Ο Μαμάι ήταν ισχυρός στρατιωτικός ηγέτης της Μπλε Ορδής την δεκαετία του 1370, που ήταν εγκατεστημένος στο δυτικό μέρος του νομαδικού κράτους, που είναι σήμερα οι νότιες στέπες της Ουκρανίας και η χερσόνησος της Κριμαίας. Αυτός αποσχίστηκε από τους Χάνους της Χρυσής Ορδής, στην προσπάθειά του να εγκαθιδρύσει το δικό του Κράτος.
Ο Μαμάι, διατηρούσε τον στρατιωτικό βαθμό του τουμενμπάσι (τεμνίκ, темник στα ρωσικά — διοικητής στρατεύματος 10,000 ανδρών, κάτι παρόμοιο με τον σύγχρονο στρατηγό). Κατά πάσα πιθανότητα ήταν απόγονος του Τζένγκις Χαν και εγγονός του κακής φήμης Νογκάι Χαν. Εντούτοις η απαίτησή του για τον θρόνο της Χρυσής Ορδής πιθανότατα ανάγεται στον γάμο του με μια από τις κόρες του τελευταίου νόμιμου χάνου, Μπέρντι Μπεγκ. Στο διάστημα 1378–1380 προσπάθησε να εξαναγκάσει τους Ρώσους να καταβάλλουν ετήσιο φόρο σε αυτόν και στους υποτελείς σε αυτόν Χάνους και όχι στη Χρυσή Ορδή (Την εποχή εκείνη υπήρχε μια πλειάδα από αντιμαχόμενους Χάνους που το πιο πιθανό ήταν να μην προέρχονται από τη γραμμή του Τζένγκις Χάν).
Αφού ηττήθηκε οικτρά από τους Ρώσους υπό τον Ντμίτρι Ντονσκόϊ στην αρχή το 1378 στην Μάχη στον ποταμό Βόζα και μετά στην Μάχη του Κουλίκοβο (1380), ο Μαμάι άρχισε να συγκεντρώνει μια μεγάλη δύναμη για να τιμωρήσει τους Ρώσους. Αλλά εν τω μεταξύ ηττήθηκε από τον Τοκταμίς (ο οποίος ήταν απόγονος του Τζέγκις Χάν) στις όχθες του ποταμού Κάλκα και έφυγε στην Κριμαία. Εκεί δολοφονήθηκε στην Θεοδοσία της Κριμαίας από τους Γενουάτες, που δεν μπορούσαν να συγχωρέσουν τον απόλυτο αποδεκατισμό μιας στρατιωτικής μονάδας από Γενουάτες τοξότες που σφαγιάστηκαν από τους Ρώσους. Η δολοφονία του Μαμάι άνοιξε τον δρόμο για στον επόμενο Χάνο για την επανένωση της Χρυσής Ορδής.
Η μνήμη του Μαμάι κράτησε για αιώνες. Η σύγχρονη ρωσική έχει μια έκφραση "как Мамай прошел", που μεταφράζεται χοντρικά ως "είναι σαν ο Μαμάι να πέρασε από εδώ" και χρησιμοποιείται για να περιγράψει το απόλυτο χάος.
Φερόμενοι διάδοχοι
Ένας από τους γιούς του, ο Μανζούρ Κιγιάτ, φέρεται να δραπέτευσε στο Μεγάλο Δουκάτο της Λιθουανίας, και υπηρέτησε τον Μεγάλο Πρίγκιπα Βιτάουτας, όπου και κέρδισε τον τίτλο του Πρίγκιπα του Χλινσκ με πολλές εκτάσεις γύρω από την σύγχρονη πόλη της Πολτάβα (Ουκρανία). Τα θρυλικά αυτά γεγονότα θα μπορούσαν να είχαν συμβεί γύρω στο 1400, αν και η πρώτη αναφορά σε έγγραφα για τους πρίγκιπες του Χλινσκ έγινε το 1437. Ο Μίκαελ Γκλίνσκι ήταν το πιο φημισμένο μέλος της οικογένειας: σπούδασε σε γερμανικό πανεπιστήμιο, πήρε μέρος ως ιππότης στους Ιταλικούς Πολέμους, και ήταν ο πιο ισχυρός άντρας στην Λιθουανία τον 15ο αιώνα, αλλά αργότερα επαναστάτησε και διέφυγε με τα αδέρφια του στην Μοσχοβία και βοήθησε τους Ρώσους στην ανακατάληψη της πόλης του Σμολένσκ. Η ανιψιά του Έλενα Γκλίνσκαγια παντρεύτηκε τον Βασίλειο Γ΄ της Ρωσίας, Μεγάλο Πρίγκιπα της Μόσχας, και ο Ιβάν ο Τρομερός ήταν γιος της.
Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Mamai της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0. (ιστορικό/συντάκτες).
Ανακτήθηκε στις 13 Φεβρουαρίου 2021.
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
