Ο Μάρτεν Ράικερτ (φλαμανδικά: Martin Ryckaert, αναφερόμενος και ως Maerten ή Marten Rijckaert, βάπτιση: 8 Δεκεμβρίου 1587, Αμβέρσα – 11 Οκτωβρίου 1631) ήταν Φλαμανδός ζωγράφος, γνωστός για τα μικρά, συνήθως φανταστικά τοπία του σε ιταλικό ύφος.
Βιογραφία
Ο Μάρτεν ήταν ένα από τα μέλη της οικογένειας καλλιτεχνών Ράικερτ, γιος του Ντάβιντ Ράικερτ Ι, μικρότερος αδελφός του Ντάβιντ Ράικερτ ΙΙ και θείος του Ντάβιντ Ράικερτ ΙΙΙ. Λόγω μια επιπλοκής κατά τον τοκετό, ή ύστερα από κάποιο ατύχημα, είχε μόνον ένα χέρι.
Πιθανότατα σπούδασε αρχικά με τον πατέρα του και αργότερα με τον Τομπίας Φερχέχτ,[4] ο οποίος, για σύντομο χρονικό διάστημα, είχε ως μαθητευόμενο και τον Πέτερ Πάουλ Ρούμπενς. Ο Μάρτεν έγινε μέλος στη Συντεχνία του Αγίου Λουκά της Αμβέρσας το 1607.
Πιστεύεται ότι ταξίδεψε στην Ιταλία κατά το διάστημα 1607 - 1610 αν και δεν έχει βρεθεί τεκμηρίωση για το ταξίδι αυτό. Πιστεύεται ότι κατά την παραμονή του στην Ιταλία εξάσκησε την πρακτική του σχεδίου στο ύπαιθρο (plein air sketching).[5] Επανήλθε στη Συντεχνία της Αμβέρσας το 1611, όπου καταγράφεται ως "ο ζωγράφος με το ένα χέρι".[6] και πέρασε το υπόλοιπο της επαγγελματικής του σταδιοδρομίας στη γενέτειρα πόλη του. Δραστηριοποιήθηκε, επίσης στην τοπική Συντεχνία των Ρητόρων De Violieren.[7] Δεν νυμφεύτηκε ποτέ και συνέλεγε πολλούς πίνακες των συγχρόνων του καλλιτεχνών στο σπίτι του στην Meyerstraat της Αμβέρσας.[8]
Ήταν στενός φίλος του Άντονι βαν Ντάικ, ο οποίος ζωγράφισε το πορτρέτο του, στο οποίο ο Ράικερτ εμφανίζεται ντυμένος ως βασιλέας περί το 1630. Το πορτρέτο αυτό βρισκόταν στην κατοχή του Μάρτεν όταν απεβίωσε και σήμερα βρίσκεται στο Μουσείο Πράδο στη Μαδρίτη.[9] Το πορτρέτο έγινε χαρακτικό από τον Γιάκομπ Νέεφς και περιλήφθηκε στο εκδοτικό εγχείρημα του βαν Ντάικ υπό τον τίτλο "Εικονογραφία", το οποίο περιείχε πορτρέτα διάσημων ανδρών της εποχής του.[10]
Ο Ράικερτ ασθένησε στις αρχές του 1631 και απεβίωσε στην Αμβέρσα στις 28 Οκτωβρίου του ίδιου έτους. Άφησε όλη του την περιουσία στην αδελφή του Μαρία και στον αδελφό του Πάουβελ (Pauwel ή Pauwels).[9]
Έργο
Στο έργο του απεικονίζει κυρίως φανταστικά τοπία με δάση, συχνά με καταρράκτες, βράχους, ερείπια, αρχιτεκτονήματα και μικρές ανθρώπινες μορφές. Σύμφωνα με τον πρώιμο Ολλανδό βιογράφο Άρνολντ Χαουμπράκεν, το έργο του ήταν παρόμοιο με αυτό του, επίσης από την Αμβέρσα, ζωγράφου Γιόος ντε Μόμπερ.[11]
Είναι δύσκολη η αποτίμηση της υφολογικής εξέλιξης του έργου του. Τα τοπία είναι σε "ιταλικό" ύφος και μοιάζουν με αυτά του εγκατεστημένου στη Ρώμη Φλαμανδού ζωγράφου Πάουλ Μπριλ.[9] Αυτό είναι απόλυτα αληθές για τα έργα που φιλοτέχνησε επιστρέφοντας από το ατεκμηρίωτο ταξίδι του στην Ιταλία, καθώς τα χαρακτικά του Μπριλ σε ρομανικό ύφος είχαν ευρύτατη διάδοση στην Αμβέρσα της εποχής. Η τοποθέτηση, το ύφος και η ομαδοποίηση των μορφών στα τοπία αποτελούν μίμηση του Γιαν Μπρίγκελ του πρεσβύτερου.[5] Αυτό είναι ιδιαίτερα εμφανές σε έργα όπως Ανάπαυση από την Φυγή στην Αίγυπτο (σήμερα σε ιδιωτική συλλογή), που βασίστηκε σε χαμένο σήμερα πρωτότυπο του Μπρίγκελ, αν και ο Ράικερτ δεν το αντέγραψε πιστά. Η χρήση των χρωμάτων προσομοιάζει με αυτήν του Γιόος ντε Μόμπερ.[9]
Το ύφος των πινάκων του γινόταν σταδιακά απαρχαιωμένο κατά τη διάρκεια του βίου του και αντικαταστάθηκε από ύφος μπαρόκ, το οποίο χαρακτηρίζεται από περισσότερο ρεαλισμό, μεγαλύτερες διαστάσεις, θερμότερα χρώματα και διάφανο φωτισμό.[7]
Η σύνθεσή του Βραχώδες τοπίο με μορφές από ένα χυτήριο σιδήρου από μακρού θεωρείται ως ένα από τα παλαιότερα έργα που απεικονίζουν υψικάμινο και τα παρελκόμενά της στην Ευρώπη.[12]
Φωτοθήκη
Έργα του Μάρτεν Ράικερτ
Βραχώδες τοπίο με μορφές από ένα χυτήριο σιδήρου
Τοπίο στην κοιλάδα του Ρήνου
Ορεινό τοπίο με τον Άσωτο Υιό
Τοπίο
Δείτε επίσης
Κατάλογος Φλαμανδών ζωγράφων
Παραπομπές
Biografisch Portaal. 15830403. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
Γερμανική Εθνική Βιβλιοθήκη, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 23 Δεκεμβρίου 2014.
Γερμανική Εθνική Βιβλιοθήκη, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 1 Ιανουαρίου 2015.
The Collector's Cabinet: Flemish Paintings from New England Private Collections, University of Massachusetts Press, 1983
Lot notes at Christie's
Biographical details στο Ολλανδικό Ίδρυμα Ιστορίας της Τέχνης (Dutch)
Biographical details at the Nouvelle Biographie Nationale (French)
Biografische details in Wurzbach, Alfred von [Bearb.], Niederländisches Künstlerlexikon: mit mehr als 3000 Monogrammen (Band 2): L - Z, Amsterdam, 1910 (German)
Sotheby's Important Old Master Paintings, Including European Works of Art, New York | 29 janv. 2009
Moir, Alfred, Anthony van Dyck, Thames and Hudson, Londen, 1994, p. 98
Marten Rykaard biography in: Arnold Houbraken, De groote schouburgh der Nederlantsche konstschilders en schilderessen, 1718 (Dutch)
A rocky landscape with figures by an iron foundry, a river and houses on the bank beyond at Christie's
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
