Ο Χέραρντ Σέγκερς (φλαμανδικά:Gerard Seghers (εναλλακτικές μορφές του επωνύμου του 'Zegers' και 'Zeghers', του μικρού ονόματος 'Geerard' και 'Gerardo')[9][10], Αμβέρσα, 1591 - Αμβέρσα, 28 Μαρτίου 1651 ) ήταν Φλαμανδός ζωγράφος, συλλέκτης και έμπορος έργων τέχνης. Ως ζωγράφος ιστορικών θεμάτων και ρωπογραφιών ήταν, κατά την περίοδο της νεότητάς του, ένας από τους κορυφαίους εκπροσώπους του κινήματος των Φλαμανδών "Καραβατζιστών".[11]
Judith with the Head of Holofernes
Christ And The Penitent Sinners
The Four Doctors of the Western Church, Saint Ambrose
The Four Doctors of the Western Church, Saint Augustine of Hippo (354–430)
The Four Doctors of the Western Church, Saint Gregory the Great
The Four Doctors of the Western Church, Saint Jerome
St. Clare and St. Francis of Assisi in adoration before the Child Jesus
St Norbert Receives the Garment of his Order
St Anthony comforted by angels after his stigmatisation
Saint Eligius at the feet of the Virgin and Child
Martyrdom of St Dymphna and St Gerebernus
Judith with the Head of Holofernes
Holy Family with St John the Baptist
Holy Family, adored by the St Francis
Madonna and Child with Saint John the Baptist
Βιογραφία
Ο Χέραρντ Σέγκερς γεννήθηκε στην Αμβέρσα, γιος του πανδοχέα Γιαν Σέγκερς και της συζύγου του Ίντα ντε Νέφε.[10] Πιθανότατα δεν σχετιζόταν με τον Ιησουΐτη ζωγράφο νεκρών φύσεων Ντάνιελ Σέγκερς. Σε ηλικία 12 ετών εγγράφηκε ως μαθητευόμενος, αλλά δεν είναι σαφές ποιος ήταν ο δάσκαλός του, πιθανότατα ήταν κάποιος από τους Άμπραχαμ Γιάνσσενς, Χέντρικ φαν Μπάλεν ή Κασπάρ ντε Κράγιερ, πατέρας του διάσημου Γκασπάρ ντε Κράγιερ.[12]
Ο Άγιος Σεβαστιανός παρηγορείται από Άγγελο
Το 1608, σε ηλικία μόλις 17 ετών, έγινε "Δάσκαλος" στη Συντεχνία του Αγίου Λουκά της πόλης. Το 1611 έγινε μέλος της εταιρείας των νεαρών αγάμων (Sodaliteit der Bejaarde Jongmans), μιας αδελφότητας για ανύπαντρους που είχε ιδρυθεί από το Τάγμα των Ιησουιτών.[11]
Αναχώρησε για ταξίδι στην Ιταλία πριν τις 15 Φεβρουαρίου 1613. Έχει υποτεθεί ότι εργάστηκε εκεί για λογαριασμό του εμπόρου έργων τέχνης της Αμβέρσας Χούτκιντ (Goetkint). Ταυτόχρονα, είχε την ευκαιρία για περαιτέρω εκπαίδευση ως ζωγράφος και δημιουργώντας αντίγραφα σημαντικών πινάκων Ιταλών δημιουργών.
Ο Σέγκερς επισκέφθηκε, ανάμεσα σε άλλες πόλεις, τη Ρώμη και τη Νάπολη. Στη Ρώμη συνάντησε τους υποστηρικτές του Καραβάτζιο, ο οποίος είχε πεθάνει λίγα χρόνια πριν την άφιξη του Σέγκερς στη Ρώμη. Ένας από αυτούς, ο Μπαρτολομέο Μανφρέντι, είχε σημαντική επιρροή στο πρώιμο έργο του.[11] Ο Μανφρέντι ήταν ένας από τους κοντινότερους μαθητές του Καραβάτζιο και είχε σχεδόν τη φήμη του δασκάλου του όταν ο Σέγκερς έφθασε στη Ρώμη και ο Φλαμανδός επηρεάστηκε ισχυρά από το έργο του Μανφρέντι.[13] Πιθανόν να συναντήθηκε και με άλλους Φλαμανδούς και Ολλανδούς υποστηρικτές του Καραβάτζιο που διέμεναν στη Ρώμη, όπως οι Χέρριτ φαν Χόντχορστ, Ντιρκ φαν Μπαμπούρεν και Γιαν Γιάνσσενς, πιθανότατα και με τους Χέντρικ τερ Μπρούγκεν και Τέοντοορ Ρομπάουτς.[11]
Μετά την Ιταλία ο Σέγκερς επισκέφθηκε την Ισπανία όπου, σύμφωνα με δική του αναφορά, τέθηκε στην υπηρεσία του Φιλίππου Β΄ της Ισπανίας.[11] Εν τούτοις, η απουσία αναφορών του καλλιτέχνη σε σύγχρονές του ισπανικές πηγές, θέτουν εν αμφιβόλω την υποτιθέμενη παραμονή του στη χώρα.[14]
Το φθινόπωρο του 1620 επέστρεψε στην Αμβέρσα και το επόμενο έτος βοήθησε τον Πέτερ Πάουλ Ρούμπενς στη διακόσμηση της εκκλησίας του Αγίου Καρόλους Μπορρομέους της Αμβέρσας.[15] Το 1621 νυμφεύτηκε την Καταρίνα Βάουτερς (Catharina Wouters, απεβ. 1656), προερχόμενη από αξιοσέβαστη οικογένεια. Το ζευγάρι απέκτησε έντεκα παιδιά, από τα οποία το ένα, ο Γιαν Μπάπτιστ Σέγκερς (1624-1670), έγινε επίσης ζωγράφος.[9] Εικάζεται ότι κατά την περίοδο 1624 - 1627 επισκέφθηκε ή διέμεινε στην Ουτρέχτη, όπου συνάντησε τον κορυφαίο "καραβατζιστή" ζωγράφο Χέρριτ φαν Χόντχορστ, τον οποίο πιθανότατα γνώριζε από τη Ρώμη.[11]
Ο Άγιος Ελίγιος στα πόδια της Παρθένου και του Βρέφους
Στην Αμβέρσα ο Σέγκερς ήταν επιτυχημένος ως ζωγράφος και έμπορος έργων τέχνης και μπορούσε να διαθέτει σπίτι στην εμπορική οδό της πόλης, την Meir. Ως πάτρονες είχε πολλά μοναστικά τάγματα, περιλαμβανομένων και των Ιησουιτών, οι οποίοι του παράγγειλαν εικόνες για την Αγία Τράπεζα. Προσλήφθηκε από τις αρχές των πόλεων Αμβέρσας και Γάνδης ως ένας από τους καλλιτέχνες που συμμετείχαν στις εορταστικές διακοσμήσεις για τη θριαμβευτική είσοδο του Καρδιναλίου - Ινφάντη Φερδινάνδου, νέου Κυβερνήτη των Ισπανικών Κάτω Χωρών, το 1635. Η συμβολή του Σέγκερς στη διακόσμηση της Γάνδης βασίστηκε σε ένα σχέδιο του Ρούμπενς και αργότερα έγινε χαρακτικό από τον Γιάκομπ Νέιφς με τον τίτλο Belgica smeekt Karel V Ferdinand het land te laten besturen και εκδόθηκε στη Γάνδη κατά την θριαμβευτική είσοδο του ηγεμόνα.[16]
Ο Σέγκερς ονομάστηκε ζωγράφος της Αυλής του Καρδιναλίου - Ινφάντη στις 25 Ιουνίου 1637. Πιθανόν να πέρασε ένα τμήμα της δεκαετίας του 1640 στο Άμστερνταμ.[9] Το έργο του Σέγκερς εμφάνισε μεγάλη ζήτηση στο εξωτερικό και ιδιαίτερα στην Ισπανία, λόγω των ισχυρών πολιτικών δεσμών μεταξύ Ισπανίας και Φλάνδρας αλλά και των προσωπικών του διασυνδέσεων με σημαντικές προσωπικότητες της Ισπανίας, όπως ο Καρδινάλιος Αντόνιο Ζαπάτα υ Κισνέρος, τον οποίο είχε γνωρίσει κατά τη διαμονή του στη Ρώμη.[14]
Ο Σέγκερς έγινε επικεφαλής της Συντεχνίας του Αγίου Λουκά το 1645.[11] Ήταν επίσης μέλος της Συντεχνίας των Ρητόρων (Violieren) από τότε που επέστρεψε στην Αμβέρσα.[10] Επιπλέον, έγινε μέλος της Συντεχνίας των Ρομανιστών, μιας εταιρείας προυχόντων και καλλιτεχνών, η οποία δραστηριοποιήθηκε στην Αμβέρσα από τον 16ο ως τον 18ο αιώνα. Προαπαιτούμενο για να γίνει κανείς μέλος σε αυτήν ήταν να έχει επισκεφθεί τη Ρώμη. Το 1637 η Συντεχνία των Ρομανιστών επέλεξε τον Σέγκερς ως επικεφαλής της. Ως τον θάνατό του, στην Αμβέρσα το 1561, ήταν ευκατάστατος και διέθετε άνετο σπίτι και σημαντική συλλογή έργων τέχνης.[15]
Είχε πολλούς μαθητές, ανάμεσα στους οποίους οι Γιαν Μπάπτιστ Σέγκερς, Πέτερ Φρανσουά, Φρανς Λούκας Πέτερς Ι, Πίτερ Φερμπέικ ΙΙ και Τόμας Βιλλεμπόιρτς Μπόσχερτ.[9]
Έργο
Ο Σέγκερς είναι περισσότερο γνωστός για τις μνημειώδεις ρωπογραφίες του και τα μεγάλα θρησκευτικά και αλληγορικά έργα του. Ολοκλήρωσε πολλές εικόνες για την Αγία Τράπεζα για εκκλησίες στη νότια Ολλανδία. Τα περισσότερα έργα του έχουν ως παρασκήνιο ένα χαρακτηριστικό οριζόντιο τοπίο.[11]
Η Άρνηση του Αγίου Πέτρου (1620-1625)
Υφολογικά και θεματικά ο Σέγκερς επηρεάστηκε αρχικά από τον Καραβάτζιο και ιδιαίτερα από το έργο του μαθητή του Μπαρτολομέο Μανφρέντι. Ο "καραβατζισμός", τόσο στην απεικόνιση ιστορικών θεμάτων όσο και στις μνημειώδεις ρωπογραφίες συνέχισε να χαρακτηρίζει το έργο του Σέγκερς ύστερα από την επιστροφή του στην Αμβέρσα. Αντίθετα από τον Καραβάτζιο, ο Σέγκερς προτιμούσε μια πιο ιδεαλιστική προσέγγιση των θεμάτων του. Η επιρροή των "Καραβατζιστών" διακρίνεται στη χρήση του κιαροσκούρο (ιταλ. chiaroscuro) τις κοντινές απεικονίσεις και τις υπερβολικές εκφράσεις για την επίτευξη δραματικού αποτελέσματος. Συχνά χρησιμοποιούσε μορφές για να σκιάσει την πηγή του φωτός (συνήθως ένα κερί). Έργα αυτής της πρώιμης περιόδου είναι Η Ιουδήθ με την κεφαλή του Ολοφέρνη (σήμερα στην Εθνική Πινακοθήκη Παλαιάς Τέχνης της Ρώμης) και Η Άρνηση του Αγίου Πέτρου (σήμερα στο Μουσείο Τέχνης Βόρειας Καρολίνα).[11][17] Αγαπημένα του θέματα ήταν σκηνές με παίξιμο μουσικής και χαρτοπαιγνίων.[10]
Το θέμα του πίνακα Η Άρνηση του Αγίου Πέτρου μοιάζει να του ήταν ιδιαίτερα αγαπητό, καθώς τουλάχιστον δέκα παραλλαγές φτιαγμένες από αυτόν είναι γνωστές.[18] Το θέμα αυτό προσφέρεται και ως ρωπογραφία. Ο Σέγκερς ενδιαφερόταν κατά κύριο λόγο για την απεικόνιση ανθρώπων με σάρκα και οστά, κυρίως σε στιγμή κρίσης, που επέτρεπε στον καλλιτέχνη να ζωγραφίσει τις ποικίλες εκφράσεις του προσώπου τους. Το κρυμμένο κερί που χρησιμοποίησε τόνισε την εκφραστικότητα και προσέθεσε και την πνευματική διάσταση. Πολλά αντίγραφα αυτής της παραλλαγής του θέματος έγιναν από τον ίδιο και το εργαστήριό του. Ο Φλαμανδός ζωγράφος Μίκαελ Άνχελο Ίμμενρετ (Michael Angelo Immenraet) επανέλαβε μια από τις παραλλαγές του Σέγκερς κατά το πρόγραμμα των διακοσμητικών πινάκων με βιβλικά θέματα που ζωγράφισε για την "Ουνιονσκίρχε" του Ίντσταϊν στη Γερμανία.[19]
Μετά το 1630 η παλέτα του ελάφρυνε σημαντικά και το σκούρο παρασκήνιο αντικαταστάθηκε από αρχιτεκτονικά μοτίβα, σύννεφα και στοιχεία τοπίων. Οι ρεαλιστικές εκφράσεις των προσώπων έγιναν περισσότερο κλασικές και χρησιμοποιούσε περισσότερες παραλλαγές χρωμάτων. Οι αλλαγές αυτές ανακλούν την επίδραση του Πέτερ Πάουλ Ρούμπενς, με τον οποίον ο Σέγκερς συνεργάστηκε στενά κατά τη δεκαετία του 1630.[11] Η επίδραση αυτή προχώρησε τόσο, ώστε στον πίνακα Η Προσκύνηση των Μάγων (1630, εκκλησία της Παναγίας, Μπρυζ) υιοθέτησε τη σύνθεση του Ρούμπενς για να πραγματευτεί το ίδιο θέμα.[17] Με αυτό το ύφος είναι που έφθασε στη μεγαλύτερη επιτυχία στη σταδιοδρομία του. Τα σημαντικότερα και πιο χαρακτηριστικά έργα του τα ζωγράφισε μεταξύ 1630 και 1640. Στη συνέχεια, άλλαξε σε πιο ευγενικό και κομψό, αλλά και λιγότερο μνημειακό ύφος. Τα χρώματά του έγιναν πιο ασθενή και τα υφάσματά του περισσότερο γραμμικά.[20]
Ενώ ο Σέγκερς συνήθως εργαζόταν σε έργα μεγάλων διαστάσεων, φιλοτέχνησε και πολλά έργα μικρών διαστάσεων, συνήθως σε χαλκό, για την εξαγωγική αγορά ή για ιδιωτική του χρήση. Τα μικρά αυτά έργα ήταν συχνά αντίγραφα ή παραλλαγές δικών του έργων.[14][21] Πολλές από τις συνθέσεις του Σέγκερς έγιναν χαρακτικά από χαράκτες της Αμβέρσας, όπως οι Γιάκομπ Νέιφς, Πάουλους Πόντιους και Σχέλτε αν Μπόλσβερτ. Τα χαρακτικά αυτά βοήθησαν να αποδοθούν στον Σέγκερς μερικά έργα τα οποία θεωρούνταν χαμένα.[22]
Δείτε επίσης
Κατάλογος Φλαμανδών ζωγράφων
Παραπομπές
Ο Χριστός και οι μετανοούντες
(Γαλλικά) BNF authorities. data.bnf.fr/ark:/12148/cb13606891d. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
(Αγγλικά) SNAC. w6q60f2p. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
«Gerard Seghers» 8 Δεκεμβρίου 2017. 71800. Ανακτήθηκε στις 30 Οκτωβρίου 2018.
(Γαλλικά) BNF authorities. data.bnf.fr/ark:/12148/cb13606891d. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
«Gerard Seghers». RKDartists. 71800.
(Αγγλικά) Benezit Dictionary of Artists. 2006. B00167021. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017. ISBN-13 978-0-19-977378-7.
Biografisch Portaal. 06873308. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
artist list of the National Museum of Sweden. 12 Φεβρουαρίου 2016. kulturnav.org/7d452093-980c-4725-95f3-50cd49e27e55. Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2016.
Gerard Seghers στο Netherlands Institute for Art History (Dutch)
Frans Jozef Peter Van den Branden, Geschiedenis der Antwerpsche schilderschool, Antwerpen, 1883, p. 879-884 (Dutch)
Matthias Depoorter, Gerard Seghers at Barok in Vlaanderen
Ford-Wille, Clare. "Seghers, Gerard." The Oxford Companion to Western Art. Ed. Hugh Brigstocke. Oxford Art Online. Oxford University Press. Web. 18 Jul. 2014
Gerard Seghers, A musical company at Sotheby's
Jahel Sanzsalazar, Gérard Seghers, pintor en grande y en pequeño. Nuevas pinturas identificadas, Localización: Archivo español de arte, ISSN 0004-0428, Tomo 80, Nº 319, 2007, p,. 323-332
Biography of Gerard Seghers at the National Gallery of Art
A copy of the print at the Rijksmuseum
Seghers, Gerard at Prado Enciclopedia online}
Nicolson, Benedict (June 1971). «Gerard Seghers and the 'Denial of St Peter'». The Burlington Magazine 113 (819): 302, 304–309. Ανακτήθηκε στις 28 October 2013.
Benedict Nicolson, Gerard Seghers and the 'Denial of St Peter, The Burlington Magazine, Vol. 113, No. 819 (Jun., 1971), pp. 302+304-309
Carl Van de Velde. "Seghers, Gerard." Grove Art Online. Oxford Art Online. Oxford University Press. Web. 18 Jul. 2014
Gerard Seghers, The Annunciation at Sotheby's
Jahel Sanzsalazar, Gérard Seghers y el Marqués de Leganés : nuevas pinturas identificadas, in: Goya. Revista de Arte (2009) 329, p. 283-293
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
