Οι κοροναϊοί ή κορονοϊοί (εναλλακτική ορθογραφία: κορωναϊοί ή κορωνοϊοί) είναι οικογένεια ιών. Έχουν πάρει το όνομά τους από τη χαρακτηριστική εμφάνισή τους στο ηλεκτρονικό μικροσκόπιο, όπου διακρίνονται εξογκώματα περιμετρικά των ιικών σωματιδίων σαν στέμμα, το οποίο στα λατινικά λέγεται «κορόνα» (λατινικά: corona). Οι κοροναϊοί είναι ιοί με περίβλημα και με θετικής(+) πολικότητας μονόκλωνο RNA για γονιδίωμα.[1] Το γονιδίωμα των κοροναϊών έχει μέγεθος περίπου 26 με 32 χιλιάδες βάσεις, το μεγαλύτερο μεταξύ των RNA ιών.
Οι χαρακτηριστικές ακτίνες αποτελούνται από πρωτεΐνικά πεπλομερή, τα οποία καθορίζουν τον τροπισμό του ιού. Για παράδειγμα στον ιό του ΣΟΑΣ οι πρωτεΐνες S προσκολλούνται στο μετατρεπτικό ένζυμο της αγγειοτενσίνης 2.[2] Άλλες πρωτεΐνες είναι οι Ε, στο έλυτρο, Μ, στη μεμβράνη, και Ν στο πυρηνικό καψίδιο. Το πρωτεϊνικό στέμμα των κοροναϊών, σε αντίθεση με αυτό άλλων ιών, αντέχει στις συνθήκες του γαστρεντερικού συστήματος.[1]
Οι περισσότεροι κοροναϊοί προκαλούν στον άνθρωπο συνήθως λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού, αλλά μπορούν να προκαλέσουν και πνευμονία. Είναι η αιτία του 10 με 15% των λοιμώξεων του αναπνευστικού συστήματος. Ένας κοροναϊός ήταν υπεύθυνος για ένα ξέσπασμα οξέως σοβαρού αναπνευστικού συνδρόμου (ΣΟΑΣ, διεθνώς γνωστό ως SARS) το οποίο άρχισε το 2002 στη Κίνα.[1] Ένα άλλο είδος κοροναϊού προκάλεσε το αναπνευστικό σύνδρομο της Μέσης Ανατολής το 2012 (MERS). Μέχρι το 2019 είχαν καταγραφεί 2.468 κρούσματα με 851 θανάτους (θνητότητα περίπου 34,5 %).[3] Ένας άλλος κοροναϊός, o 2019-nCoV (Κοροναϊός του Ουχάν) προκάλεσε την Πανδημία νέου κορωνοϊού 2019–20. Οι κοροναϊοί έχουν σχετιστεί επίσης με γαστρεντερίτιδα.[1]
Παραπομπές
Murray, Patric R.; Pfaller, Michael A.; Rosenthal, Ken S. (2012). Ιατρική Μικροβιολογία. Εκδόσεις Παρισιάνου Α.Ε. σελίδες 597–600. ISBN 978-960-394-903-9.
«Structure of SARS coronavirus spike receptor-binding domain complexed with receptor». Science 309 (5742): 1864–1868. September 2005. doi:10.1126/science.1116480. PMID 16166518. Bibcode: 2005Sci...309.1864L.
«Middle East respiratory syndrome coronavirus (MERS-CoV)». WHO. Ανακτήθηκε στις 10 Δεκεμβρίου 2019.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Virus Pathogen Database and Analysis Resource (ViPR): Coronaviridae
German Research Foundation (Coronavirus Consortium)
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
