.
Ο Αλφόνσο Ενρίκο ή Αλφόνσος ο 1ος της Πορτογαλίας (1109 - 1185) ήταν ο πρώτος βασιλιάς της Πορτογαλίας και ιδρυτής του βασιλείου της (1139 - 1185).
Ήταν γιός του Ενρίκου της Βουργουνδίας κόμη της Πορτογαλίας και της Τερέζας της Λεόνης, κόρης του βασιλιά της Καστίλης και της Λεόνης Αλφόνσου του 6ου. Αναγνωρίστηκε βασιλιάς αμέσως μετά τη μάχη του Ουνρίκε.
Στο τέλος του 11ου αι. στην Ιβηρική χερσόνησο παρατηρείτο το γεγονός της έξωσης των μουσουλμάνων από αυτήν. Ενώ άλλοι Ευρωπαίοι ηγεμόνες ασχολούνταν με σταυροφορίες, ο βασιλιάς της Καστίλης Αλφόνσος ο 6ος κάλεσε Γάλλους ευγενείς προκειμένου να τον βοηθήσουν στον σκοπό αυτό. Σε αντάλλαγμα έδωσε στους αρχηγούς των αποστολών αυτών τις κόρες του για συζύγους ή βασιλικά προνόμια. Την κόρη του Ουρράκα την πάντρεψε με τον Ραϊμόνδο της Βουργουνδίας, ενώ την άλλη του κόρη Τερέζα με τον ξάδελφο του Ραϊμόνδου και νεώτερο αδελφό του Γάλλου κόμη, του οποίου η μητέρα ήταν κόρη του κόμη της Βαρκελόνης. Πήρε σαν προίκα την κομητεία της Πορτογαλίας.
Από τους τρεις γιούς επέζησε μόνο ο Αλφόνσο Ενρίκες, που τον διαδέχθηκε στην κομητεία της Πορτογαλίας (1112) υπό την επίβλεψη της μητέρας του. Οι σχέσεις του με την μητέρα του φάνηκαν από την αρχή ότι θα ήταν δύσκολες, σε ηλικία μόλις 11 ετών ήρθε σε σύγκρουση μαζί της, υποστηρίζοντας τον εχθρό της αρχιεπίσκοπο της Βράγας. Η Τερέζα εξόρισε και τους δύο και το 1122 στα 14 του, στην ηλικία ενηλικίωσης για εκείνη την εποχή, ο Αλφόνσο ετοίμασε στρατό προκειμένου να ανακαταλάβει τα εδάφη του. Στην μάχη του Σάο Μαμέντε (1128) κατατρόπωσε τα στρατεύματα της μητέρας του που την εξόρισε και την έκλεισε σε μοναστήρι.
Στη συνέχεια (1129) νίκησε τον σύμμαχο της μητέρας του Αλφόνσο τον 7ο της Καστίλλης, ανακηρύσσοντας τον εαυτό του πρίγκηπα της Πορτογαλίας.
Αναγνώριση του βασιλείου της Πορτογαλίας
Στη μάχη του Ουνρίκε (1139) πέτυχε αποφασιστική νίκη κατα των μουσουλμάνων και ανακηρύχθηκε από τον στρατό του βασιλιάς της Πορτογαλίας. Έπρεπε στη συνέχεια να αναγνωριστεί από τους γείτονες βασιλείς, τον Πάπα και την Αγία Ρωμαϊκή αυτοκρατορία. Παντρεύτηκε την Μαφάλντα της Σαβοίας, κόρη του κόμη Αμεδαίου του 3ου της Σαβοΐας, και έστειλε απεσταλμένους στον Πάπα Ιννοκέντιο τον 2ο. Οι απεσταλμένοι τόνισαν στον Πάπα την προσφορά του Αλφόνσου στον αγώνα κατά των μουσουλμάνων, τον όρκο του να διώξει τους μουσουλμάνους από την Ιβηρική, και τις υπηρεσίες που προσέφερε στην εκκλησία χτίζοντας πολλά μοναστήρια, ενώ τόνισε και την πλήρη υποταγή του στην παπική εξουσία. Το 1147 κατατρόπωσε ξανά τους μουσουλμάνους, κερδίζοντας αυτή τη φορά όλη την περιοχή νότια του ποταμού Τάγου.
Ο βασιλιάς Αλφόνσος ο 7ος της Καστίλης τον έβλεπε περισσότερο σαν επαναστάτη, παρά σαν έναν ανεξάρτητο βασιλιά. Τα επόμενα χρόνια όμως, μπλέχθηκε σε πόλεμο με την Αραγωνία και ο Αλφόνσος τάχθηκε με το μέρος των Αραγωνέζων. Στην ειρηνική συνθήκη του Ζαμόρα που ακολούθησε (1143) το βασίλειο της Καστίλης και της Λεόνης εξαναγκάστηκε να αναγνωρίσει το βασίλειο της Πορτογαλίας σαν ανεξάρτητο.
Το 1169 ο Αλφόνσος ακρωτηριάστηκε πέφτοντας από το άλογό του, και συνελήφθη αιχμάλωτος από τους στρατιώτες της Λεόνης. Οι Πορτογάλοι αναγκάστηκαν να προσφέρουν σαν λύτρα για την απελευθέρωση του βασιλιά τους τις τελευταίες κατακτήσεις του στη Γαλικία. Τελικά το 1179 ο Πάπας Αλέξανδρος Γ΄ αναγνώρισε το βασίλειο της Πορτογαλίας ως ανεξάρτητο και τον Αλφόνσο ως τον 1ο κληρονομικό βασιλιά. Το 1184, παρά τη μεγάλη του ηλικία, μπόρεσε να απελευθερώσει τον γιό του Σάντσο που πολιορκείτο από τους μουσουλμάνους στο Σανταρέμ.
Τον διαδέχθηκε ο γιός του Σάντσο.
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
