, όπως το Dictyostelium discoideum. Άλλα μπορεί να είναι μονοκύτταροι και πολυπύρηνοι, όπως τα μυξογάστρια (Myxogastria) και το πλασμώδιο (Plasmodium).
Από την άλλη, το Candidatus Magnetoglobus multicellularis, συγκενικό με τα δελταπρωτοβακτήρια (Deltaproteobacteria), είναι πολυκύτταρο προκαρυωτικό. Δεν είναι μονοκύτταρο ον, ούτε μια αποικία προκαρυωτικών.
Οι περισσότεροι μονοκύτταροι οργανισμοί είναι μικροσκοπικού μεγέθους και έτσι ταξινομούνται στους μικροοργανισμούς. Ωστόσο, κάποια μονοκύτταρα πρώτιστα και βακτήρια είναι μακροσκοπικά, δηλαδή ορατά και από «γυμνό» οφθαλμό[2]. Μερικά παραδείγματα μονοκύτταρων οργανισμών περιλαμβάνουν:
Τα ξενοφυφόρα (Xenophyophores), πρωτόζωα της συνομοταξίας τρηματοφόρα, είναι το μεγαλύτερα γνωστά παραδείγματα, με το Syringammina fragilissima να φθάνει μια διάμετρο ως και 20 εκατοστόμετρα[3].
Ο νουμμουλίτης (Nummulite), επίσης τρηματοφόρο.
Το βαλόνια βεντρικόσα (Valonia ventricosa), μια άλγη της τάξης των χλωροφυκών, που μπορούν να φθάσουν μια διάμετρο από 1 ως 4 cm[4][5].
To ακεταμπουλάρια (Acetabularia), άλγη.
Το κώλερπα (Caulerpa), άλγη[6].
Η σφαιρική γκρόμια (Gromia sphaerica), μια αμοιβάδα.
Η θειομαργαρίτα της Ναμίμπια (Thiomargarita namibiensis), το μεγαλύτερο βσκτήριο, που φθάνει σε διάμετρο ως και 750 μικρόμετρα.
Το Επουλοπίσκιο φισελσόνι (Epulopiscium fishelsoni), ένα βακτήριο.
Αναφορές και σημειώσεις
Monad, Biology online, ανακτήθηκε στις 30-06-2011
Max Planck Society Research News Release Accessed 21 May 2009
Researchers Identify Mysterious Life Forms in the Extreme Deep Sea. Accessed 2011-10-24.
Bauer, Becky (October 2008). «Gazing Balls in the Sea». All at Sea. Ανακτήθηκε στις 27 August 2010.
John Wesley Tunnell, Ernesto A. Chávez, Kim Withers (2007). Coral reefs of the southern Gulf of Mexico. Texas A&M University Press, σελ. 91. ISBN 1-58544-617-3.
http://www.wisegeek.com/what-is-the-largest-biological-cell.htm
Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Unicellular organism της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0. (ιστορικό/συντάκτες).
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
