Ο Ντάβιτ Τένιερς ο Νεότερος (David Teniers II, Αμβέρσα, 15 Δεκεμβρίου 1610 – Βρυξέλλες, 25 Απριλίου 1690) ήταν Φλαμανδός καλλιτέχνης, από τους επιφανείς εκπροσώπους της Σχολής της Αμβέρσας κατά την εποχή του βορειοευρωπαϊκού μπαρόκ στο Βέλγιο.
Paintings
The Archduke Leopold Wilhelm In His Picture Gallery In Brussels
Archduke Leopold Wilhelm with the Siege of Gravelingen
Armida In Front Of Godfrey Of Bouillon
Rinaldo Enamoured Of Armida On The Island Of Orontes
Armida In The Battle Against The Saracens
Godfrey Of Bouillon And The Council Listen To Armida's Request
Charles And Ubaldo On The Blessed Isles
The Magus Reveals Rinaldo's Whereabouts To Charles And Ubaldo
Twelfth-night. The King Drinks
Rinaldo Flees The Blessed Isles
Landscape With Peasants At The Hut
The Separation Of Armida And Rinaldo
Rinaldo's Deeds Against The Egyptians
Rinaldo Transported In His Sleep To The Blessed Isles
The Archduke Leopold Wilhelm In His Picture Gallery In Brussels
A Cottage by a River with a Distant View of a Castle
A Gipsy Fortune Teller in a Hilly Landscape
A Man holding a Glass and an Old Woman lighting a Pipe
A View of Het Sterckshof near Antwerp
An Old Peasant caresses a Kitchen Maid in a Stable
Peasants making Music in an Inn
Peasants playing Bowls outside a Village Inn
The Rich Man being led to Hell
Two Men playing Cards in the Kitchen of an Inn
Gallery of Archduke Leopold Wilhelm in Brussels
Large Village Fair with the dancing couple
Βιογραφικά στοιχεία
O Ντάβιτ Τένιερς ο Νεότερος γεννήθηκε στην Αμβέρσα του Βελγίου και ήταν γιος του ζωγράφου Ντάβιτ Τένιερς του Πρεσβύτερου (1582–1649). Μαθήτευσε για μεγάλο χρονικό διάστημα στο εργαστήριο του πατέρα του, που ήταν επηρεασμένος από τους ζωγράφους της Αμβέρσας Γιόρντανς, Πέτερ Πάουλ Ρούμπενς και Άντονι βαν Ντάικ. Ήταν πατέρας του ονομαζόμενου επίσης Ντάβιτ Τένιερς (1638 – 1685), ο οποίος μιμήθηκε το έργο του πατέρα του.
Το 1632 – 1633, ο Τένιερς έγινε δεκτός στη Συντεχνία του Αγίου Λουκά της Αμβέρσας, φθασμένος ήδη ζωγράφος, και το 1637 νυμφεύτηκε την Άννα Μπρίγκελ (Anna Brueghel), κόρη του ζωγράφου Γιαν Μπρίγκελ του πρεσβύτερου, που μετά το θάνατο του πατέρα της (1625) ο Ρούμπενς ανέλαβε την κηδεμονία της και ήταν κουμπάρος στο γάμο τους.
Το 1651 ο Τένιερς μετακόμισε στις Βρυξέλλες, όπου διετέλεσε ζωγράφος της Αυλής του αρχιδούκα Λεοπόλδου Γουλιέλμου και υπεύθυνος για τη συλλογή του των έργων τέχνης. Υπήρξε αργότερα αυλικός ζωγράφος του Δον Χουάν του Αυστριακού, ο οποίος διαδέχθηκε το 1656 τον αρχιδούκα Λεοπόλδο Γουλιέλμο στην αντιβασιλεία των Κάτω Χωρών.
Ο Τένιερς ίδρυσε το 1663 στις Βρυξέλλες την Ακαδημία Καλών Τεχνών και στη συνέχεια, το 1665, την Ακαδημία της Αμβέρσας.
Καλλιτεχνική πορεία
Ο Ντάβιτ Τένιερς ο Νεότερος διακρίθηκε κυρίως για τις ρωπογραφίες του και την απόδοση λαϊκών σκηνών από την αγροτική ζωή των χωρικών. Περίφημες είναι και οι απεικονίσεις σκηνών σε ταβέρνες. Οι νωπογραφικές αυτές σκηνές ήταν ιδιαίτερα δημοφιλείς στην εποχή του και εξασφάλισαν στο ζωγράφο μεγάλη δημοτικότητα και καλλιτεχνική αναγνώριση.
Στο είδος αυτό των έργων του, ο Τένιερς δέχθηκε εμφανώς την επίδραση του Άντριεν Μπράουβερ (Adriaen Brouwer, 1605 – 1690). Και όπως γράφει ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος, ο Ντάβιτ Τένιερς «ξεπέρασε και τον Μπράουβερ σε λεπτότητα πνευματικών συλλήψεων και ζωγραφικών τόνων».
Ο Τένιερς ήταν διάσημος για την απόδοση πολυπρόσωπων σκηνών, όπως στα χωριάτικα πανηγύρια του, και τοπογραφικών συνθέσεων, ενώ οι νεκρές φύσεις και οι προσωπογραφίες του διακρίνονταν για την ακρίβεια στις λεπτομέρειες. Ασχολήθηκε επίσης με θρησκευτικές σκηνές (π.χ. Ο πειρασμός του Αγίου Αντωνίου, η Θυσία του Αβραάμ, ο Δανιήλ στο λάκκο των λεόντων, η Παρθένος και το Βρέφος με τους Αγίους Στέφανο, Ιερώνυμο και Μαυρίκιο κ. ά.). Πολλά από τα ωραιότερα έργα του χρονολογούνται στη δεκαετία 1640 – 1650.
Μια δεύτερη φάση στη σταδιοδρομία του Τένιερς εγκαινιάστηκε το 1651, όταν εγκαταστάθηκε στις Βρυξέλλες, ως αυλικός ζωγράφος και διευθυντής των καλλιτεχνικών συλλογών του αρχιδούκα Λεοπόλδου Γουλιέλμου, Ισπανού αντιβασιλιά των Κάτω Χωρών. Το αριστούργημα της εποχής αυτής είναι η περίφημη ελαιογραφία σε μουσαμά με τον τίτλο «Ο Αρχιδούκας Λεοπόλδος Γουλιέλμος στην Πινακοθήκη του στις Βρυξέλλες» (1651, Μουσείο Ιστορίας της Τέχνης, Βιέννη), όπου εικονίζονται πενήντα ένα έργα τέχνης από τις συλλογές της πλούσιας πινακοθήκης του αρχιδούκα.
Ο Τένιερς αντέγραψε επίσης σε μικρογραφίες μια σειρά πινάκων με έργα ξένων ζωγράφων, Ιταλών κυρίως καλλιτεχνών, που υπήρχαν στις δουκικές συλλογές. Από τις μικρογραφίες αυτές, 244 φιλοτεχνήθηκαν το 1660 σε χαλκογραφίες, που δημοσίευσε ο Τένιερς σε λεύκωμα με τον τίτλο «Theatrum Pictorium».
Επιλογή έργων
Aνδριάντας του Ντάβιτ Τένιερς του Νεότερου στην Αμβέρσα, Βέλγιο. Έργο του F. Ducaju (περ. 1865)
"Φλαμανδικό πανηγύρι - Κερμές" (1652). Βασιλικά Μουσεία Καλών Τεχνών, Βρυξέλλες
"Ο Αρχιδούκας Λεοπόλδος Γουλιέλμος στην Πινακοθήκη του στις Βρυξέλλες" (περ. 1651), Μουσείο Ιστορίας της Τέχνης, Βιέννη.
Πίνακες του Ντάβιτ Τένιερς του Νεότερου κοσμούν μουσεία και πινακοθήκες σε όλο τον κόσμο (Βέλγιο, Ολλανδία, Ισπανία, Αυστρία, Ρωσία, Βραζιλία, Ιαπωνία, ΗΠΑ κλπ). Μια επιλογή από το πλήθος των έργων του είναι:
“Συμπόσιο χωρικών” (1636), Μουσείο Πράδο, Μαδρίτη.
“Οι παίκτες ζαριών” (περ. 1640), Βασιλικό Μουσείο, Άμστερνταμ.
“Το φρουραρχείο” (1641), Βασιλικό Μουσείο, Άμστερνταμ.
“Τοπίο με τσιγγάνους” (1641), Εθνικό Μουσείο, Βαρσοβία.
“Χωριάτικη γιορτή” (1643), Εθνική Πινακοθήκη, Λονδίνο.
“Παρέλαση της Πολιτοφυλακής της Αμβέρσας” (1643), Μουσείο Ερμιτάζ, Αγία Πετρούπολη.
“Εσωτερικό κουζίνας” (1644), Βασιλική Πινακοθήκη Μαουριτσχάους (Mauritshuis), Χάγη.
“Αχυρώνας με κατσίκες” (1640 – 45), Μουσείο Ιστορίας της Τέχνης, Βιέννη.
“Πίθηκοι στην κουζίνα” (περ. 1645), Μουσείο Ερμιτάζ, Αγία Πετρούπολη.
“Χωριάτικη γιορτή” (1646), Μουσείο Ερμιτάζ, Αγία Πετρούπολη.
“Χωριάτικο πανηγύρι” (1647), Μουσείο Πράδο, Μαδρίτη.
“Ο αρχιδούκας Λεοπόλδος Γουλιέλμος στην Πινακοθήκη του” (περ. 1647), Μουσείο Πράδο, Μαδρίτη.
“Γέρος που πίνει μπίρα” (1640-1650), Βασιλικό Μουσείο, Άμστερνταμ.
“Ο Δανιήλ στο λάκκο των λεόντων” (1650), Εθνικό Μουσείο, Βαρσοβία.
“Ο αρχιδούκας Λεοπόλδος Γουλιέλμος στην Πινακοθήκη του στις Βρυξέλλες” (1651), Μουσείο Ιστορίας της Τέχνης, Βιέννη.
“Φλαμανδικό πανηγύρι - Κερμές” (Kermess, 1652), Βασιλικά Μουσεία Καλών Τεχνών του Βελγίου, Βρυξέλλες.
“Το τουφέκισμα των πουλιών στις Βρυξέλλες” (1652), Μουσείο Ιστορίας της Τέχνης, Βιέννη.
“Η θυσία του Αβραάμ” (1653), Μουσείο Ιστορίας της Τέχνης, Βιέννη.
“Σκηνή ταβέρνας” (1658), Εθνική Πινακοθήκη, ΄Ουάσιγκτον.
“Οι κρασοπότες” (μέσα 17ου αι.), Πινακοθήκη Μποργκέζε, Ρώμη.
“Τρεις χωριάτες μουσικοί” (β΄ τρίτο 17ου αι.), Παλαιά Πινακοθήκη, Μόναχο.
“Ο πειρασμός του Αγίου Αντωνίου” (β΄ τρίτο 17ου αι.), Μουσείο Πράδο, [[Μαδρίτη.
“Τα πέντε αμαρτήματα” (β΄ τρίτο 17ου αι.), Βασιλικά Μουσεία Καλών Τεχνών του Βελγίου, Βρυξέλλες.
“Ο πειρασμός του Αγίου Αντωνίου” (17ος αι.), Μέγαρο Καλών Τεχνών, Λιλ.
“Τα επτά έργα της ευσπλαχνίας”, Μουσείο του Λούβρου, Παρίσι.
Πηγές
Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάνικα, λήμμα «Τένιερς, Ντάβιτ, ο Νεώτερος», τόμ 57, σελ. 66, Εκδόσεις Πάπυρος, Αθήνα, 1996.
Χέρμπερτ Ρηντ: «Λεξικό Εικαστικών Τεχνών» (μτφ. Ανδρέας Παππάς), Εκδόσεις Υποδομή ΕΠΕ, Αθήνα, 1986.
Παναγιώτης Κανελλόπουλος: «Ιστορία του Ευρωπαϊκού Πνεύματος», τομ. IV, σελ. 137, Εκδόσεις Δ. Γιαλλέλης, Αθήνα, 1976.
Εγκυκλοπαίδεια «ΔΟΜΗ», λήμμα «Τενήρς, Νταβίντ Β΄ ο Νεώτερος», τόμ. 15, σελ. 56, Εκδόσεις ΔΟΜΗ ΕΛΛΑΣ – I.G.D.A. Italia, Αθήνα.
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
