Το Ζάμοστς ή Ζάμος (πολων. Zamość) είναι πόλη στην νοτιοανατολική Πολωνία, στην επαρχία Λούμπλιν. Από το 1992 η πόλη έχει ανακηρυχθεί Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την UNESCO, καθώς αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα αναγεννησιακής αρχιτεκτονικής των τελών του 16ου αιώνα, χτισμένη από τον Μπερνάρντο Μοράντο από την Πάδοβα.
Ο πληθυσμός της ανέρχεται περίπου στους 66.613 κατοίκους (2006). Δήμαρχος της πόλης είναι ο Μάρτσιν Ζαμόισκι.
Ιστορία
Το Ζάμοστς είναι από τις λίγες πόλεις που χτίστηκαν εκ του μηδενός σε τοποθεσία όπου δεν υπήρχαν πρωτύτερα παλαιότεροι οικισμοί.
Χτίστηκε το 16ο αιώνα από τον Πολωνό καγκελάριο και στρατηγό Γιαν Ζαμόισκι (1542-1605) στο εμπορικό πέρασμα που ένωνε τη Δυτική Ευρώπη με τη βόρεια Ευρώπη και τον Εύξεινο Πόντο. Χτισμένη από τον Μπερνάρντο Μοράντο από την Πάδοβα κατά την περίοδο Μπαρόκ, πολλά από τα κτίρια της εποχής και τα τείχη της πόλης σώζονται ως σήμερα, συνδυάζοντας ιταλικά και κεντροευρωπαϊκά χαρακτηριστικά[1].
Για μεγάλο χρονικό διάστημα, η Ακαδημία της πόλης την κατέστησε για τη γύρω περιοχή κέντρο πολιτισμού και επιστημών.
Το 1648, γίνεται επιδρομή των Κοζάκων στο Φρούριο Ζάμοστς.
Το 1821, η πόλη επανοχυρώθηκε και πέρασε στα χέρια της Πολωνίας, αλλά το 1866 εγκαταλείφθηκε ως σημείο άμυνας και αναπτύχθηκε και πάλι ως ελεύθερη πόλη.
Β' Παγκόσμιος Πόλεμος
Κατά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, η πόλη καταλήφθηκε από τους Γερμανούς και μετονομάστηκε σε Himmlerstadt (γερμ. Πόλη του Χίμλερ) κι έπειτα Pflugstadt, με σκοπό τον εποικισμό της από Γερμανούς μέχρι το 1943. Περίπου 110.000 άνθρωποι από τα γύρω χωριά εκδιώχθηκαν και στάλθηκαν σε ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης, ανάμεσα στους οποίους 30.000 παιδιά, εκ των οποίων όσα διέθεταν "άρια χαρακτηριστικά" θα ανατρέφονταν από γερμανικές οικογένειες του Τρίτου Ράιχ[2].
Σύγχρονη ζωή
Μετά το τέλος του πολέμου, το Ζάμοστς γνώρισε περίοδο ανάπτυξης: αυξήθηκε ο πληθυσμός και η οικονομία της πόλης από την εκμετάλλευση των παλαιών εμπορικών δρόμων Γερμανίας-Ουκρανίας.
Η πόλη διαθέτει Ιστορικό Μουσείο. Επίσης, στην πόλη λαμβάνει χώρα κάθε χρόνο η Θερινή Ακαδημία Κινηματογράφου και το Φεστιβάλ Διεθνών Θρησκευτικών Ταινιών "Sacrofilm".
Διάσημοι κάτοικοι
Το Δημαρχείο της πόλης
Στο Ζάμοστς γεννήθηκε η φιλόσοφος και επαναστάτρια Ρόζα Λούξεμπουργκ το 1870 ή 1871, στην τότε ελεγχόμενη από τους Ρώσους Πολωνία[3].
Αδελφοποιημένες πόλεις
Το Ζάμοστς είναι αδελφοποιημένο με τις παρακάτω πόλεις[4]:
Schwäbisch Hall, Γερμανία Γερμανία
Ζόλκιεβ, Ουκρανία
Λάφμπορο, Ηνωμένο Βασίλειο
Μπάρντεγιοφ, Σλοβακία
Λουτσκ, Ουκρανία
Σικγισοάρα, Ρουμανία
Παραπομπές
Old City of Zamość - UNESCO World Heritage Centre
Zamosc Ghetto
Αναστασία Ζενάκου (02/05/12). «Ρόζα Λούξεμπουργκ». Το Βήμα. Ανακτήθηκε στις 09/02/02.
Zamość Official Site
Επίσημη ιστοσελίδα της πόλης
Zamość @ Britannica.com
Άρθρο για την πόλη από τον Όμιλο UNESCO Ιστορίας Τέχνης και Θεάτρου
Φεστιβάλ Sacrofilm (Πολωνικά)
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
