.
Οι X-Men είναι μία ομάδα υπερηρώων που πρωταγωνιστούν σε πληθώρα σειρών κόμικς της εταιρίας Marvel Comics. Δημιούργημα των Σταν Λι και Τζακ Κίρμπι, έκαναν την πρώτη τους εμφάνιση στο The X-Men #1, που δημοσιεύθηκε το Σεπτέμβριο του 1963. Οι X-Men είναι μεταλλαγμένοι που ως αποτέλεσμα εξελικτικής αλλαγής γεννήθηκαν με υπεράνθρωπες δυνάμεις ή ιδιότητες που συνήθως εκδηλώνονται κατά την εφηβείας. Στις ιστορίες τους, πολλοί κοινοί άνθρωποι αντιμετωπίζουν με τρόμο και απόρριψη τους μεταλλαγμένους (οι οποίοι συχνά αναφέρονται ως Homo superiors), καθώς μάλιστα θεωρούντα από τους επιστήμονες ως το επόμενο βήμα της ανθρώπινης εξελικτικής αλυσίδας και επομένως συνιστούν απειλή για την ανθρώπινη κοινωνία. Οι φόβοι αυτοί ενισχύονται και λόγω πολλών μεταλλαγμένων που χρησιμοποιούν τις δυνάμεις τους για εγκληματικές ενέργειες. Οι X-Men δημιουργήθηκαν από τον καθηγητή Τσαρλς Εξέβιερ / Καθηγητής Χ (Charles Xavier / Professor X), έναν πλούσιο μεταλλαγμένο που ίδρυσε μία ακαδημία με σκοπό να εκπαιδεύσει νεαρούς μεταλλαγμένους και να προστατεύσει αυτούς αλλά και τον υπόλοιπο κόσμο από απειλές όπως ο Μαγκνέτο (Magneto) και η Αδελφότητα των Κακών Μεταλλαγμένων ("Brotherhood of Evil Mutants").
Οι X-Men αποτέλεσαν ένα από τα πλέον επιτυχημένα κόμικ που ενσωματώνουν στοιχεία πολυπολιτισμικότητας και παγκοσμιοποιημένης αντίληψης. Tη δεκαετία του '70 εντάχθηκαν στην ομάδα χαρακτήρες από τη Γερμανία, την Ιρλανδία, τον Καναδά, τη Σοβιετική Ένωση, την Κένυα και την Ιαπωνία. Αλλά και τα επόμενα χρόνια η προσθήκη νέων ηρώων από διάφορα μέρη του κόσμου και σε συνδυασμό με την ευαισθησία στην αντιμετώπιση κοινωνικών θεμάτων, ενίσχυσαν μέσα στο κόμικ την αίσθηση της ανοχής έναντι στη διαφορετικότητα και την καταδίκη της αντίληψης περί "φυλετικής ανωτερότητας".
Ιστορία
Το όνομα της ομάδας αποτελεί πρωτίστως αναφορά στον "Παράγοντα X", το άγνωστο γονίδιο στο οποίο αποδίδεται η γενετική μετάλλαξη των ηρώων. Σύμφωνα με τον Stan Lee η αρχική του ιδέα ήταν να ονομάσει τη σειρά "Οι Μεταλλαγμένοι".
Οι X-Men ιδρύθηκαν από τον παραπληγικό καθηγητή Τσάρλς Φράνσις Εξέβιερ (ή Καθηγητή X), που διαθέτει μία από τις ισχυρότερες τηλεπαθητικές ικανότητες στον πλανήτη. Ο Xavier συγκέντρωσε τους X-Men στην έπαυλη που διέθετε στο 1407 Graymalkin Lane του Σάλεμ, μίας μικρής πόλης στο Westchester County της Νέας Υόρκης. Η αρχική ομάδα αποτελείτο από πέντε εφήβους που διδάχθηκαν από τον καθηγητή τη χρήση των δυνάμεών τους: Κύκλωπα (Cyclops/Scott Summers), Άγγελο (Angel/Warren Worthington III), Κτήνος (Beast/Hank McCoy), Παγάνθρωπο (Iceman/Bobby Drake), Τζην Γκρέι / Μάρβελ Γκέρλ(Jean Grey/Marvel Girl).
Στα πρώτα τεύχη των X-Men παρουσιάστηκε και ο βασικός εχθρός τους ο Μαγκνέτο καθώς και η ομάδα του υπό την ονομασία Αδελφότητα των Κακών Μεταλλαγμένων που περιελάμβανε τους: Υδράργυρο (Quicksilver), Κόκκινη Μάγισσα (Scarlet Witch), Μάστερμαϊντ(Mastermind / Jason Wyngarde) και Βάτραχο (Toad). Παρά το γεγονός ότι δεκαετίες αργότερα το κόμικ θα λάβει σαφή θέση κατά του ρατσισμού και της προκατάληψης, η αρχική σύνθεση της ομάδας βασίζεται σε στερότυπα ομοιογενούς φυλετικής καταγωγής (λευκοί αγγλοσάξωνες προτεστάντες), πρότυπο εξαιρετικά διαδεδομένο για τα περισσότερα κόμικς υπερηρώων της εποχής. Επιπλέον, ο αρχικακός Magneto είναι εβραίος επιζώντας στρατοπέδου συγκέντρωσης και οι βασικοί του συνεργάτες Quicksilver και Scarlet Witch παρουσιάζονται ως Ρομά. Μονάχα ένας νέος X-Man προστέθηκε (Mimic/Calvin Rankin) αλλά εκδιώχθηκε από τον Xavier εξαιτίας της αλαζονίας του.
To 1969, ο συγγραφέας Roy Thomas και ο σκιτσογράφος Neal Adams επιχείρησαν να ανανεώσουν το κόμικ και ενέταξαν στην ομάδα δύο χαρακτήρες που είχαν παλαιότερα εμφανισθεί στις ιστορίες, τον Havok/Alex Summers και τη Lorna Dane, που αργότερα ονομάσθηκε Polaris. Εντούτοις, η πτώση στις πωλήσεις ανάγκασε τη Marvel να παύσει τη σειρά στο τεύχος #66 και να συνεχίσει στα τεύχη 67-93 με ανατυπώσεις παλαιότεων ιστοριών.
Δεκαετία του 1970
Στο Giant-Size X-Men #1 (1975), ο συγγραφέας Len Wein και ο σκιτσογράφος Dave Cockrum παρουσίασαν μία νέα ομάδα η οποία θα πρωταγωνιστούσε στην ανανεωμένη σειρά The X-Men αρχής γενομένης με το τεύχος #94. Η ομάδα αποτελείτο πλέον από ενήλικες με διαφορετική εθνική καταγωγή. Οι "ολοκαίνουργοι και διαφορετικοί" (all-new and all-different) X-Men ήταν οι: Cyclops (ο μόνος από τους αρχικούς X-Men που συμμετέχει στη νέα ομάδα και ηγείται αυτής), Κεραυνοπούλι / Τζον Πράουντσταρ (Thunderbird / John Proudstar), Κολοσσός / Πιοτρ Ρασπούτιν (Colossus / Piotr Rasputin), Νυχτοβάτης / Κουρτ Βάγκνερ (Nightcrawler / Kurt Wagner) και Θύελλα / Ορορό Μουνρόε (Storm / Ororo Munroe), μαζί με τρεις χαρακτήρες που είχαν εμφανισθεί παλαιότερα στις σελίδες του κομικ: Sunfire/Shiro Yoshida, Αγγελοκρούστης / Σον Κασίντι (Banshee / Sean Cassidy) και βεβαίως, Γούλβεριν / Λόγκαν (Wolverine/Logan) που θα εξελισσόταν σε έναν από τους πιο δημοφιλής ήρωες κόμικς. Η Τζην Γκρέι σύντομα εντάχθηκε στην ομάδα ως Φοίνικας, ενώ συχνές εμφανίσεις έκαναν και τα υπόλοιπα μέλη της αρχικής ομάδας ήτοι οι Όλεθρος (Havok), Πολάρις (Polaris), Κτήνος (Beast) και Άγγελος (Angel.
Η ανανεωμένη σειρά εικονογραφήθηκε από τον Ντέιβ Κόκρουμ και αργότερα από τον Τζον Μπερν, ενώ τη συγγραφή είχε αναλάβει ο Chris Claremont που αποτέλεσε μία από τις βασικές σταθερές του κόμικ για μία σειρά ετών. Οι πλέον δημοφιλείς ιστορίες αυτής της περιόδου περιελάμβαναν την περιπέτεια στο νησί Μουίρ με τον Πρωτέα, την περιπέτεια με τον Μαύρο Φοίνικα, και αργότερα στις αρχές της δεκαετίας του '80 τις "Ημέρες του Μέλλοντος Παρελθόντος" (Days of Future Past). Οι ιστορίες αυτές μαζί με το X-Men: Ο Θεός αγαπά, ο άνθρωπος σκοτώνει (X-Men: God Loves, Man Kills) αποτέλεσαν μερικές από τις λαμπρότερες στιγμές της Marvel, αλλά και τη βάση για τις κινηματογραφικές προσαρμογές των X-Men. Άλλοι χαρακτήρες που εισήχθησαν εκείνη την περίοδο περιλαμβάνουν τους: Μίστικ, Multiple Man, την Λέσχη της Κολάσεως και Μόιρα ΜακΤάγκερτ. Την επανεμφάνισή τους έκαναν πολλοί παλαιότεροι εχθροί όπως ο Μαγκνέτο που κατάφερε σε πολλές συγκρούσεις σχεδόν να εκμηδενίσει την καινούργια ομάδα των X-Men, ο ετεροθαλής αδελφός του Καθηγητή Χ, Τζάγκερνοτ, αλλά και ο Μάστερμαϊντ που πλέον είχε ενταχθεί στη Λέσχη της Κολάσεως.
Δεκαετία του 1980
Η ολοένα αυξανόμενη δημοτικότητα των Uncanny X-Men και η μεγέθυνση της αγοράς των κόμικς στις ΗΠΑ με τη δημιουργία πολλών εξειδικευμένων μαγαζιών σε όλη τη χώρα, οδήγησαν στην εισαγωγή πολλών νέων τίτλων υπό την ονομασία "X-Books". Έτσι δημιουργήθηκαν νέες ομάδες ηρώων:Νέοι Μεταλλαγμένοι (New Mutants), Πράκτορες Χ (X-Factor]] και Εξκάλιμπερ (κόμικς) (Excalibur) ενώ και ο Γούλβεριν απέκτησε το δικό του κόμικ. Αυτή η πληθώρα τίτλων έφερε τα λεγόμενα crossovers, δηλαδή ιστορίες που διέτρεχαν παραπάνω από μία σειρά κόμικ και συνεχίζονταν σε πολλά τεύχη με ανάμιξη πολλών ηρώων.
Σημαντικοί νέοι χαρακτήρες προστέθηκαν στη σειρά όπως οι: Shadowcat, Rogue, Rachel Summers, Dazzler, Psylocke, Longshot και ο Forge. Μία αμφιλεγόμενη απόφαση ήταν η μετεγκατάσταση του Καθηγητή Χ στο διάστημα το 1986 ώστε να ζήσει τον έρωτά του με την αγγαπημένη του Λιλάντρα, Αυτοκράτειρας των εξωγήινων Shi'ar και η ανάληψη του αρχηγικού ρόλου των X-Men από τον Μαγκνέτο. Επίσης νέοι εχθροί εμφανίσθηκαν όπως η μυστηριώδης Madelyne Pryor εκπληκτικά όμοια με τη Jean Grey, o Mister Sinister, o Ξιφοδόντης και ο Apocalypse.
Δεκαετία του 1990
Το 1991 η Marvel αναθεώρησε πλήρως την ομάδα των τίτλων της με θέμα τους μεταλλαγμένους, εισάγοντας μία δεύτερη σειρά X-Men υπό τον τίτλο X-Men. Με την επιστροφή του Καθηγητή Χ και των αρχικών μελών (οι οποίοι είχαν προηγουμένως ιδρύσει την ομάδα X-Factor), το πολυπληθές σύνολο των χαρακτήρων χωρίστηκε σε δύο δυνάμεις κρούσεως, τη γαλάζια ομάδα του Cyclops (που φιλοξενείτο στις σελίδες του καινούργιου τίτλου X-Men) και της χρυσής ομάδας της Storm (που φιλοξενείτο στις σελίδες του παλαιού τίτλου Uncanny X-Men).
Τα πρώτα τεύχη της νέας σειράς γράφτηκαν από τον συγγραφέα Chris Claremont και εικονογραφήθηκαν από τον εξαιρετικά δημοφιλή σκιτσογράφο Τζιμ Λι (Jim Lee). Μία ακόμη σειρά υπό τον τίτλο X-Force προστέθηκε στη φαρέτρα της Marvel, για να περιλάβει τα πρώην μέλη των The New Mutants με δημιουργούς τους Rob Liefeld και Fabian Nicieza. Εντούτοις εσωτερικές προστριβές διέλυσαν τις νέες δημιουργικές ομάδες των κόμικς, οδηγώντας στην αποχώρηση του Claremont και τον τερματισμό της δεκαεξάχρονης συνεχούς παρουσίας του στους X-Men. Μερικούς μήνες αργότερα οι Lee και Rob Liefeld θα αποχωρήσουν επίσης από τη Marvel και μαζί με αρκετούς άλλους δημοφιλείς σχεδιαστές (περιλαμβανομένων των Marc Silvestri και Whilce Portacio) θα δημιουργήσουν την Image Comics, επιδιώκοντας να έχουν μεγαλύτερο έλεγχο επί της δουλειάς τους και κατηγορώντας τη Marvel ότι εκμεταλλευόταν τις δημιουργίες τους χωρίς εκείνοι να λαμβάνουν το αντίστοιχο όφελος.
Δεκαετία του 2000
Τη δεκαετία του 2000 ο Claremont επέστρεψε στη Marvel και τοποθετήθηκε ξανά στη συγγραφή των δύο σειρών X-Men κατά τη διάρκεια μίας ιστορίας υπό τον τίτλο "Revolution". Σύντομα όμως τις εγκατέλειψε για να αναλάβει μία νέα σειρά υπό τον τίτλο X-Treme X-Men.
Η σειρά X-Men μετονομάστηκε σε New X-Men και ο Γκραντ Μόρισον ανέλαβε τη συγγραφή του. Η περίοδος αυτή έχει μείνει γνωστή ως περίοδος του Μόρισον (Morrison-era), λόγω των δραστικών αλλαγών που ο συγγραφέας επέφερε στο κόμικ αρχής γενομένης με το "E Is For Extinction", όπου η εγκληματική μεταλλαγμένη Κασσάνδρα Νόβα καταστρέφει τη Genosha, σκοτώνοντας δεκαέξι εκατομμύρια μεταλλαγμένους. Μεγάλες ανατροπές όμως επήλθαν και στην ίδια την ομάδα. Ο Morrison ενέταξε την άλλοτε αρχηγό της Λέσχης της Κολάσεως Έμα Φροστ στη βασική σύνθεση των X-Men και άνοιξε τις πόρτες της άλλοτε μυστικής Ακαδημίας του Xavier με μία δημόσια παραδοχή του ιδίου ότι είναι μεταλλαγμένος. Οι ανοιχτόχρωμες στολές που είχαν γίνει έμβλημα των προηγούμενων δεκαετιών αντικαταστάθηκαν από μαύρα δερμάτινα ρούχα, παρόμοια με εκείνα που φορούν οι χαρακτήρες στις ταινίες X-Men. Ο Μόρισον προσέθεσε τέλος έναν νέο χαρακτήρα, τον Xorn, που έμελε να γίνει κεντρικό σημείο στην εξέλιξη της ιστορίας και την τελική της κλιμάκωση κατά τα τελευταία τεύχη του Μόρισον. Το ίδιο διάστημα ξεκίνησαν οι Ultimate X-Men μία σειρά που επανεισήγαγε την ιστορία των X-Men με σκοπό να τη γνωρίσει στους νέους αναγνώστες που δεν είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν την πολύπλοκη εξέλιξη των προηγούμενων δεκαετιών. Επίσης ο Chuck Austen ανέλαβε τους Uncanny X-Men με αμφιλεγόμενο όμως αποτέλεσμα.
Αξιοσημείωτες προσθήκες στην ομάδα αποτέλεσαν οι: Έμα Φροστ, Sage, Chamber, Northstar, Husk, Warpath, Κάλιμπαν, Hepzibah και Ωμέγα Φρουρός. Αυτή η δεκαετία σηματοδότησε επίσης την είσοδο στην ομάδα μεταμελημένων πρώην κακών όπως ο Τζάγκερνοτ, η Μίστικ, ο Ξιφοδόντης (Sabretooth) και η Κυρία Μάστερμαϊντ. Μετά την αποχώρηση του Μόρισον, μία τρίτη βασική σειρά ξεκίνησε υπό τον τίτλο Astonishing X-Men, με συγγραφέα τον Joss Whedon η οποία γνώρισε σημαντική απήχηση. Ακόμη μία υπό τον τίτλο New X-Men: Academy X άρχισε να φιλοξενεί ιστορίες με πρωταγωνιστές τους νεώτερους σπουδαστές της Ακαδημίας.
Σημαντικές εξελίξεις αποτέλεσαν η επανεισαγωγή χαρακτήρων που θεωρούνταν νεκροί (Psylocke και Κολοσσός), ο θάνατος της Τζην Γκρέι και η σύναψη ερωτικής σχέσης μεταξύ του Κύκλωπα και της Έμα Φροστ, που τέθηκαν επικεφαλής της Ακαδημίας.
Επίσης, όταν ο Χαλκ επέστρεψε στη Γη, επιτέθηκε στην έπαυλη αναζητώντας τον Εξέβιερ. Όταν ο Εξέβιερ παραδέχεται ότι θα έστελνε και ο ίδιος τον Χαλκ εκτός του πλανήτη, οι X-Men προσπάθησαν ματαίως να τον προστατέψουν από την οργή του Χαλκ.
Εναλλακτικές πραγματικότητες
* Days of Future Past/Ημέρες του Μέλλοντος Παρελθόντος: Οι Φρουροί φυλάσσουν τους μεταλλαγμένους σε στρατόπεδα συγκεντρώσεως. Αποφεύχθηκε με ταξίδι στο χρόνο.
* Age of Apocalypse/Εποχή της Αποκάλυψης: Σε έναν κόσμο όπου ο Καθηγητής X έχει σκοτωθεί πριν σχηματίσει τους X-men, ο Μagneto ηγείται της ομάδας και αποτελεί τη φωνή της ελευθερίας έναντι της εξουσίας του Apocalypse. Δημιουργήθηκε και ανετράπηκε μέσω ταξιδιού στο χρόνο.
* House of M: Η πραγματικότητα αλλοιώθηκε από την Κόκκινη Μάγισσα.
* Ultimate X-Men: Επανίδρυση της ιστορίας των X-Men εξ αρχής.
* X-Men: The End: Ένα πιθανό σενάριο τέλους των X-Men.
* Marvel 2099: Ιστορία τοποθετημένη στο μέλλον με εισαγωγή νέων χαρακτήρων και αναφορά στους αρχικούς X-Men ως ιστορική μνήμη του παρεθόντος.
* Marvel 1602: Οι μεταλλαγμένοι θεωρούνται ως μάγοι και μάγισσες.
* Marvel Zombies: Ιστορία τοποθετημένη σε έναν εναλλακτικό κόσμο όπου η πλειον΄τητα των ηρώων της Marvel -περιλαμβανομένων των X-Men είναι βρυκόλακες.
Οι X-Men στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα διάφορες ιστορίες των X-Men δημισιεύτηκαν για πρώτη φορά τη δεκαετία του '70 από τις εκδόσεις Καμπανά, στα περιοδικά άλλων ηρώων της Μάρβελ, όπως το "Κάπταιν Αμέρικα". Το 1986, η Μαμούθ Comix κυκλοφόρησε την πρώτη σειρά υπό τον τίτλο X-Men αρχικά σε διμηνιαία και αργότερα σε μηνιαία βάση, ξεκινώντας από το τεύχος #94 του αμερικάνικου κόμικς και καλύπτωντας σχεδόν όλη την περίοδο έως το Uncanny X-Men #181. Συνολικά κυκλοφόρησαν 83 τεύχη με τα πρώτα να περιέχουν 2 ιστορίες των X-Men και αργότερα μια, με την προσθήκη και ιστοριών άλλων χαρακτήρων της Μάρβελ. Στα τέλη της δεκαετίας του '90 κυκλοφόρησε σειρά με τους X-Men η Modern Times, ενώ από το 2006, η Anubis Comics ξεκίνησε τη δημοσίευση τευχών των αμερικανικών τίτλων Ultimate X-Men και Astonishing X-Men σε ομώνυμους τίτλους.
Μεταφορές σε άλλα μέσα
Οι X-Men μεταφέρθηκαν στην τηλεόραση με την επιτυχημένη σειρά κινουμένων σχεδίων X-Men: The Animated Series που προβλήθηκε στην Ελλάδα από τον ΑΝΤ1 και το Star Channel, αλλά και από την πιο πρόσφατη σειρά του Kids WB! X-Men Evolution. Το 2000 προβλήθηκε στις κινηματογραφικές αίθουσες η πρώτη από μία σειρά ταινιών με θέμα τους μεταλλαγμένους υπερήρωες (X-Men) σε σκηνοθεσία του Μπράιαν Σίνγκερ. Η συνέχεια υπό τον τίτλο X2: X-Men United και πάλι σε σκηνοθεσία του Singer προβλήθηκε το 2003, ενώ η τριλογία ολοκληρώθηκε το 2006 με το X-Men: The Last Stand, σε σκηνοθεσία Μπρετ Ράτνερ.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
- Marvel Comics
- MDP: X-Men - Marvel Database Project
- UncannyXmen.net
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License