.
Το αυτόνομο ή φυτικό Νευρικό σύστημα διαιρείται στο συμπαθητικό και στο παρασυμπαθητικό. Αμφότερα εμφανίζουν κεντρική και περιφερική μοίρα.
Η κεντρική μοίρα του Α.Ν.Σ., βρίσκεται στον εγκέφαλο και στο νωτιαίο μυελό, δεν αποτελείται από ιδιαίτερα όργανα. Η περιφερική μοίρα αποτελείται από σειρά γαγγλίων και ινών, που λέγονται συμπαθητικές ή παρασυμπαθητικές, ανάλογα με το σκέλος στο οποίο υπάγονται.
Η κεντρική μοίρα του συμπαθητικού αποτελείται από τα κύτταρα του έξω διάμεσου πυρήνα της φαιάς ουσίας του νωτιαίου μυελού (θωρακοοσφυκός πυρήνας), εκτεινόμενου από το Α8-03 νευτοτόμιο στο πλάγιο κέρας της φαιάς ουσίας του νωτιάιου μυελού. Από τα κύτταρα αυτα αρχίζουν οι προγαγγλιακές λεγόμενες ίνες, που φέρονται στα γάγγλια του συμπαθητικού.
Η κεντρική μοίρα του παρασυμπαθητικού νευρικού συστήματος αποτελείται από τους εξής πυρήνες:
πυρήνα κόρης οφθαλμού, που βρίσκεται στο μέσο εγκέφαλο.
δακρυορρινικό και άνω σιαλικό πυρήνες, που βρίσκονται στη γέφυρα.
κάτω σιαλικό και ραχιαίο πυρήνα του πνευμονογαστρικού (πνευμονοκαρδιοεντερικού), που κατασκηνώνουν στον προμήκη μυελό και ακόμα: Από τη λεγόμενη ιερή μοίρα, αποτελούμενη από κύτταρα, που βρίσκονται στη βάση του πρόσθιου κέρατος του 12-14ου νευροτομίου.
Η περιφερική μοίρα του Φυτικού Νευρικού Συστήματος αποτελείται από:
Φυτικά γάγγλια
Προγαγγλιακές εμμύελες και μεταγαγγλιακές αμύελες ίνες
Περιφερικά και γαγγλιοφόρα πλέγματα
Τα γάγγλια του Α.Φ.Σ. αποτελούνται, από άθροισμα νευρικών κυττάρων, περιβάλλονται απ' 'εξω από κάψα συνδετικού ιστού, από ερειστικό υπόστρωμα, από νευρικές ίνες και αγγεία. Τα νευρικά κύτταρα των γαγγλίων είναι συνήθως πολύπολα, το μέγεθός τους κυμαίνεται από 20-60μ και περιβάλλονται από δύο έλυτρα, το έξω από συνδετικό ιστό του ερειστικού υποστρώματος και το έσω από νευρογλοιακά δορυφορικά κύτταρα.
Το αυτόνομο ή φυτικό νευρικό σύστημα λειτουργεί ανεξάρτητα από τη βούλησή μας, διανέμεται στην καρδιά και στους λείους γενικά μύες και εφορεύει επί της κανονικής λειτουργίας τους. Τα περισσότερα όργανα που νευρώνονται από το Φ.Ν.Σ. δέχονται και συμπαθητικές και παρασυμπαθητικές ίνες. Η δράση των δύο αυτών στοιχείων είναι συνήθως ανταγωνιστική. Έτσι π.χ. η διέργεση του συμπαθητικού συστήματος επιταχύνει τον καρδιακό ρυθμό, ενώ ο ερεθισμός του παρασυμπαθητικού τον επιβραδύνει. Σε μερικές περιπτώσεις όμως η δράση τους είναι συμπληρωματική όπως π.χ. στους σιελογόνους αδένες η έκκρισή τους είναι μεγαλύτερη όταν ερεθίζονται και από τα δύο συστήματα απ' ό,τι όταν ερεθίζονται από το καθένα χωριστά. Γενικά το συμπαθητικό σύστημα προετοιμάζει το σώμα για δράση, όπως του τύπυ "μάχης ή φυγής", ενώ το παρασυμπαθητικό χαλαρώνει το σώμα.
Άνθρωπος, Ανατομία, Φυσιολογία
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License