Μελισσοφάγος

 

Ο Μελισσοφάγος είναι μικρό πολύχρωμο πουλί της οικογένειας των Μεροπιδών, που απαντά και στον ελλαδικό χώρο. Εξαπλώνεται σε Νότια Ευρώπη, Δυτική Ασία και Νότια Αφρική. Η επιστημονική του ονομασία είναι Merops apiaster και δεν περιλαμβάνει υποείδη (μονοτυπικό).

Merops apiaster

Μορφολογία
Μελισσοφάγος εν πτήσει

Ο μελισσοφάγος είναι κορακιόμορφο μεσείου μεγέθους. Έχει μήκος 25-29 εκ., με προέκταση ουράς 0-3 εκ., και άνοιγμα φτερών 36-40 εκ[1]. Επίσης αποτελεί το πιο πολύχρωμο πτηνό της Ευρώπης[2]. Έχει πλούσια και φανταχτερά εξωτικά χρώματα. Το ενήλικο με κίτρινο λαιμό, γαλαζωπό σώμα, κιτρινόλευκα μπαλώματα ώμων και καστανοκόκκινη κορόνα-πλάτη. Οι φτερούγες του είναι ως προς τη μεριά του βραχίωνα πρασινομπέζ, ενώ τα ερετικά τα πρωτεύοντα γαλαζωπά και τα δευτερεύοντα κόκκινα. Απ' την κάτω μεριά οι φτερούγες είναι μπεζ και οι άκρες και από τις δύο μεριές μαύρες. Συγχέεται με τον Πράσινο μελισσοφάγο (Merops persicus) αν τον δεις από την κάτω μεριά. Πετά με μακρές κυματιστές κινήσεις. Το νεαρό είναι σαν μια ξεθωριασμένη εκδοχή του ενήλικου, με την πάνω μεριά του σώματος μπεζ.

Βιολογία

Μελισσοφάγος τρέφεται- Το θηλυκό (μπροστά) περιμένει την πρόταση του αρσενικού

Ο μελισσοφάγος αναπαράγεται σε ανοιχτές ζεστές περιοχές, καλλιέργειες, βοσκοτόπια, συχνά κοντά σε απότομα αμμώδη πρανή ποταμών, δρόμων κλπ. Είναι καλοκαιρινός επισκέπτης (μέσα Απριλίου - Αύγουστο) στην Νότια Ευρώπη και την Ασία και διαχειμάζει στην Δυτική και Νότια Αφρική. Επιδημητικό στο νοτιότερο τμήμα της ηπείρου. Μπορεί όμως να παρατηρηθεί και σε άλλες περιοχές. Είναι καχύποπτο πουλί. Χαρακτηριστικά τα ανοιξιάτικα περαστικά κοπάδια που κάθονται στα σύρματα ή περνούν ψηλά και προδίδονται από την φωνή. Τρέφονται αποκλειστικά με έντομα που τα πιάνουν πετώντας και όπως φαίνεται και από το όνομά τους τρώνε συχνά μέλισσες και άλλα υμενόπτερα. Το κεντρί συνήθως το αφαιρούν τρίβοντας το έντομο στο χώμα, αλλά πολλές φορές το καταπίνουν και μερικές φορές τσιμπιούνται από τα έντομα που τρώνε. Οι μελισσοφάγοι φωλιάζουν σε χαλαρές αποικίες. Κατά την περίοδο αναπαραγωγής, φτιάχνουν τις φωλιές τους στο έδαφος σκάβοντας σε πλαγιές, όχθες ποταμών και αμμόλακους, βάθους 70 – 200 εκατοστών. Γεννούν 6-7 αυγά τα οποία κλωσάνε και το θυλικό και το αρσενικό, στην αναπαραγωγή τα ζευγάρια έχουν και βοηθούς στην ανατροφή των νεοσσών που είναι συνήθως ανώριμα αρσενικά άτομα[3].

Εξάπλωση

Ο μελισσοφάγος στην Ευρώπη κατανέμεται σ' όλες τις μεσογειακές χώρες (Ισπανία, Πορτογαλία, Ιταλία, Βαλκάνια), την Ουκρανία και μέρος της Ρωσίας. Στην Δυτική Ασία εξαπλώνεται σε Τουρκία, Καζακστάν, Πακιστάν, Ιράκ και τα Ιεροσόλυμα. Σε Αφρική στη Δημοκρατία του Κογκό, την Μποτσουάνα και την Νότια Αφρική.

Στην Ελλάδα είναι κοινό αναπαραγόμενο είδος σε Μακεδονία και Θράκη, αλλά πιο σπάνιο προς τα νότια[4].

Παραπομπές

Lars, Svensson (2015). Τα Πουλιά της Ελλάδας της Κύπρου και της Ευρώπης. Ελλάδα: Bonnier Fakta, σελ. σ. 240. ISBN 978-960-6861-33-8.
Εθνικό, Τυπογραφείο (2013). Κυνηγετικός Οδηγός. Ελλάδα: Εθνικό Τυπογραφείο, σελ. σ. 62.
«Μελισσοφάγος | Κατάκαλη».
«Μελισσοφάγος | Κατάκαλη».