Ο Ντανιίλ Μάιτενς (ολλανδικά: Daniël Mijtens, Ντελφτ, περ. 1590 - Χάγη, 1647/48, αναγραφόμενος στην Αγγλία ως Daniel Mytens the Elder) ήταν Ολλανδός ζωγράφος της Χρυσής Ολλανδικής Εποχής στη ζωγραφική. Ασχολήθηκε με την προσωπογραφία και πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της σταδιοδρομίας του εργαζόμενος ως Αυλικός ζωγράφος στην Αγγλία.
Βιογραφία
Ο Ντανιίλ Μάιτενς γεννήθηκε στο Ντελφτ και ήταν ένας από τους τέσσερις γιους του σελλοποιού - αμαξοποιού του πρίγκηπα της Οράγγης Μέρτεν Μάιτενς, ο οποίος προερχόταν από τις Βρυξέλλες[6]και της συζύγου του, Αννέκε Πίτερς.[7][8] Ο Ντανιίλ προερχόταν από οικογένεια καλλιτεχνών: Ο θείος του, Ερτ Μάιτενς, ήταν επίσης ζωγράφος, ο οποίος είχε δραστηριοποιηθεί στην Ιταλία και απεβίωσε εκεί,[9] όπως και ο μικρότερος αδελφός του Ίσαακ Μάιτενς, ενώ ζωγράφος έγινε και ο γιος του, Ντανιίλ Μάιτενς ο νεότερος.[10] Δεν είναι απολύτως εξακριβωμένο από ποιον Δάσκαλο εκπαιδεύτηκε στη ζωγραφική, αλλά πιθανότεροι Δάσκαλοί του θεωρούνται ο Γιαν φαν Ραβεστάιν ή ο Μίχιελ φαν Μίρεφελτ,[6] αφού είχε λάβει την αρχική εκπαίδευση από κάποιον συγγενή του, πιθανότατα τον θείο του.[7] Δεν είναι γνωστό κανένα έργο του από την αρχική του σταδιοδρομία στην Ολλανδία.[11] Έγινε μέλος στη Συντεχνία του Αγίου Λουκά της Χάγης το 1610 και παρέμεινε μέλος της ως το 1618.[12]
Σήμερα γίνεται αποδεκτό ότι ο Μάιτενς έφθασε στο Λονδίνο περί το 1618, αν και για την ακριβή χρονολογία υπήρξε αντιγνωμία κατά το παρελθόν: Παλαιότεροι ιστορικοί τέχνης, όπως ο C. H. Collins Baker τον είχαν τοποθετήσει στην Αγγλία περίπου το 1614. Νεότεροι ερευνητές, όπως ο R. H. Hubbard τεκμηρίωσαν ότι ο Μάιτενς έφθασε στη χώρα περί το 1618.[12] Πιθανόν η τεκμηρίωση αυτή να οφείλεται στην επιστολή που ο Μάιτενς είχε απευθύνει στον Άγγλο πρεσβευτή στη Χάγη, Ντάντλεϊ Κάρλτον (Dudley Carleton) με χρονολογία 18 Αυγούστου 1618 και σε τέλεια αγγλικά.[6][7] Το ίδιο έτος ολοκλήρωσε τον πρώτο του πίνακα, το διπλό πορτρέτο του Τόμας Χάουαρντ, δεύτερου Κόμητος της Αρουντέλ, και της συζύγου του Αλάθεια Τάλμποτ (Alatheia Talbot), κόμισσας της Αρουντέλ. Το έργο βρίσκεται σήμερα στην Εθνική Πινακοθήκη Προσωπογραφιών του Λονδίνου. Σε αυτόν τον πίνακα το κομψό ζεύγος κάθεται αντικριστά σε δύο γαλαρίες, στη μία εκ των οποίων απεικονίζονται κλασικά αγάλματα και στην άλλη αναρτημένοι πίνακες με προσωπογραφίες,[7] απεικονίζοντας τις αίθουσες με έργα τέχνης του Arundel House στο Λονδίνο. Όπως γράφει ο Ολλανδός ιστορικός τέχνης Ρούντι Έκκαρτ (Rudolf Erik Otto (Rudi) Ekkart) "στο έργο αυτό μπορεί κανείς να διακρίνει τα υφολογικά χαρακτηριστικά του παρελθόντος του, που προέρχονται από τις σχολές της Χάγης και του Ντελφτ, αναμεμειγμένα με τα υφολογικά χαρακτηριστικά της Ελισαβετιανής και Ιακωβιανής παράδοσης στην προσωπογραφία της αγγλικής Αυλής".[6] Με την άφιξή του στο Λονδίνο ο Μάιτενς έγινε μέλος σε μια εταιρεία Ολλανδών και Φλαμανδών καλλιτεχνών, καθώς συνδεόταν συγγενικά με μέλη της, και πιθανόν άρχισε τη σταδιοδρομία του εργαζόμενος για τον συγγενή του, βασιλικό ζωγράφο Πάουλ φαν Σόμερ.[7] Ο φαν Σόμερ είχε νυμφευθεί τη θυγατέρα του Άρνολντ Μάιτενς, συγγενή του Ντανιίλ.[13] Το 1619 ο Μάιτενς παρουσιάστηκε στον βασιλέα Ιάκωβο Α΄ και τον διάδοχό του, Πρίγκηπα της Ουαλίας, Κάρολο Α΄. Το 1620 είχε αρχίσει να δέχεται αμοιβές για πορτρέτα που παράγγελλε το Στέμμα. Τη σταδιοδρομία του φαίνεται ότι ευνόησαν δύο συγκυρίες: Το 1621 ο Άντονι βαν Ντάικ αποχώρησε από την αγγλική Αυλή προκειμένου να πραγματοποιήσει ταξίδι στην Ιταλία, από το οποίο δεν επέστρεψε στην Αγγλία, παρά το γεγονός ότι ο Ιάκωβος του είχε προσφέρει ετήσιο μισθό 100 λιρών, προκειμένου να παραμείνει ως ζωγράφος στην Αυλή του. Το ίδιο έτος απεβίωσε ο βασιλικός ζωγράφος Πάουλ φαν Σόμερ και η θέση του βασιλικού ζωγράφου παρέμεινε, έτσι, κενή.
Ο Μάιτενς είχε ήδη ζωγραφίσει πορτρέτα του πρώτου πάτρονά του, σημαντικού συλλέκτη έργων τέχνης Τόμας Χάουαρντ (Thomas Howard), 21ου Κόμητος της Αρουντέλ, καθώς και της συζύγου του. Το 1625, όντας ήδη στην υπηρεσία του Καρόλου Α΄, αναγορεύτηκε ζωγράφος της Αυλής, όταν ο Κάρολος ανήλθε στον αγγλικό Θρόνο. Από τότε ο Μάιτενς δημιούργησε μεγάλο αριθμό ολόσωμων πορτρέτων του Βασιλέα και των Αυλικών του, καθώς και αντίγραφά τους, γεγονός από το οποίο συμπεραίνεται ότι θα πρέπει να διέθετε τη βοήθεια άλλων ζωγράφων με τους οποίους είχε δημιουργήσει το δικό του εργαστήριο. Δύο από τα πιο καλά πορτρέτα του είναι το ιδίου προσώπου, του 1ου Δούκα του Χάμιλτον, Τζέιμς Χάμιλτον (James Hamilton, 1st Duke of Hamilton), τον οποίο αρχικά ζωγράφισε όταν ο Δούκας ήταν μόνον 17 ετών, το 1623, και αργότερα το 1629. Ο Μάιτενς επισκέφθηκε την Ολλανδία το 1626 και το 1630, πιθανόν για να μελετήσει τις πιο πρόσφατες εξελίξεις στην τέχνη του, ιδιαίτερα τα έργα του Πέτερ Πάουλ Ρούμπενς και του Άντονι βαν Ντάικ.
Ο Μάιτενς εισήγαγε έναν νέο νατουραλισμό στη δημιουργία πορτρέτων για την αγγλική Αυλή και επηρέασε τον Άμπραχαμ φαν Μπλάιενμπερχ (Abraham van Blyenberch). Ωστόσο, ύστερα από την επιστροφή του Άντονι βαν Ντάικ ως κορυφαίου πορτρετίστα της Αυλής, το 1632, υποβαθμίστηκε καθώς ο βαν Ντάικ έγινε η ηγετική μορφή στη ζωγραφική της Αυλής. Η υπεροχή του βαν Ντάικ έναντι του Μάιτενς είναι εμφανής στο πορτρέτο του Βασιλέα και της Βασίλισσας που δημιούργησε, βασιζόμενος στο πρωτότυπο του Μάιτενς, αλλά που το εξετέλεσε πολύ καλύτερα..[14] Περί το 1634 φαίνεται ότι ο Μάιτενς επέστρεψε οριστικά στην Ολλανδία,[10] όπου εργάστηκε ως έμπορος έργων τέχνης στη Χάγη, αποκτώντας, μεταξύ άλλων, έργα για λογαριασμό του Κόμητος της Αρουντέλ. Από την περίοδο αυτή της ζωής του διασώζονται μόνον τέσσερα έργα του. Απεβίωσε στη Χάγη.
Ορισμένα από τα έργα του Μάιτενς βρίσκονται ακόμη και σήμερα στην κατοχή της αγγλικής Βασιλικής Οικογένειας. Ο Μάιτενς δημιούργησε, επίσης, αντίγραφα πορτρέτων βασιλικών προσώπων, όπως του Ιακώβου Δ΄ της Σκωτίας, της συζύγου του Μαργαρίτας Τυδώρ και της Μαρίας, Βασίλισσας της Σκωτίας. Δημιούργησε, επίσης, αντίγραφο του πίνακα του Τιτσιάνο "Η Αφροδίτη στον καθρέφτη" το 1625, έναντι αμοιβής 125 λιρών της εποχής..[15]
Παραπομπές
Γερμανική Εθνική Βιβλιοθήκη, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: Gemeinsame Normdatei. 135889502. Ανακτήθηκε στις 13 Αυγούστου 2015.
Εθνική Πινακοθήκη της Βικτώρια. 1134. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
ECARTICO. 5274. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
rkd.nl/explore/artists/58694.
Union List of Artist Names. 29 Νοεμβρίου 2017. 500011859. Ανακτήθηκε στις 25 Οκτωβρίου 2018.
Walter A. Liedtke, Metropolitan Museum of Art (New York, N.Y.): Dutch Paintings in the Metropolitan Museum of Art, Metropolitan Museum of Art, New York, 2007, σσ. 484 - 485
[http://philipmould.com/browse-artists/daniel-mytens Philip Mould Co: Daniel Mytens
Η πηγή αυτή αναφέρει ότι το ζεύγος Μάιτενς προερχόταν από τη Χάγη
Aert Mijtens in the RKD
Daniel Mijtens in the RKD
Murray, P. & L. (1996). Dictionary of art and artists (p. 364). London: Penguin Books. ISBN 0-14-051300-0.
[http://centralpt.com/upload/417/4610_dutch_flemish_art_umfa.pdf Ursula M. Brinkmann Pimentel: DUTCH AND FLEMISH ART AT THE UTAH MUSEUM OF FINE ARTS: A Guide to the Collection
Internet Archive, Dictionary of National Biografies
Brotton, Jerry (2007). The Sale of the Late King's Goods. Pan, σελ. 158.
Devon, Frederick, Issues of the Exchequer of the Reign of James I, London (1836), p.350 see also pp.352, 355, 358
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
