.
Ο Πάνας (αγγλικά: Pan) είναι φυσικός δορυφόρος του πλανήτη Κρόνου, δεύτερος κοντινότερος σε αυτόν μετά τον S/2009 S 1. Πήρε το όνομά του από τον θεό Πάνα της ελληνικής μυθολογίας[1]. Βρίσκεται στον δακτύλιο Α του Κρόνου, στο Χάσμα Ένκε.
Ανακάλυψη
Ο Παν ανακαλύφθηκε το 1990 από τον Μαρκ Σοουόλτερ. Η ύπαρξη ενός φεγγαριού μέσα στο Χάσμα Ένκε είχε ήδη προβλεφθεί θεωρητικά από το 1985 λόγω των κυματώσεων που εμφανίζονταν στα χείλη του χάσματος, που υποδήλωναν κάποια βαρυτική διαταραχή. Το επόμενο έτος ο Μαρκ Σοουόλτερ και άλλοι προέβλεψαν με αρκετή ακρίβεια το μέγεθός του και τη θέση της τροχιάς του. Στην έρευνα που ακολούθησε χρησιμοποιήθηκαν φωτογραφίες του συστήματος του Κρόνου που είχε πάρει το Βόγιατζερ 2 καθώς και υπολογιστής που προέβλεψε την πιθανή θέση του Πάνα την ώρα που λήφθηκαν οι φωτογραφίες. Το φεγγάρι τελικά εντοπίστηκε σε έντεκα από τις εικόνες.
Το όνομά του τού δόθηκε στις 16 Σεπτεμβρίου του 1991. Είναι επίσης γνωστός ως Κρόνος XVIII (Saturn XVIII, "Κρόνος 18" επειδή ήταν ο 18ος δορυφόρος του πλανήτη που ανακαλύφθηκε). Η αρχική προσωρινή ονομασία που του είχε δοθεί ήταν S/1981 S 13[2] (επειδή εντοπίστηκε σε φωτογραφίες του 1981).
Τροχιά
Η εκκεντρότητα της τροχιάς του Πάνα, εξαιτίας της απόστασής του από τον Κρόνο, είναι πολύ μικρή και η μέγιστη με την ελάχιστη απόστασή του από τον πλανήτη διαφέρουν μόνο γύρω 4 χιλιόμετρα. Η κλίση της τροχιάς του είναι επίσης πολύ μικρή και ουσιαστικά μηδέν με τα υφιστάμενα δεδομένα. Το Χάσμα Ένκε, εντός του οποίου βρίσκεται η τροχιά του Πάνα, έχει περίπου 325 km πλάτος.
Φυσικά χαρακτηριστικά
Οι επιστήμονες του Κασσίνι-Χόιχενς έχουν περιγράψει των Πάνα ως ένα δορυφόρο σε "σχήμα καρυδιού" λόγω της κορυφογραμμής που ακολουθεί τον ισημερινό του, παρόμοιας με εκείνης του δορυφόρου Άτλαντα, και διακρίνεται σε εικόνες του. Η κορυφογραμμή σχηματίστηκε από υλικό προερχόμενο από το Χάσμα Ένκε που έχει επικαθήσει πάνω στον Πάνα.
Ο μικρός δακτύλιος του Πάνα
Ο κεντρικός δακτύλιος που συμπίπτει με τροχιά του Πάνα, ο δεύτερος και ο τρίτος (εικόνα ανακάλυψής του).
Το Χάσμα Ένκε περιέχει έναν δακτύλιο που συμπίπτει με την τροχιά του Πάνα. Τα σωματίδια αυτού του δακτυλίου είναι διατεταγμένα σε σχήμα πετάλου επάνω στην τροχιά του Πάνα. Υπάρχει άλλοι δυο δακτύλιοι μέσα στο Χάσμα, που διαταράσσονται περιοδικά από το πέρασμα του Πάνα.
Παραπομπές
IAUC 5347: Δορυφόροι του Κρόνου και του Ποσειδώνα 16 Σεπτεμβρίου 1991.
IAUC 5052: Κρόνος 16 Ιουλίου 1990
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Η ταυτότητα του Πάνα από τη NASA (Αγγλικά)
Οι γνωστοί δορυφόροι του Κρόνου από τον Σκοτ Σέπαρντ (Αγγλικά)
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
