Ο Χέρκουλες Σέγκερς (ολλανδικά: Hercules Pieterszoon Seghers, αναγράφεται και Segers[7]) ήταν Ολλανδός ζωγράφος και χαράκτης της Χρυσής Ολλανδικής Εποχής στη ζωγραφική. Ήταν "ο πλέον εμπνευσμένος, πειραματιστής και αληθινός τοπιογράφος της εποχής του και ακόμη περισσότερο ανανεωτικός στη χαρακτική".[8]
Landscape
Illustrations
The entrance gate of Brederode Castle
The grave of the Horatii and the Curiatii
The ruins of the abbey Rijnsburg
A path on the edge of a high plateau
Rocky landscape with waterfalls
Mountain Valley with fenced fields
Landscape with mountains and canyons
Landscape with mountains and canyons
Landscape with mountains and canyons
Βιογραφία
Φανταστικό τοπίο. Βρισκόταν στο Μουσείο Μπρέντιους, Χάγη - καταστράφηκε από πυρκαϊά τον Οκτώβριο του 2007 στο Άμερσφοορτ.[7][9]
Ο Χέρκουλες γεννήθηκε στο Χάαρλεμ, γιος Μεννονίτη (ομάδα της Εκκλησίας των Αναβαπτιστών) εμπόρου ενδυμάτων, που προερχόταν αό τη Φλάνδρα και μετοίκησε στο Άμστερνταμ το 1596. Εκεί ο Χέρκουλες μαθήτευσε στον κορυφαίο Φλαμανδό τοπιογράφο Χίλλις φαν Κόνινξλοο, αλλά η εκπαίδευσή του πιθανόν διακόπηκε με τον θάνατο του Δασκάλου του το 1606. Ο Σέγκερς κι ο πατέρας του αγόρασαν μερικούς πίνακες του Κόνινξλοο σε δημοπρασία του εργαστηρίου του, όπως και ο Πίτερ Λάστμαν. Ο πατέρας Σέγκερς απεβίωσε το 1612 και ο Χέρκουλες επέστρεψε στο Χάαρλεμ, όπου έγινε μέλος στη Συντεχνία του Αγίου Λουκά της πόλης.
Επέστρεψε στο Άμστερνταμ το 1614 για να αναλάβει την επιμέλεια μιας νόθας θυγατέρας και το επόμενο έτος νυμφεύτηκε την Άννεκε φαν ντερ Μπρούγκεν από την Αμβέρσα, η οποία ήταν 16 χρόνια μεγαλύτερή του. Το 1620 αγόρασε ένα μεγάλο σπίτι στην περιοχή Γιορντάαν (Jordaan) του Άμστερνταμ, στην Λίντενχραχτ (Lindengracht) για περίπου 4.000 γκίλντερς, αλλά ως τα τέλη της δεκαετίας του 1620 αντιμετώπισε οικονομικές δυσκολίες και το 1631 αναγκάστηκε να το πουλήσει. Από το εργαστήριο του στο επάνω μέρος του σπιτιού, το οποίο κατεδαφίστηκε το 1912, είχε θέα της εκκλησίας "Noorderkerk", η οποία μόλις είχε αποπερατωθεί και απεικονίζεται σε ένα από τα χαρακτικά του.[10]
Την ίδια χρονιά μετοίκησε στην Ουτρέχτη και άρχισε να πωλεί έργα τέχνης. Το 1633 μετοίκησε στη Χάγη. Φαίνεται ότι το 1638 είχε πεθάνει, καθώς κάποια Κορνέλια ντε Βίττε αναφέρεται ως χήρα ενός "Χέρκουλες Πίτερς". Όπως και πολλά από τα τεκμήρια σχετικά με τον βίο του Σέγκερς, και αυτή η σύνδεση στηρίζεται στην σπανιότητα του μικρού του ονόματος. Ορισμένες μεταγενέστερες πηγές αναφέρουν ότι ο Σέγκερς άρχισε να πίνει προς το τέλος της ζωής του και πέθανε πέφτοντας από τις σκάλες.[11]
Η μεταθανάτια φήμη του ενισχύθηκε από το Inleyding tot de hooge schoole der schilderkonst (Εισαγωγή στην Ανώτατη Σχολή Ζωγραφικής) του Σάμουελ φαν Χόοχστρατεν, ο οποίος τον περιέγραψε ως "ρομαντική μεγαλοφυΐα, avant la lettre (πρωτοπόρο), μοναχικό, φτωχό και παρεξηγημένο", βασιζόμενος κυρίως στα χαρακτικά του.
Χαρακτικά
Τοπίο με έλατο Χαρακτικό σε χρωματισμένο χαρτί, Ρέικσμουζεουμ
Ο Σέγκερς είναι κυρίως γνωστός για τα πολύ πρωτοποριακά χαρακτικά του, κυρίως με τοπία, τα οποία συχνά τυπώνονταν σε χρωματισμένο χαρτί ή ύφασμα και με χρωματιστή μελάνη, ενώ επιχρωματίζονταν με το χέρι ή κόβονταν σε διαφορετικά μεγέθη. Έκανε, επίσης, χρήση της τεχνικής "drypoint" καθώς και μιας μορφής τονικής οξυγραφίας (κοινώς ακουατίντα) καθώς και άλλων τεχνικών, όπως το πέρασμα ενός αδρού υφάσματος μαζί με το προς εκτύπωση χαρακτικό από την πρέσα, ώστε να επιτευχθεί ένα διάστικτο αποτέλεσμα.
Συνολικά έχουν διασωθεί μόνον 183 γνωστές εκτυπώσεις από τις πενηντατέσσερις πλάκες που δημιούργησε και οι περισσότερες σήμερα βρίσκονται σε μουσεία. Το Ρέικσμουζεουμ διαθέτει ασφαλώς την καλύτερη συλλογή. Ο Ρέμπραντ συνέλεγε τόσο τους πίνακες (διέθετε οκτώ) όσο και τα χαρακτικά του Σέγκερς και αγόρασε μία από τις αυθεντικές πλάκες, Ο Τωβίας με τον Άγγελο (HB 1)[12], την οποία επανεπεξεργάστηκε ενσωματώνοντάς τη στο δικό του έργο Φυγή στην Αίγυπτο (B 56), διατηρώντας το μεγαλύτερο μέρος του τοπίου. Ο Ρέμπραντ επανεπεξεργάστηκε, επίσης, τον πίνακα του Σέγκερς Τοπίο στο βουνό (σήμερα στην πινακοθήκη Ουφίτσι) και το ύφος του τοπίου του μαρτυρά την επιρροή του Σέγκερς.
Μολονότι η χρονολόγηση των τυπωμένων χαρακτικών του παραμένει ασαφής, η Πόλη με τους τέσσερις πύργους (ΗΒ 29) πιστεύεται ότι είναι ένα από τα τελευταία του έργα και, συγκρινόμενο με τους πίνακές του, περίπου του 1631. Δεδομένου του μικρού αριθμού των διασωθέντων αντιτύπων, είναι μάλλον απίθανο τα χαρακτικά του να αποτελούσαν γι' αυτόν σημαντική πηγή εσόδων. Το χαρακτικό Η στοίβα των βιβλίων (Ρέικσμουζεουμ) αποτελεί ασύνηθες θέμα νεκρής φύσης για χαρακτικό του 17ου αιώνα.
Πιθανότατα είναι ο πρώτος επινοητής μιας τεχνικής της ακουατίντα που αποκλήθηκε "sugar-bite" και "lift-ground etching" και επινοήθηκε εκ νέου στην Αγγλία από τον Αλεξάντερ Κόζενς έναν αιώνα αργότερα.
Πίνακες
Τοπίο, Μουσείο Μπόιμανς - φαν Μπέουνινγκεν. Αποδόθηκε στον Σέγκερς μόνο το 1951.[13]
Πιθανόν ήταν περισσότερο γνωστός στους συγχρόνους του για τους πίνακες με τοπία και νεκρές φύσεις. Οι πίνακές του είναι ιδιαίτερα σπάνιοι, υπολογίζεται ότι έχουν διασωθεί μόνον δεκαπέντε, από τους οποίους ένας καταστράφηκε σε πυρκαϊά στο Μουσείο Αρμάντο του Άμερσφοορτ, όπου ήταν δανεικός από το Μουσείο Μπρέντιους της Χάγης.[14] Ο Stadtholder (κυβερνήτης της Ολλανδίας) Φρειδερίκος Ερρίκος, Πρίγκηπας της Οράγγης αγόρασε τοπία του το 1632. Πολλά από τα τοπία του είναι φανταστικές συνθέσεις στο βουνό, ενώ στα χαρακτικά του συχνά είναι εξεζητημένη η χρήση των διαφόρων τεχνικών παρά η θεματολογία τους.
Τα τοπία που ζωγράφιζε τείνουν να εμφανίζουν ευρεία, οριζόντια θέα, δίνοντας έμφαση περισσότερο στο έδαφος παρά στον ουρανό. Σε δύο πίνακές του, στην Πινακοθήκη του Βερολίνου, προστέθηκαν αργότερα λωρίδες ουρανού, για να ταιριάζουν με τις τότε προτιμήσεις. Ακτός από τον Κόνινξλοο, ο Σέγκερς χρησιμοποίησε τη φλαμανδική τοπιογραφική παράδοση, ιδιαίτερα των Γιόος ντε Μόμπερ και Ρούλαντ Σαβεράι, αλλά προσέθεσε "τη φανταστική και οραματική άποψη του Μανιεριστή".[15] Η απογραφή της συλλογής του θαλασσογράφου Γιαν φαν ντε Καπέλλε, το 1680, ο οποίος κατείχε πέντε πίνακες του Σέγκερς, περιγράφει έναν με άποψη των Βρυξελλών και, αν αυτό είναι σωστό, σημαίνει ότι ο Σέγκερς είχε ταξιδέψει ως εκεί, πιθανόν κατά την νεότητά του, οπότε το ύφος του έδειχνε φλαμανδικές επιρροές.[7]
Πηγές
George S. Keyes in: K.L. Spangenberg (ed), Six Centuries of Master Prints, Cincinnati Art Museum, 1993, no.s 75 & 76, ISBN 0-931537-15-0
Under the spell of Hercules Segers (English έκδοση). Amsterdam: WBOOKS. 2016. ISBN 978-94-625-8173-9.
Παραπομπές
Γερμανική Εθνική Βιβλιοθήκη, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: Gemeinsame Normdatei. 118612751. Ανακτήθηκε στις 14 Οκτωβρίου 2015.
(Αγγλικά) SNAC. w6057s6d. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
Ινστιτούτο Τέχνης του Σικάγο. 36596. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
Γερμανική Εθνική Βιβλιοθήκη, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 17 Δεκεμβρίου 2014.
Art UK. hercules-pietersz-segers. Ανακτήθηκε στις 14 Οκτωβρίου 2015.
(Γαλλικά) BNF authorities. data.bnf.fr/ark:/12148/cb14597456v. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
Ο τύπος "Segers" είναι ο πλέον συνήθης στα σύγχρονά του έγγραφα και χρησιμοποιήθηκε και από τον ίδιο τον ζωγράφο. Η σύγχρονη χρήση διαμοιράζεται μεταξύ των δύο τύπων γραφής: Neil MacLaren, The Dutch School, 1600-1800, Volume I, National Gallery Catalogues,p. 418-20, 1991, National Gallery, London, ISBN 0-947645-99-3
Seymour Slive, Dutch Painting, 1600-1800, p. 183, Yale UP, 1995, ISBN 0-300-07451-4
Η απόδοση του έργου αμφισβητείται από πολλούς. Δείτε τις άλλες παραπομπές για την πυρκαϊά στο Άμερσφοορτ.
Kannegieter, Z.J. (1942) Het huis van Hercules Segers op de Lindengracht te Amsterdam. In: Historische studiën en schetsen, p. 24-25. Η πραγματική τιμή του σπιτιού δεν έχει καταγραφεί, αλλά αποτελεί εκτίμηση του Kannegieter, ο οποίος βασίστηκε σε παρόμοιες πωλήσεις.
Hoogsteder & Hoogsteder, Mathieu Dubus, avant-gardist
Στην πραγματικότητα είναι αντίγραφο του Σέγκερς από την εκτύπωσης του Άνταμ Ελζχάιμερ "Ο μεγάλος Τωβίας"", που σήμερα έχει χαθεί Βλ. Slive, ό.π., σελ.184
R van Luttervelt, Dutch Museums, p.202, 1960, Thames & Hudson, London.
Armando Museum in Ruins After Fire
Slive ό.π., σελ.184-5
Δείτε επίσης
Ζωγραφική της ολλανδικής Χρυσής Εποχής
Κατάλογος Ολλανδών ζωγράφων
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Commons Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα Χέρκουλες Σέγκερς.
Several works in the Rijksmuseum
Works at WGA
Hercules Seghers. Pictures and Biography
Χαρακτικά:
Town with four towers from Cincinnati (have to click "I accept these terms" at bottom first screen)
NGA Washington, Ruins of the Abbey of Rijnsburg: Small Version
Cleveland Enclosed Valley
Πίνακες:
The Bredius Museum Mountainous Landscape This probably is the Seghers painting, that was destroyed by the fire in the Armando Museum in Amersfoort on October 22, 2007.
Extensive landscape with armed men Museo Thyssen-Bornemisza, Madrid
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
