Ο Λάμπερτ Σούστρις (ολλανδικά: Lambert Sustris, Άμστερνταμ, 1515/1520 - Βενετία, 1658[6], γνωστός και ως Lambert d'Amsterdam και Alberto de Olanda) ήταν Ολλανδός μανιεριστής ζωγράφος.
Landscape with antique ruins and bathing women
The Baptism of the Ethiopian Eunuch by the Deacon Philip
Judith with the Head of Holofernes
Virgin and Child with St Anne and the Infant St John
Ο Σούστρις γεννήθηκε στο Άμστερνταμ, και εκπαιδεύτηκε ή εκεί ή στην Ουτρέχτη[6], ίσως με τον Μάαρτεν φαν Χέιμσκερκ ή με τον Γιαν φαν Σκόρελ.[7] Μετά την εκπαίδευσή του, περί τα μέσα της δεκαετίας του 1530, έφυγε για την Ιταλία, αρχικά μεταβαίνοντας στη Ρώμη, όπου διέμεινε ως το 1535, και στη συνέχεια για τη Βενετία.[8] Στη Βενετία συνεργάστηκε με τον Τιτσιάνο[9], στο εργαστήριο του οποίου ειδικεύτηκε στη ζωγραφική τοπίων σε έργα του Τιτσιάνο.[8] Κάποιοι ιστορικοί τέχνης αναγνώρισαν ως έργο του Σούστρις το τοπίο στην Είσοδο του Ιησού στον Ναό του Τιτσιάνο (1583, σήμερα στην Πινακοθήκη της Ακαδημίας (Βενετία)).[6]
Ο Σούστρις εργάστηκε τόσο με ελαιογραφίες όσο και με νωπογραφίες. Μια από τις πλέον γνωστές ελαιογραφίες του είναι η Ανακλινόμενη Αφροδίτη (σήμερα στο Ρέικσμουζεουμ του Άμστερνταμ), για τη δημιουργία της οποίας βασίστηκε σε ένα από τα πλέον γνωστά έργα του Τιτσιάνο, την Αφροδίτη του Ούρμπινο. Σύμφωνα με το Ρέικσμουζεουμ "έδωσε στη μορφή της Αφροδίτης μια κομψότερη, πιο ανθρώπινη στάση".[9]
Όταν ήλθε σε επαφή με μαθητές και οπαδούς του Φραντσέσκο Σαλβιάτι, ο Σούστρις ενσωμάτωσε στα έργα του τον πολύπλοκο, γραμμικό φλωρεντινό μανιερισμό, αναμειγνύοντάς τον με το δικό του πολύχρωμο, επηρεασμένο από τη Βενετική Σχολή ύφος.[8]
Μεταξύ 1543 και 1548 ο Σούστρις αναφέρεται σε πολλά έγγραφα της Πάντοβα. Ο Τζόρτζιο Βαζάρι αναφέρει ότι ασχολήθηκε με τη διακόσμηση της βίλας Πελλεγκρίνι (villa Pellegrini), μεταξύ Κιότζα (Chioggia) και Μονσελίτσε (Monselice), συνεργαζόμενος με τους Αντρέα Σκιαβόνε και Τζοβάννι Γκουαλτιέρι (επιλεγόμενο και "Ντέμιο" (Demio), ενώ πρόσφατα αναγνωρίστηκε ως έργο του η διακόσμηση της βίλας " Lurigliano Vescovile di Torreglia" κοντά στην Πάντοβα, όπου τα τεράστια τοπία του με αρχιτεκτονήματα προσομοιάζουν με το ύφος του Πάολο Βερονέζε περί το 1560.[6]
Το 1548 συνόδευσε τον Τιτσιάνο στο ταξίδι του στο Άουγκσμπουργκ και το επανέλαβε το 1550 - 51. Κατά το πρώτο του ταξίδι, με βάση πορτρέτο του Καρόλου Κουίντου και τη βοήθεια του Δασκάλου του ζωγραφίζει το πορτρέτο του Βίλχελμ Δ΄ φον Bάλντμπουργκ (Wilhem IV von Waldburg), ενώ κατά το δεύτερο ταξίδι του ζωγράφισε αρκετά πορτρέτα. Σύσφιξε επίσης τις σχέσεις του με πολλούς Γερμανούς πάτρονες, για τους οποίους συνέχισε να ζωγραφίζει ακόμη και μετά την επιστροφή του στη Βενετία, όπως συνέβη με τον Φούγκερ φον Κίρχμπεργκ (Freiherr Fugger von Kirchberg), για το οποίο ζωγράφισε τον πίνακα Μη μου άπτου (σήμερα στο Μουσείο της Λιλ).[6] Τα έργα αυτά δείχνουν σαφέστατα την επιρροή του Τιτσιάνο στον Σούστρις, όπως και η τάση του να ζωγραφίζει μεγάλων διαστάσεων τοπία με φωτεινή παλέτα. Η στυλιστική του εξέλιξη είναι δύσκολο να καθοριστεί με ακρίβεια, λόγω της απουσίας ακριβών χρονολογήσεων των έργων του. Σε γενικές γραμμές, αργότερα εμφανίζει και επιρροές από τους Παρμιτζανίνο και Νικολό ντελ' Αμπάτε, όπως φαίνεται στο έργο του Δίας και Ηώ, το οποίο παλαιότερα αποδιδόταν στον Σκιαβόνε (σήμερα στο Μουσείο Ερμιτάζ στην Αγία Πετρούπολη).[6]
Δεν είναι επακριβώς γνωστή η χρονολογία κατά την οποία απεβίωσε. Είναι πιθανή η ταύτισή του με τον αναφερόμενο στα ενετικά αρχεία " Alberto de Ollanda " κατά την περίοδο 1572 - 1591 και του οποίου η υπογραφή υπάρχει στον πίνακα Άνοδος στον Γολγοθά (σήμερα στην Πινακοθήκη Μπρέρα του Μιλάνου).[6] Σε γενικές γραμμές η δραστηριότητά του, μετά την επιστροφή του από τη Γερμανία, παραμένει ασαφής. Διετέλεσε Δάσκαλος του γιου του, Φρίντριχ Σούστρις, ο οποίος στη συνέχεια εγκαταστάθηκε στη Φλωρεντία και έγινε μέλος της Ακαδημίας του Τζόρτζιο Βαζάρι.[8]
Έργα
Ερμίππη (μεταξύ 1540 και 1565)
Η Βάπτιση του Αιγυπτίου ευνούχου από τον διάκονο Φίλιππο (μεταξύ 1545 και 1550)
Μη μου άπτου (μεταξύ 1548 και 1553), σήμερα στο Ανάκτορο Καλών Τεχνών της Λιλ
Hans Christoph Vöhlin von Frickenhausen (1552)
Η Ιουδήθ με την κεφαλή του Ολοφέρνη, λάδι σε καμβά, Ανάκτορο Καλών Τεχνών της Λιλ
Δίας και Ηώ (μεταξύ 1557 και 1563), Μουσείο Ερμιτάζ
Otto von Waldburg (16ος αιώνας)
Η αποκαθήλωση με αγγλέλους (16ος αιώνας)
Η Παρθένος και το Βρέφος με την Αγία Άννα και τον μικρό Άγιο Ιωάννη (δεύτερο ήμισυ του 16ου αιώνα)
Φωτοθήκη
Η Ιουδήθ με την κεφαλή του Ολοφέρνη
Hans Christoph Vöhlin von Frickenhausen
Η Παρθένος και το Βρέφος με την Αγία Άννα και τον μικρό Άγιο Ιωάννη
Μη μου άπτου
Αφροδίτη ανακλινόμενη Ρέικσμουζεουμ
Παραπομπές
Art UK. lambert-sustris. Ανακτήθηκε στις 13 Αυγούστου 2015.
(Αγγλικά, Bokmål, Σουηδικά, Φινλανδικά, Δανικά, Εσθονικά) KulturNav. b4191e0c-86ba-42b7-8b01-f7aef28b6574. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
Athenaeum. 6198. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
Web umenia. 10359. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
artist list of the National Museum of Sweden. 12 Φεβρουαρίου 2016. kulturnav.org/b4191e0c-86ba-42b7-8b01-f7aef28b6574. Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2016.
Encyclopedie Larousse, λήμμα Lambert Sustris
Εθνική Πινακοθήκη Λονδίνου, λήμμα Lambert Sustris
Μουσείο Γκεττύ
Ρέικσμουζεουμ, Άμστερνταμ
Βιβλιογραφία
Freedberg, Sydney J. (1993). Pelican History of Art, επιμ. Painting in Italy, 1500-1600. Penguin Books Ltd, σελ. 534–5.
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
