Ο Μίχιελ Κόξι (φλαμανδικά: Michiel Coxie, συναντάται και ως Coxcie ή Coxien, λατινικά: Coxius (1499 – 3 Μαρτίου 1592) ήταν Φλαμανδός ζωγράφος που σπούδασε υπό τον Μπέρναρντ φαν Ορλέι, ο οποίος πιθανώς τον ώθησε να επισκεφθεί την ιταλική χερσόνησο.
Assumption and Ascension of the Virgin
Ο Κόξι γεννήθηκε το 1449 στο Μέχελεν στο Δουκάτο της Βραβάντης. Το 1532 βρισκόταν στη Ρώμη, όπου ζωγράφισε το παρεκκλήσιο του Καρδιναλίου Βίλλεμ φαν Εκενφόιρτ (Willem van Enckevoirt) στην εκκλησία Santa Maria dell'Anima. Ο Τζόρτζιο Βαζάρι, ο οποίος τον γνώριζε, αναφέρει με ειλικρίνεια ότι υιοθέτησε την ιταλική τεχνοτροπία με μέτρια αποτελέσματα. Αλλά η κύρια ασχολία του Κόξι ήταν η δημιουργία σχεδίων για λογαριασμό χαρακτών. Τα 32 φύλλα χαρακτικών του Αγκοστίνο Βενετσιάνο σχετικά με τον μύθο "Έρως και Ψυχή" είναι δείγμα των ικανοτήτων του. Ο Κόξι ανήκε στον κλειστό κύκλο του Μιχαήλ Αγγέλου και όχι μόνον έμαθε το ύφος του δασκάλου του αλλά μελέτησε επίσης τη φιλοσοφία και τη θεωρία της τέχνης της αρχαιότητας και της ρωμανικής Αναγέννησης.
Επιστρέφοντας στη χώρα του ο Κόξι επεξέτεινε σημαντικά την εξάσκησή του σε αυτό τον κλάδο της τέχνης. Αλλά οι δημιουργίες του παρέμεναν, μέχρι πρόσφατα, "κρυμμένες" κάτω από το περιπεπλεγμένο μονόγραμμα "M.C.O.K.X.I.N.". Το 1539 ο Κόξι επέστρεψε στο Μέχελεν, όπου σχεδίασε και ζωγράφισε τις πτέρυγες ενός τριπτύχου για λογαριασμό του παρεκκλησίου της Συντεχνίας του Αγίου Λουκά (συντεχνία των ζωγράφων).[4] Το κεντρικό τμήμα του τριπτύχου, ζωγραφισμένο από τον Γιαν Μαμπούζε, αναπαριστά τον Ευαγγελιστή Λουκά, προστάτη των ζωγράφων, ο οποίος ζωγραφίζει την Παναγία. Οι πλαϊνές πτέρυγες παρουσιάζουν "το μαρτύριο του Αγίου Βίτου" και το "Όραμα του Ευαγγελιστή Ιωάννη στην Πάτμο".
Μετά τον θάνατο του Μπέρναρντ φαν Ορλέι το 1541 ο Κόξι στον διαδέχτηκε στη θέση του ζωγράφου της αυλής της Μαρίας της Αυστριακής, για λογαριασμό της οποίας διακόσμησε το κάστρο του Μπινς (Binche). Διαδοχικά προστάτες του διετέλεσαν ο Κάρολος Κουίντος, ο οποίος συχνά συνδύαζε έργα του με αυτά του Τιτσιάνο, ο Φίλιππος Β΄ της Ισπανίας, ο οποίος του έδωσε μεγάλη αμοιβή για το αντίγραφο του έργου "Ο Αμνός του Θεού" (Agnus Dei) του Γιαν βαν Άικ και του παράγγειλε και δύο αντίγραφα του έργου του Ρόχιερ φαν ντερ Βάιντεν "Αποκαθήλωση" και, τέλος, ο Φερντινάνδο Άλβαρο δε Τολέδο, ο οποίος τον προστάτευσε από τις προσβολές του ισπανικού στρατεύματος στο Μέχελεν.
Την εποχή εκείνη ο Κόξι σχεδίασε, επίσης, ταπισερί για τους αργαλειούς των Βρυξελλών. Πολλές από αυτές τις ταπισερί (αποκαλούνται ταπισερί της δυναστείας των Jagiello από τον ιδρυτή τους Λιθουανό Jogaila) πωλήθηκαν στον Σιγισμούνδο Β΄ Αύγουστο (Sigismund II Augustus), βασιλέα της Πολωνίας για το κάστρο του στη Βάβελ (Wawel). Ο Κόξι είναι επίσης πιθανόν να σχεδίασε τις ταπισερί του βασιλικού ανακτόρου του Φιλίππου Β΄ στη Μαδρίτη, απεικονίζοντας σκηνές από τη ζωή του Κύρου Β΄ βασισμένες στις αφηγήσεις του Ηροδότου.[5]
Μεγάλα και περίφημα έργα, που δημιούργησε κατά την περίοδο 1587 - 1588 βρίσκονται στον Καθεδρικό ναό του Αγίου Ρούμπολντ στο Μέχελεν, στον Καθεδρικό ναό των Βρυξελλών και στα μουσεία του Λέουβεν, των Βρυξελλών και της Αμβέρσας. Το ύφος του αποτελεί μοναδική σύνθεση της φλαμανδικής και της ιταλικής ζωγραφικής. Επηρεασμένος από τους Μιχαήλ Άγγελο, Λεονάρντο ντα Βίντσι και τον Ραφαήλ, δεν λησμόνησε ποτέ τη φλαμανδική του εκπαίδευση και το φλαμανδικό του υπόβαθρο. Για το λόγο αυτό έγινε γνωστός και σαν "ο Φλαμανδός Ραφαήλ".[6]
Ο Κόξι απεβίωσε στο Μέχελεν στις 5 Μαρτίου 1592 σε ηλικία 92 ετών, ύστερα από την πτώση του από μια σκάλα.
Ύστερα από τον θάνατό του συνέχισε να επηρεάζει τους ζωγράφους του πρώτου ημίσεος του 17ου αιώνα, αλλά στη συνέχεια λησμονήθηκε.
Το Μουσείο Μ του Λέουβεν πραγματοποίησε, το 2013, την πρώτη έκθεση μόνο με έργα του Κόξι.
Δείτε επίσης
Κατάλογος Φλαμανδών ζωγράφων
Παραπομπές
www.oberlin.edu/amam/Coxcie.htm.
(Αγγλικά) SNAC. w6c3734z. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
LIBRIS. 18 Δεκεμβρίου 2014. libris.kb.se/katalogisering/53hlts0p39rtb9x. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2018.
Το "τρίπτυχο του Μέχελεν βρίσκεται σήμερα στον Καθεδρικό του Αγίου Βέιτ (Sanct Veit) στην Πράγα.
Campbell, T. (2002) Art & Magnificence. Tapestry in the Renaissance, p. 394-403.
«Michiel Coxcie». Catholic Encyclopedia. New York: Robert Appleton Company. 1913.
Public Domain Το παρόν λήμμα ενσωματώνει κείμενο από έκδοση που είναι πλέον κοινό κτήμα: Chisholm, Hugh, επιμ.. (1911) Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάννικα (11η έκδοση) Cambridge University Press
Πηγές
Koenraad Jonckheere, Peter Carpreau, e.a., Michiel Coxcie and the giants of his age, 2013, Harvey Miller Publishers, ISBN 978-1-909400-14-6
Koenraad Jonckheere, Michiel Coxcie, De Vlaamse Rafaël, 2013, Davidsfonds, ISBN 978-90-6306-659-8
Peter Carpreau, Michiel Coxcie De Vlaamse Rafaël, 2013, OKV, WD2013/7892/15
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
