Ο Ράικερτ Ερτς (Rijckaert Aertsz, 1482 – Μάιος 1577) ήταν Ολλανδός ζωγράφος ιστορικών αλληγοριών. Τα περισσότερα έργα του τα δημιούργησε όσο βρισκόταν στην Αμβέρσα. Υπήρξε μαθητής του Γιαν Μόστερτ (Jan Mostaert) στο Χάαρλεμ. Ο Φρανς Φλόρις (Frans Floris) έγινε φίλος και μαθητής του.
Βίος
Ο Ράικερτ (ή Ράικ) γεννήθηκε στο Βάικ ααν Ζέι (Wijk aan Zee) και ήταν γιος ψαρά. Όταν ήταν μικρός έκαψε το πόδι του και γι' αυτό τον έστειλαν στο Χάαρλεμ να θεραπευτεί. Ωστόσο, είτε λόγω ανεπάρκειας του ιατρού είτε επειδή ήταν ήδη πολύ αργά, το τραύμα επιδεινώθηκε ταχύτατα και χρειάστηκε να του κόψουν το πόδι, γεγονός που τον ανάγκασε να περπατά με δεκανίκι. Αυτό του απέδωσε το προσωνύμιο Rijk met de Stelt (Ο Ράικ με το δεκανίκι), που είναι σήμερα το πλέον γνωστό καλλιτεχνικό του όνομα.[5]
Κατά την περίοδο ανάνηψής του συχνά καθόταν κοντά στη φωτιά και ζωγράφιζε στα λευκά τοιχώματα του τζακιού με κάρβουνο και τα κατάφερνε τόσο καλά που οι γονείς του τον ρώτησαν αν ήθελε να γίνει ζωγράφος ή σχεδιαστής και, όταν απάντησε με σοβαρότητα καταφατικά, τον έστειλαν να μαθητεύσει κοντά στον Γιαν Μόστερτ, ο οποίος ήταν επικεφαλής εργαστηρίου ζωγραφικής στο Χάαρλεμ.[5] Ήταν τόσο μελετηρός μαθητής, ώστε σύντομα έγινε πολύ καλός καλλιτέχνης. Ζωγράφισε τις θύρες του βωμού της συντεχνίας των μεταφορέων (Zakkendragersgilde, συντεχνία μεταφορέων χόρτων και άλλων επαγγελμάτων συναφών με κάρα) στην εκκλησία του Αγίου Μπάβο (St. Bavokerk).[5] Ο ίδιος ο βωμός είχε ζωγραφιστεί ενωρίτερα από τον Γιάκομπ φαν Χάαρλεμ, τον δάσκαλο του Μόστερτ.[5] Τα θέματα των θυρών τα είχε σχεδιάσει ο Ράικ και περιέγραφαν την ιστορία του γιου του Ιακώβ, Ιωσήφ: Η μια πλευρά τους ήταν αφιερωμένη στους αδελφούς της συντεχνίας που έρχονταν για σιτηρά, στην άλλη απεικονιζόταν ο Ιωσήφ, καθισμένος ως βασιλέας, κρύβοντας όμως την ταυτότητά του για τους αδελφούς του στην Αίγυπτο. Ο σχεδιασμός αυτός επαινέθηκε ισχυρά. [5] Ο Ράικ ήταν επιτυχημένος ζωγράφος, που ζωγράφισε πολλούς πίνακες στο δυτικό Φρίσλαντ, αλλά οι περισσότεροι από αυτούς καταστράφηκαν κατά το Beeldenstorm, την καταστροφή θρησκευτικών εικόνων που συνέβη από το 1566 και ύστερα, ως συνέπεια της Μεταρρύθμισης.[5]
Ο Ράικ τελικά μετέβη στην Αμβέρσα, όπου νυμφεύτηκε την Καταρίνα Ντιρκστντρ (Catharina Dircksdr) και έγινε μέλος της Συντεχνίας του Αγίου Λουκά το 1529.[5][6] Κέρδιζε τα προς το ζην ζωγραφίζοντας τους τόνους της σάρκας ("naeckten", που επίσης σημαίνει και "γυμνό") για λογαριασμό άλλων ζωγράφων, με ανταμοιβή το μεροκάματό του.[5] Απεβίωσε εκεί τον Μάιο του 1577, έχοντας τη φήμη ήσυχου, χαρούμενου, ειρηνικού και ευσεβούς ανθρώπου, που όλοι αγαπούσαν για την καλή του διάθεση. Σχετικά με το όνομά του και το δεκανίκι του, συχνά έλεγε "είμαι πλούσιος και καλοστεκούμενος" (ολλ. Ik ben rijk en wel gestelt), λογοπαίγνιο με το όνομά του ((rijck σημαίνει πλούσιος, ενώ rijkaard ευκατάστατος) κι επειδή έπρεπε να χρησιμοποιεί δεκανίκι (gestelt σημαίνει "με δεκανίκι" ενώ welgesteld καλοστεκούμενος).[5]
Στα γεράματά του η όρασή του αδυνάτισε πολύ και μόλις και μετά βίας μπορούσε να δει τι έφτιαχνε. Όταν τοποθετούσε τα χρώματα τόσο πυκνά που δεν άρεσε σε κανέναν και το χρώμα συχνά έπρεπε να ξυστεί, κάτι που τον στενοχωρούσε πολύ, καθώς αισθανόταν ότι κανείς δεν εκτιμούσε τη δουλειά του.[5]
Το πορτρέτο του φιλοτεχνήθηκε από τον φίλο του Φρανς Φλόρις γύρω στα 1560 ως κεντρική μορφή σε πίνακα για τον Άγιο Λουκά για λογαριασμό της Συντεχνίας του Αγίου Λουκά της Αμβέρσας, πιθανόν γιατί ήταν δημοφιλής ανάμεσα στα μέλη της συντεχνίας.[5] Ο Ράικ ήταν πατέρας του επίσης ζωγράφου Λάμπερτ Ράικ Ερτς, του αποκαλούμενου και Robbesant.[6]
Δείτε επίσης
Κατάλογος Φλαμανδών ζωγράφων
Παραπομπές
RKDartists. rkd.nl/explore/artists/608. Ανακτήθηκε στις 23 Αυγούστου 2017.
Biografisch Portaal. 16824986. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
(Αγγλικά) Benezit Dictionary of Artists. 2006. B00001175. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017. ISBN-13 978-0-19-977378-7.
Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2017.
(Dutch) Rijckaert Aertsz. oft Rijck metter stelt, Schilder, van Wijck op d'Zee στο Schilderboeck του Κάρελ φαν Μάντερ, 1604, παραχώρηση της "Ψηφιακής βιβλιοθήκης της ολλανδικής λογοτεχνίας"
Inghist βιογραφία του Ράικερτ Ερτς
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Aertsz., Rijckaert at the Netherlands Institute for Art History (RKD)
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
