.
Το Martin P4M Mercator ήταν δικινητήριο αεροσκάφος ναυτικής αναγνώρισης/συνεργασίας το οποίο παρήχθη σε πολύ μικρούς αριθμούς για το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ. Η χρήση του στον ρόλο τον οποίο σχεδιάστηκε να καλύψει ήταν περιορισμένη, διότι το ανταγωνιστικό Lockheed P2V Neptune κρίθηκε ανώτερο. Μερικά P4M χρησιμοποιήθηκαν ως αεροσκάφη ηλεκτρονικού πολέμου μακράς ακτίνας δράσης, όμως η χρήση του τύπου ήταν εν γένει σχετικά περιορισμένη. Ένα από τα χαρακτηριστικά του αεροσκάφους ήταν η χρήση μικτού προωστικού συστήματος, το οποίο αποτελούνταν από εμβολοφόρους κινητήρες και κινητήρες turbojet.
Σχεδιασμός και ανάπτυξη
Η εργασίες πάνω στο Model 219, ένα αεροσκάφος που θα αντικαθιστούσε το ναυτικό αναγνωριστικό/βομβαρδιστικό μακράς ακτίνας δράσης PB4Y Privateer, ξεκίνησαν το 1944.[1] Το πρωτότυπο πραγματοποίησε την παρθενική του πτήση στις 20 Οκτωβρίου 1946.[1] Ήταν ένα περίπλοκο αεροσκάφος μεγάλων διαστάσεων, το οποίο προωθούνταν από δύο αστεροειδείς κινητήρες Pratt & Whitney R4360 Wasp Major. Προκειμένου να βελτιωθούν οι επιδόσεις κατά την απογείωση και υπό ορισμένες συνθήκες κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων, ήταν εγκατεστημένοι πίσω από τους Pratt & Whitney δύο turbojet κινητήρες Allison J33, με τις εισαγωγές αέρα να βρίσκονται κάτω και πίσω από τους αστεροειδείς κινητήρες.[2]
Το P4M διέθετε ανασυρόμενο τρίκυκλο σύστημα προσγείωσης. Ο αμυντικός οπλισμός του ήταν ισχυρότατος: δύο πυροβόλα των 20 mm σε πυργίσκο στο ρύγχος και στο ουραίο καθώς και δύο πολυβόλα των 12,7 mm σε ραχιαίο πυργίσκο. Στο οπλικό φορτίο που μπορούσε να μεταφέρει, περιλαμβάνονταν βόμβες, τορπίλες, νάρκες και βόμβες βυθού.[3] Επίσης ήταν δυνατή η μεταφορά επιπλέον δεξαμενών καυσίμου ώστε να αυξηθεί η ακτίνα δράσης.
Επιχειρησιακή ιστορία
Το Ναυτικό επέλεξε τελικά το απλούστερο και μικρότερων διαστάσεων P2V Neptune, το οποίο υπερείχε μάλιστα σε επιδόσεις, ως το βασικό αεροσκάφος αυτής της κλάσης. Παρόλα αυτά δόθηκε παραγγελία για την παραγωγή 19 P4M στην Martin, με τα αεροσκάφη να προορίζονται να αναλάβουν εξειδικευμένες αποστολές ταχείας ναρκοθέτησης. Τα P4M εντάχθηκαν σε υπηρεσία με την VP-21 το 1950, επιχειρώντας από την Κενίτρα στο γαλλικό Μαρόκο.[4] Παρέμειναν στις τάξεις αυτής της μονάδας μέχρι τον Φεβρουάριο του 1953.[5]
Ήδη από το 1951 είχε ξεκινήσει η μετατροπή των αεροσκαφών προκειμένου να μπορούν να πραγματοποιήσουν αποστολές ηλεκτρονικής αναγνώρισης (SIGINT), προκειμένου να αντικαταστήσουν τα PB4Y-2 Privateer. Το πλήρωμα περιλάμβανε μεγάλο αριθμό χειριστών των διαφόρων συστημάτων ηλεκτρονικού πολέμου και ανέρχονταν στα 14 (αργότερα 16) άτομα συνολικά.[6] Σε αυτό τον ρόλο είχαν την ονομασία P4M-1Q.
Από τον Οκτώβριο του 1951 ξεκίνησαν οι αποστολές ηλεκτρονικής επιτήρησης από την βάση Sangley Point στις Φιλιππίνες και αργότερα από την βάσεις στο Iwakuni και το Ατσούγκι της Ιαπωνίας. Με μεγάλη μυστικότητα τα αεροσκάφη πραγματοποιούσαν περιπολίες κατά μήκος των ακτών του Βιετνάμ, της ΛΔ Κίνας, της Βόρειας Κορέας και της ανατολικής Σοβιετικής Ένωσης. Οι αποστολές πραγματοποιούνταν πάντοτε τη νύχτα και χωρίς φώτα πορείας.[7]
Στις 22 Αυγούστου 1956 κινεζικά μαχητικά κατέρριψαν ένα Mercator, με συνέπεια να χαθούν και τα 16 μέλη του πληρώματος του.[8] Στις 16 Ιουνίου 1959 P4M-1Q δέχθηκε επίθεση από δύο βορειοκορεάτικα MiG-17 και υπέστη σοβαρές ζημιές.[9] Παρόμοιες αποστολές με ανάλογους κινδύνους ανέλαβαν και τα αεροσκάφη που επιχειρούσαν από το Μαρόκο.
Τον ρόλο των Mercator ανέλαβαν σταδιακά τα EA-3B Skywarrior καθώς και τα μεγαλύτερων διαστάσεων Lockheed WV-2Q Warning Star. Όλα τα P4M αποσύρθηκαν το 1960 και διαλύθηκαν για σκραπ.[10]
Εκδόσεις
XP4M-1
Δύο πρωτότυπα με κινητήρες R-4360-4.
P4M-1
Αεροσκάφη παραγωγής με κινητήρες R-4360-20A. Κατασκευάστηκαν 19 μονάδες.
P4M-1Q
P4M-1 που μετατράπηκαν σε αεροσκάφη ηλεκτρονικού πολέμου.
Χρήστες
ΗΠΑ
Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ
Δείτε επίσης
Παρόμοια αεροσκάφη
Avro Shackleton
Consolidated PB4Y-2 Privateer
Lockheed P-2 Neptune
Lockheed P-3 Orion
Παραπομπές
Lake and Dorr 2000, p.139.
Lake and Dorr 2000, pp. 138–139.
Dorr and Burgess 1993, pp. 216–217.
Dorr and Burgess 1993, p.217.
Roberts 2000, p.125.
Lake and Dorr 2000, pp. 141–142.
Dorr and Burgess 1993, pp. 217, 220.
Dorr and Burgess 1993, pp. 220–221.
Dorr and Burgess 1993, pp. 221–222.
Dorr and Burgess 1993, p.222.
Βιβλιογραφία
Commons logo
Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα
Martin P4M Mercator
Dorr, Robert F. and Richard R. Burgess. "Ferreting Mercators". Air International, October 1993, Vol.45, No. 4. ISSN 0306-5634. pp. 215–222.
Lake, Jon and Robert F. Dorr. "Martin P4M Mercator". Wings of Fame. Volume 19. London:Aerospace Publishing, 2000. ISBN 1-86184-049-7. pp. 138–149.
Roberts, Michael D. Dictionary of American Naval Aviation Squadrons:Volume 2: The History of VP, VPB, VP(HL) and VP(AM) Squadrons Αρχειοθετήθηκε 2008-09-15 στο Wayback Machine.. Washington, DC:Naval Historical Center, 2000.
Αεροσκάφη των Glenn L. Martin Company και Martin Marietta
Αριθμοί μοντέλων
66 67 70 123 130 139 145 146 156 162 166 167 170 179 182 187 190 210 219 223 234 237 247 270 272 316
Επιβατηγά
M-130 202 303 404
Εγγύς υποστήριξης
A-15 A-22 A-23 A-30 A-45 AM
Βομβαρδιστικά
B-10 B-12 XB-13 XB-14 XB-16 B-26 XB-27 B-33 B-48 XB-51 B-57 XB-68 BM MB
Ναυτικής συνεργασίας/αναγνώρισης
PBM P4M P5M P6M
μεταγωγικά
C-3 JRM RM
εκπαιδευτικά
T/TT N2M
Αναγνωριστικά/τορπιλοπλάνα
S MS TM T2M T3M T4M T5M T6M
Αναγνωριστικά
RB-57D RB-57F
Martin Marietta
845 SV-5J X-23 X-24A X-24B
Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
