Ο Κνουτ Χάμσουν (4 Αυγούστου 1859- 19 Φεβρουαρίου 1952) ήταν Νορβηγός λογοτέχνης, πρωτίστως γνωστός για το αριστούργημά του «Ευλογία της γης», για το οποίο και τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1920.

Κνουτ Χάμσουν, 1874

Άλλοι σπουδαίοι συγγραφείς, όπως ο Μαξίμ Γκόργκι, ο Τόμας Μαν και ο Ισαάκ Μπάσεβις Σίνγκερ, τον θεωρούσαν μεγάλο δάσκαλο. Εν γένει ο Χάμσουν έχει χαρακτηριστεί ως ηγετική φυσιογνωμία της νεορομαντικής εξέγερσης και θεμελιωτής της σύγχρονης λογοτεχνίας.

Βιογραφικά στοιχεία

Τα παιδικά του χρόνια ήταν φτωχικά και σκληρά. Στα 15 του άρχισε το μεγάλο του ταξίδι διασχίζοντας τη Νορβηγία, ενώ συνάμα ασκούσε διάφορα επαγγέλματα. Ομοίως περιπλανήθηκε δύο φορές στις Η.Π.Α., με το βιβλίο να τον συντροφεύει σε κάθε του βήμα. Το 1888 επέστρεψε και εγκαταστάθηκε στην Κοπεγχάγη. Το 1909 παντρεύτηκε τη Μαρί Άντερσεν, η οποία και στάθηκε δίπλα του σε όλη του τη ζωή.

Η επίδραση που φαίνεται να άσκησαν πάνω του ο Γιάκομπσεν, ο Στρίνμπεργκ, ο Νίτσε και ο Ντοστογέφσκι τον έκανε να απορρίψει τον νατουραλισμό. Το 1890 έγινε γνωστός με το μυθιστόρημά του «Η πείνα», που καταπιάνεται με τα ψυχολογικά αποτελέσματα του λιμού. Η καθιέρωση του έργου οφείλεται στις διεισδυτικές αναλύσεις που κάνει στον ψυχισμό των ηρώων του, οι οποίοι είναι άνθρωποι ελεύθεροι, ιδιόρρυθμοι, αντικοινωνικοί και έντονοι. Τέτοιοι ήρωες εμφανίζονται σε έργα όπως: «Μυστήρια» (1892), «Ο Παν» (1894), «Βικτωρία» (1898), «Κάτω από τα φθινοπωρινά άστρα» (1906), «Ένας αλήτης παίζει με σουρντίνα» (1909).

Η κατοπινή καριέρα του κινήθηκε κυρίως γύρω από τους κοινωνιολογικούς προβληματισμούς του. Σε βιβλία όπως «Παιδιά της εποχής τους» (1913) και το «Χωριό Σέγκελφος» (1915), ο Χάμσουν καυτηρίασε την τάξη πραγμάτων που είναι αποκομμένη από τις ρίζες της και πρόβαλλε έναν παραδοσιακό τρόπο ζωής. Στην «Ευλογία της γης» (1917) ύμνησε τον χωρικό, τον πρωτόγονο άνθρωπο, που η κοσμοθεωρία του είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ίδια τη φύση. Η αποστροφή του για τον εκμοντερνισμό και τον «βρετανικό ιμπεριαλισμό», όπως τον θεωρούσε, τον ώθησε τα τελευταία του χρόνια να υποστηρίξει τον φασισμό και τη γερμανική κουλτούρα, γεγονός που κηλίδωσε τη φήμη του. Στο τελευταίο, αυτοβιογραφικό του έργο, τα «Σε Χορταριασμένα μονοπάτια» (1949), ο Χάμσουν εξήρε την ακατανίκητη ορμή της ζωής ενώ ταυτόχρονα προσπάθησε να δικαιολογήσει τις επιλογές του.
Εργογραφία
Έτος Tίτλος Μεταφρασμένος Τίτλος ISBN
1877 Den Gaadefulde. En kjærlighedshistorie fra Nordland (Δημοσιεύθηκε ως Knud Pedersen)
1878 Et Gjensyn (Δημοσιεύθηκε ως Knud Pedersen Hamsund)
1878 Bjørger (Δημοσιεύθηκε ως Knud Pedersen Hamsund)
1889 Lars Oftedal. Udkast (11 άρθρα, τυπώθηκε προηγουμένως στην εφημερίδα Dagbladet)
1889 Fra det moderne Amerikas Aandsliv Η Πνευματική Ζωή της Σύγχρονης Αμερικής
1890 Sult Η Πείνα ISBN 0-374-52528-5
1892 Mysterier Μυστήρια ISBN 0-14-118618-6
1893 Redaktør Lynge Αρχισυντάκτης Λύγκε
1893 Ny Jord Νέα Γη ISBN 1-4191-4690-4.
1894 Pan Ο Παν ISBN 0-14-118067-6.
1895 Ved Rigets Port Στις Πύλες του Βασιλείου
1896 Livets Spil Το Παιχνίδι της Ζωής
1897 Siesta
1898 Aftenrøde. Slutningspil
1898 Victoria. En kjærlighedshistorie Βικτώρια ISBN 1-55713-177-5
1902 Munken Vendt. Brigantines saga I
1903 I Æventyrland. Oplevet og drømt i Kaukasien Στη Χώρα του Παραμυθιού ISBN 0-9703125-5-5
1903 Dronning Tamara (Έργο σε τρεις πράξεις)
1903 Kratskog
1904 Det vilde Kor (Poems) Η Άγρια Χορωδία
1904 Sværmere Ονειροπόλοι ISBN 0-8112-1321-8
1905 Stridende Liv. Skildringer fra Vesten og Østen
1906 Under Høststjærnen. En Vandrers Fortælling Κάτω από τα φθινοπωρινά άστρα ISBN 1-55713-343-3
1908 Benoni Μπενόνι
1908 Rosa. Af student Pærelius' Papirer Ρόζα ISBN 1-55713-359-X
1909 En Vandrer spiller med Sordin Ενας Αλήτης Παίζει με Σουρτίνα ISBN 1-892295-73-3
1909 En Vandrer spiller med Sordin Η μετάφραση του τίτλου συνδυάστηκε με τη φράση Under Høststjærnen και δημοσιεύθηκε ως Αλήτες ISBN 1-4191-9307-4
1910 Livet i Vold (Έργο σε τέσσερις πράξεις) Στα Νύχια της Ζωής
1912 Den sidste Glæde Στερνή Χαρά ISBN 1-931243-19-0
1913 Børn av Tiden Παιδιά της Εποχής τους
1915 Segelfoss By 1 Χωριό Σέγκελφος (Volume 1)
1915 Segelfoss By 2 Χωριό Σέγκελφος (Volume 2)
1917 Markens Grøde 1 Ευλογία της Γης ISBN 0-394-71781-3
1917 Markens Grøde 2
1918 Sproget i Fare
1920 Konerne ved Vandposten I The Women at the Pump ISBN 1-55713-244-5
1920 Konerne ved Vandposten II
1923 Siste Kapitel I Το Τελευταίο Κεφάλαιο (Τόμος 1)
1923 Siste Kapitel II Το Τελευταίο Κεφάλαιο (Τόμος 2)
1927 Landstrykere I Οδοιπόροι ISBN 1-55713-211-9
1927 Landstrykere II
1930 August I Αύγουστος (Τόμος 1)
1930 August II Αύγουστος (Τόμος 2)
1933 Men Livet lever I Η Ζωή Συνεχίζεται (Τόμος 1) ISBN 1-4191-8075-4
1933 Men Livet lever II Η Ζωή Συνεχίζεται (Τόμος 2)
1936 Ringen sluttet Ο Κύκλος Ξανάκλεισε
1949 Paa gjengrodde Stier Σε Χορταριασμένα Μονοπάτια ISBN 1-892295-10-5
Ελληνικές μεταφράσεις

Η Πείνα : Βασίλης Δασκαλάκης ("Δωρικός")
Μυστήρια : Βασίλης Δασκαλάκης ("Δωρικός")
Αρχισυντάκτης Λύγκε : Βασίλης Δασκαλάκης ("Δωρικός")
Παν : Βασίλης Δασκαλάκης ("Δωρικός")
Κάτω από τα φθινοπωρινά άστρα : Βασίλης Δασκαλάκης ("Δωρικός")
Μπενόνι : Βασίλης Δασκαλάκης ("Δωρικός")
Ρόζα : Βασίλης Δασκαλάκης ("Δωρικός")
Ενας αλήτης παίζει με σουρτίνα : Βασίλης Δασκαλάκης ("Δωρικός")
Στερνή χαρά : Βασίλης Δασκαλάκης ("Δωρικός")
Ευλογία της γης : Άρης Δικταίος ("Σ.Ι.Ζαχαρόπουλος")

Επιθεώρηση του έργου του

Το τεύχος 5 Δεκεμβρίου 2005—2 Ιανουαρίου, 2006 του περιοδικού The New Yorker έχει ένα μείζον άρθρο από τον Τζέφρι Φρανκ (Jeffrey Frank) (σύνδεσμος εδώ). Φαίνεται ότι βασίζεται πάνω στη βιογραφία του Ίνγκαρ Κόλλοεν (Ingar Kolloen) (δύο τόμοι, κατά τα λεγόμενα 1000 σελίδες και οι δύο μαζί).

Ο βραβευμένος με Νόμπελ Ίσαακ Μπάσεβις Σίνγκερ επηρεάστηκε σε μεγάλο βαθμό από τον Χάμσουν και μετέφρασε κάποια από τα έργα του.
Ταινίες

Το βιβλίο Μυστήρια ήταν η βάση για την ταινία του 1978 (από την εταιρία ολλανδικών ταινιών Sigma Pictures), σκηνοθετημένη από τον Πάουλ ντε Λούσσανετ (Paul de Lussanet) και πρωταγωνιστούν οι Σύλβια Κρίστελ (Sylvia Kristel), Ρούτγκερ Χάουερ (Rutger Hauer), Αντρέα Φέρρεολ (Andrea Ferreol) και Ρίτα Τούσινγκχαμ (Rita Tushingham).
Παραπομπές

«Knut Hamsun - Facts». Nobelprize.org. Ανακτήθηκε στις 4 Οκτωβρίου 2013.

Πηγές

"Κνουτ Χάμσουν", Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα, Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος, 1994, τόμος 60, σελ. 390, 391.
"Knut Hamsun", Encarta Reference Library DVD 2005.
Βιογραφία από το Υπουργείο Εξωτερικών της Νορβηγίας

Βιβλιογραφία

Ferguson, Robert. Αίνιγμα: Η Ζωή του Κνουτ Χάμσουν Farrar, Straus and Giroux, Νέα Υόρκη: 1987. ISBN 0-374-52093-3
Humpal, Martin. Η Ρίζες της Νεωτεριστικής Αφήγησης: Τα Μυθιστορήματα του Κνουτ Χάμσουν Πείνα, Μυστήρια και ο Παν International Specialized Book Services. 1999 ISBN 82-560-1178-5
Kolloen, Ingar Sletten. Svermeren 2003 Βιογραφία
Kolloen, Ingar Sletten. Erobreren 2004 Βιογραφία
Larsen, Hanna Astrup. Knut Hamsun Alfred A. Knopf. 1922 Μία σύγχρονη βιογραφική θεώρηση με αποκορύφωμα τη βράβευση του Χάμσουν με το βραβείο Νόμπελ

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Ο ιστότοπος του Κνουτ Χάμσουν (στα νορβηγικά)
Βιογραφία από το Υπουργείο Εξωτερικών της Νορβηγίας
Κνουτ Χάμσουν, τιμημένος με το βραβείο Νόμπελ
Βιογραφία και βιβλιογραφία
Έργα του/της Knut Hamsun στο Project Gutenberg
Wood, James, Εθισμένος στην Απροβλεψία, δοκίμιο. Ανακτήθηκε στις 8 Οκτωβρίου 2006.
Η Τσέλσι στo Χείλος: Οι Περιπέτειες ενός Αμερικανικού Θεάτρου, Ντάβι Ναπολέων. Περιλαμβάνει συζήτηση της Εποχής των Παγετώνων, μία επικριτική παραγωγή στην οποία ο Χάμσουν είναι ο πρωταγωνιστής. Iowa State University Press. ISBN 0-8138-1713-7, 1991.

Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας