Potez 25

 

 

.

Το Potez 25 (εναλλακτική γραφή Potez XXV) ήταν γαλλικό διθέσιο, μονοκινητήριο, διπλάνο σχεδιασμένο τη δεκαετία του 1920. Σχεδιάστηκε για την εκτέλεση πολλαπλών ρόλων, τόσο σε αποστολές καταδίωξης και συνοδείας, όσο και τακτικού βομβαρδισμού και αναγνώρισης. Στα τέλη της δεκαετίας του 1920 και στις αρχές της δεκαετίας του 1930 το Potez 25 υπήρξε το βασικό αεροσκάφος πολλαπλών ρόλων περισσότερων από είκοσι αεροποριών, συμπεριλαμβανομένων της Αμερικανικής, της Γαλλικής, της Πολωνικής και της Σοβιετικής. Υπήρξε επίσης εξαιρετικά δημοφιλές μεταξύ των ιδιωτικών χρηστών, όπου χρησιμοποιήθηκε κυρίως από ταχυδρομικές υπηρεσίες.

Potez 25
Περιγραφή
Αποστολή	Αναγνωριστικό Βομβαρδιστικό
Πλήρωμα	2
Κατασκευαστής	Potez
Διαστάσεις
Μήκος	9,2 m
Εκπέτασμα	14,14 m
Ύψος	3,59 m
Επιφάνεια πτέρυγας	51,4 m²
Βάρος
Άδειο	1.490 kg
Μέγιστο	2.558 kg
Ωφέλιμο	1.068 kg
Πηγή ισχύος
Κινητήρες	1× Lorraine-Dietrich 12 Eb (υδρόψυκτος W12 σε σειρά)
Ισχύς	478 shp
Επιδόσεις
Μέγιστη ταχύτητα	214 km/h 115 knots 132 mph
Αυτονομία	600 km 324 nm 373 μίλια
Μέγιστο ύψος	5.500 m

Το αεροσκάφος εξελίχθηκε περαιτέρω στην έκδοση Potez 25M, ένα τυπικό υψηλοπτέρυγο μονοπλάνο, το οποίο όμως δεν εισήλθε ποτέ σε παραγωγή.
Σχεδίαση και εξέλιξη

Το 1923 η εταιρία κατασκευής αεροσκαφών Avions Henry Potez ξεκίνησε την παραγωγή του πετυχημένου αναγνωριστικού διπλάνου Potez XV. Βασιζόμενος στην εμπειρία που αποκόμισε κατά τη διάρκεια της κατασκευής του, ο Ανρύ Ποτέζ (Henry Potez) ξεκίνησε να επεξεργάζεται ένα νέο σχέδιο ενός βαρύτερου και ταχύτερου αεροσκάφους πολλάπλών ρόλων. Φέροντας την ονομασία, Potez XXV ή Potez 25, το πρωτότυπο είχε ήδη κατασκευαστεί το 1924. Οι κύριες διαφορές περιλάμβαναν τον μεγαλύτερο και ισχυρότερο κινητήρα και νέα σχεδίαση της πτέρυγας. Αντίθετα με τα κλασσικά σχεδιασμένα διπλάνα, η Potez εισήγαγε τη σχεδίαση των «sesquiplane», με την κάτω πτέρυγα αρκετά μικρότερη της πάνω. Κατασκευάστηκε σε δύο κύριες εκδόσεις, το αναγνωριστικό Potez 25 A2 και το βομβαρδιστικό – αναγνωριστικό Potez 25 B2.

Τον Μάιο του 1925 το πρωτότυπο δοκιμάστηκε στο ινστιτούτο Service Technique d'Aeronautique και η κατασκευή του κρίθηκε ικανοποιητική από άποψη ευελιξίας, ταχύτητας και αντοχής. Με το πέρας των δοκιμών το αεροσκάφος[ εισήλθε σε παραγωγή. Για την προώθηση του νέου αεροσκάφους στο εξωτερικό, όπου οι αγορές, μετά τη λήξη του Α’ παγκοσμίου πολέμου, ήταν κατακλυσμένες από εκατοντάδες φτηνά, αποστρατικοποιημένα, αεροσκάφη, το Potez XXV συμμετείχε σε πολλούς αγώνες. Μεταξύ των γνωστότερων ήταν το Ευρωπαϊκό ράλι (7.400 χλμ) και το Μεσογειακό ράλι (6.500 χλμ), τα οποία κερδίθηκαν από πιλότους που πετούσαν με αεροσκάφη Potez. Επίσης συμμετείχε στο πολυδιαφημιζόμενο αγώνα Παρίσι – Τεχεράνη (13.080 χλμ). Τον Ιούνιο του 1930 το Potez 25 του Henri Guillaumet συνετρίβει στις Άνδεις, στη διάρκεια μίας πτήσης μεταφοράς ταχυδρομείου. Ο Guillaumet επέζησε μίας απίστευτης πορείας στα βουνά και βρέθηκε μετά από μία εβδομάδα ερευνών.

Αυτά τα επιτεύγματα κατέστησαν το αεροσκάφος ένα από τα πλέον δημοφιλή και επιτυχημένα Γαλλικά αεροσκάφη της εποχής. Αποκτήθηκε από αρκετές πολεμικές αεροπορίες, ενώ κατασκευάστηκαν στη Γαλλία περίπου 2500 αεροσκάφη.

Από το 1925 η Πολωνία απέκτησε άδεια κατασκευής για το Potez XXV και ξεκίνησε να τα κατασκευάζει στα εργοστάσια παραγωγής αεροσκαφών Podlaska Wytwórnia Samolotów (PWS, 150 αεροσκάφη) και Plage i Laśkiewicz (150 αεροσκάφη). Το 1928 το πρώτο Potez XXV Πολωνικής κατασκευής δοκιμάστηκε από το Ινστιτούτο Τεχνικής Αεροπορικής Εξέλιξης (Technical Aviation Development Institute) στη Βαρσοβία και το σχέδιο του τροποποιήθηκε ελαφρά ώστε να καλύψει τις απαιτήσεις της Πολωνικής πολεμικής αεροπορίας. Από τις σημαντικότερες διαφορές ήταν η εισαγωγή χείλους προσβολής στις πτέρυγες. Η παραγωγή του αεροσκάφους στην Πολωνία τερματίστηκε το 1932, έχοντας κατασκευαστεί συνολικά 300 αεροσκάφη σε διάφορες εκδόσεις, για ρόλους αναγνώρισης, και τακτικού βομβαρδισμού ημέρας. Καθώς ο κινητήρας Lorraine-Dietrich 12Eb δεν ήταν διαθέσιμος στην Πολωνία αντικαταστάθηκε σε 47 αεροσκάφη από τον δυνατότερο PZL Bristol Jupiter VIIF, αρχίζοντας από το 1936.

Το Potez 25 κατασκευάστηκε και από άλλες χώρες κατόπιν αδείας.
Το Potez 25 σε Ελληνική υπηρεσία

Η Ελληνική Πολεμική Αεροπορία απέκτησε 24 Po 25 A2 από τη Γαλλία το 1931, στα οποία τοποθετήθηκαν κινητήρες Hispano-Suiza, ισχύος 500 ίππων, από τα αποθέματα της. Λόγω του ότι οι κινητήρες αυτοί προορίζονταν για τα Bre XIX, στα οποία δεν τοποθετήθηκαν λόγω κόστους, και του γεγονότος ότι το Potez 25 δεν ήταν σχεδιασμένο να φέρει τον εν λόγω κινητήρα, τοποθετήθηκε έρμα βάρους 25 κιλών στην ουρά του αεροσκάφους ώστε να αντισταθμιστεί το μεγαλύτερο βάρος του κινητήρα. Η επιλογή αυτή όμως δέχθηκε έντονη κριτική ως αιτία πρόκλησης πολλών ατυχημάτων του τύπου. Έως το 1940 είχαν απομείνει μόλις 17 αεροσκάφη, ενώ χρησιμοποιήθηκε μόνο στα αρχικά στάδια του Β' παγκοσμίου πολέμου λόγω της παλαιότητάς του.
Χρήστες
Potez 25
Potez 25 A.2 3-view Aero Digest September,1930.png

Ταϊβάν Ταϊβάν
Flag of Ethiopia.svg Αιθιοπία
Εσθονία Εσθονία
Φινλανδία Φινλανδία
Γαλλία Γαλλία
Ελλάδα
Παραγουάη Παραγουάη
Πολωνία
Πορτογαλία
Ρουμανία
Ελβετία
Σοβιετική Ένωση Σοβιετική Ένωση
Ηνωμένες Πολιτείες
Σοσιαλιστική Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας Γιουγκοσλαβία

Πηγές

Heinonen, Timo Heinonen: Thulinista Hornetiin, Keski-Suomen ilmailumuseon julkaisuja 3, 1992. ISBN 951-95688-2-4.

Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License