Ο Φιόντορ Γιουρτσίχιν (Fyodor Yurchikhin, Фёдор Николаевич Юрчихин, 3 Ιανουαρίου 1959) είναι Ρώσος πιλότος-κοσμοναύτης και ήρωας της Ρωσίας. Είναι ελληνικής καταγωγής εκ μητρός.

Είναι γιος του Νικολάι Φιοντόροβιτς Γιουρτσίχιν και της Μικρούλας Γραμματικοπούλου-Γιουρτσιχίνα (κόρης του Σοφοκλέους Γραμματικόπουλου) που μένει στη Σίνδο Θεσσαλονίκης. Γεννήθηκε στο Βατούμι της Αυτόνομης Δημοκρατίας της Αζαρίας της πρώην σοβιετικής Γεωργίας. Τελειώνοντας το σχολείο στο Βατούμι το 1976, ο Γιουρτσίχιν ξεκίνησε σπουδές στο Αεροπορικό Ινστιτούτο της Μόσχας. Το 1983 αποφοίτησε ως μηχανολόγος με ειδικότητα στα διαστημικά οχήματα.

Από το 1983 έως το 1997 εργάστηκε για τη Ρωσική Εταιρεία Διαστήματος Ενέργεια. Εργάστηκε εκεί στο κέντρο ελέγχου ως Μηχανολόγος Μηχανικός. Κατόπιν έγινε αρχιμηχανικός στα διαστημικά προγράμματα Λεωφορείου-Μιρ και ΝΑΣΑ-ΜΙΡ. Tο 1997 χρίστηκε υποψήφιος στο κοσμοναυτικό τμήμα της Ενέργεια. Τον Οκτώβριο του 2002 ο Γιουρτσίχιν συμμετείχε ως μέλος του πληρώματος του Ατλαντίς. Παρέμεινε στο διάστημα επί 10 μέρες, 19 ώρες και 58 λεπτά.Στις 7 Μαΐου 2006 επιλέχθηκε για μια ακόμα αποστολή και στις 7 Απριλίου 2007 ξεκίνησε με προορισμό τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, όπου παρέμεινε επί 196 ημέρες.
Πρώτη πτήση του
Ο Θεόδωρος Γιουρτσίχιν στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό

Από 7 έως 18 Οκτωβρίου 2002 συμμετείχε ως ειδικός αποστολής του 4ου διαστημικού λεωφορείου Ατλαντίς (αποστολή STS-112). Το πλήρωμα εκτελούσε εργασίες σε τροχιά με το πλήρωμα 5ης αποστολής.

Τον Μάιο του 2006, με απόφαση της Ρωσικής Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Διαστήματος (ΡωσΚόσμος), και της Ενέργεια συμπεριλήφθηκε στο πλήρωμα του Δ.Δ.Σ., μαζί με τους Όλεγκ Κότοφ και Κλέιτον Άντερσον.

Στις αρχές Ιουνίου του 2006 η Ν.Α.Σ.Α. και η ΡωσΚόσμος ετοίμασαν το πλήρωμα της 15ης αποστολής για τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Στο κύριο πλήρωμα περιλαμβάνονται οι Θεόδωρος Γιουρτσίχιν, Όλεγκ Κότοφ και Κλέιτον Άντερσον. Έναρξη της 15ης αποστολής στο κατάστρωμα του Σογιούζ TMA-10 αρχικά είχε προγραμματιστεί για τον Μάρτιο του 2007, αλλά στη συνέχεια μεταφέρθηκε για τον Απρίλιο.
Δεύτερη πτήση

Ξεκίνησε στις 7 Απριλίου 2007 ως μηχανικός πτήσης του Σογιούζ και ως διοικητής του πληρώματος του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού στο πρόγραμμα της 15ης αποστολής, μαζί με τους Όλεγκ Κότοφ και Τσαρλς Σίμονι. Στις 9 Απριλίου 2007 το Σογιούζ TMA-10 αγκυροβόλησε στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, και το πλήρωμα ξεκινά τις εργασίες του στον σταθμό. Κατά τη διάρκεια της πτήσης, έκανε τρεις διαστημικούς περιπάτους: 30.05.2007 - 5 ώρες και 25 λεπτά. Οι αστροναύτες εγκατέστησαν επιπλέον το αντί-μετεωρικό πάνελ στο ρωσικό τμήμα του Δ.Δ.Σ. και αντικατέστησαν το παλιό καλώδιο στο νέο. 06.06.2007 - 5 ώρες 38 λεπτά. Τοποθέτησαν τη μονάδα «Πίρς», πλατφόρμα με τρία εμπορευματοκιβώτια του επιστημονικού εξοπλισμού και πραγματοποίησαν εργασίες για τη μονάδα «Ζβεζντά». 24.07.2007 - διάρκεια 7 ώρες και 41 λεπτά.

Ολοκλήρωσαν με επιτυχία τη διάλυση της δεξαμενής αμμωνίας. Στις 21 Οκτωβρίου 2007 με μια κάψουλα του πληρώματος του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού ο Όλεγκ Κότοφ και ο Γιουρτσίχιν, μαζί με τον πρώτο Μαλαισιανό αστροναύτη Μουζαφάρ Σουκόρ, προσγειώθηκαν στο βόρειο Καζακστάν. Λόγω της βλάβης στα καλώδια που συνδέουν τηλεχειριστήριο για κάθοδο η κάψουλα προσγειώθηκε 70 χιλιόμετρα μακριά από την προγραμματισμένη προσγείωση, οι αστροναύτες βίωσαν υπερφόρτωση των εννέα μονάδων.
Τρίτη πτήση
Ο Θεόδωρος Γιουρτσίχιν στην τρίτη πτήση του. Έξοδος στο διάστημα, 23 Ιουλίου 2007.

Ξεκίνησε στις 16 Ιουνίου 2010 ως διοικητής του διαστημικού οχήματος Σογιούζ TMA-19 και του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού ως μηχανικός πτήσης για το πρόγραμμα της 24 και 25 κύριας αποστολής, μαζί με τους αστροναύτες της NASA Ντάγκλας Χουίλοκ (Douglas Wheelock) και Σάννον Ουώκερ (Shannon Walker). Στις 18 Ιουνίου 2010 το Σογιούζ TMA-19 συνδέθηκε με τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό και το πλήρωμα άρχισε εργασίες στο σταθμό. Κατά τη διάρκεια της πτήσης, έκανε δύο διαστημικούς περιπάτους: 27 Ιουλίου 2010 - 6 ώρες 43 λεπτά.

Κατά την έξοδο στο διάστημα των αστροναυτών ο Γιουρτσίχιν και ο Μ. Κορνιέκο αντικατέστησαν την τηλεοπτική κάμερα για τη μονάδα παροχής υπηρεσιών «Ζβεζντά». στις 15 Νοεμβρίου 2010 και επί 6 ώρες και 27 λεπτά.

Κατά τη έξοδο στο διάστημα των αστροναυτών ο Γιουρτσίχιν και ο Όλεγκ Σκρίποτσκα εγκατέστησαν τη μονάδα παροχής υπηρεσιών «Ζβεζντά» για να φιλοξενήσει τον επιστημονικό εξοπλισμό των ρωσικών και ευρωπαϊκών πειραμάτων.

Στις 26 Νοεμβρίου 2010 το Σογιούζ TMA-19 αποσυνδέθηκε από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό και προσγειώθηκε με ασφάλεια στο Καζακστάν, 35 χιλιόμετρα νότια-ανατολικά της πόλης Αρκαλίκ. Η ημερομηνία προσγείωσης αναβλήθηκε έως 4 ημέρες νωρίτερα από το προγραμματισμένη, λόγω του κλεισίματος του εναέριου χώρου του Καζακστάν, εξαιτίας της Συνόδου Κορυφής του Ο.Α.Σ.Ε..
Προσωπική ζωή

Ο Φιόντορ Γιουρτσίχιν ζει και εργάζεται στη Ρωσία, αν και επισκέπτεται συχνά την Ελλάδα όπου διαμένει η μητέρα του. Είναι νυμφευμένος με τη Λαρίσα Ανατολιέβνα Γιουρτσιχίνα και έχουν δύο κόρες.

Εγκυκλοπαίδεια Διαστημικής Τεχνολογίας

Ρώσοι

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library