.
Η εξέγερση της Κροστάνδης (ρωσικά: Кронштадтское восстание) ήταν εξέγερση των ναυτών της Κροστάνδης (μαζί με εργάτες και αγρότες της περιοχής) εναντίον του κόμματος των Μπολσεβίκων τον Μάρτιο του 1921 στην Ρωσική Σοβιετική Ομοσπονδιακή Σοσιαλιστική Δημοκρατία. Η εξέγερση που διήρκησε 16 ημέρες (1 - 18 Μαρτίου 1921) έληξε με τη αιματηρή διάλυση της εξέγερσης από τα στρατεύματα της Ρωσικής ΣΣΔ.
Ιστορικό
Οι ναύτες της ναυτικής βάσης της Κροστάνδης, βρίσκονταν στο νησί της Κότλιν, το οποίο βρίσκεται στο κόλπο της Φινλανδίας και το οποίο απέχει λίγα μίλια από την Πόλη του Πέτρογκραντ (σήμερα Αγία Πετρούπολη). Το νησί είχε σημαντική οχύρωση. Οι ναύτες είχαν ταχθεί με το μέρος των μπολσεβίκων κατά την ρωσική επανάσταση του 1917 (Οκτωβριανή) και η βοήθεια τους ήταν αρκετά σημαντική. [1][2] Στο κέντρο του οχυρού υπήρχε μια τεράστια δημόσια πλατεία που έπαιξε τον ρόλο λαϊκού φόρουμ και η οποία μπορούσε να περιλάβει 30 χιλιάδες άτομα.[3]
Τον χειμώνα του 1920-21, υπήρχε πείνα στην Κροστάνδη, όπως και σε πολλές πόλεις της Ρωσίας. Η οργή του κόσμου αυξανόταν εξαιτίας των απολυταρχικών τρόπων με τους οποίους οργάνωναν οι μπολσεβίκοι το νέο κράτος. Υπήρξαν απεργίες και διαδηλώσεις. [1]
Μια αντιπροσωπία από τους ναύτες της Κροστάνδης, στις 28 Φεβρουαρίου 1921, με επικεφαλής τον Στεπάν Πετριτσένκο, επικεφαλής του πολεμικού πλοίου Πετροπαβλόφσκ, ετοίμασε και παράδωσε στο ‘’Σοβιέτ της Κροστάνδης’’ μια λίστα με 15 αιτήματα. Περιλάμβαναν αιτήματα όπως το δικαίωμα της ελευθερίας του λόγου, το δικαίωμα της συνάθροισης, αιτήματα για απελευθέρωση της οικονομίας και κατάργηση του μονοπωλίου της εξουσίας από τους Μπολσεβίκους. [1]
Την 1η Μαρτίου πραγματοποιήθηκε συνέλευση του Σοβιέτ της Κροστάνδης, για να συζητηθούν τα αιτήματα των ναυτών, στην οποία παρευρέθηκαν 16 χιλιάδες κόσμου. Η συνέλευση αποδέχτηκε τα αιτήματα και εκλέχτηκε η επαναστατική επιτροπή με επικεφαλής τον Πετριτσένκο. Την επόμενη μέρα, οι Πάβελ Βασίλιεφ (πρόεδρος του Σοβιέτ της Κροστάνδης) και ο Νικολάι Κούζμιν (Πολιτικός Κομισάριος του Βαλτικού Στόλου) απείλησαν την Επαναστατική Επιτροπή με τιμωρία και συνελήφθησαν. Οι ναύτες ήλεγχαν πλέον την Κροστάνδη και το σύνθημα τους ήταν: «Όλη η εξουσία στα Σοβιέτ, όχι στα κόμματα» [1]
Η αντίδραση του Λένιν, ήρθε σύντομα, στις 5 Μαρτίου. Κατηγορήθηκαν οι ναύτες ως μαριονέτες των Λευκών (δηλαδή των υπερασπιστών του τσάρου), αποφασίστηκε να απομονωθεί και να σταλθεί ο Λέον Τρότσκι για να οργανώσει στρατιωτική κατάληψη του νησιού.[1]
O Τρότσκι μάζεψε όσα στρατεύματα μπορούσε. Στις 7 Μαρτίου ξεκίνησε ο βομβαρδισμός του νησιού από το Πέτρογκραντ. Τις επόμενες 10 μέρες, 3 επιθέσεις εξαπολύθηκαν κατά του νησιού. Οι στρατιώτες προχωρούσαν πάνω στον σκληρό πάγο, σφαγιάστηκαν αρχικά, αλλά σταδιακά αποδυνάμωσαν την άμυνα του νησιού. Στις 16 Μαρτίου, έγινε η τελική επίθεση, όταν περίπου 45 χιλιάδες στρατιώτες επιτέθηκαν την νύκτα από 3 διαφορετικές πλευρές. Η μάχη συνεχίστηκε όλη τη μέρα στο νησί και στις 18 Μαρτίου, η επανάσταση είχε κατατροπωθεί. Αρκετοί επαναστάτες διέφυγαν δια μέσου του πάγου στην γειτονική Φινλανδία, ενώ άλλοι στάλθηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης.[1]
Η εξέγερση της Κροστάνδης είχε μεγάλο αντίκτυπο στην ΕΣΣΔ. Υποστηρίζεται πως ενέπνευσε τον Λένιν για να εφαρμόσει την Νεα Οικονομική Πολιτική η οποία βοήθησε στην οικονομική αναζωογόνηση της χώρας, όμως δεν συνοδεύτηκε από φιλελευθεροποίηση ή εκδημοκρατισμό της πολιτικής ζωής. [1][2]
Αποτίμηση
«Η ιστορία της Κροστάνδης, δεν ήταν ένα μεμονωμένο επεισόδιο, αλλά ήταν το πιο δραματικό στην ιστορία της αναρχικής αντιπαράθεσης στο μπολσεβίκικο καθεστώς. Ο μήνας του μέλιτος κατά τον οποίο αναρχικοί πολεμούσαν μαζί με τους μπολσεβίκους, κράτησε μόνο λίγους μήνες».[4]
Σύμφωνα με τον Μάρεϋ Μπούκτσιν οι ναύτες της Κροστάνδης είχαν εξεγερθεί ως αποτέλεσμα της στενής επαφής ανάμεσα στους ξεσηκωμένους εργάτες του Πέτρογκραντ. «Τα αιτήματα των ναυτών της Κροστάνδης αποτελούσαν το ελάχιστο όριο για να διασωθεί η επανάσταση από την γραφειοκρατική παρακμή και την οικονομική κατάρρευση. Με την εξέγερση της Κροστάνδης, οι 'μάζες' απαίτησαν να ξαναμπούν στην ιστορική σκηνή, όπως το έκαναν 4 χρόνια νωρίτερα, στην αρχή της Ρωσικής επανάστασης, πριν οι μπολσεβίκοι κυριαρχήσουν επάνω στην επανάσταση».[5]
Παραπομπές
Geldern.
The Editors of Encyclopaedia Britannica.
Γκουερίν 1973, σελ. 115.
Sheehan, σελ. 88:Kronstadt, far from being an isolated incident, was only the most dramatic and best-remembered episode in the history of anarchist opposition to the Bolshevik state. The honeymoon that had seen anarchists and Bolsheviks on the same side of the barricades only lasted a few months after the revolution of October 1917, and the events at Kronstadt were paralleled further to the south in the Ukraine between 1918 and 1921. There, in an area with a population of some seven million people, anarchists groups established their own communist society.
Μπούκτσιν 1977, σελ. 43-46.
Βιβλιογραφία
Βιβλία
Μάρεϋ, Μπούκτσιν (1977). Ιεραρχία και Κυριαρχία. Μτφρ. Νίκος Β. Αλεξίου. Ελεύθερος τύπος. Unknown parameter |harv= ignored (βοήθεια)
Sheehan, Sean (2003). Anarchism. London: Reaktion Books. Unknown parameter |harv= ignored (βοήθεια)
Διαδίκτυο
Geldern, James von. «Kronstadt Uprising». SEVENTEEN MOMENTS IN SOVIET HISTORY]. Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2018.
The Editors of Encyclopaedia Britannica. «Kronshtadt Rebellion». Encyclopædia Britannica .
Γκουεριν, Daniel (1973). ο Αναρχισμός. Μτφρ. Μπάμπης Λυκούδης.
Περαιτέρω βιβλιογραφία
Αλεξάντερ Μπέργκμαν. «The Kronstadt Rebellion».
Νέστορ Μαχνό (1926). «ΣΤΗ ΜΝΗΜΗ ΤΗΣ ΚΡΟΣΤΑΝΔΗΣ». Κείμενο του Νέστορ Μαχνό στο περιοδικό Delo Truda N°10, Μάρτιος 1926, pp.3-4
Ίντα Μετ. Η κομμούνα της Κροστάνδης.
Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
