Σφυριχτάρι

 

Το σφυριχτάρι (Anas penelope) είναι υδρόβιο πτηνό της οικογένειας των Νησσιδών.

Περιγραφή

Αυτό το είδος πάπιας έχει μήκος 42 με 52 εκατοστά, άνοιγμα φτερών 72 με 80 εκατοστά και ζυγίζει 500 με 1073 γραμμάρια.[1][2]Στα αρσενικά το κεφάλι και ο λαιμός είναι χρώματος καστανοκόκκινο με μια ανοιχτού πορτοκαλί ως και κιτρινωπού ή υπόλευκου κατά περίπτωση, κατά μήκος οριζόντια γραμμή, η οποία ξεκίνα από το ράμφος και καταλήγει στο πίσω μέρος του κεφαλιού. Τα μάτια των αρσενικών είναι κίτρινα και το ράμφος τους ανοιχτό γαλάζιο-μπλε με μαύρη άκρη, ενώ το μήκος του κυμαίνεται γύρω στα 3,5 εκατ. Το στήθος τους είναι ροδαλό ως και καφέ-πορτοκαλόχρωμο, ενώ η κοιλία τους λευκού ή υπόλευκου χρώματος. Έχει γκρίζα την πλάτη του όπως και τις φτερούγες, οι οποίες είναι γκριζωπές με μαύρες άκρες και πράσινο καθρέφτη (προφανή κατά την πτήση ή στην ανάπαυση) ενώ σε αυτές σχηματίζεται από τα δευτερεύοντα καλυπτήρια φτερά μια ευδιάκριτη μεγάλη λευκή κηλίδα (γκριζωπή στα θηλυκά). Το κάτω μέρος των φτερών είναι και αυτό γκριζωπό.

Τα θηλυκά έχουν ένα ενιαίο χρωματισμό ο οποίος είναι μια παραλλαγή του ξανθοκάστανου. Έχουν στρογγυλότερο απ’ ότι α αρσενικά κεφάλι και μικρότερο λαιμό. Και τα θηλυκά διατηρούν σχεδόν τις ίδιες χρωματικές αποχρώσεις στα φτερά τους αντικαθιστώντας όμως τον γκριζωπό χρωματισμό του αρσενικού, με τον ξανθοκάστανο δικό τους. Τα μάτια τους είναι καφετί χρώματος και το ράμφος τους ίδιο με των αρσενικών αλλά ελαφρώς γκριζωπότερο. Και τα δύο φύλα έχουν γκριζωπά πόδια και πέλματα.

Οι νεοσσοί έχουν χρωματισμό ανάλογο με αυτών των θηλυκών, αλλά ελαφρώς πιο σκούρο. Προς το τέλος του καλοκαιριού (από τον Ιούλιο μέχρι τον Σεπτέμβριο), ο αρσενικός ρίχνει τα πούπουλα του χάνοντας τον έντονο χρωματισμό του, σε αυτό το διάστημα το αρσενικό σφυριχτάρι μοιάζει όπως το θηλυκό.
Συμπεριφορά και βιότοπος

Τα σφυριχτάρια είναι συνήθως μεταναστευτικό είδος, αν και υπάρχουν και μικροί στατικοί πληθυσμοί, ακόμα και στην χώρα μας (Αμβρακικός).

Ο βιότοπος τους είναι τα διάφορα μόνιμα ύδατα πεδινών κυρίως περιοχών, όπως λίμνες γλυκού νερού, αλλά και υφάλμυρου σε κόλπους κοντά σε ακτές. Προτιμά τις περιοχές με την άφθονη βλάστηση γύρω από το νερό και πολύ σπάνια την συναντούμε σε περιοχές με μεγάλα υψόμετρα. Κατά το διάστημα της μετανάστευση τους πάρα πολύ συχνά θα χρησιμοποιήσουν τις θαλάσσιες παράκτιες περιοχές ως σταθμούς σίτισης και ανάπαυσης.

Τα σφυριχτάρια απαντώνται είναι ιδιαίτερα κοινωνικό είδος εκτός από την εποχή αναπαραγωγής του και μπορούμε να το δούμε σε μεγάλα κοπάδια. Κατά την πτήση τους μένουν σε σφιχτές ομάδες, πετώντας κυματιστά όπως και πολλά υδρόβια και παρυδάτια πουλιά.

Ιδιαίτερου ενδιαφέροντος είναι η συμπεριφορά των αρσενικών κατά το διάστημα της αναπαραγωγής, αυτή την εποχή τα αρσενικά θα αρχίσουν να παρουσιάζουν μια αρκετά ιδιόμορφη συμπεριφορά ερωτοτροπίας, η οποία περιλαμβάνει πέρα από τις χαρακτηρίστηκες ερωτικές κλήσεις, διάφορες επιδείξεις, στροφές και βυθίσματα μέσα στο νερό, αλλά και έντονα χτυπήματα των φτερών τους.

Οι νεοσσοί αμέσως μετά την εκκόλαψη τους είναι σε θέση να ακολουθήσουν το θηλυκό. Από αυτό θα διδαχτούν τόσο τον τρόπο με τον οποίο θα βρίσκουν την τροφή τους, όσο και τους τρόπους με τους οποίους θα κρύβονται και θα αποφεύγουν τους διαφόρους εχθρούς τους. Οι νεοσσοί θα μπορούν να πετάξουν μετά από 40 έως 45 ημέρες.

Είναι αρκετά θορυβώδες είδος και ένα από τα πλέον χαρακτηριστικά του αρσενικού σφυριχταριού, είναι ο πολύ χαρακτηριστικός ήχος, αυτόν στον οποίο οφείλει και το όνομα του, ο ήχος αυτός έχει την μορφή σφυρίγματος και ακούγεται σαν ένα μακρόσυρτο «ουίου». Η θηλυκή είναι λιγότερο θορυβώδης και περιορίζεται σε έναν χαμηλό βρυχηθμό.

Είναι επίσης ένα από τα πολυπληθέστερα και πιο αναγνωρίσιμα είδη πάπιας, υπολογίζεται ότι ο ευρωπαϊκός πληθυσμός του είδους ξεπερνά το 1.000.000 άτομα.
Παραπομπές

Floyd, T. (2008)

CRC Handbook of Avian Body Masses by John B. Dunning Jr. (Editor). CRC Press (1992), ISBN 978-0-8493-4258-5.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[1]