.
Η πολεμική αεροπορία, ή αεροπορικός στρατός, όπως ονομάζεται σε κάποιες χώρες, ή στρατιωτικό αεροπορικό σώμα, όπως ήταν η ιστορική ονομασία, αποτελεί την στρατιωτική υπηρεσία ενός κράτους η οποία διεξάγει κατά κύριο λόγο αεροπορικό πόλεμο. Ο όρος «πολεμική αεροπορία» μπορεί επίσης να αναφέρεται σε μία τακτική πολεμική αεροπορία ή σε μία αριθμημένη πολεμική αεροπορία, οι οποίες αποτελούν επιχειρησιακούς σχηματισμούς στα πλαίσια της ευρύτερης εθνικής πολεμικής αεροπορίας. Οι πολεμικές αεροπορίες τυπικά αποτελούνται από τον συνδυασμό μαχητικών, βομβαρδιστικών, μεταφορικών αεροσκαφών και ελικοπτέρων. Πολλές πολεμικές αεροπορίες φέρουν επίσης την ευθύνη για επιχειρήσεις στο διάστημα, τη διαχείριση διηπειρωτικών βαλλιστικών πυραύλων (ICBM) και τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού. Επίσης φέρουν την ευθύνη διοίκησης και ελέγχου μέσων αεράμυνας, όπως αντιαεροπορικών μέσων πυροβολικού, πυραύλων επιφανείας – αέρος, αντιβαλλιστικών πυραύλων με τα αντίστοιχα δίκτυα προειδοποίησης και άμυνας. Παράλληλα, το προσωπικό μίας πολεμικής αεροπορίας περιλαμβάνει πλειάδα διαφορετικών ειδικοτήτων, με κυριότερες τους πιλότους και τις λοιπές ιπτάμενες ειδικότητες (χειριστές οπλικών συστημάτων, χειριστές ραντάρ και ηλεκτρονικού εξοπλισμού, εφοδιαστές – ρίπτες φορτίου), τις διάφορες ειδικότητες του προσωπικού εδάφους (φροντιστές εδάφους, μηχανικούς, μετεωρολόγους) και το προσωπικό λογιστικής υποστήριξης.[1][2]
Οργάνωση
Οι πολεμικές αεροπορίες χρησιμοποιούν μια μεγάλη ποικιλία διαφορετικών τύπων αεροσκαφών. Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν:
Μαχητικά, τα οποία χρησιμοποιούνται για την καταστροφή άλλων αεροσκαφών.
Βομβαρδιστικά και αεροσκάφη εγγύς υποστήριξης, τα οποία χρησιμοποιούνται για την προσβολή στόχων στο έδαφος.
Αναγνωριστικά αεροσκάφη.
Αεροσκάφη ηλεκτρονικού πολέμου.
Αεροσκάφη έγκαιρης προειδοποίησης AWACS (Airborne Warning and Control System), γνωστά και ως ιπτάμενα ραντάρ.
Αεροσκάφη ναυτικής συνεργασίας.
Μεταγωγικά αεροσκάφη για τη μεταφορά στρατιωτικού φορτίου.
Αεροσκάφη εναέριου εφοδιασμού, για τον εναέριο εφοδιασμό άλλων αεροσκαφών με καύσιμο.
Ελικόπτερα, τα οποία χρησιμοποιούνται σε ρόλους επιθετικούς, έρευνας και διάσωσης και μεταφοράς φορτίου και προσωπικού.
Εκπαιδευτικά αεροσκάφη
Αεροσκάφος RF-4E της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας
Κάποιες πολεμικές αεροπορίες χρησιμοποιούν επίσης δορυφόρους διαφόρων τύπων, οι οποίοι παρέχουν υπηρεσίες όπως:
Ασφαλείς ή μη επικοινωνίες
Προσδιορισμό θέσης και πλοήγησης
Προειδοποίησης εισερχόμενων πυραύλων
Μετεωρολογικά δεδομένα
Επιτήρησης, αναγνώρισης και συγκέντρωσης πληροφοριών.
Κάποιες πολεμικές αεροπορίες όπως η Βρετανική Βασιλική Αεροπορία έχουν μία μοναδική δομή βαθμών η οποία βασίζεται στη δομή των βαθμών του ναυτικού. Άλλες πολεμικές αεροπορίες, όπως η Αμερικανική Πολεμική Αεροπορία διατηρούν μία μοναδική δομή βαθμών για τους στρατεύσιμο προσωπικό, οι αξιωματικοί όμως φέρουν βαθμούς ανάλογους αυτών του στρατού ξηράς. Τέλος, άλλες πολεμικές αεροπορίες, όπως η Σοβιετική Πολεμική Αεροπορία χρησιμοποιούν βαθμούς ανάλογους του στρατού ξηράς τόσο για τους στρατεύσιμους όσο και για τους αξιωματικούς. Οι περισσότερες αεροπορίες, αλλά όχι όλες, χρησιμοποιούν μπλε-γκρι στολές (αεροπορικό μπλε, σε αντίθεση με το ναυτικό μπλε), μία πρακτική που ξεκίνησε από τη Βρετανική Βασιλική Αεροπορία. Η οργανωτική δομή των πολεμικών αεροποριών επίσης ποικίλει. Κάποιες (όπως η Αμερικανική και η Βρετανική) χωρίζονται σε διοικήσεις, μοίρες και σμήνη. Άλλες (όπως η Σοβιετική) διατηρούν μία οργανωτική δομή ανάλογη του στρατού.
Σε κάθε αεροπορία υπάρχουν πιλότοι που πετούν τα αεροσκάφη, προσωπικό συντήρησης και μηχανικοί που αναλαμβάνουν τη συντήρησή των αεροσκαφών στο έδαφος, ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας, προσωπικό τηλεπικοινωνιών, χειριστές δορυφορικών συστημάτων, διοικητικό και ιατρικό προσωπικό. Σε κάποιες πολεμικές αεροπορίες υπάρχουν αξιωματικοί που είναι υπεύθυνοι για τη χρήση και διαχείριση στρατηγικών πυρηνικών όπλων, όπως οι διηπειρωτικοί βαλλιστικοί πύραυλοι και η αερομεταφερόμενες πυρηνικές βόμβες. Παρόλο που η πλειοψηφία των ανώτερων διοικητικά αξιωματικών προέρχονται από τις τάξεις των ιπταμένων, η πλειοψηφία του προσωπικού μίας αεροπορίας δεν είναι ιπτάμενοι. Πολλές πολεμικές αεροπορίες διαθέτουν σώμα αλεξιπτωτιστών και προσωπικό επίγειας φύλαξης και άμυνας των αεροπορικών βάσεων, των γραμμών εφοδιασμού και των περιβάλλοντων χώρων από επίγειες επιθέσεις, όπως το Βρετανικό RAF Regiment και το Γαλλικό Fusiliers Commandos de l'Air. Αρκετές πολεμικές αεροπορίες διαθέτουν επίσης σώμα ειδικών δυνάμεων, τα οποία μπορεί να περιλαμβάνουν ιπτάμενα πληρώματα και αεροσκάφη επιφορτισμένα με ειδικές αποστολές αναγνώρισης παρατήρησης και συλλογής πληροφοριών ή επιχειρήσεις διείσδυσης πίσω από τις εχθρικές γραμμές, ή από προσωπικό εδάφους, το οποίο αναλαμβάνει επιχειρήσεις υποστήριξης της πολεμικής αεροπορίας ή ειδικές επιχειρήσεις όπως η έρευνα και διάσωση μάχης, εξουδετέρωση εκρηκτικών, κατάδειξη στόχων και προωθημένο αεροπορικό έλεγχο. Οι πιλότοι φέρουν συνήθως διακριτικά με τη μορφή πτερύγων (ή «πουλάδες» όπως είναι γνωστές στην Ελληνική Πολεμική Αεροπορία), ενώ και το υπόλοιπο προσωπικό δύναται να φέρει παραλλαγές αυτών των διακριτικών.
Ιστορία
Κύριο λήμμα: Αεροπορικός πόλεμος
Πτητικές μηχανές βαρύτερες του αέρα
Τα σώματα αερόστατων δεν θεωρούνται γενικά ως παραδείγματα αεροπορικών δυνάμεων. Με την ανακάλυψη όμως των βαρύτερων του αέρα πτητικών μηχανών το 1903, οι στρατιωτικές και ναυτικές δυνάμεις άρχισαν να ενδιαφέρονται για αυτή τη νέα μορφή αεροπορίας.
Η πρώτη αεροπορική δύναμη στον κόσμο ήταν η Aviation Militaire (Στρατιωτική Αεροπορία) του Γαλλικού Στρατού που δημιουργήθηκε το 1910 και τελικά εξελίχθηκε στην Γαλλική Πολεμική Αεροπορία (L'Armée de l'Air). Στη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία και η Βρετανική αυτοκρατορία διέθεταν σημαντικές αεροπορικές δυνάμεις αποτελούμενες από βομβαρδιστικά και μαχητικά, με πολλούς πιλότους των τελευταίων να συγκαταλέγονται μεταξύ των Άσσων.
Ανεξάρτητες αεροπορίες
Μία ανεξάρτητη πολεμική αεροπορία είναι αυτή που αποτελεί ξεχωριστό κλάδο των ενόπλων δυνάμεων ενός έθνους και είναι ίσες με το στρατό και του ναυτικό του έθνους αυτού.
Κατά ένα ισχυρισμό η Φιλανδική πολεμική αεροπορία είναι η πρώτη ανεξάρτητη πολεμική αεροπορία στον κόσμο. Όταν ιδρύθηκε στις 6 Μαρτίου 1918, αποτελούνταν από ένα αεροπλάνο και διοικούνταν από ένα κατώτερο αξιωματικό[3]. Όμως, η Βρετανική Βασιλική Πολεμική Αεροπορία γενικότερα αναγνωρίζεται ως η πρώτη ανεξάρτητη πολεμική αεροπορία ανεξαρτήτως μεγέθους. Η RAF ιδρύθηκε την 1 Απριλίου 1918 με την συγχώνευση του Βασιλικού Ιπτάμενου Σώματος του Βρετανικού Στρατού και της Αεροπορικής Υπηρεσίας του Βασιλικού Ναυτικού. Με την ίδρυση της η RAF διέθετε περισσότερα από 20.000 αεροσκάφη, διοικούνταν από Αρχηγό Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας, που έφερε το βαθμό του Υποστράτηγου, και υπαγόταν σε δικό της κυβερνητικό υπουργείο (το Υπουργείο Αεροπορίας).
Οι Παγκόσμιοι Πόλεμοι
Το αεροσκάφος Supermarine Spitfire της RAF υπήρξε ένας από τους πρωταγωνιστές της μάχης της Βρετανίας
Η Γερμανία υπήρξε η πρώτη χώρα που χρησιμοποίησε την αεροπορία της για τον βομβαρδισμό εχθρικών πόλεων. Στη διάρκεια του πρώτου παγκοσμίου πολέμου χρησιμοποίησε αερόπλοια Ζέπελιν για τον βομβαρδισμό Βρετανικών πόλεων. Το χρονικό εκείνο διάστημα η Βρετανία διέθετε αεροσκάφη, όμως τα αερόπλοια της ήταν λιγότερο προηγμένα από τα Γερμανικά και χρησιμοποιήθηκαν ελάχιστα για επιθετικές επιχειρήσεις. Αντίθετα χρησιμοποιήθηκαν εκτενώς για την αναζήτηση Γερμανικών υποβρυχίων. Τα αεροπλάνα εκείνης της περιόδου σε ολόκληρο τον κόσμο δεν ήταν ιδιαίτερα προηγμένα, ήταν ευάλωτα σε επιθέσεις και είχαν χαμηλή ταχύτητα.
Με την έναρξη του δεύτερου παγκοσμίου πολέμου, τα αεροπλάνα είχαν γίνει ασφαλέστερα, γρηγορότερα και πιο αξιόπιστα. Υιοθετήθηκαν ως μέσα βομβαρδισμού και αναχαίτισης καθώς ήταν γρηγορότερα από τα αερόπλοια. Η μεγαλύτερη πολεμική αεροπορία με την έναρξη του πολέμου το 1939 ήταν η Κόκκινη Αεροπορία (Σοβιετική Ένωση) και παρά τις μεγάλες απώλειες, θα πρωταγωνιστούσε στις μεγαλύτερες αεροπορικές επιχειρήσεις του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου για περισσότερα από τέσσερα χρόνια, μαχόμενη τη Γερμανική Luftwaffe. Η πιο σημαντική επιχείρηση του πολέμου, γνωστή ως η Μάχη της Αγγλίας, έλαβε χώρα κατά τη διάρκεια του 1940 πάνω από τη Βρετανία και τη Μάγχη μεταξύ της RAF και της Luftwaffe, για μία περίοδο πολλών μηνών, με νίκη των βρετανικών δυνάμεων και εγκατάλειψη του σχεδίου εισβολής στη Βρετανία από τον Αδόλφο Χίτλερ. Σημαντικές επίσης υπήρξαν η Ιαπωνική επίθεση στο Περλ Χάρμπορ το 1941, ο συμμαχικός βομβαρδισμός της Γερμανίας κατά την περίοδο 1942 – 1944 και οι επιχειρήσεις της Σοβιετικής Αεροπορίας για την υποστήριξη των στρατηγικών επίγειων επιθέσεων στο Ανατολικό μέτωπο.
Στρατηγικός βομβαρδισμός
Αεροσκάφη B-17 Flying Fortress της USAF
Ο ρόλος του στρατηγικού βομβαρδισμού από την πολεμική αεροπορία κατά των εχθρικών υποδομών αναπτύχθηκε τη δεκαετία του 1930 από τους Ιάπωνες στην Κίνα και από τους Γερμανούς στον Ισπανικό Εμφύλιο. Ο ρόλος του βομβαρδιστικού τελειοποιήθηκε στη διάρκεια του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου, κατά τη διάρκεια των συμμαχικών επιχειρήσεων που πήραν το όνομα «Επιδρομές των Χιλίων Βομβαρδιστικών» ("Thousand Bomber Raid"). Η ανάγκη για την αναχαίτιση αυτών των βομβαρδιστικών, τόσο κατά τη διάρκεια της μέρα όσο και τη νύχτα, επιτάχυνε την εξέλιξη των μαχητικών αεροσκαφών. Ο πόλεμος τελείωσε όταν βομβαρδιστικά Boeing B-29 Superfortress της Πολεμικής Αεροπορίας του Αμερικανικού Στρατού έριξαν δύο ατομικές βόμβες στις Ιαπωνικές πόλεις Χιροσίμα και Ναγκασάκι, τον Αύγουστο του 1945.
Μετά το τέλος του πολέμου
Η Αμερικανική Πολεμική Αεροπορία έγινε ανεξάρτητη υπηρεσία το 1947. Με την έναρξη του Ψυχρού πολέμου, τόσο η USAF όσο και η Σοβιετική αεροπορία ενίσχυσαν τις δυνάμεις στρατηγικών βομβαρδιστικών τους, τα οποία έφεραν τη δυνατότητα μεταφοράς πυρηνικών όπλων. Πολλές ήταν επίσης οι τεχνολογικές εξελίξεις που παρουσιάζονταν ευρέος εκείνη την περίοδο, μεταξύ των οποίων ο κινητήρας τζετ, ο πύραυλος, το ελικόπτερο και ο εναέριος ανεφοδιασμός.
Η Κομμουνιστική Κίνα εξέλιξε επίσης μία μεγάλη πολεμική αεροπορία, αρχικά με τη βοήθεια της Σοβιετικής Ένωσης και στη συνέχεια με δικά της μέσα. Τόσο οι Ηνωμένες Πολιτείες όσο και η Σοβιετική Ένωση προμήθευσαν με μεγάλους αριθμούς αεροσκαφών τα συμμαχικά τους κράτη, καθώς επίσης με τεχνική υποστήριξη και εκπαιδευτικά μέσα.
Στη διάρκεια της δεκαετίας του 1960 ο Καναδάς αποφάσισε την συνένωση της Βασιλικής Καναδικής Πολεμικής Αεροπορίας με το στρατό και το ναυτικό για να δημιουργηθούν οι ενωμένες Καναδικές Ένοπλες Δυνάμεις. Τέλος η τελευταία ίσως πολεμική αεροπορία που απέσπασε την ανεξαρτησία της από τον στρατό είναι το Ιρλανδικό Αεροπορικό Σώμα, τη δεκαετία του 1990.
Αεροπορικός Στρατός
Αεροσκάφος Mirage 2000 της Γαλλικής αεροπορίας
Πολλές χώρες ονομάζουν την στρατιωτική αεροπορία τους Αεροπορικό Στρατό (Air Army), με πιο γνωστή τη Γαλλία. Σε αυτές τις χώρες ο στρατός επίσημα ονομάζεται Στρατός Ξηράς, αν και σε κοινή χρήση η λέξη «στρατός» διατηρεί την έννοια μίας επίγειας δύναμης. Όμως, στη Σοβιετική Ένωση και την μεταγενέστερη Ρωσική Ομοσπονδία ο Αεροπορικός Στρατός αναφέρεται σε ένα στρατιωτικό σχηματισμό και κατά τη διάρκεια του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου επιχειρούσαν δεκαοκτώ Αεροπορικοί Στρατοί ως τμήματα της διάταξης μάχης του Κόκκινου Στρατού. Οι Αεροπορικοί Στρατοί χωρίζονταν μέσα σε στην πολεμική αεροπορία ανάλογα με τη στρατιωτική περιοχή στην οποία υπάγονταν, με τους Αεροπορικούς Στρατούς Πρώτης Γραμμής (Frontal Aviation Air Armies) να υπάγονται σε ένα από τα πολεμικά μέτωπα και τους Αντιαεροπορικούς Αμυντικούς Στρατούς (Anti-Air Defense Armies) να περιλαμβάνουν τα αντιαεροπορικά όπλα και τα αναχαιτιστικά.
Σημειώσεις
«AFPC - Air Force Personnel Center». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Οκτωβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 27 Οκτωβρίου 2008.
United States Air Force - AirForce.com
«Puolustusvoimat - Försvarsmakten - The Finnish Defence Forces». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Απριλίου 2009. Ανακτήθηκε στις 27 Οκτωβρίου 2008.
Δείτε επίσης
Ελληνική Πολεμική Αεροπορία
Στρατιωτική Αεροπορία
Ναυτική Αεροπορία
Αεροπορικός πόλεμος
Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
