Ο Ντάβιντ Φίνκμποονς (ολλανδικά: David Vinckboons, Μέχελεν, βάπτ. 13 Αυγούστου 1576 - Άμστερνταμ, πριν τις 12 Ιανουαρίου 1633[7]) ήταν Ολλανδός φλαμανδικής καταγωγής ζωγράφος, χαράκτης και σχεδιαστής[8] της Χρυσής Ολλανδικής Εποχής στη ζωγραφική. Το όνομά του αναγράφεται επίσης και ως Vingboons, Vinghboons, Vinckebonis ή Vinckboom. Γιος του ήταν ο Γιοχάννες Φίνκμποονς, ο οποίος ασχολήθηκε με την υδατογραφία, και οι αρχιτέκτονες Γιούστους και Φίλιπ. Σύμφωνα με άλλες πηγές, ο ζωγράφος γεννήθηκε στο Μέχελεν το 1576.[9][8]
Hercules, Dejaneira, and the Centaur Nessus
Βιογραφία
Ο Φίνκμποονς γεννήθηκε στο Μέχελεν και βαπτίστηκε στις 13 Αυγούστου 1576. Πατέρας του ήταν ο ζωγράφος Φίλιπ (ή Φίλιπς) Φίνκμποονς, επίσης από το Μέχελεν, ο οποίος είχε εισέλθει στη Συντεχνία του Αγίου Λουκά το 1573[7] και ήταν και ο Δάσκαλος του γιου του.[10]Ο Φίλιπς ειδικευόταν σε πίνακες μεγάλων διαστάσεων σε καμβά, κατάλληλους για ανάρτηση σε τοίχο, τους οποίους δημιουργούσε με υδροχρώματα.[9] Γύρω στο 1580 ο Φίλιπς με την σύζυγό του Κορνέλια Καρρέ (Kornelia Karré) και τα παιδιά τους μετοίκησαν στην Αμβέρσα, αλλά καθώς η οικογένεια ήταν προτεσταντική, αναγκάστηκε να μετοικήσει εκ νέου το 1586[10], αυτή τη φορά στο Μίντελμπουρχ[7] της Ολλανδικής Δημοκρατίας, που είχε παραμείνει στο προτεσταντικό δόγμα. Η οικογένεια μετοίκησε εκ νέου, αυτή τη φορά στο Άμστερνταμ, και οι λόγοι της μετοίκησης πιθανότατα δεν ήταν θρησκευτικοί. Ο Φίλιπς έγινε πολίτης του Άμστερνταμ το 1591, όπως αναγράφει ο Κάρελ φαν Μάντερ στο βιογραφικό του βιβλίο, και απεβίωσε δέκα χρόνια αργότερα. Ο φαν Μάντερ, ο οποίος κατά πάσα βεβαιότητα πήρε τις πληροφορίες του από τον ίδιο τον καλλιτέχνη, αναφέρει ότι ο ζωγράφος "άρχισε να ασχολείται πρώτα με τις υδατογραφίες, με Δάσκαλο τον πατέρα του και ποτέ δεν είχε άλλον Δάσκαλο. Στη συνέχεια ασχολήθηκε αποκλειστικά με την ελαιογραφία, ζωγραφίζοντας μικρών διαστάσεων πίνακες με διακριτικές ανθρώπινες μορφές, οι οποίοι είναι εξαίρετοι".[7]
Στις 8 Οκτωβρίου 1602 ο Φίνκμποονς νυμφεύτηκε την Άγκνες ("Niegksen") φαν Λόον, θυγατέρα εύπορου συμβολαιογράφου στο Λέουβαρντεν. Ο γάμος τους τελέστηκε εκεί, αλλά είναι εμφανές ότι το ζεύγος ποτέ δεν διέμεινε στην πόλη αυτή. Στο διάστημα 1605 - 1630 απέκτησαν συνολικά δέκα παιδιά, έξι γιους και τέσσερις θυγατέρες, πέντε από τα οποία διακρίθηκαν στον τομέα τους: Ο κλασικιστής αρχιτέκτονας Φίλιπς Φίνκμποονς, ο αρχιτέκτονας και κατασκευαστής χαρτών Γιούστους Φίνκμποονς και οι κατασκευαστές χαρτών Πίτερ, Γιοχάννες και Ντάβιντ Φίκνμποονς.[7]
Ο Φίνκμποονς απεβίωσε στο Άμστερνταμ κατά τις τελευταίες εβδομάδες του 1632[7] ενώ το RKD αναφέρει ότι πρέπει να απεβίωσε μεταξύ 1631 και 12ης Ιανουαρίου 1632, οπότε τα παιδιά του κληρονόμησαν 1000 γκίλντερς (χρυσά νομίσματα) από τον πατέρα τους (Van Eeghen 1952, p. 218).[8]
Έργο
Ο Φίνκμποονς ήταν ένας από τους δημοφιλέστερους και παραγωγικότερους ζωγράφους και χαράκτες στην Ολλανδία. Ήταν αυτός που βοήθησε να εισαχθεί η φλαμανδική παράδοση στις ρωπογραφίες στην Ολλανδία, μαζί με τους Χανς Μπολ και Ρούλαντ Σάβεραϊ. Ως υπόδειγμα είχε τις σκηνές στο δάσος του Χίλλις φαν Κόνινξλοο και εμπνεύστηκε από τον Πίτερ Μπρίγκελ τον πρεσβύτερο για να ζωγραφίσει τις σκηνές από τη Βίβλο, με τον ορίζοντα τοποθετημένο ψηλά και πολλές "λαμπερές" μορφές σε φανταστικά τοπία με λιβάδια.[10] Αποτελεί τη μεταβατική μορφή μεταξύ της διακοσμητικής μανιεριστικής παράδοσης του φανταστικού και του πλέον νατουραλιστικού ύφους που υιοθετήθηκε από την ολλανδική ζωγραφική του 17ου αιώνα.[11] Ο Φίνκμποονς απεικόνισε τις "αγροτικές θλίψεις", ζωγραφίζοντας τις τεταμένες σχέσεις μεταξύ των ντόπιων χωρικών και των Ισπανών στρατιωτών κατά την ολλανδική Επανάσταση.[10] Ξεκίνησε ζωγραφίζοντας βιβλικές σκηνές, αλλά σταδιακά στράφηκε στη ρωπογραφία και ιδιαίτερα στις σκηνές "kermis" (πανηγύρεις για την εορτή εγκαινίων ιερών ναών). Αρεσκόταν να "παίζει" με το μπλε και κόκκινο ζωηρό χρώμα στις φορεσιές των χωρικών, σε αντίθεση με το καθαρό πράσινο και τις κίτρινες ως καφέ σκιές των τοπίων.[12]
Ήταν, επίσης, και επιτυχημένος σχεδιαστής. Από τα σχέδιά του - σήμερα είναι γνωστά περί τα 90, ενώ ο κατάλογος των Wagner and Pée του 1980 αναφέρει ογδόντα τρία - πολλά έγιναν χαρακτικά,[7] περισσότερα από οποιουδήποτε άλλου συγχρόνου του καλλιτέχνη, συμμβάλλοντας έτσι στην επιρροή που ο Φίνκμποονς άσκησε στην τοπιογραφία της επόμενης γενεάς.[10] Είναι εμφανές ότι ο Φίνκμποονς είχε υπόψη του τα έργα του Χανς Μπολ (ο οποίος είχε εγκατασταθεί στην Αμβέρσα και στη συνέχεια μετοίκησε στο Άμστερνταμ, ενώ είναι επίσης εμφανής η επιρροή του Χίλλις φαν Κόνινξλοο στην τοπιογραφία του Φίνκμποονς.[7] Ο Φίνκμποονς είχε σχετικά μεγάλο αριθμό μαθητών, ανάμεσα στους οποίους συγκαταλέγονταιοι Χέντρικ Άφερκαμπ, Γιόοστ Ντρόοχσλοοτ, Χουλιάμε Χέλμινγκ, Χίλλις ντε Χοντεκούτερ, Γιάκομπ Κουίνα, οι γιοι του Ντάβιντ, Γιοχάννες και Πίτερ και Ζακ φαν ντερ Βάιεν,[8] ενώ πιθανολογείται και η μαθητεία του Εσάιας φαν ντε Φέλντε.
Φωτοθήκη
Έργα του Ντάβιντ Φίνκμποονς
Τοπίο με κτίσματα (σχέδιο). Εθνικό Μουσείο Βαρσοβίας
Χαρακτικό του Claes Janszoon Visscher I από σχέδιο του Φίνκμποονς. Μουσείο Μπόιμανς - φαν Μπέουνινγκεν
Αξιωματικός ετοιμάζει τη μονάδα του για ενέδρα. Ιδιωτική συλλογή
Η χαρά των χωρικών. Ρέικσμουζεουμ
Τυφλός παίκτης βιέλλας. Ιδιωτική συλλογή
Σκηνή σε ταβέρνα με Ισπανούς στρατιώτες
Ο Αίρων τον Σταυρό. Παλαιά Πινακοθήκη (Μόναχο)
"Κερμές" ή πανήγυρις χωρικών. Μουσείο Καλών Τεχνών του Κιμπέρ
Η θεραπεία του τυφλού. Συνεργασία με τον Χίλλις ντ' Οντεκούτερ. Μουσείο Geelvinck-Hinlopen Huis
Ο Πέτρους Πλάνκιους διδάσκει στους μαθητές του την επιστήμη της πλοήγησης. Σχέδιο με μαύρη και σέπια μελάνη και υδρόχρωμα. Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης (Νέα Υόρκη)
Παραπομπές
Γερμανική Εθνική Βιβλιοθήκη, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: Gemeinsame Normdatei. 131428950. Ανακτήθηκε στις 13 Αυγούστου 2015.
Γερμανική Εθνική Βιβλιοθήκη, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 19 Δεκεμβρίου 2014.
Ολλανδικό Ίδρυμα Ιστορίας της Τέχνης. 81117.
Γερμανική Εθνική Βιβλιοθήκη, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 1 Ιανουαρίου 2015.
Johannes Vingboons. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2016.
Justus Vingboons. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2016.
Walter Liedtke, (2007) Dutch paintings in the Metropolitan Museum of Art, Metropolitan Museum of Art, 2007, σελ. 913 κ. ε.
[Ολλανδικό Ίδρυμα Ιστορίας της Τέχνης] (RKD)]
Ketterer Kunst, David Vinckboons
Μουσείο Γκεττύ, David Vinckboons
Web Gallery of Art
Imago Mundi, Encyclopédie gratuit en ligne
Πηγές
Liedtke, W. (2007) Dutch paintings in the Metropolitan Museum of Art, p. 913.
Sutton, P. C. (ed.), Masters of Seventeenth-Century Dutch Genre Painting, exhib. cat. 1984 (Philadelphia Museum; Berlin, Gemäldegalerie; London, RA)
External links
Works and literature on David Vinckboons at PubHist
Pieter Bruegel the Elder: Drawings and Prints, a full text exhibition catalog from The Metropolitan Museum of Art, which includes material on David Vinckboons (see index)
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
