.
Το Fokker G.I ήταν ολλανδικό δικινητήριο βαρύ μαχητικό που σχεδιάστηκε στα μέσα της δεκαετίας του 1930. Παρόλο που η παραγωγή του ξεκίνησε πριν το ξέσπασμα του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, τα G.I ήταν επιχειρησιακά μόλις την άνοιξη του 1940, λίγο πριν οι Γερμανοί καταλάβουν τη χώρα. Τα λιγοστά διαθέσιμα G.I πέτυχαν κάποιες νίκες ενάντια στη Luftwaffe, που είχε αναμφισβήτητα την αεροπορική κυριαρχία, χωρίς όμως να είναι δυνατόν να αναστρέψουν τις δυσμενέστατες για τους Ολλανδούς -και τους Συμμάχους γενικότερα- συνθήκες. Όσα αεροσκάφη απέμειναν μετά την κατάκτηση της χώρας από τις γερμανικές δυνάμεις πέρασαν στα χέρια της Luftwaffe και αξιοποιήθηκαν σαν εκπαιδευτικά.
Σχεδιασμός και ανάπτυξη
Η δημιουργία του G.I, που ήταν σχεδίαση του Dr. Schatzki, χρηματοδοτήθηκε από ιδίους πόρους της κατασκευάστριας το 1936. Το νέο μαχητικό προορίζονταν να καλύψει τους ρόλους του ιπτάμενου καταδρομικού (ολλανδικά: jachtkruiser) -δηλαδή του βαρέως μαχητικού- και του καταστροφέα βομβαρδιστικών. Σύμφωνα με τους θεωρητικούς της αεροπορικής ισχύος της περιόδου του Μεσοπολέμου, που εν πολλοίς ήταν επηρεασμένοι από της απόψεις του Giulio Douhet, επρόκειτο για ιδιαίτερα σημαντικούς ρόλους στη δομή των αεροπορικών δυνάμεων μιας χώρας. Το G.I ήταν ένα δικινητήριο αεροσκάφος, με twin boom, διμελές ή τριμελές πλήρωμα (πιλότος, ασυρματιστής/πλοηγός/οπίσθιος πολυβολητής και βομβαρδιστής) και ισχυρότατο οπλισμό αποτελούμενο από δύο πυροβόλα Madsen των 23 mm και δύο πολυβόλα των 7,9 mm (αργότερα αυξήθηκαν σε οκτώ) στο ρύγχος και ένα ακόμα πολυβόλο ίδιου διαμετρήματος στο πίσω μέρος.[2] Το G.I μπορούσε δευτερευόντως να επιτελέσει τον ρόλο του ελαφρού βομβαρδιστικού καθώς και του αεροσκάφους εγγύς υποστήριξης. Είχε δυνατότητα μεταφοράς μιας βόμβας των 400 kg ή δύο των 200 kg ή μέχρι δέκα των 26 kg.[2]
Μέσα σε μόλις επτά μήνες ολοκληρώθηκε ο σχεδιασμός και η κατασκευή του πρωτοτύπου. Το αεροσκάφος παρουσιάστηκε στο Αεροπορικό Σαλόνι στο Παρίσι τον Νοέμβριο του 1936 -πριν ακόμα πραγματοποιήσει την παρθενική του πτήση- και προκάλεσε αίσθηση.[2] Ήταν βαμμένο με μωβ και κίτρινο χρώμα, που θύμιζε τα χρώματα της Δημοκρατικής Ισπανίας, στην οποία η Fokker ήλπιζε να το εξάγει.[2]
Όπως και όλα τα άλλα αεροσκάφη που κατασκεύασε η Fokker εκείνη την περίοδο, το G.I ήταν μικτής κατασκευής.[3] Πραγματοποίησε την παρθενική του πτήση στις 16 Μαρτίου 1937, από το αεροδρόμιο του Αϊντχόφεν, με χειριστή τον Karel Toman-Mares.[4] Προωθούνταν από δύο κινητήρες Hispano-Suiza 14AB-02/03 ισχύος 650 hp.[4] Αργότερα μεγάλο μέρος των πτητικών δοκιμών ανέλαβε ο Emil Meinecke.[5] Η πρώτη πτήση εξελίχθηκε ομαλά, όμως σε άλλη δοκιμαστική πτήση τον Σεπτέμβριο του 1937 εξερράγη ο υπερσυμπιεστής και παραλίγο να χαθεί το πρωτότυπο.[5] Το ατύχημα οδήγησε στην απόφαση αντικατάστασης των κινητήρων από τους Pratt & Whitney SB4-G Twin Wasp Junior των 750 hp.
Επιχειρησιακή ιστορία
G.I (ρεπλίκα) που εκτίθεται στο μουσείο της Ολλανδικής Βασιλικής Αεροπορίας στο Soesterberg
Ενώ διεξάγονταν οι πτητικές δοκιμές, η Fokker πήρε παραγγελία από την κυβέρνηση της Δημοκρατικής Ισπανίας για προμήθεια 26 μαχητικών της εξαγωγικής έκδοσης με κινητήρες Pratt & Whitney. Παρόλο που πληρώθηκε, η Fokker δεν υλοποίησε τελικά το συμβόλαιο διότι η ολλανδική κυβέρνηση επέβαλε εμπάργκο στην πώληση στρατιωτικού εξοπλισμού στην Ισπανία.[5] Η Fokker συνέχισε όμως την κατασκευή των αεροσκαφών ενώ δημοσιεύθηκε στον τύπο αναληθής είδηση ότι τα αεροσκάφη προορίζονταν για τη Φινλανδία.[6]
Εκτός από την Ολλανδική Βασιλική Αεροπορία (Luchtvaartafdeeling) πολλές ξένες αεροπορίες έδειξαν ενδιαφέρον να προμηθευτούν το G.I σαν μαχητικό ή σαν βομβαρδιστικό κάθετης εφόρμησης. Προκειμένου να εξεταστεί το κατά πόσον το αεροσκάφος ήταν κατάλληλο να επιτελέσει τον δεύτερο ρόλο, τοποθετήθηκαν φρένα βύθισης. Οι δοκιμές έδειξαν ότι το αεροσκάφος μπορούσε να πραγματοποιήσει βύθιση με ταχύτητες άνω των 644 km/h και ακόμα ότι είχε δυνατότητες πραγματοποίησης ακροβατικών ελιγμών. Ο σμηναγός της Σουηδικής Αεροπορίας Björn Bjuggren πραγματοποίησε πάνω από 20 βυθίσεις με το G.I και έκανε πολύ θετικά σχόλια για τις ικανότητες του σε αυτόν τον ρόλο.[7] Εκτός από την προαναφερθείσα ισπανική παραγγελία για 26 G.Ib και η Σουηδία παρήγγειλε 18 αεροσκάφη αυτής της έκδοσης. Η Δανία παρήγγειλε 12 αεροσκάφη της έκδοσης G.Ia, με κινητήρες Bristol Mercury VIII καθώς και άδεια εγχώριας παραγωγής που τελικά δεν αξιοποίησε[8] και η Σουηδία άλλα 72 της ίδιας έκδοσης. Ενδιαφέρον εξέφρασαν πολλές ακόμα χώρες, όπως το Βέλγιο, η Τουρκία, η Ουγγαρία και η Ελβετία, χωρίς όμως να θέσουν συγκεκριμένες παραγγελίες.
Η Ολλανδική Βασιλική Αεροπορία παρήγγειλε 36 G.Ia με κινητήρες Bristol Mercury VIII των 725 hp για να εξοπλίσει δύο σμηναρχίες της.[5] Μονάχα τα τέσσερα πρώτα αεροσκάφη ολοκληρώθηκαν ως τριθέσια για αποστολές εγγύς υποστήριξης, ενώ τα υπόλοιπα ήταν διθέσια μαχητικά. Πριν από την έναρξη των εχθροπραξιών ήταν επιχειρησιακά 26 G.Ia με την 3η Jachtvliegtuigafdeling (JaVA) στο Ρότερνταμ[9] και την 4η Jachtvliegtuigafdeling στο Άλκμααρ.[10] Αξιοποιήθηκαν εκτενώς σε εναέριες περιπολίες για τη διασφάλιση της ολλανδικής ουδετερότητας και μάλιστα ένα G.Ia κατέρριψε στις 20 Μαρτίου 1940 βομβαρδιστικό Armstrong Whitworth Whitley της RAF όταν παραβίασε τον ολλανδικό εναέριο χώρο.[11]
Γερμανική επίθεση
Στις 10 Μαΐου 1940 η Ναζιστική Γερμανία επιτέθηκε στη Γαλλία και τις Κάτω Χώρες. Ήταν διαθέσιμα για επιχειρήσεις 23 G.Ia και είχε επίσης ολοκληρωθεί η παραγωγή των G.Ib για την Ισπανία, στα οποία δεν είχε τοποθετηθεί ακόμα ο οπλισμός.[11]
Η γερμανική εισβολή ξεκίνησε στις 3:50 με επίθεση της Luftwaffe που σάρωσε τα ολλανδικά αεροδρόμια. Όλα πλην ενός τα αεροσκάφη της 4ης JaVA καταστράφηκαν. Τρία G.I της 3ης JaVA πρόλαβαν να απογειωθούν εγκαίρως και να καταρρίψουν τρία βομβαρδιστικά Heinkel He 111. Τα εναπομείναντα G.I συνέχισαν να πετούν και υπέστησαν ακόμα περισσότερες απώλειες, με αποτέλεσμα μετά από μια ημέρα επιχειρήσεων να έχουν απομείνει μόνο τρία αξιόμαχα αεροσκάφη. Τα G.Ib που προορίζονταν για την Ισπανία κατασχέθηκαν.[12] Σε κανένα δεν είχε τοποθετηθεί ακόμα οπλισμός, όμως τρία εξοπλίστηκαν άμεσα με τέσσερα πολυβόλα στο ρύγχος.[13] Τις επόμενες μέρες όσα G.I ήταν διαθέσιμα πραγματοποίησαν κυρίως αποστολές εγγύς υποστήριξης, πλήττοντας του προελαύνοντες Γερμανούς.[11] Επίσης επιτέθηκαν σε μεταγωγικά Junkers Ju 52/3m.[11] Εξ αιτίας του χάους που επικρατούσε οι πηγές είναι συγκεχυμένες, όμως τα G.I πρέπει να κατέρριψαν 14 εχθρικά αεροσκάφη, επιχειρώντας πάνω από το Ρότερνταμ και τη Χάγη.[14]
Επίλογος
Μετά την κατάκτηση της χώρας, οι Γερμανοί κατέσχεσαν όσα G.I βρήκαν (προέρχονταν κυρίως από τις παραγγελίες για τη Δανία και την Ισπανία) για χρήση σαν εκπαιδευτικά από τα πληρώματα των Messerschmitt Bf 110 στο Βίνερ Νόυστατ. [15] Τα αεροσκάφη αξιοποιήθηκαν σε αυτό τον ρόλο για δύο ολόκληρα χρόνια, μέχρι την απόσυρση τους όταν είχαν ξεπεράσει πια την προβλεπόμενη διάρκεια ζωής τους.[11]
Σωζόμενα αεροσκάφη
Σήμερα δεν υπάρχει κανένα G.I. Στο μουσείο της Ολλανδικής Βασιλικής Αεροπορίας στο Soesterberg εκτίθεται ρεπλίκα.
Εκδόσεις
G.I
Το μοναδικό πρωτότυπο δοκιμών (c/n 14AB-02/03), με δύο κινητήρες Hispano-Suiza 14AB-02/03.[16]
G.Ia
Διθέσια και τριθέσια έκδοση, με κινητήρες Bristol Mercury VIII.[17] Κατασκευάστηκαν 36.[17]
G.Ib
Διθέσια έκδοση, σημαντικά μικρότερων διαστάσεων, που προορίζονταν για εξαγωγή και διέθετε κινητήρες Pratt & Whitney SB4-G Twin Wasp Junior.[18] Κατασκευάστηκαν 125 ή 26 μονάδες.[18]
Χρήστες
Ολλανδία
Ολλανδική Βασιλική Αεροπορία (Luchvaartafdeling)
Γερμανία
Luftwaffe (σε πολύ μικρούς αριθμούς)[19][N 2]
Δείτε επίσης
Παρόμοια αεροσκάφη
Focke-Wulf Fw 189
Focke-Wulf Fw 187
Messerschmitt Bf 110
Messerschmitt Me 210
Bristol Beaufighter
Gloster F.9/37
Κατάλογοι
Κατάλογος μαχητικών αεροσκαφών
Σημειώσεις
The Netherlands Air Force before World War II was known as the Luchtvaartafdeeling. (Luchtvaartafdeeling was correctly written in the 1930s style of writing with a double ee.)
Η Luftwaffe χρησιμοποίησε περίπου 35 - 40 G.Ι.[20]
Παραπομπές
"Foreign Fokker G.1" Fokker G-1 Foundation. Retrieved: 26 August 2010.
Green 1967, σελ. 507.
Green 1961, σελ. 104.
Van der Klaauw 1996, σελ. 183.
Green 1967, σελ. 509.
Hooftman 1981, σελ. 62.
Green 1967, σελ. 510.
«Morten Hein, "Danish military aviation in relation to the Second World War", website of the Rathbone Museum, rathbonemuseum.com, retrieved 2 August 2014». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Αυγούστου 2014. Ανακτήθηκε στις 5 Ιανουαρίου 2015.
Hooftman 1981, σελίδες 86–97.
Hooftman 1981, σελίδες 98–109.
Green 1967, σελ. 511.
Green 1961, σελ. 106.
Taylor 1969, σελ. 280.
Van der Klaauw 1966, σελ. 186.
Green 1961, σελ. 107.
Hooftman 1981, σελ. 156.
Hooftman 1981, σελίδες 156–176.
Hooftman 1981, σελ. 176.
Ketley and Rolfe 1996, σελ. 11.
Hooftman 1981, σελίδες 120–121.
Βιβλιογραφία
Green, William, ed. "Le Faucheur... Fokker's Formidable G.1". Flying Review International, Volume 22, no. 8, April 1967.
Green, William. Warplanes of the Second World War, Volume Three: Fighters. London: Macdonald & Co.(Publishers) Ltd., 1961. ISBN 0-356-01447-9.
Hooftman, Hugo. Fokker G-1, Tweede druk (Nederlandse Vliegtuig Encyclopedie, deel 12) (in Dutch). Bennekom, the Netherlands: Cockpit-Uitgeverij, 1981.
Ketley, Barry and Mark Rolfe. Luftwaffe Fledglings 1935–1945: Luftwaffe Training Units and their Aircraft. Aldershot, UK: Hikoki Publications, 1996.
Taylor, John W.R. "Fokker G.1." Combat Aircraft of the World from 1909 to the present. New York: G.P. Putnam's Sons, 1969. ISBN 0-425-03633-2.
Van der Klaauw, Bart. The Fokker G-1 (Aircraft in Profile, Volume 6, number 134). Windsor, Berkshire, UK: Profile Publications Ltd., 1966.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Fokker G-1 Foundation (Mostly in Dutch, English site discontinued)
G.I, Fokker (in Dutch)
Images and Videos of the G.1 at Dutch Aviation
Redesign flying replica Fokker G-1
Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
